عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، در حالی وارد مسکو شده است که تنش‌ها پس از حملات ایالات متحده و اسرائیل به تأسیسات هسته‌ای ایران به‌شدت افزایش یافته است. او برای رایزنی‌های عاجل با ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، وارد این کشور شده است.

بر اساس گزارش رسانه‌های دولتی ایران، عراقچی رهبری هیأتی بلندپایه دیپلوماتیک را بر عهده دارد که مأموریت آن جلب حمایت سیاسی و راهبردی روسیه در شرایطی است که منطقه در آستانه یک درگیری گسترده‌تر قرار گرفته است.

این سفر در حالی صورت می‌گیرد که رهبران بلند پایه‌ای ایران از انظار عمومی عقب‌نشینی کرده‌اند و در حال آماده‌سازی برای احتمال حملات بیشتر از سوی غرب هستند.

منابع خبری در مسکو گفته‌اند که عراقچی حامل پیام شخصی از سوی رهبر ایران، آیت‌الله علی خامنه‌ای، به ولادیمیر پوتین است و قرار است مقامات روسیه را در جریان گام‌های بعدی تهران قرار دهد. انتظار می‌رود محور گفتگوها شامل هماهنگی‌های دفاعی، صادرات انرژی و امکان میانجی‌گری روسیه در شورای امنیت سازمان ملل باشد.

هم‌زمان، خبرگزاری رویترز گزارش داده که یک منبع تأیید کرده است عراقچی نامه‌ای رسمی از سوی آیت‌الله خامنه‌ای را به پوتین تحویل خواهد داد.

منابع ایرانی به رویترز گفته‌اند که تهران از میزان حمایت روسیه تاکنون رضایت ندارد و انتظار دارد مسکو نقش فعال‌تری در حمایت از ایران در برابر فشارهای اسرائیل و امریکا ایفا کند. با این حال، جزئیاتی در مورد نوع کمک‌ درخواستی از سوی ایران ارائه نشده است.

این سفر، بیانگر تعمیق روابط میان تهران و مسکو در شرایط فشار روزافزون غرب بر هر دو کشور است؛ دو کشوری که اکنون تلاش دارند مواضع خود را در زمینه امنیت منطقه‌ای و دیپلوماسی جهانی هماهنگ‌تر سازند.

سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، روز یک‌شنبه در نشستی اضطراری سازمان همکاری اسلامی (OIC) در استانبول، در واکنش به حملات هوایی هماهنگ ایالات متحده به تاسیسات هسته‌ای ایران، سخنانی تند و هشداردهنده ایراد کرد. او ایالات متحده را به انجام «اقدام وحشیانه تجاوز توسط یک ابرقدرت هسته‌ای» علیه قلمرو حاکم ایران متهم نمود.

آقای عراقچی در این سخنرانی که تنها چند ساعت پس از حملات هوایی امریکا به تأسیسات هسته‌ای نطنز و فردو صورت گرفت، این حملات را تشدید خطرناک تنش‌ها و تهدیدی مستقیم برای ثبات منطقه‌ای و جهانی توصیف کرد.

او گفت: «ما هدف حمله قرار گرفتیم، نه توسط یک دولت یاغی یا گروه شبه‌نظامی، بلکه توسط یک ابرقدرت هسته‌ای. این یک هشدار نبود، این یک اقدام جنگی بود.»

این حملات، به گزارش منابع نظامی، با استفاده از بمب‌افکن‌های بی-۲ و بمب‌های دقیق و نفوذی انجام شده و مراکز کلیدی غنی‌سازی اورانیوم ایران را هدف قرار داده‌اند.

واشنگتن ادعا دارد که هدف از این عملیات، توقف روند شتاب‌گرفته توانمندی هسته‌ای ایران بوده است. با این حال، مقامات ایرانی این اقدام را نقض آشکار قوانین بین‌المللی و تلاشی عمدی برای نابود ساختن روند دیپلوماسی توصیف کردند.

