د امریکا د پخوانی ولسمشر جو بايډن دفتر اعلان کړی، چې نوموړی د پروسټاټ پر سرطاني ناروغۍ اخته شوی او اوس يې دا ناروغي هډوکو ته خپره شوې ده.

د بایډن دفتر د یکشنبې پر ورځ (د غویی اته‌ویشتمه) په یوه خبرپانه کې څرګنده کړې، چې د جمعې پر ورځ یې د ادرار له لارې د پروسټات سرطان تشخیص شو.

د خبرپاڼې له مخې؛ ۸۲ کلن جو بایډن او د هغه کورنۍ له ډاکټرانو سره د درملنې پر غوراویو بحث کوي.

د امریکا پخواني ولسمشر د دفتر د خبرپاڼې له مخې: “که څه هم دا د سرطان یو خپرېدونکی ډول دی. داسې ښکاري، چې دا د هورمون غبرګون لري او د اغېزمن مدیریت لپاره اجازه ورکوي.”

د خبرپاڼې له مخې، د جو بایډن سرطان د ګلیسن نهم پړاو (پېنځم ګروپ) دی او هډوکي ته خپور شوی دی.

د دې خبر له خپرېدو وروسته پراخ غبرګونونه او د خواخوږۍ د ملاتړ پیغامونه راوپارول.

د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ په ټروټ ټولنیزې پاڼه کې ولیکل: “زه او میلانیا د جو بایډن د وروستي روغتیايي تشخیص له اوریدو ډېر خواشیني شوو.”

ټرمپ زیاته کړې: “مونږ جیل او د هغې کورنۍ ته خپلې صادقانه او نیکې هیلې وړاندې کوو او مونږ د جو د چټکې او بریالۍ روغتیا هیله من یوو.”

د امریکا بهرنیو چارو وزارت اوسني وزیر مارکو روبیو هم په ایکس پانه کې لیکلي: “زه او ژانټ په دې سخت وخت کې د بایډن کورنۍ لپاره دعا کوو.”

د جو بایډن مرستیالې ولسمشرې کامالا هریس هم د دې خبر له اورېدو سره خپله خواشیني څرګنده کړه او لیکي: “زه پوهیږم، چې هغه به له دې ننګونې سره په هغه ځواک، زغم او خوشبینۍ، چې تل یې د هغه ژوند او مشرتابه تعریف کړې؛ مخ شي.”

د امریکا پخواني ولسمشر بارک اوباما هم په یوه پیغام کې لیکلي: “زه او میشل د بایډن ټولې کورنۍ په اړه فکر کوو. “هیچا د جو [بایډن] پر پرتله د سرطان د ټولو بڼو د درملنې لپاره هڅې ندي کړي او زه ډاډه یم، چې هغه به له دې ننګونې سره پخپل عادي هوډ او فضل مبارزه وکړي.”

په ۲۰۲۲ کال کې جو بایډن د سرطان د څېړلو پروګرام پیل کړ. داسې پروګرام، چې هغه پخپله د بارک اوباما د ادارې پرمهال تعقیباوهږ هڅه یې کوله، چې په راتلونکو ۲۵ کلونو کې د سرطان له کبله مړینې لږترلږه ۵۰ سلنه راکمې کړي.

د امریکا پخواني ولسمشر بل کلنټن او همدارنګه د امریکا پخوانۍ بهرنیو چارو وزیرې هیلري کلنټن هم د جو بایډن او د هغه د کورنۍ لپاره د خپلې خواخوږۍ او ملاتړ په اړه پیغامونه خپاره کړي دي.

یو شمېر نورو شخصیتونو هم د دې خبر په اړه د ملاتړ پیغامونه خپاره کړي دي.

جو بایډن، چې له ۲۰۲۱ څخه تر ۲۰۲۵ پورې د امریکا ولسمشر و؛ د تېر جولای په میاشت کې له ډونالډ ټرمپ سره د یوې مناظرې پر مهال د هغه د کمزورې هڅې څخه یوازې څو اوونۍ وروسته د ټاکنو لپاره خپله هڅه پای ته ورسوله.

د رویټرز د څرګندونو له مخې؛ د جو بایډن فزیکي روغتیا او ذهني وړتیا حتا له مناظرې مخکې د رسنیو پاملرنه رااړولې وه.

جو بایډن د ۲۰۲۰ کال په ټاکنو کې تر ټولو زوړ کس و، چې د ولسمشرۍ ټاکنې یې وګټلې.

ټرمپ، چې اوس ۷۸ کلن دی، د تېر کال په ټاکنو کې دا ریکارډ مات کړ.

د یادونې ده، چې د بایډن زوی بو بایډن په ۲۰۱۵ کال کې د مغزو د سرطان له کبله مړ شوی و.

د رویټرز د راپور له مخې؛ د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ او د روسیې ولسمشر ولادمیر پوتین د پنجشنبې پر ورځ اعلان وکړ، چې دواړه مشران به د مسکو او کیف ترمنځ د سولې په لومړیو مستقیمو خبرو اترو کې برخه وانخلي او کریملین به ورته د تجربه لرونکو ټکنوکراټانو یوه ډله واستوي.

پوتین د یکشنبې پر ورځ په استانبول کې له اوکراین سره د مستقیمو خبرو اترو وړاندیز “پرته له کوم مخکیني شرط څخه” وکړ. د چارشنبې پر ورځ ناوخته کریملین اعلان وکړ، چې په پلاوي کې به د ولسمشر سلاکار ولادمیر میدینسکي او د دفاع مرستیال وزیر الکساندر فومین برخه ولري؛ خو د پوتین نوم په نوملړ کې نه‌و.

