د افغانستان د کانونو او پترولیم وزارت ویاند څرګنده کړې؛ په جوزجان ولایت کې به سږکال د ګازو دوه نوې څاګانې وکېندل شي، چې ترڅنګ یې د ګازو د چاڼ ماشینونه هم لګول کیږي.

د دغه وزارت ویاند دا هم ویلي، چې سږ کال به له جوزجان څخه تر بلخ پورې د ۹۴.۵ کیلومتره مربع ګازو د نللیکې د غزولو چارې بشپړې او ګټې اخیستنې ته وسپارل شي.

د کانونو او پترولیم وزارت ویاند همایون افغان وایي: مونږ په روان کال کې هڅه کوو، چې د بلخ او جوزجان ترمنځ غزیدلی  پایپ هم تکمیل کړو او همداراز په یتیم تاق  سیمه  کې نوې، څاګانې جوړي کړو. مونږ د تولید زیاتولو هڅه کوو، چې دعوایدو د زیاتېدو لامل شي.

د دغه وزارت چارواکو زیاته کړې؛ اوسمهال په جوزجان ولایت کې ۶۰۰ زره متر مکعب ګاز تولید او پروسس کېږي او په پام کې ده، چې په دغه ولایت کې د ګازو د تولید او پروسس وړتیا دوه میلیون متر مکعبو ته لوړ شي.

همایون افغان وایي: مونږ هڅه کوو، چې یو نوی ماشین واخلو، چې په یوه ورځ کې د ۲.۵ میلیون متر مکعب ګازو د پروسس وړتیا ولري او د دې پروژې د پیلولو لپاره پوره چمتووالی لرو.

همدارنګه د سوداګرۍ او پانګونې خونه وايي: هر څومره، چې د نفتو او ګازو په استخراج کې پانګونه وشي؛ هومره به د هېواد ستونزې اوارې شي.

د سوداګرۍ او صنایعو خونې غړی خان جان الکوزی وايي: زه فکر کوم، چې له ګازو څخه د انرژۍ د تولید په برخه کې د پام وړ وړتیا شته او په دې برخه کې د پانګونې د جلبولو لپاره باید زمینه برابره شي.

اوس‌مهال د جوزجان ولایت په ۹ سیمو کې د ګازو کانونه شته، چې یتیم تاق، جرقدوک، جنګل کلان، خواجه بولان او یو شمېر نورې سیمې د ګازو د حوزو په ګډون یادولای شو، چې د نفتو ساحې به په کې پراختیا ومومي.

د انرژۍ تولید د اسلامي امارت لپاره یو لومړیتوب دی؛ ځکه، چې حکومت د خپلو اړتیاوو له ۵۰ سلنه څخه د زیاتې برښنا لپاره پر ګاونډ هېوادونو تکیه کوي.

اسلامي امارت د ډبرو سکرو د برښنا پرکارخونو سربېره، له ګازو څخه د برښنا د تولید په کارخونو کې هم پانګونه هڅوي. دا بهیر په هېواد کې نوی نه‌دی؛ ځکه، چې په تېرو څو کلونو کې بیات پاور د یو مخکښ شرکت په توګه سلګونه زره خلکو ته برښنا برابره کړې ده.

بیات پاور شرکت په افغانستان کې د برښنا د تولید تر ټولو لوی شرکت دی، چې له افغانستان سره تړاو لري، په دې هېواد کې اداره کیږي او په سیمه کې د ګازو د برښنا ترټولو پرمختللی مرکز دی.

دغه سوداګریز فعالیت په ۲۰۱۹ ز. کال کې پیل شوی او په هېواد کې سلګونه زره خلکو ته د ډاډ وړ او ارزانه برښنا برابروي.

بیات پاورد جوزجان ولایت په شبرغان ښار کې موقعیت لري؛ تل یې هڅه کړې، چې د افغانستان د اقتصادي ودې لپاره د اړتیا وړ برېښنا برابره کړي.

د بیات پاور لومړی فاز له فاست پاور توربین سره Siemens SGT-A45 ‘Fast Power  د افغانانو کورونو او سوداګرۍ لپاره تر ۴۴ میګاواته پورې برښنا تولیدوي، چې له ګاز څخه د نړۍ تر ټولو پرمختللی ګرځنده انرژي د برابرولو حل لار ده.

بیات پاور د افغانستان شبکې ته له ۷۰۰ میلیون کیلووات څخه زیاته کورنۍ برښنا برابره کړې ده.

بیات پاور هیله من دی، چې په ټولیزه توګه درې فازه رامنځته او له ۲۰۰ میګاواته ډېره برښنا تولید کړي. ویل کیږي، چې له دې سره به د برښنا دغه کچه د میلیونونه افغان اوسیدونکیو او سوداګریزو پېرودونکیو لپاره بسنه وکړي.