عراقچی با تأکید بر اینکه ایران حاضر به بازگشت به مذاکرات متوقف‌شده هسته‌ای در سایه «کمپاین فشار نظامی» نیست، افزود: «این حملات برنامه ما را متوقف نکرد؛ تنها اعتماد را از بین بردند.»

او همچنین اسرائیل را آغازگر موج کنونی تنش‌ها دانست و امریکا را به هماهنگی با تل‌آویو برای تخریب تلاش‌های میانجی‌گری اتحادیه اروپا متهم نمود.

وزیر خارجه ایران از کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی خواست تا اقدامات امریکا و اسرائیل را به طور مشترک محکوم کرده و جامعه بین‌المللی را به رسمیت شناختن این حمله به عنوان نقض حاکمیت ایران توسط یک قدرت مسلح به سلاح هسته‌ای فراخواند.

عراقچی گفت: «باید صریح باشیم؛ اگر چنین اقدامی بدون پاسخ باقی بماند، هیچ کشوری فاقد سلاح هسته‌ای در امان نخواهد بود.»

این سخنان، نخستین واکنش رسمی مقامات بلندپایه ایران از زمان آغاز عملیات نظامی مشترک امریکا و اسرائیل در روزهای اخیر به شمار می‌رود. هرچند ایران حملات تلافی‌جویانه محدود با استفاده از طیاره‌های بدون سرنشین و راکت‌ها به اهداف منطقه‌ای انجام داده، اما هنوز از اعلام جنگ تمام‌عیار خودداری کرده است.

عراقچی اعلام کرد که فردا (دوشنبه، ۲۳ جون) برای گفتگوهای عاجل با رئیس‌جمهور روسیه، ولادیمیر پوتین، به مسکو خواهد رفت.

در همین حال، ناظران بین‌المللی هشدار داده‌اند که در صورت واکنش مستقیم ایران به دارایی‌های نظامی امریکا یا متحدانش، وضعیت ممکن است به‌سرعت از کنترول خارج شود. چین و روسیه خواستار برگزاری نشست اضطراری شورای امنیت سازمان ملل شده‌اند و رهبران اروپایی نیز خواستار خویشتنداری طرفین شده‌اند.

ایالات متحده هنوز به اظهارات عراقچی پاسخ رسمی نداده، اما عملیات خود را «محدود، ضروری و در جهت امنیت جهانی» خوانده است.

عراقچی در پایان افزود: «درهای دیپلوماسی باید همواره باز بماند، اما ایران گزینه‌های متعددی برای پاسخ‌گویی در اختیار دارد.»

در واکنشی شدید به حملات هوایی ایالات متحده بر تأسیسات هسته‌ای ایران، سید عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، این اقدام را به شدت محکوم کرده و آن را نقض آشکار منشور سازمان ملل، حقوق بین‌الملل و معاهده منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) خواند.

عراقچی در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس خو نوشت: «ایالات متحده، به عنوان عضو دایمی شورای امنیت سازمان ملل، با حمله به تأسیسات صلح‌آمیز هسته‌ای ایران، مرتکب نقض فاحش منشور سازمان ملل، قوانین بین‌المللی و معاهده NPT شده است.»

وی این اقدام ایالات متحده را «برخوردی بی‌شرمانه» توصیف کرده و هشدار داد که عواقب این تجاوز، «درازمدت و ماندگار» خواهد بود.

وزیر خارجه ایران همچنین جامعه جهانی را فراخواند تا نسبت به این رفتار «فوق‌العاده خطرناک، غیرقانونی و جنایتکارانه» هشدار دهد و واکنش نشان دهد.

عراقچی با تأکید بر حق مشروع ایران در دفاع از خود، افزود: «مطابق منشور سازمان ملل و مفاد آن در خصوص پاسخ مشروع دفاعی، ایران تمامی گزینه‌ها را برای دفاع از حاکمیت، منافع و مردم خود محفوظ می‌داند.»

این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که نگرانی‌ها در سطح جهانی نسبت به تشدید تنش‌ها و خطر بی‌ثباتی بیشتر در منطقه به شدت افزایش یافته است.