اخبار ساحوی
ایران و امریکا به میانجیگری قطر در آستانه مبادله زندانیان
بنابر گزارش خبرگزاری رویترز، زمانی که شش میلیارد دالر از وجوه مسدود شده ایران در روزهای آتی به بانک‌های قطر ارسال شود، پنج شهروند امریکایی بازداشت شده از ایران خارج خواهند شد و تعداد مشابهی از زندانیان ایرانی در ایالات متحده این کشور را ترک خواهند کرد. این خبر از سوی دست‌کم هشت منبع مختلف و آگاه از مذاکرات که با رویترز – به شرط محفوظ ماندن نامشان – سخن گفتند، تأیید شده است.
به عنوان نخستین گام، ایران در ۱۰ آگست چهار شهروند امریکایی را از زندان اوین به حبس خانگی منتقل کرد و آنها به نفر پنجمی که پیشتر حبس خانگی را سپری می‌کرد، ملحق شدند. در اواخر همان روز، آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه امریکا این اقدام را اولین گام از روندی خواند که به بازگشت آنها به ایالات متحده منجر می‌شود. رویترز نتوانسته است مشخص کند کدام زندانیان ایرانی در برابر این اقدام، توسط امریکا مبادله و آزاد خواهند شد.
قطر در مرکز این مذاکرات قرار دارد. یک منبع آگاه در مورد مذاکرات گفت دوحه دست‌کم هشت دور از مذاکرات با حضور مذاکره‌کنندگان ایرانی و امریکایی که در هوتل‌هایی جداگانه حضور داشتند را میزبانی کرده است.
به گفته سه منبع، دوحه یک ترتیب مالی را اجرا خواهد کرد که براساس آن هزینه‌های بانکی را پرداخت و نظارت می‌کند که ایران چگونه این وجوه را مورد استفاده قرار می‌دهد.
سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا در این خصوص گفت که واشینگتن آماده اعلام زمان دقیق آزادی زندانیان نیست. این وزارتخانه همچنین از بحث در مورد جزئیات آنچه وی «مذاکره در حال انجام و بسیار حساس» نامید، خودداری کرد.
دولت امریکا در مورد زمان انتقال وجوه اظهار نظری نکرده است. با این حال، پارک جین، وزیر امور خارجه کوریای جنوبی در ۵ سپتامبر گفت که تلاش‌ها برای انتقال وجوه ایران در حال انجام است.
یک منبع به رویترز گفت: میانجیگری با ابتکار قطر در جون ۲۰۲۳ شتاب بیشتری گرفت، و افزود دست‌کم هشت دور از مذاکرات از مارچ ۲۰۲۲ برگزار شده است که دورهای ابتدایی عمدتاً به موضوع هسته‌ای و دورهای اخیر به زندانیان اختصاص داشت.
او افزود: «همه آنها متوجه شدند که (مذاکره) هسته‌ای یک بن‌بست است و تمرکز خود را به زندانیان معطوف کردند. زندانیان موضوعی ساده‌تر است. بدست آوردن توافق درباره آن آسان است و شما می‌توانید اعتماد ایجاد کنید. در این زمان بود که همه چیز بار دیگر جدی شد.»
این منابع دیپلماتیک و منطقه‌ای اعلام کردند به محض اینکه پول ایران از طریق سوئیس از کوریای جنوبی به قطر برسد، مقامات قطری به تهران و واشینگتن اطلاع خواهند داد تا بر اساس سندی که در اواخر جون یا اوایل آگست به امضای دو طرف و قطر رسیده است، برای آزادی زندانیان اقدام کنند. رویترز این سند را مشاهده نکرده است.
یک منبع دیگر نیز گفت انتظار می‌رود اگر همه چیز طبق برنامه پیش برود، انتقال به بانک‌های قطر در روزهای آتی یا اوایل هفته آینده به پایان برسد. رویترز نتوانسته است بانک‌های دخیل را شناسایی کند.
این منبع به رویترز گفت: زندانیان امریکایی از تهران به قطر و زندانیان ایرانی از امریکا به قطر خواهند رفت و سپس به کشورهایشان منتقل خواهند شد.