بی بی سی فارسی
پرچم فاطمیون در کنار پرچم داعش در آگهی تلویزیونی در افغانستان خبرساز شد
در این روزها تبلیغاتی در شماری از تلویزیونهای افغانستان نشر میشود که پرچم لشکر فاطمیون را در کنار پرچم گروه موسوم به دولت اسلامی (داعش) نشان داده و هر دو به یک اندازه برای امنیت افغانستان تهدید جلو داده میشود.
در این اعلان تلویزیونی گفته میشود که “همسایگان ما برای افغانستان اهمیت قایل نمی‌شوند و آنها ما را نابود می‌کنند، فریاد مردم ما تا زمانی که تاثیر مخرب همسایه‌های ما ادامه داشته باشد، متوقف نخواهد شد.”
بی‌بی‌سی با منابعی در دولت افغانستان درباره مرجعی که این اعلان را به رسانه‌ها داده، صحبت کرد. این منابع می‌گویند که این اعلانها از طرف دولت افغانستان به رسانه‌ها داده نشده است. بلکه نهادهای خارج از دولت افغانستان این اعلانها را تهیه و برای “نشر در بدل پول” به رسانه‌ها می‌دهند.
به گفته این منابع که نمی‌خواهند نامی از آنها برده شود این اعلانها نه تنها کمکی به بهبود امنیت نکرده بلکه خود باعث ایجاد حساسیت‌های مذهبی در داخل افغانستان میشود. رسانه‌های که این نوع اعلانها را پخش می‌کند به دلیل ملاحظات امنیتی حاضر نیستند مراجع تهیه و فراهم کننده آنرا افشا کنند.
نشر پرچم فاطمیون در کنار داعش واکنش‌هایی را نیز بر انگیخته است. شماری از کاربران شبکه های اجتماعی افغان مقایسه این دو را “دور از انصاف” دانسته اند. به نظر آنان فاطمیون هیج فعالیت در افغانستان ندارد و بر عکس داعش، هیچ کسی را در افغانستان هدف قرار نداده اند.
https://twitter.com/AfghanistanMM/status/1252918688820400129
لشکر فاطمیون کی‌ها هستند؟
در پژوهشی که ‘انستیتوی مطالعات خاورمیانه ‘ در واشنگتن در سال ۱۳۹۷ منتشر کرد. به بررسی خاستگاه و گسترش لشکر فاطمیون و نقش آن در جنگ داخلی سوریه پرداخته بود.
این لشکر به عنوان بخشی از نیروهای حمایتی ایران از ارتش بشار اسد سال‌ها در سوریه جنگیده؛ جنگی که در آن صدها هزار غیرنظامی کشته شدند و ارتش سوریه مسئول بخشی از کشته ها به شمار می‌رود.
در این گزارش آمده که لشکر فاطمیون در سال ۱۳۹۴ از ادغام نیروهای تیپ ابوذر در زمان جنگ ایران و عراق و نیروهای مجاهدین افغانستان زیر نظر سپاه ایران شکل گرفت.
دراین گزارش به مطلب روزنامه ایرانی کیهان در مورد نحوه شکل‌گیری گروه فاطمیون اشاره شده است. روزنامه کیهان منشاء گروه فاطمیون را “لشکر کوچک و در نوسان داوطلبانی” عنوان کرده که از آنها به نام “سپاه محمد” یاد شده است. این سپاه در جنگ ایران و عراق جنگیده است و بعدا در دهه ۱۹۹۰ برای مبارزه با گروه طالبان به افغانستان بازگشته اما براساس گزارش کیهان، بعدا مجبور شده که منحل شود.
در گزارش مرکز مطالعات خاورمیانه به نقل از روزنامه کیهان آمده است که علت انحلال این گروه، ترس از پیگرد دولت جدید افغانستان و حامیان ائتلاف تحت رهبری آمریکا بوده است. این جنگجویان بعدا در شهر مشهد ایران گردهم می‌آیند و با فرماندهی علی‌رضا توسلی برای “دفاع از حرم بی‌بی زینب” در دمشق به سوریه فرستاده شدند.
- افغانستان تلویحا از ایران خواست لشکر فاطمیون را منحل کند
- ‘سپاه پاسداران همچنان از مهاجران افغان برای فاطمیون سربازگیری می‌کند’
در گزارش مرکز مطالعات خاورمیانه به نقل از محمد حسن حسینی، یکی از فرماندهان فاطمیون که بعدها کشته شد، شمار مجموع لشکر فاطمیون به طور “واقع‌بینانه بین ۱۲ تا ۱۴ هزار جنگجو” خوانده شده بود.
در سال ۱۳۹۶ ریاست جمهوری افغانستان ضمن تاکید بر عدم استفاده از “احساسات و ناگزیری‌های” مهاجران افغان در کشورهای همسایه، تلویحا خواهان منحل کردن لشکر فاطمیون شده بود.
