سوداگري
اقتصاد محوره افغانستان به د سیمې په ترانزیت کې مرستندوی رول ولوبوي – ملابرادر
نن یکشنبه ( د لړم اوومه ) د ریاستالوزراء اقتصادي مرستیال ملا عبدالغني برادر اخوند پر مشرۍ لوړ رتبه امارتي مسوولینو د ازبکستان د لومړي وزیر د مرستیال جمشید خواجهییوف پر مشرۍ له راغلي پلاوي سره، چې د کرنې، انرژۍ، اوبو مدیریت، کانونو او ترانسپورت وزیرانو په ګډون د بېلابېلو سکتورونو استازیو په کې حضور درلود؛ د ارګ په چهارچنار ماڼۍ کې وکتل.
په دې کتنه کې ملا برادر ویلي؛ اسلامي امارت د خپل اقتصاد محوره بهرني سیاست پر بنسټ غواړي، چې د سیمې په ترانزیت کې مرستندوی رول ولوبوي او د دې موخې د ترلاسه کولو لپاره مو د لویو لارو پر بیارغونې سربېره لازمې اسانتیاوې برابرې کړي، چې دا به د سویلي او مرکزي آسیا هېوادونو په نښلولو کې ارزښتناک رول ولوبوي.
د ریاستالوزراء اقتصادي مرستیال څرګنده کړې، افغانستان د مرکزي آسیا له هېوادونو سره د سوداګرۍ او ترانزیت لپاره د ازبکستان مسیر کاروي. په دې مسیر کې د افغانستان پر کارګو ترانزیتي فیس د نورو مسیرونو پر پرتله لوړ دی، چې مونږ یې د کمېدو غوښتنه کوو.
د ملا برادر د څرګندونو له مخې؛ د دې لپاره، چې افغانستان او ازبکستان د سوداګرۍ متوازن بیلانس ولري ښه ده، چې ازبکستان ته د افغانستان صادرات د پام وړ ډېر شي او په دغه برخه کې ازبکستان د افغانستان لپاره د ځانګړیو ترجیحي تعرفو په نظر کې نیولو سره په ځینو مواردو کې له استثنايي دوستانه تعامل څخه کار واخلي.
په دغه لیدنه کې دواړو لوریو پر سوداګریزو، ترانزیتي او اقتصادي اړیکو سربېره د اوسپنې پټلۍ، ترانسپورت، د کانونو فني استخراج، د اوبو مدیریت، د کرنې پراختیا او همدارنګه افغان ځوانانو ته په بېلابېلو برخو کې د لوړو زدهکړو زمینې برابرولو په اړه هراړخیز بحث شوی دی.
ملا عبدالغني برادر اخوند د خپلو خبرو پر مهال ویلي؛ افغانستان او ازبکستان د تاریخ په اوږدو کې دوه ښه ګاونډي هېوادونه پاتې شوي او هر وخت یې په امنیتي، سیاسي او اقتصادي برخو کې له یو بل سره همکاري کړې ده.
د نوموړي په خبره؛ د دواړو هېوادونو ترمنځ د لوړپوړیو پلاوو تګ راتګ ښيي، چې زمونږ دوه اړخیزې اړیکې د پوره پراختیا په حال کې دي او له دې سره به وتوانېږو، چې د سوداګرۍ او ترانزیت په برخه کې ښه پرمختګونه ولرو.
د ازبک پلاوي مشر جمشید خواجهیوف د خپلو خبرو پر مهال ویلي، ازبکستان له فغانستان سره د کرنې، ترانسپورت، اوسپنې پټلۍ، سوداګرۍ، ترانزیت، اوبو مدیریت او کانونو په برخه کې ګډې همکارۍ ته چمتو دی او په دغه برخه کې به د دواړو لوریو تخنیکي کمیتې ګډ کار وکړي.
خواجهیوف زیاته کړې، ازبکستان ته د افغانستان د صارداتو د زیاتولو په اړه ازبک لوري د سوداګرۍ لارې نقشه جوړه کړې، چې له مخې به یې د دواړو هېوادونو د سوداګرۍ کچه شاوخوا درې میلیاردو دالر ته ورسېږي.
نوموړي همدا راز ویلي، چې دوی افغان سوداګرو او موټر چلوونکیو ته د وېزو په ترلاسه کولو کې لازمې اسانتیاوې هم رامنځته کړي او په نږدې راتلونکي کې به تاشکند د افغان محصولاتو نړیوال نندارتون جوړ کړي او چمتو دي، چې په ترمذ کې افغان سوداګرو ته د سوداګرۍ یو لوی مرکز وسپاري.
