قرار است در تاریخ ۱۹ الی ۲۱ ماه می سال جاری، نخستین نشست “گفتگوی ترمذ” پیرامون پیوندهای متقابل آسیای مرکزی و جنوبی تحت عنوان “ایجاد فضای مشترک صلح، دوستی و رفاه” در شهر ترمذ اوزبیکستان برگزار شود.

این نشست به ابتکار مؤسسه مطالعات استراتژیک و بین‌منطقه‌ای ریاست‌جمهوری اوزبیکستان، وزارت امور خارجه و اتاق تجارت و صنایع اوزبیکستان برگزار می‌شود.

گفته می‌شود که در این مجمع حدود ۲۰۰ نفر از نمایندگان کشورهای آسیای مرکزی و جنوبی، اروپا، کشورهای مستقل مشترک المنافع، منطقه آسیا-اقیانوسیه، امریکا و خاورمیانه اشتراک خواهند نمود. و در میان شرکت‌کنندگان نمایندگان محافل سیاسی، اقتصادی و تجاری، نهادهای مالی، سازمان‌های بین‌المللی و منطقه‌ای و همچنان کارشناسان برجسته از مراکز مطالعاتی و پژوهشی معتبر جهان حضور خواهند داشت.

هدف اصلی این گفتگو ایجاد بستری چندجانبه برای بحث و تبادل نظر درباره ابتکار رئیس‌جمهور اوزبیکستان، شوکت میرضیایف، در زمینه تقویت پیوندهای بین آسیای مرکزی و جنوبی است؛ ابتکاری که در سال ۲۰۲۲ از سوی مجمع عمومی سازمان ملل متحد مورد حمایت قرار گرفت.

شرکت‌کنندگان در این نشست به بررسی وضعیت فعلی و چشم‌انداز همکاری‌های بین‌منطقه‌ای میان آسیای مرکزی و جنوبی خواهند پرداخت. تمرکز اصلی این بحث‌ها بر تقویت همکاری‌ها برای تأمین امنیت، ثبات و توسعه پایدار، همچنان گسترش نقش سکتور خصوصی و نهادهای مالی در رشد اقتصادی خواهد بود.

از مهم‌ترین نتایج مورد انتظار این نشست، صدور بیانیه‌ای مشترک (Communique) خواهد بود که طرف‌ها را به تلاش‌های هماهنگ برای تقویت اعتماد، گفتگو و همکاری میان آسیای مرکزی و جنوبی فرا می‌خواند.

انتظار می‌رود گفتگوی ترمذ به عنوان یک پلتفرم دائمی برای ارتقای اتصال بین‌منطقه‌ای و ترسیم چشم‌انداز تأمین صلح، امنیت و ثبات در سراسر قاره اوراسیا عمل کند.

این رویداد در محوطه “مرکز بین‌المللی تجارت ترمذ” واقع در شهر ترمذ، ولایت سرخان‌دریا برگزار خواهد شد.

انتظار می‌رود هیأت بلندپایه از افغانستان نیز در این گفتگو اشتراک نماید.

عبداللطیف منصور، سرپرست وزارت انرژی و آب در جریان سفر رسمی خود به ازبکستان با عبدالغفار بحر، سفیر امارت اسلامی در تاشکند، مسوولان سفارت و همچنان با تعدادی از سرمایه‌گذاران افغان دیدار کرده است.

وزارت انرژی و آب در بیانیه‌ای امروز (چهارشنبه) گفته است که در این دیدار آقای منصور به سرمایه‌گذاران افغان مقیم تاشکند اطمینان داد که امارت اسلامی تسهیلات لازم را برای سرمایه‌گذاری آن‌ها در کشور فراهم می‌کند.

او از آنان خواست که در بخش‌های انرژی و آب در کشور سرمایه‌گذاری کنند و افزود که اکنون افغانستان از دید امنیت، فرصت خوبی برای سرمایه‌گذاران فراهم کرده است.

وی تأکید کرد که امارت اسلامی به حمایت از بخش خصوصی متعهد است و امکانات قانونی، تخنیکی و اداری را برای سرمایه‌گذاران فراهم کرده است.

رسانه‌های ایرانی گزارش داده‌اند که این کشور به ارزش ۵ میلیارد دالر امریکایی در معادن آهن افغانستان سرمایه‌گذاری می‌کند.

علی رضا بیکدلی، سرپرست سفارت ایران در کابل گفته است که منابع سرشار معدنی افغانستان، فرصتی برای همکاری دو کشور همسایه است و با این سرمایه‌گذاری، جایگاه ایران در تولید فولاد جهان ارتقا خواهد یافت. 

خبرگزاری فارس نوشته است که با توجه به نیاز فزاینده ایران به مواد اولیه صنایع معدنی تا ۶ برابر سود نصیب ایران خواهد شد.

ایران هر تُن سنگ آهن افغانستان را با قیمت ۱۰۰ دالر وارد می‌کند و با تبدیل کردن به فولاد با قیمت نهایی ۶۰۰ دالر صادر می‌کند. 

طبق آخرین آمار وزارت معادن افغانستان، ایران طی چند سال گذشته ۲.۳ میلیارد دالر در بخش معادن کشور از جمله سنگ آهن سرمایه‌گذاری کرده است.

عبدالنصیر رشتیا، رییس اجرایی اتحادیه ذوب آهن، گفت: «اگر معادن کشور به شکل فنی و تخصصی اخراج شود و تمام مراحل پروسس و تولید آن در داخل کشور صورت بگیرد، در آن صورت ما شاهد موثریت بلندی اقتصادی خواهیم بود.»

بربنیاد گزارش‌ها، قرارداد همکاری ایران و افغانستان در استخراج معادن سنگ پنج ساله است که سالانه ۱.۲ میلیارد دالر برای ایران سود دارد.

روابط ایران و افغانستان در سه سال گذشته گسترش یافته و حجم تجارت دوجانبه به چهار میلیارد دالر در سال می‌رسد.

مقام‌های ایرانی به ولایات سرحدی خود اختیار داده‌اند تا از تمام ظرفیت‌ها برای توسعه روابط با ولایات سرحدی افغانستان به‌ویژه در زمینه‌های اقتصادی و تجاری استفاده کنند.