علم و تکنالوژی
تکنالوژی سوخت جامد چیست و چرا کوریای شمالی مشتاق توسعه آن است؟
کوریای شمالی به تازگی اعلام کرده که یک راکت بالستیک قاره پیمای جدید با سوخت جامد را آزمایش کرده که اولین استفاده شناخته آن کشور از این موتور در یک پرتاب دوربرد است، زیرا آن کشور به دنبال کسب توانایی پرتاب راکت با آمادگی اندک است.
تکنالوژی سوخت جامد چیست؟
موتور جامد مخلوطی از سوخت و اکسید کننده است. پودر‌های فلزی مانند آلومینیوم اغلب به عنوان سوخت عمل می‌کنند و پرکلرات آمونیوم که نمک اسید پرکلریک و آمونیاک است رایج‌ترین اکسید کننده می‌باشد.
سوخت و اکسید کننده توسط یک ماده لاستیکی سخت به یکدیگر متصل شده و در یک محفظه فلزی بسته بندی می‌شوند. زمانی که سوخت جامد می‌سوزد آکسیجن حاصل از پرکلرات آمونیوم با آلومینیوم ترکیب می‌شود و مقادیر عظیمی از انرژی و دمای بیش از ۲۷۶۰ درجه سانتیگراد را تولید می‌کند و باعث ایجاد نیروی رانش و بلند کردن راکت از سکوی پرتاب می‌شود.
کدام کشور این فناوری را در اختیار دارد؟
قدمت سوخت جامد به وسایل آتش‌بازی‌ای باز می‌گردد که قرن‌ها پیش توسط چینی‌ها ساخته شد، اما در اواسط قرن بیستم زمانی که ایالات متحده موتورهای قوی تری تولید کرد پیشرفت چشمگیری داشت. اتحاد جماهیر شوروی اولین موشک بالستیک قاره پیما با سوخت جامد خود را با نام RT-۲ در اوایل دهه ۱۹۷۰ میلادی به میدان آورد و به دنبال آن فرانسه S۳ خود را توسعه داد که به نام SSBS نیز شناخته می‌شود که یک راکت بالستیک میان برد است. چین آزمایش راکت‌های بالستیک قاره پیمای با سوخت جامد را در اواخر دهه ۱۹۹۰ میلادی آغاز کرد.
جامد در مقابل مایع
موتورهای مایع نیروی محرکه بیش تری را ارائه می‌دهند، اما به تکنالوژی پیچیده‌تر و وزن اضافی نیاز دارند. سوخت جامد متراکم است و به سرعت می‌سوزد و در مدت زمان کوتاهی نیروی رانش ایجاد می‌کند. سوخت جامد می‌تواند برای مدت طولانی بدون تخریب یا تجزیه در انبار باقی بماند قابلیتی که در مورد سوخت مایع وجود ندارد و بر مشکلات آن می‌افزاید.
راکت‌های با سوخت جامد برای عملیات آسان‌تر و ایمن‌تر هستند و به حمایت لوژستیکی کمتری نیاز دارند و همین امر شناسایی آن‌ها را مشکل‌تر می‌سازد و قابلیت بقای بیش تری در مقایسه با تسلیحات با سوخت مایع دارند.
آنکیت پاندا، یکی از اعضای ارشد مؤسسه صلح بین المللی کارنگی مستقر در ایالات متحده می‌گوید:«هر کشوری که قابلیت هسته‌ای مبتنی بر راکت را در مقیاس وسیع در اختیار دارد به دنبال راکت‌های با سوخت جامد است که نیازی به سوخت گیری بلافاصله پیش از پرتاب ندارند. این قابلیت‌ها در زمان بحران بسیار پاسخگوتر هستند.»
پس از آزمایش اخیر کوریای شمالی باید منتظر چه باشیم؟
کوریای شمالی اعلام کرده که توسعه راکت‌های بالستیک قاره پیمای مجهز به سوخت جامد جدید آن کشور به نام هواسونگ -۱۸ توانایی ضد حمله هسته‌ای آن کشور را به طور اساسی ارتقا می‌دهد. وزارت دفاع کوریای جنوبی به دنبال کم اهمیت جلوه دادن این آزمایش بود و اعلام کرده که کوریای شمالی برای تسلط بر این تکنالوژی به زمان و تلاش اضافی نیاز دارد.
پاندا می‌گوید که کوریای شمالی ممکن است با مشکلاتی مواجه شود تا اطمینان حاصل کند که چنین راکت بزرگی زمانی که قطر تقویت کننده بزرگتر می‌شود از هم نمی‌پاشد. او می‌گوید اگرچه هواسونگ -۱۸ ممکن است یک تغییر دهنده بازی نباشد، اما به احتمال زیاد محاسبات ایالات متحده و متحدان آن کشور را در طول یک درگیری پیچیده‌تر خواهد ساخت.
پاندا می‌افزاید: “مهم‌ترین منافع ایالات متحده و متحدان اش کاهش خطرات استفاده هسته‌ای و تشدید تنش ناشی از در اختیار داشتن این تسلیحات توسط کوریای شمالی هستند.»