فاطمیون در افغانستان فعال اند؟
کرام الدین رضا زاده، نماینده ولایت غور و عضو کمیسیون امور دفاعی و تمامیت ارضی مجلس نمایندگان افغانستان در گفتگو با بی‌بی‌سی می‌گوید که بعضی گزارش‌های درباره فعالیت فاطمیون در افغانستان به این کمیسیون رسیده ولی این گزارشها مستند و معتبر نیست.
او می‌گوید که در سالهای گذشته مسئولین امنیتی افغانستان نیز درباره فعالیت این گروه ابراز نگرانی کرده بودند ولی آنان نیز سند معتبر درباره فعالیت این نیروها به کمیسیون دفاعی مجلس ارائه نکردند.
به گفته آقای رضا زاده گزارش‌های اکنون درباره فعالیت این گروه در ولایت هرات، بادغیس، غور، دایکندی و میدان وردک نشر شده ولی این گزارشها به قدر کافی مستند و قابل اعتماد نیست.
عارف رحمانی، نماینده پارلمان از ولایت غزنی در توئیتر نوشته که “سه هفته پیش رئیس عمومی امنیت ملی به کمیسیون امنیت داخلی فراخوانده شده بود؛ از ایشان پرسیدم آیا فاطمیون در داخل افغانستان فعالیتی دارند. ایشان به گونه قاطع گفتند که فاطمیون هیچ گونه فعالیتی در داخل کشور ندارند و از این نظر تهدید بالفعل نمی‌باشند!”
https://twitter.com/arifrahmanii/status/1252978167666655232
آقای رحمانی اما می‌گوید که “فاطمیون را مانند داعش به عنوان یک تهدید از جانب کشور همسایه ما قلمداد نماید؛ وقتی به اقرار عالی ترین مقام امنیت ملی کشورما فاطمیون تهدیدی برای کشور ما نیست آیا سازمان های استخباراتی برای آغاز جنگ مذهبی در کشور ما زمینه سازی می کنند؟”
ایران از فاطمیون در افغانستان استفاده می‌کند؟
شجاع محسنی، تحلیلگر افغان درباره اینکه واقعا ایران می‌خواهد از فاطمیون به عنوان نیروی اعمال نفوذ خود استفاده کند، به بی‌بی‌سی گفت، اینکه ایران بخواهد به همگونی مذهبی فاطمیون اتکا کند و با استفاده از فاطمیون از آمریکا در افغانستان انتقام بگیرد، منتفی است.
به نظر او فاطمیون پدیده‌ای تازه نیست و تشکیلات با پیشینه است. اگر چنین برنامه‌ای در استراتژی ایران مطرح می‌بود تشکیلات آن از قبل در افغانستان پا می‌گرفت. در وضعیت کنونی که ایران از منظر فشار تحریم‌های اقتصادی و تامین نظامی، جبهه تازه‌ای را تمویل نمی‌تواند، قطعا تمایلی برای این کار ندارد.
اوافزود علاوه بر آن هر کشوری که دنبال نفوذ در کشوری باشد به دنبال گروه‌هایی می‌رود که قدرت، نفوذ و حضور دراز مدت در سیاست کشور خود داشته باشند و قطعا هیچ گروه شیعه در افغانستان از چنین پتانسیلی برخوردار نیست و سابقه رفتار ایران در اولویت دهی به احزاب در افغانستان هم این نکته را به خوبی می‌رساند که توجه ایران بیشتر به احزاب و تنظیم‌های غیرشیعیدر افغانستان بوده است.
آقای محسنی معتقد است که ایران نه می‌خواهد و نه به سودش است که در افغانستان روی مذهب تکیه کند. علاوه بر این، مهمترین زمینه اجتماعی ایران برای مبارزه با آمریکا در افغانستان، وجود نفرت نسبت به آمریکا است. این نفرت و بیزاری در افغانستان در قلمروهای شیعی کمتر است و حوزه های سربازگیری و جبهه‌های جنگ مخالفان مسلح آمریکا در افغانستان نشان می‌دهد که مناطق جنوب غرب، شرق، شمال شرق وجنوب شرق بسیار بیشتر ازمناطق مرکزی از آمریکا بیزاری می‌جویند.
او معتقد است که براساس دو شاخص (نفرت از آمریکا و نفوذ و حضور در سیاست کشور) اگر ایران دنبال انتقام از آمریکا در افغانستان باشد، سراغ شیعیان و مناطق مرکزی نمی‌رود چون اگر جبهه‌ای در میان شیعیان بگشاید، برخلاف دیگر گروه‌های متحد ایران در خاورمیانه که در دولت مرکزی کشورهای خود نفوذ قوی دارند، این گروه افغانی، متکی به حمایت دولت مرکزی نخواهد بود، عقبه سیاسی قوی در ساختار نظام سیاسی افغانستان نخواهد داشت و سرکوب میشود.
