سوداگري
د افغانیو ارزښت د ډالر پر وړاندې ډېر راټیټ شوی

په کابل کې د سې شنبې پر ورځ د اسعارو د تبادلې تر ټولو لوی بازار (سرای شهزاده) څرګنده کړې، چې د افغانیو پر وړاندې د ډالر ارزښت په بې ساري توګه لوړ شوی دی.
دا د دوشنبې پر ورځ یو ډالر له ۹۶.۹ افغانیو سره تبادله کېده او نن ۱۰۰ افغانیو ته لوړ شو.
د افغانستان بانک، په یوه خبرپاڼه کې راغلي، چې په افغانستان کې د ډالرو د تقاضا لوړېدل د افغانۍ ارزښت راټیټ کړی او له خلکو یې وغوښتل، چې په ورځنيو سوداګریزو راکړو ورکړو کې یوازې افغانۍ وکاروي، چې د ملي اسعارو ثبات رامنځته کړي.
اقتصاد پوهانو ويلي: د افغانۍ د ارزښت کمېدل به افغانان زیانمن کړي؛ ځکه، چې له تېرو څو کلونو یې ارزښت مخ پر راټیټېدو دی.
دوی وايي، د افغانیو راټیټېدل به د لومړنیو خوراکي توکو د بیو د لوړېدو لامل شي؛ ځکه، چې د دغو محصولاتو ډېره برخه په امریکايي ډالرو واردېږي.
په هېواد کې د بانکي خدمتونو په اړه اندېښنې، چې د تېر حکومت پر مهال او له سقوط وروسته یې رامنځته شوي اوس هم عادي حالت ته راګرزېدلي ندي.
تېره میاشت مرکزي بانک د پیسو پر ایستلو محدودیتونه نرم کړل او خلکو ته یې اجازه ورکړه، چې په اوونۍ کې تر ۴۰۰ یا ۳۰ زره افغانیو او په میاشت کې تر ۱۲۰۰ ډالرو یا سل زره افغانیو پورې وباسي.
د درې میاشتو له تېرېدو وروسته بیا هم په هېواد کې د بانکي بندیزونو ستونزه پر ځای پاتې ده او هېوادوال نشي کولی خپلې شتمنۍ د عادي پروسې له لارې له بانکونو راوباسي.
کابل ښاریانو ويلي؛ د بانک لخوا د بانکي خدمتونو وړاندې کول محدود دي او د پیسو د ترلاسه کولو په برخه کې د خلکو ستونزې د هرې ورځې له تېریدو سره ډېریږي.
د بېوزلۍ او لوړې بیکارۍ له خپریدو سره ښاریان غواړي خپلې شتمنۍ له بانکونو څخه راوباسي.
له بانکه د پیسو غوښتونکی ظریف الله نومی وایي: هره ورځ مونږ ته ویل کیږي، چې سهار ته وختي راشئ. ډېري خلک ستونزې لري؛ راتلی نشي له یوه بانکه بل بانک ته ځو د ګڼه ګوڼې له کبله ان اعلان شوې ۳۰ زره افغانۍ هم راایستلی نشو.
د بانک یو بل ګډونوال مولانا وایي: “د ګڼه ګوڼې له کبله مونږ د شپې درې بجې راځو؛ مونږ نه بریالي کیږو، چې خپلې د اړتیا وړ پیسې راوباسو. له دوه درې ورځو وروسته د دوه سوه کسانو نومونه اخیستل کیږی.
د افغانستان په سلګونه هېوادوال، چې پیسې یې په خصوصي بانکونو کې کنګل شوي دي؛ له اسلامي امارت څخه غوښتنه کوي، چې د دوی ستونزو ته یې پام راواړوي.
مروه نومې وایي: هو! مونږ هره ورځ بانکونو ته ځو؛ خو خپلې پیسې تر لاسه کولی نشو.باید دا ستونزې حل شي، چې خلک خپلې پیسې تر لاسه کړي.
د افغانستان بانک د اړیکو مسوول حسیب الله نوري وایي: په اوسني وضعیت کې د خلکو اندېښنې د درک وړ دي او له همدې کبله چارواکي په بانکونو کې د خلکو د ستونزو د حل لپاره پر یوه پلان کار کوي.
د بانکي ستونزو په اړه اندېښنې په داسې حال کې زیاتې شوې، چې د بهرنیو اسعارو په ځانګړې توګه د ډالر پر وړاندې د افغانیو بیه بېسارې راټیټه شوې ده. د سې شنبې پر ورځ د کابل په بازارونو کې یو امریکایي ډالر پر ۱۰۰ افغانیو بدلیده.
سوداگري
يو افغان سوداګر د پنجشېر د اوسپنې کان پر کیندنه ۱۲ میلیون ډالر پانګونه کوي
د سیف الدین لټون د څرګندونو له مخې؛ دا سوداګر به د پریان ولسوالۍ په ۲۲ مربع کیلومټره ساحه کې د اوسپنې پر کانکېندنه پانګونه وکړي.