یو شمېر چینايي پانګوالو د اوبو او انرژۍ له وزیر سره د لیدنې پرمهال په افغانستان کې له ډبروسکرو او لمر څخه د انرژۍ په تولیدي برخه کې پانګونې ته لیوالتیا څرګنده کړې ده.

د اوبو او انرژۍ وزارت ویاند مطیع الله عابد وایي؛ د اوبو او انرژۍ وزیر له چینایي پانګوالو سره په دې وزارت کې ولیدل. چینایي پانکوالو په افغانستان کې د  ډبرو سکرو او بادي انرژي د توليد په اړه خبرې درلودې، چې په هېواد کې پانګونه تر سره کړي.  

د اوبو او انرژۍ وزارت ویاند مطیع الله عابد وايي  په دې وروستیو کې د چین هېواد یوه ډله پانګوالو د افغانستان د انرژۍ د تولید په سکتور کې د پانګونې لپاره  لیوالتیا ښودلې ده. 

د نوموړي د څرګندونو له مخې؛ دوی هم له چینایي لوري سره د خپلې همکارۍ د جاري ساتلو ډاډ ورکړي.

مطیع الله عابد ویلي، چې که په افغانستان کې د خصوصي سکتورغړي د انرژي د تولید په برخه کې پانګونه وکړي؛ دوی ورسره همکارۍ ته چمتو دي.

د خصوصي سکتورغړي هم  د اوبو او انرژي  له وزارته غوښتنه کوي، چې په  هېواد کې پر ټولو هغو ظرفیتونو د پانګونې د جذب هڅه وکړي، چې تر اوسه په کې پانګونه نده شوې.

دوۍ زیاته کړې،  چې افغانستان له امنیت وروسته ډېره اړتیا انرژۍ ته لري، چې باید په دې برخه کې زیاته پاملرنه وشي.

د سوداګرۍ او پانګونې خونې غړی خان جان الکوزی وایي: زمونږ هېواد له بل هروخت څخه اوس ډېرې انرژۍ ته اړ تیا لرو. د نننۍ نړۍ ټول پرمختګونه له انرژۍ رامنځته کیږي، چې باید ټول په هېواد کې د انرژۍ د تولید لپاره له شته منابعو څخه استفاده وکړو، چې دا ملي ستونزه په بشپړه توګه حل شي.

افغانستان هرکال د انرژۍ  په برخه کې لسګونه میلیون دالره بهرنیو هېوادونو ته ورکوي.

خلک له اسلامي امارته غواړي، چې په دې برخه کې پانګونې لپاره زمینې برابرې کړي او بهرنیو هېوادونو ته د میلیونونه دالرو د تللو مخه ونیسي.    

د کانونو او پترولیم وزیر د هېواد شمالي ولایتونو ته د خپلو سفرونو په لړ کې بغلان ولایت ته د خپل سفر پرمهال ۱۴ کسانو ته د ډبرو سکرو د استخراج ۹ میاشتني جوازونه ورکړل.

د کانونو او پترولیم وزیر شهاب الدین دلاور ۱۴ کسانو ته په دې شرط د کانونو د استخراج جوازونه وېشلي، چې د دغه وزارت له پالیسۍ سره سم عمل وکړي. که داسې ونه‌کړي؛ نو د دوی جوازونه به لغوشي.

شهاب الدین دلاور وايي، د دغو کسانو جوازونه به په‌دې شرط وغزول شي، چې په دې موده کې د ډبرو سکرو د استخراج معیارونه مراعت کړي.

د دې ولایت سیمه‌ییز چارواکي هم وايي، چې هیچا ته به اجازه ورنه‌کړي، چې له اصولو خلاف کانونه استخراج کړي.

د هېواد په شمال کې د ډبرو سکرو د تصدۍ مشر امین الله احمدي وايي، په بغلان ولايت کې د ډبرو سکرو څه باندې څلور سوه کانونه شته، چې په ١٤ ځايونو کې د استخراج اجازه ورکړ شوې ده.

د کانونو او پترولیم وزیر تخار ولایت ته په خپل وروستي سفر کې د کانونو د څارنې او ساتنې او له کانونو څخه د ناوړه ګټې اخیستنې د مخنیوي لپاره هم یوه څارونکې کمیته جوړه کړې ده.

چارواکو ویلي؛ د کانونو د استخراج جواز اخیستونکي اړ دي، چې د کانونو د غیر قانوني استخراج د مخنیوي په موخه له ټاکل شوي ځای څخه کانونه استخراج کړي.