بی بی سی فارسی
ژان کلود کاریر، نویسنده و فیلمساز سرشناس فرانسوی درگذشت
ژان کلود کاریر، نویسنده و فیلمنامهنویس فرانسوی که سابقه همکاری با لوییس بونوئل میلوش فورمن را در کارنامه خود داشت دوشنبه عصر در سن ۸۹ سالگی درگذشت.
کیارا دختر او به خبرگزاری فرانسه گفت که پدرش بیمار خاصی نداشت و در خانه‌اش در پاریس “در حالی که خواب بود” درگذشت.
ژان کلود کاریر به خاطر علاقه و نزدیکی‌اش به فرهنگ ایران در میان هنرمندان و هنرپژوهان ایرانی چهره‌ای شناخته‌شده است.
او همسر نهال تجدد، نویسنده و پژوهشگر آثار رومی است و بارها به ایران سفر کرده بود و کلاس‌هایی نیز برای هنرجویان برگزار کرد.
کاریر ۹۰ اثر ادبی را به عرصه سینما آورده است. او با لوئیس بونوئل کارگردان اسپانیایی همکاری تنگاتنگی داشت. ۱۹ سال همکاری آنها با یکدیگر به شش اثر سینمایی منجر شد. اولین این آثار “خاطرات یک پیشخدمت” در سال ۱۹۶۴ خلق شد.
از دیگر دستاوردهای همکاری این دو، آثار موفق “زیبای روز” در سال ۱۹۶۷ و “جذابیت پنهان بورژوازی” در ۱۹۷۲ بود. ژان کلود کاریر در طول زندگی هنری خود با پیتر بروک کارگردان سرشناس تئاتر و با فیلمسازان بزرگی از جمله ژان لوک گودار، میلوش فورمن، لویی مال و آندری وایدا نیز همکاری کرد.
او حتی در پانزده فیلم هم نقش‌هایی ایفا کرد. این فیلمنامهنویس فرانسوی که از دوستان عباس کیارستمی نیز بود در فیلم “کپی در برابر اصل” او جلوی دوربین رفت.
کاریر حدود شصت کتاب تالیف کرد که مجموعه داستان‌ها، مقالات، ترجمه‌ها، و مصاحبه‌های او را نیز در بر می‌گیرد.
“با آخرین نفس‌هایم” خاطرات لوئیس بونوئل با همکاری او نوشته شده است.
مراسم بزرگداشت این فیلمنامهنویس فرانسوی در پاییز ۱۳۹۸ در مرکز دایره المعارف اسلامی در تهران با حضور خود او، سفیر فرانسه در ایران و تعدادی از چهره‌های شناخته شده فرهنگی ایران برگزار شد.
نهال تجدد در مراسم بزرگداشت همسرش به آثار ادبی فارسی اشاره کرد که ژان کلود کاریر به فرانسوی برگردانده. این آثار شامل اشعار منتخبی از دیوان شمس تبریزی و مثنوی معنوی است.
کاریر و بونوئل
کاریر، نزدیک به ۲۰ سال نزدیکترین همکار لوئیس بونوئل، سینماگر مشهور و کارگردان متولد اسپانیا، بود. این همکاری در سال ۱۹۶۳ برای نوشتن فیلمنامه “خاطرات یک پیشخدمت” شروع شد و تا چند ماه پیش از مرگ بونوئل ادامه یافت. بونوئل در ۲۹ ژوئیه ۱۹۸۳ در مکزیکوسیتی درگذشت.
بونوئل کتاب خاطرات خود، به نام “با آخرین نفس‌هایم” را به کمک کاریر نوشت و در آن از همکاری طولانی و پربار با او سخن گفت.
کاریر درباره شیوه کار بونوئل می‌گوید: “ما همیشه در مکزیک یا اسپانیا تنها کار می‌کردیم؛ دور از شلوغی شهر و جدا از جمع دوستان و زنان. هر روز پیش و بعد از ظهر سه ساعتی روبروی هم می‌نشستیم و با هم حرف می‌زدیم. توی هتل در دو اتاق به هم چسبیده اقامت داشتیم. من هر شب صحنه‌هایی را که درباره آنها گفت‌وگو کرده بودیم ماشین می‌کردم. صبح روز بعد آنها را با هم می‌خواندیم. خیلی وقت‌ها متن ما یکراست روانه سطل زباله می‌شد و می‌بایستی دوباره از سر شروع کنیم. همکاری با بونوئل یک جور زندگی کردن با او بود؛ پیاده‌روی با او، روزنامه خواندن با او، یا مشروب خوردن با او. (ما شاید دو هزار بار با هم غذا خوردیم.) بی آن که حتی یک لحظه از فکر فیلمنامه که دلیل مصاحبت ما بود، غافل باشیم. برای هر فیلم سه چهار بار از این جور دیدارها داشتیم که هر بار هم دو سه ماهی طول می‌کشید. برای فیلمنامه ‘جذابیت پنهان بورژوازی’ طی دو سال روی هم پنج بار از این گونه دیدارها داشتیم که روی هم دو سال طول کشید.”
بیشتر بخوانید
