در هفتُمین نشست مشورتی سران کشورهای آسیای میانه که روز شنبه در تاشکند آغاز شد، رهبران شش کشور منطقه بار دیگر بر این اصل تأکید کردند که آیندهٔ ثبات و همکاری‌های منطقه‌ای، به گونه‌ی مستقیم با وضعیت افغانستان گره خورده است.

این نشست دو روزه در حالی برگزار می‌شود که تحولات افغانستان همچنان بر امنیت، اتصال تجارتی و چشم‌انداز توسعه‌ای آسیای میانه سایه انداخته است. شوکت میرضیایف، رئیس‌جمهور اوزبکستان و ابتکاردهندهٔ این چارچوب مشورتی، در سخنان افتتاحیه گفت: «صلح و رفاه پایدار در آسیای میانه، بدون یک افغانستان باثبات، دست‌یافتنی نیست.» اوزبکستان در سال‌های اخیر نقش میانجی‌گرانهٔ فعال در قضایای افغانستان داشته و بارها میزبان گفت‌وگوهای دیپلماتیک و طرح‌های اتصال منطقه‌ای بوده است.

سران این کشورها در تاشکند روی اجندای گسترده‌ای بحث می‌کنند؛ از تقویت همکاری‌های اقتصادی و سرعت‌بخشیدن به پروژه‌های زیربنایی و ترانزیتی گرفته تا همکاری‌های ضدتروریزم، مدیریت سرحدات و بررسی پیامدهای تغییرات ژئوپولیتیک جهانی بر منطقه.

با سپردن ریاست دوره‌ای این روند به اوزبکستان، بیش از ۲۰ نشست میان‌دولتی برگزار شده که بیانگر تعهد تازهٔ قزاقستان، قرغیزستان، تاجکستان، ترکمنستان و اوزبکستان برای تدوین رویکردهای مشترک در برابر چالش‌های منطقه‌ای است. تحلیل‌گران می‌گویند ساختار این نشست‌ها به یکی از مهم‌ترین سکوهای هماهنگی در منطقه بدل شده، زیرا کشورهای آسیای میانه می‌کوشند ضمن همکاری با قدرت‌های بزرگ، استقلال و اولویت‌های منطقه‌ای‌شان را نیز حفظ کنند.

انتظار می‌رود این نشست روز یکشنبه با صدور بیانیهٔ مشترکی پایان یابد؛ بیانیه‌ای که احتمالاً بر لزوم ادغام افغانستان در طرح‌های اقتصادی منطقه تأکید خواهد کرد—زیرا منزوی‌ماندن افغانستان، به باور ناظران، می‌تواند چالش‌های امنیتی گسترده‌ای برای کل منطقه ایجاد کند.

سفیر امارت اسلامی در ترکیه طی دیداری با معین وزارت داخله آن کشور در مورد گسترش روابط میان کابل و انقره گفتگو کرده است.

سفارت افغانستان در ترکیه با نشر اعلامیه‌ای گفته که سنیع الله فرهمند و محمد آکتاش در این دیدار همکارهای دوجانبه در عرصه‌های سیاسی، فرهنگی، قونسلی و موضوع مهاجرین افغانم مقیم این کشور را مورد بحث قرار داده‌اند.

ترکیه از کشورهای است که روابط نزدیک با امارت اسلامی دارد، این کشور در زمینه حل تنش‌ها میان کابل و اسلام‌آباد نیز در کنار قطر میانجگری کرده و دو دور مذاکرات میان هیأت‌های افغانستان و پاکستان را میزبانی کرده است.

در همین حال، آگاهان افزایش همکاری‌های دیپلوماتیک میان کابل و انقره را نیز در زمینه گسترش تعاملات دو کشور مهم می‌دانند.

با این همه، این دیدار در حالی صورت گرفته که ترکیه اخیراً روند بازداشت مهاجرین افغان و انتقال آن‌ها را به افغانستان تشدید کرده است.

در تازه‌ترین مورد رسانه‌های ترکی گزارش داده‌اند که گارد ساحلی آن کشور ۲۴ مهاجر افغان از جمله ۱۵ کودک را بازداشت کرده و آنان را به منظور انتقال به افغانستان به مرکز برگشت اتباع خارجی فرستاده است.

گارد ساحلی ترکیه گفته که این افراد در یک قایق بادی خطرناک در سواحل آیواجیک شناسایی شدند که قصد داشتند غیرقانونی به اروپا سفر کنند.

اخیراً وزارت داخله ترکیه اعلام کرده که از جنوری تا اکتوبر سال جاری میلادی، ۳۰ هزار و ۹۹ مهاجر افغان در شهرهای مختلف آن کشور شناسایی و بازداشت شده‌اند.

ترکیه همچنان مسیر مهاجرت غیرقانونی به اروپا را بسته و اجازه خروج مهاجرین بدون سند از مسیرهای غیرقانونی را نمی‌دهد.

نورالدین عزیزی، وزیر صنعت و تجارت افغانستان، در سفرش به ولایت سیستان و بلوچستان ایران گفته است که مسیر ترانزیت از طریق بندر چابهار برای صادرات و واردات امن و بدون محدودیت است و همکاری‌های اقتصادی و سرمایه‌گذاری مشترک با ایران گسترش می‌یابد.

طبق خبرگزاری ایرنا، عزیزی امروز (شنبه) در نشست مشترک اقتصادی ایران و افغانستان تصریح کرد که ظرفیت صادرات و واردات میان دو کشور افزایش یافته است و ایجاد مسیر رقابتی با بنادر منطقه‌ای، از جمله بندر کراچی، برای کاهش هزینه‌ها و تسهیل تجارت در دستور کار قرار دارد.

وزیر صنعت و تجارت افغانستان توسعه اقتصادی را محور اصلی برنامه‌های دولت دانست و افزود که سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی به‌طور کامل حمایت می‌شود. به گفته او، سرمایه‌گذاری در مناطق آزاد چابهار و پروژه‌های ترانزیتی از اولویت‌های اقتصادی افغانستان است که در افزایش اشتغال و رشد تجارت نقش مهمی خواهد داشت.

وی خاطر نشان کرد که افغانستان با همه همسایگان و کشورهای مسلمان به تعاملات مثبت ادامه می‌دهد و هرگونه اختلاف باید از طریق گفتگو و احترام متقابل حل تا ثبات منطقه‌ای حفظ شود.

وی در بخش دیگری از سخنان خود خشکسالی در افغانستان را «بحرانی» توصیف کرد و گفت که افغانستان با پایبندی به اصول همسایگی، جریان آب به سمت ایران را حفظ کرده و هماهنگی با طرف ایرانی برای مدیریت منابع مشترک ادامه دارد.