بی بی سی فارسی
رخشانه، از نخستین خوانندگان زن افغانستان درگذشت
حمیده اصیل معروف به “رخشانه” یکی از نخستین خوانندگان زن در افغانستان در ۸۰ سالگی درگذشته است.
خانواده شاه‌ولی ترانه‌ساز، از آوازخوانان و موسیقی‌دانان پیش‌کسوت که از نزدیکان خانم رخشانه در آمریکا بوده‌اند، با انتشار عکس‌هایی از او نوشته‌‌اند که او یکشنبه‌شب (۳۰ قوس/آذر) درگذشته است.
خانم رخشانه یکی از محبوب‌ترین و مشهورترین خواننده‌های افغانستان در دهه‌های ۱۳۴۰ و ۱۳۵۰ در این کشور بود.
او همچنین از نخستین زنانی بود که “کشف حجاب” کرد و در برنامه‌های فرهنگی بدون حجاب حضور یافت.
خانم رخشانه متولد کابل، فرزند اصیل خان وزیری، یک ژنرال چهار ستاره ارتش افغانستان و متعلق به خانواده‌ای در جنوب افغانستان بود که روی آوردن او به موسیقی نوعی از تابوشکنی محسوب می‌شد.
از او آهنگ‌های زیادی به زبان‌های فارسی و پشتو به جا مانده است.
احمدولی، خواننده پیش‌کسوت افغان در صفحه فیسبوک خود رخشانه را از “پیشگامان” آواز خوانان زن در افغانستان خوانده است.
احمد سرمست، رئیس انستیتوت/انستیتوی ملی موسیقی افغانستان نیز گفته که “خانم رخشانه یکی از نخستین آوازخوانان زن بود که نقش بزرگی در نهادینه شدن جایگاه زن در موسیقی دارند.”
هارون یوسفی، طنزپرداز و رئیس سابق تلویزیون ملی افغانستان می‌گوید شهرت خانم رخشانه در حدی بود که تقریبا در تمام سفرهای رسمی فرهنگی در آن زمان حضور داشت.
رخشانه پس از مهاجرت انزوا اختیار کرد و به کار موسیقی‌اش ادامه نداد.
هارون یوسفی در سال ۲۰۰۸ در برنامه استودیوی شماره هفت بی‌بی‌سی با رخشانه مصاحبه کرد. این نخستین مصاحبه خانم رخشانه پس از چند دهه دوری از رسانه‌ها و فعالیت‌های فرهنگی بود.
رخشانه در پی تحولات سیاسی قبل از دهه ۱۳۶۰، از افغانستان به آمریکا مهاجرت کرد و از او دو فرزند به جا مانده است.
او از چهل سال قبل به این طرف با خانواده‌اش در آمریکا زندگی می‌کرد.
اولین آهنگ رخشانه در رادیو کابل آهنگ “ای دلستانم، آرام جانم، بشنو دمی آه و فغانم” بود.
رخشانه، بعداً آهنگ “چشم سیاه داری قربانت شوم من” را خواند که این آهنگ نه تنها در افغانستان، بلکه در ایران و تاجیکستان نیز معروف شد. پس از او احمد ظاهر این آهنگ را خواند.