د پنجشیر ولایتي ادارې ویاند سیف الدین لټون ويلي؛ یو افغان سوداګر چمتو دی، چې د ولایت د اوسپنې کانونه په معیاري او تخنیکي ډول له ۳ څخه تر ۱۲ میلیون ډالرو پر پانګونه استخراج کړي.
د سیف الدین لټون د څرګندونو له مخې؛ دا سوداګر به د پریان ولسوالۍ په ۲۲ مربع کیلومټره ساحه کې د اوسپنې پر کانکېندنه پانګونه وکړي.
نوموړي زیاته کړې؛ د دې پروژې تړون د افغانستان اسلامي امارت د ریاست الوزراء د اقتصادي مرستیالۍ لخوا منظور شوی دی.
د کانونو پر استخراج سربېره دا سوداګر په همدې ولایت د اوسپنې د پروسس چارې ترسره کوي، چې ورسره نور اضافي ارزښت هم رامنځته کړي.
لټون روښانه کړه، چې په لومړي پړاو کې به شرکت د شپږ میاشتو په اوږدو کې د زیرمو د اکتشاف پروګرام پیل کړي، چې ورسره به شاوخوا ۵۰۰ کسانو ته د کار زمینه برابره شي. کله، چې دا پړاو بشپړه شي ورسره سم د استخراج رسمي بهیر پیل کیږي.
سوداگري
د کرنې مرستیال وزیر په یوه نندارتون کې د ګډون لپاره ایران ته روان شو
دا نندارتون د دوشنبې پر ورځ پیل کیږي او پېنځه ورځې به روان وي.

د کرنې، اوبو لګولو او مالدارۍ وزارت مرستیال صدراعظم عثماني د ایران د اسلامي جمهوریت د صادراتي وړتیاوو په اووم نړیوال نندارتون( ایران ایکسپو) کې د ګډون لپاره هغه هېواد ته سفر وکړ.
دا نندارتون د دوشنبې پر ورځ پیل کیږي او پېنځه ورځې به روان وي.
تمه ده، چې له ۱۰۰ څخه د ډېرو هیوادونو لوړ پوړي چارواکي او سوداګر به په دې نندارتون کې برخه واخلي.
د کرنې مرستیال هیله لري، چې دا سفر به د سوداګریزو تعاملاتو د ودې لپاره لار اواره کړي او هېواد ته به ډېرې پانګونې راجلب کړي.
سوداگري
د پاکستان او ازبکستان استازو پر افغان – ټرانس پروژې خبرې وکړې
دا خبرې اترې کابل ته د ډار له وروستي سفر وروسته وشوې؛ هغه له افغان چارواکو سره د ازبکستان-افغانستان- پاکستان د اوسپنپټلۍ د پلان شوې پروژې په اړه خبرې وکړې.

د پاکستان د لومړي وزیر مرستیال او د بهرنیو چارو وزیر اسحاق ډار د پنجشنبې پر ورځ د ازبکستان د بهرنیو چارو وزیر بختیار سعیدوف سره په ټیلیفوني خبرو کې د افغان ـ ټرانس- اوسپنېپټلۍ پروژې په اړه خبرې وکړې.
دا خبرې اترې کابل ته د ډار له وروستي سفر وروسته وشوې؛ هغه له افغان چارواکو سره د ازبکستان-افغانستان- پاکستان د اوسپنپټلۍ د پلان شوې پروژې په اړه خبرې وکړې.
درې واړو ګاونډ هېوادونو د ۲۰۲۱ کال په فبرورۍ کې د افغانستان له لارې د ۵۷۳ کیلومټره اوسپنېپټلۍ د جوړولو لپاره یو تړون لاسلیک کړ، چې په وچه کې بند منځنۍ آسیا به د پاکستان له بندرونو سره ونښلوي. د دې پروژې اټکل شوی لګښت ۴.۸ میلیارډ ډالر دی او هدف یې د سیمهییزې اقتصادي اړیکې پیاوړتیا ده.
د پاکستان د بهرنیو چارو وزارت د پنجشنبې پر ورځ په یوه خبرپاڼه کې ویلي؛ ډار هیله څرګنده کړې، چې درې واړه هېوادونه به ډېر ژر د دې مهمې سیمهییزې پروژې لپاره یو چوکاټي تړون لاسلیک کړي.
دواړو خواوو د دوه اړخیزو اړیکو د پیاوړتیا، د اقتصادي او سوداګریزو اړیکو د زیاتوالي، د خلکو ترمنځ د اړیکو د پراختیا او اوسنیو سیمهییزو او نړیوالو مسلو په اړه هم نظرونه تبادله کړل.
دا په داسې حال کې دهو چې د ټولګټو چارو وزارت د اوسپنېپټلۍ مرستیال محمد اسحاق صاحبزاده ازبکستان ته په سفر کې د حیرتان- مزار شریف د اوسپنېپټلۍ د عملیاتو او ساتنې قرارداد د سوګدیانا ټرانس سره د دوه نورو کلونو( د ۲۰۲۵ – ۲۰۲۶ ) لپاره وغځاوه.
-
سوداگري5 days ago
د پاکستان او ازبکستان استازو پر افغان – ټرانس پروژې خبرې وکړې
-
سوداگري3 days ago
د کرنې مرستیال وزیر په یوه نندارتون کې د ګډون لپاره ایران ته روان شو
-
تازه خبرونه5 days ago
افغان بېسیم د ننګرهار په کوزکوڼر ولسوالۍ کې یو نوی سایټ فعال کړ
-
تازه خبرونه5 days ago
طارق علي بخیت د افغانستان په اړه له جاپاني چارواکو سره وکتل
-
سوداگري1 day ago
يو افغان سوداګر د پنجشېر د اوسپنې کان پر کیندنه ۱۲ میلیون ډالر پانګونه کوي
-
تازه خبرونه18 hours ago
ایران او افغانستان په ملک پوله کې بندیان تبادله کړل
-
ساینس او ټیکنالوژي5 days ago
چین او روسیه ممکن په سپوږمۍ کې د اټومي انرژۍ بټۍ جوړه کړي
-
تازه خبرونه2 days ago
د غبرګولي پر اوومه د ۱۴۰۴ کال د کانکور ازموینه اخیستل کیږي