د افغانستان  اسلامي امارت د بهرنیو چارو وزارت چارسمبالی امیر خان متقي نن دوشنبه د یوه پلاوي پر مشرۍ چین ته رسیدلی دی.

د بهرنیو چارو وزارت ويلي، چې د صنعت او سوداګرۍ وزارت مرستیال  احمدالله زاهد هم په دې پلاوي کې دی.

تمه ده، چې امیر خان متقي به د خپل چینایي سیال وانګ يي سره د دوه اړخیزو سیاسي، اقتصادي او سوداګریزو اړیکو په اړه خبرې وکړي.

هغه به د چین او پاکستان د بهرنیو چارو وزیرانو سره په ګډه غونډه کې هم ګډون وکړي.

د اسلامي امارت د مهاجرینو او راستنېدونکو چارو وزارت د چارسمبالي په هغه پیغام کې، چې ریاست الوزرا د دفتر د چارو د تنظیم د رییس ذاکرالله ذاکر  لخوا ولوستل شو په امریکا کې د افغان کډوالو د موقت محافظت حیثیت لغوه کولو ته په نغوته(اشاره) کې ډاډ ورکړی، چې که دا کډوال هېواد ته راستانه شي؛ نو له خطر سره به مخ نشي.

دغه راز د مولوي عبدالکبیر په دې پیغام کې، چې راستنیدونکو ته د هند د مرستو د وېش په مراسمو کې ولوستل شو راغلي، چې په افغانستان کې د ژوند شرایط ښه شوي او د هیچا ژوند په خطر کې ندی.

په لوستل شوي پیغام کې راغلي: “تاسې شاید اوریدلي وي، چې امریکا شاوخوا ۱۴ زره افغان کډوال له خپل هېواده شړي. دا ټول افغانان او زمونږ وروڼه دي. پر ورین تندي له هغو هرکلی کوو. دوی دې پخیر راشي. په افغانستان کې د کار او ژوند لپاره غوره شرایط رامنځته شوي. د هر چا ژوند او مال خوندي دی. د هیچا لپاره خطر نشته. د عمومي بخښنې په نظر کې نیولو سره له هیڅوک د پخوانۍ دندې پر دلیل نه پوښتل کیږي.”

د دې وزارت د پیغام له مخې؛ د هند مرستې د ۵ زره راستنېدونکو او مستحقو اشخاصو لپاره تر وېش لاندې دي.

د کډوالو او راستنیدونکو چارو وزارت د څرګندونو له مخې؛ راستنېدونکي اوسمهال مرستې ته اړتیا لري او دوی له هغو هېوادونو څخه مننه کوي، چې مرسته کوي.

دغه راز د کډوالو او راستنېدونکو چارو وزارت مالي او اداري مرستیال کلیم الرحمن فاني ویلي: “هغه کسان، چې له بهر څخه هېواد ته راستنیږي دردېدلي او مستحق کسان دي. “مونږ غواړو له هر هغه چا څخه مننه وکړو، چې پدې برخه کې زمونږ سره مرسته کوي.”

د کابل ولایت د مهاجرینو چارو ریییس عبدالرحمن حبیب‌زي د مرستو د شفاف وېش ډاډ څرګند کړی او وایي، چې دا ریاست هڅه کوي د بېلابېلو مرستندویو ادارو مرستې منسجمې او مستحقو کورنیو ته ورسوي.

د نوموړي د څرګندونو له مخې، د راستنیدونکو لپاره به په ۳۱ ولایتونو کې ۵۸ ښارګوټي جوړ شي.

 ویل کیږي، چې د هند لخوا برابرې شوي دا مرستې ۱۱ قلمه بېلابېل خوراکي توکي لري.

د بهرنیو چارو وزارت چارسمبالي(سرپرست) ويلي؛ اسلامي امارت هڅه کوي، چې افغانستان د قدرتونو ترمنځ د ټکر له نقطې څخه د هېوادونو ترمنځ د تفاهم او همکارۍ پر مرکز بدل کړي.

