رسانه های پاکستانی گزارش داده اند که، در پی بسته‌بودن گذرگاه‌ها میان افغانستان و پاکستان، هر دو کشور در جریان ۲۴ روز گذشته با زیان‌های هنگفت اقتصادی روبه‌رو شده‌اند. براساس گزارش «نیشن»، بسته‌ماندن گذرگاه‌ها در این مدت، حدود ۲۰۰ میلیون دالر خسارت مالی در پی داشته و تجارت پاکستان با کشورهای آسیای میانه را نیز متوقف ساخته است.

منابع رسمی گفته‌اند که از ۱۲ تا ۳۱ اکتوبر، در نتیجه‌ی بسته‌بودن هشت گذرگاه، بیش از ۵۰ میلیون دالر زیان مستقیم وارد شده و هزاران موتر باربری و بازرگان در دو سوی گذرگاه‌ها متوقف مانده‌اند. کالاهای فاسدشدنی در گمرک‌ها از بین رفته و صدها تُن میوه تازه و مواد غذایی خساره دیده‌اند.

به‌گفته‌ی مقام‌ها، افغانستان معمولاً ماهانه حدود ۱۵۰ میلیون دالر از پاکستان واردات دارد و در مقابل، ۶۰ میلیون دالر صادرات انجام می‌دهد؛ اما بسته‌بودن گذرگاه‌ها، این روند را به‌طور کامل مختل کرده است. همچنان، صادرات پاکستان به کشورهای آسیای میانه نیز متوقف شده است.

در نتیجه‌ی این بحران، هزاران کارگر متضرر شده و بیش از یک‌هزار موتر باربری در بندر کراچی متوقف مانده‌اند.

همچنین، گزارش‌ها نشان می‌دهد که تجارت دوجانبه‌ی افغانستان و پاکستان در سه‌ماهه‌ی نخست سال مالی جاری ۶ درصد کاهش یافته و از ۵۰۲ میلیون دالر در سال گذشته به ۴۷۵ میلیون دالر رسیده است. در ماه سپتمبر نیز حجم تجارت میان دو کشور نسبت به سال گذشته ۱۳ درصد کاهش نشان می‌دهد.

سخنگوی وزارت صنعت و تجارت کشور می‌گوید که به‌تازگی هیأتی از این وزارت راه‌های ترانزیتی ایران را مورد بررسی قرار داده و بر توسعه تجارت از مسیر بندر چابهار تأکید کرده است.

عبدالسلام جواد، سخنگوی وزارت صنعت و تجارت، در گفت‌وگو با آوا اظهار داشت که هیأت تخنیکی این وزارت راه‌های ترانزیتی و فرصت‌های تجاری ایران را بررسی کرده و به‌ویژه از بنادر چابهار و بندرعباس بازدید نموده است.

به گفته وی، این هیأت در جریان سفر خود با مقام‌های ایرانی دیدار و گفت‌وگو کرده و ظرفیت‌های بندری، تسهیلات ترانزیتی، امکانات حمل‌ونقل و مسیرهای تجاری را به‌صورت همه‌جانبه مطالعه کرده است. یافته‌های این سفر نیز با نورالدین عزیزی، وزیر صنعت و تجارت، در میان گذاشته شده است.

نورالدین عزیزی، وزیر صنعت و تجارت امارت اسلامی، ضمن قدردانی از تلاش‌های این هیأت، بر اهمیت استفاده مؤثر از فرصت‌های منطقه‌ای و ترانزیتی تأکید کرده و گفته است که وزارت صنعت و تجارت با جدیت روی گسترش مسیرهای تجاری و ایجاد سهولت‌های بیشتر برای تاجران کشور تلاش می‌نماید.

به گفته جواد، این سفر بخشی از تلاش‌های وزارت صنعت و تجارت برای توسعه اقتصادی، تقویت همکاری‌های منطقه‌ای و ایجاد مسیرهای مطمئن و اقتصادی ترانزیتی به شمار می‌رود.

افغانستان و ایران در حالی بر توسعه تجارت از بنادر مهم و استراتژیک منطقه، به‌ویژه چابهار، تأکید می‌کنند که از مدتی بدین‌سو گذرگاه‌ها میان افغانستان و پاکستان به‌دلیل تنش‌های اخیر، مسدود شده است.

خان‌جان الکوزی، عضو هیأت مدیره اتاق تجارت و سرمایه‌گذاری افغانستان، نیز در گفت‌وگو با آوا گفت که گذرگاه‌ها همچنان مسدود است و تلاش‌ها برای بازگشایی آن‌ها ادامه دارد.

به گفته آقای الکوزی، انتقال اموال تجارتی افغانستان از بنادر پاکستان مانند کراچی مسیرهای کوتاه‌تر و دارای هزینه کمتر است، از این‌رو طرف افغانستان همواره تأکید کرده است که مسائل تجارتی و اقتصادی باید از موضوعات سیاسی جدا در نظر گرفته شود تا تجارت میان دو کشور به‌صورت دوام‌دار ادامه یابد.

وی تصریح کرد که اگر مشکلات با پاکستان ادامه یابد، افغانستان مسیرهای بدیل برای واردات و صادرات خود، از جمله مسیرهای ایران و آسیای میانه، را در نظر خواهد گرفت.

در یک نشست مهم به ریاست ملا عبدالغنی برادر، معاون اقتصادی ریاست الوزرا، تصامیم تازه‌ای در مورد هزینه‌های حمل و نقل بارهای تجارتی از طریق شرکت هوایی آریانا اتخاذ شد.

بر بنیاد این تصمیم، هزینه حمل بارهای صادراتی تجارتی از سوی شرکت آریانا به یک دالر برای هر کیلو کاهش یافته و هزینه حمل بارهای وارداتی نیز به ۰.۸۰ سنت برای هر کیلو تعیین شده است.

معاونیت اقتصادی به وزارت‌های مالیه، ترانسپورت و هوانوردی دستور داده تا در فیس‌های خدماتی خود برای شرکت آریانا ۹۰ درصد تخفیف قایل شوند.

علاوه بر این، به شرکت هوایی آریانا دستور داده شده است که هرچه زودتر یک فروند طیاره ویژه کارگو خریداری کند تا ظرفیت حمل و نقل بارهای صادراتی و وارداتی افزایش یابد و روند تجارت کشور تسهیل گردد.

این اقدام می‌تواند تأثیر مثبت بر تجارت افغانستان داشته و زمینه را برای رونق اقتصادی و تسهیل صادرات و واردات فراهم کند.