د غونډې په پای کې د ریاست الوزراء اقتصادي مرستیال ملا عبدالغني برادر اخوند د هرات له زلزله ځپلیو سره د ازبکستان له بشري مرستو مننه کړې او د دواړو هېوادونو ترمنځ یې د دوه اړخیزو همکاریو پر ډېرېدو ټینګار وکړ.
د اقتصادي چارو شنونکي په دې باور دي، چې د دغه پلاوي سفر به د ازبکستان او افغانستان ترمنځ د سوداګرۍ د ښهوالي او ودې لامل شي.
سوداگري
په پنجشېر کې ۲۱۳۳ قیرطه زمرد د داوطلبۍ له لارې وپلورل شول
د پنجشېر ولایتي مقام د رسنیو دفتر ویلي؛ په دې ولایت کې ۲ زره ۱۳۳ قیرطه زمرد پر ۵۶۶۰۰ امریکايي ډالرو وپلورل شول.
د پنجشېر والي ویاند سیف الدین لټون زیاته کړې؛ په دې داوطلبۍ کې له ۱۰۰ ډېرو سوداګرو برخه اخیستې وه، چې یاده کچه زمرد په کې پر کورنيو سوداګرو وپلورل شول.
سیف الدين لټون وایي: « په دې بولۍ کې ځوانو پنجشيري سوداکرو ګډون کړی و، چې خلک يې د دې ولایت راتلونکي وټهییز( اقتصادي ) حالت لپاره ګټور ګڼي.
د پنجشېر خلک د زمردو په کانونو کې کار کولو ته خوښ دي او له ولایتي ادارې څخه په دې ولایت کې د ۳۰ کیلومټره اوسپنې پر کشف شوي کان هم د کار پیلولو غوښتنه کوي.
د پنجشېر والي محمد اغا حکيم په دې اړه ويلې:« د دې ولایت ځوانانو ته د کار پیداکولو لپاره د یاد کان سروې بشپړه شوې او د داوطلبۍ په پړاو کې دی، چې له پرانستو سره به يې زرونو ځوانانو ته کار پیدا او وټهییزو فعالیتونو ته به ورسره زمینه برابره شي.»
ویل کیږي، چې د دې ولایت په ټولو کانونو کې سیمهییزو ځوانانو ته د کار زمینه برابره شوې ده.
سوداگري
افغانستان په ۲۰۲۴ کال کې د روسیې د اوړو تر ټولو لوی پېرودونکی و
د دې مرکز د څرګندونو له مخې؛ په ۲۰۲۴ کال کې افغانستان ته د ۸۰ میلیون ډالرو پر ارزښت اوړه ورکړ شوي، چې د ۲۰۲۳ کال پر پرتله دوه چنده دي.
د روسیې د کرنیزو صادراتو مرکز( اګرو ایکسپورت) افغانستان په ۲۰۲۴ کال کې د روسیې د اوړو تر ټولو لوی واردونکی هېواد اعلان کړی دی.
د دې مرکز د څرګندونو له مخې؛ په ۲۰۲۴ کال کې افغانستان ته د ۸۰ میلیون ډالرو پر ارزښت اوړه ورکړ شوي، چې د ۲۰۲۳ کال پر پرتله دوه چنده دي.
د روسیې د کرنیزو محصولاتو د اوبپاڼې د معلوماتو پر بنسټ په ۱۴۰۲ کال کې اعلان کړی و، چې افغانستان ته د دې هېواد د اوړو صادرات د ۲۰۲۱ کال له نیمایي راپدېخوا ۲۰ برابره زیات شوي دي.
یاد مرکز زیاته کړې؛ د افغانستان کورني تولیدات د هېواد د وګړو اړتیاوې نشي پوره کولی او د اوړو په ګډون د خوراکي توکو وارداتو پورې تړلي دي.
تېر کال د روسیې د غنمو او جوارو د اوړو ټول صادرات ۳۰۰ میلیون ډالرو ته رسېدل، چې په کې د کلني ارزښت له مخې ۳ سلنه او د حجمي ارزښت له کبله ۷ سلنه زیاتوالی راغلی دی.