امیر خان متقي د تهران په خبرو اترو فورم کې د وینا پر مهال ټینګار وکړ، چې افغانستان له شاوخوا نیمې پېړۍ وروسته د خپل سیاسي ژوند یو نوي پړاو ته رسیدلی او کولی شي د همغږۍ، د توکو د لیږد او انرژۍ د څلور لارې په توګه په سیمه‌ییزو او نړیوالو بدلونونو کې مثبت رول ولوبوي.

امیر خان متقي په خپلو خبرو کې له ایران سره د اړیکې ننګونو او فرصتونو ته هم نغوته(اشاره) وکړه او ټینګار یې وکړ، چې اسلامي امارت د ایران پر وړاندې هیڅ ډول بد نیت نلري او د هلمند سیند په اړه د هغه هېواد حقآبې خوندي کولو ته ژمن دی.

متقي زیاته کړې، چې له څلور کلونو څخه په لږ وخت کې د داعش او نورو فتنه‌ګرو ګواښونه هم له منځه وړل شوي او په ټول هېواد کې امنیت ټینګ شوی دی.

د بهرنیو چارو وزارت چارسمبالی امیر خان متقي وايي: ” له ۴۷ کلونو ګډوډۍ په ځانګړي توګه د ۲۰ کلونو بهرني اشغال وروسته افغانستان نن د خپل نوي سیاسي ژوند پړاو ته داخل شوی او کولی شي په سیمه‌ییزو او نړیوالو بدلونونو کې د همغږۍ، د توکو او انرژۍ د لېږد د څلور لاري په توګه مثبت رول ولوبوي. د شاوخوا څلورو کلونو په لړ کې مونږ بریالی شوي یوو، چې په ټول هېواد کې امنیت ډاډمن کړو او د داعش او نورو فتنه‌ګرو عناصرو ګواښونه پای ته ورسوو.”

نوموړي دا هم روښانه کړه، چې اسلامي امارت متوازن او اقتصاد محوره پالیسي لري او په دې چوکاټ کې غواړي افغانستان د قدرتونو ترمنځ د ټکر له نقطې څخه د هېوادونو ترمنځ د تفاهم او همکارۍ پر مرکز بدل کړي.

متقي وایي: “اسلامي امارت پر احتیاط او پام  ګامونه پورته کوي او د متوازن او اقتصاد محوره بهرنۍ پالیسۍ پر تعقیبولو له ټولو لوریو سره فعالې خبرې او اړیکې ولري او د متقابل درناوي او ګډو ګټو د اصولو پر بنسټ د سیمې د نږدې او لرې هېوادونو سره همکاري وکړي. د موجوده امنیت او ثبات د ساتلو او د سیمې او د سیمې له نږدې هېوادونو سره د همکارۍ له لارې د اقتصادي سوکالۍ د جوړولو لپاره هڅه کوي، چې افغانستان د قدرتونو ترمنځ د ټکر پر ځای د هېوادونو ترمنځ د تفاهم او همکارۍ پر مرکز بدل کړي.”

امیر خان متقي په دې غونډه کې د ایران د حقآبې په اړه د یوې پوښتنې په ځواب کې هم ټینګار وکړ، چې اسلامي امارت د ایران د حقآبې خوندي کول خپل شرعي مسوولیت ګڼي او د هلمند له تړون سره سم یې ادا کولو ته ژمن دی.

متقي دا هم روښانه کړه، چې: “په دې برخه کې دا زمونږ شرعي مسوویت دی؛ یو مسلمان، چې له تندې څخه رنځیږي که مونږ ورسره مرسته وکړو هم ثواب دی او هم ښه سیاست. په دې برخه کې د ایران د اسلامي جمهوریت خلک، چې زمونږ غږ اوري باید هیڅ اندېښنه ونلري. مونږ په دې اړه کوم بد نیت نلرو.”

دغه راز امیر خان متقي په ایران کې د افغان کډوالو مسلې ته هم نغوته وکړه او ټینګار یې وکړ، چې افغانستان به په تېرو څلور لسیزو کې د ایران لخوا د دغو کډوالو کوربتوب هیر نکړي.

دا په داسې حال کې ده، چې د ایران د پولیسو لوی درستیز احمد رضا رادان له امنیتي چارواکو سره په یوه غونډه کې ویلي؛ د افغان کډوالو پېژندنه او ایستنه باید روانه وساتل شي.