د دې راپور له مخې، چین او ترکمنستان هم د روسیې د اوړو د درې مخکښو پېرودونکو په ډله کې دي.
سوداگري
په افغانستان کې له بدخشان څخه تر هرات پورې د ډبرو سکرو یو کمربند شته
د کانونو او پټرولیم وزارت ویاند همایون افغان ویلي: په هېواد کې د ۷۰۰ کیلومټره پر اوږدوالي او ۴۰ کیلومټره پلنوالي یو کمربند شته، چې افغانستان ترې په پراخه پیمانه استفاده کولی شي او اوس هم دا لړۍ روانه ده.
د کانونو او پټرولیم وزارت وايي، چې له بدخشان څخه تر هرات پورې د ډبرو سکرو یو کمربند شته، چې ۷۰۰ کیلو مټره اوږدوالی او څلوېښتو کیلومټره پلنوالی لري.
د کانونو او پټرولیم وزارت ویاند همایون افغان ویلي: په هېواد کې د ۷۰۰ کیلومټره پر اوږدوالي او ۴۰ کیلومټره پلنوالي یو کمربند شته، چې افغانستان ترې په پراخه پیمانه استفاده کولی شي او اوس هم دا لړۍ روانه ده.
نوموړي ويلي؛ د ډبرو سکرو دوه لوی تړونونه لاسلیک شوي، چې یو يي په سرپل او بل يي په هرات کې دی، چې د استخراج او پروسس لړۍ یې هم روانه ده.
د افغانستان برښنا شرکت مسوولینو ويلي، چې له ډبرو سکرو څخه د انرژۍ تولید د دوۍ د پالیسۍ یوه برخه ده او له ځینو پانګوالو سره يي خبرې هم پیل کړې دي.
د افغانستان برښنا شرکت ویاند ويلي، چې په هېواد کې د ډبرو سکرو شتون د انرژۍ د تولید لپاره له خورا مهمو عناصرو څخه شمېرل کیږي او له خصوصي سکټور سره خبرې روانې دي، چې د انرژۍ تولید پیل کړي.
د برښنا شرکت ویاند حکمت الله میوندي وایي: مونږ په هېواد کې د ګاز، اوبو، باد او لمر ترڅنګ د ډبرو سکرو پر برښنا هم فکر کوو او که له خصوصي سکټور سره پایلې ته ورسیږو؛ کار به پرې پیل کړو.
د خصوصي سکټور غړيو ويلي، چې د هیواد د انرژۍ اړتیا ته په کتو حکومت باید په هېواد کې د ډبرو سکرو څخه د انرژۍ د تولید لپاره اقدامات وکړي، چې د هېواد د انرژۍ د کمښت ستونزه بنسټیزه حل شي.
د صنایعو او کانونو خونې غړی عبدالنصیر رشتیا وایي: په هېواد کې د ډبرو سکرو لوړ ظرفیتونه شته او له دې طرفیتونو څخه باید استفاده وشې خصوصا د انرژۍ د تولید په برخو کې به د برښنا د کمښت ستونزه بیخي اواره شي.
د اقتصادي چارو شنونکي هم وايي که حکومت له ډبرو سکرو څخه د انرژې تولید ته راودانګي؛ افغانستان به ډېر ژر د انرژۍ د کمښت له ستونزو خلاص شي.
-
تازه خبرونه2 days ago
بایډن د افغانستان د بشري بحران له کبله ملي بېړنی حالت وغځاوه
-
نړۍ5 days ago
د امریکا په ځنګلونو کې د اورلګېدو له کبله د مړو شمېر ۲۴ ته ورسېد
-
نړۍ4 days ago
له پوتین سره به ډېر ژر وګورم – ډونالډ ټرمپ
-
تازه خبرونه5 days ago
بایډن په افغانستان کې د بندي امریکایانو له کورنیو سره خبرې وکړې
-
تازه خبرونه4 days ago
د پاکستان یو شمېر سیاسي مشرانو له کابل سره د امنیتي خبرو پر اړتیا ټینګار وکړ
-
سیمه ییز خبرونه4 days ago
د غزې احتمالي اوربند نږدې شوی دی – جیک سالیوان
-
سیمه ییز خبرونه2 days ago
د اسرائیل او حماس د اوربند له اعلان وروسته په غزه کې هوايي بریدونه وشول
-
تازه خبرونه2 days ago
د افغانستان او قطر د کاري کمیټې ګډه ناست ترسره شوه