د کرملین پلاوي له اعلان وروسته یوه امریکایي چارواکي هم وویل: ټرمپ، چې د منځني ختیځ درې هېوادونو ته پر سفر وتلی دی؛ په دې خبرو اترو کې ګډون ونکړي.

د امریکا ولسمشر له دې مخکې ویلي وه، چې هغه په ​​دې خبرو اترو کې د ګډون پر غوراوي غور کوي.

که څه هم پوتین هیڅکله خپل حضوري شتون ندی تائید کړی؛ خو د روسیې او امریکا د ولسمشرانو نه شتون د هغې جګړې په اړه د لوی پرمختګ تمې کموي، چې روسیې د ۲۰۲۲ کال په فبروري کې پیل کړې ده.

د اوکراین ولسمشر ولادمیر زیلینسکي پوتین ته ننګونه کړې وه، چې “که هغه نه‌وېریږي” په خبرو اترو کې دې برخه واخلي. له دې سره به معلومه شی، چې څوک ډېره سوله غواړي؛ اوکراین که روسیه.

که څه هم د کیف ولسمشر د چارشنبې پر ورځ ناوخته ترکیې ته روان و؛ خو یوه اوکرایني چارواکي وویل؛ هغه به یوازې هغه وخت د خبرو برخوال شي، چې پوتین په کې ګډون وکړي.

د چارشنبې پر ورځ په خپل ماښامني ویډیويي وینا کې زیلینسکي وویل، چې اوکراین به د پوتین د ګډون له څرګندیدو وروسته په ترکیه کې د سولې خبرو اترو لپاره د خپلو ګامونو په اړه پرېکړه وکړي.

زیلینسکي وایي: “د دې جګړې په اړه د ټولو پوښتنو ځوابونه – ولې پیل شول او ولې روان دي؛ دا ټول ځوابونه په مسکو کې دي. د جګړې د پای ته رسېدو څرنګوالی له نړۍ سره تړلی دی.”

په دې راپور کې راغلي، چې ټرمپ غواړي دواړه خواوې له دوه‌یمې نړیوالې جګړې راپدېخوا د اروپا د تر ټولو لویې ځمکنۍ جګړې د درولو لپاره د ۳۰ ورځو اوربند لاسلیک کړي؛ خو د روسیې یوه قانون جوړونکي د چارشنبې پر ورځ وویل، چې ممکن د جنګي بندیانو د لویې تبادلې په اړه هم بحثونه وشي.

زیلینسکي د ۳۰ ورځني سمدستي اوربند ملاتړ کوي؛ خو پوتین ویلي، چې لومړی غواړي د داسې اوربند د جزئیاتو په اړه خبرې اترې پیل کړي.

ټرمپ، چې د سولې د یوې هوکړې پر لور د روسیې او اوکراین د هڅو له کبله په زیاتېدونکي توګه مایوسه شوی غواړي پوه شي که مسکو دا پروسه خنډول غواړي؛ نو هغه به یې پر وړاندې ثانوي بندیزونه په پام کې ونیسي.

د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ اعلان وکړ، چې ممکن د روسیې او اوکراین ترمنځ په مستقیمو خبرو اترو کې د ګډون لپاره ترکیې ته سفر وکړي.

ټرمپ د دوشنبې پر ورځ د غویی پر دوه‌ویشتمه اعلان وکړ، چې هغه به احتمالاً د پنجشنبې پر ورځ د غویی پر پېنځه‌ویشتمه ترکیې ته سفر وکړي او د روسیې او اوکراین د ولسمشرانو؛ پوتین او زیلینسکي ترمنځ د استانبول په خبرو اترو کې برخه واخلي.

هغه ویلي: “زه فکر کوم، چې د پنجشنبې د ورځې له غونډې څخه به ښه پایله رامنځته شي… ” د سفر د ارزونې په حال کې یم.”

پوتین د یکشنبې پر ورځ په کریملین کې د خبرو پر مهال وړاندیز وکړ، چې د  غویی پر پېنځه‌ویشتمه به په استانبول کې له اوکراین سره مستقیمې خبرې اترې وشي.

هغه وایي، چې دا خبرې اترې باید د “تلپاتې سولې د ترلاسه کولو او د جګړې د اصلي لاملونو د له منځه وړلو” لپاره ترسره شي.

له دې څرګندونو وروسته ټرمپ په ټروث پاڼه کې ولیکل، چې پوتین له اوکراین سره د اوربند تړون نه غواړي، بلکې د جګړې د احتمالي پای ته رسیدو په اړه د غونډې غوښتنه کوي او اوکراین باید سمدلاسه دې غوښتنې ته غاړه کېدي.

ټرمپ زیاته کړې: “لږترلږه دا به روښانه شي، چې آیا هوکړه ممکنه ده که نه. حتا که کومه هوکړه ونشي؛ اروپايي او امریکایي مشران پوهیږي، چې چېرته یوو او کولی شي د هغې له مخې عمل وکړي.”

د امریکا ولسمشر زیاته کړې: ” شک لرم، چې اوکراین به له پوتین سره یوې هوکړې ته ورسیږي.”

د پوتین د مستقیمو خبرو اترو وړاندیز په ځواب کې زیلینسکي د پنجشنبې پر ورځ په استانبول کې د روسیې له ولسمشر سره د لیدنې لپاره خپل چمتووالی اعلان کړ.

هغه په ​​ایکس پاڼه کې ولیکل: ” د پوتین پر تمه به یم؛ په ځانګړي توګه هیله من یم، چې روسان به دا ځل بهانې ونه لټوي.”

د زیلینسکي لوړ پوړو سلاکارانو پوتین له “اصلي خبرو اترو څخه پر تیښته” تورن کړ او وایي، چې که کریملین د سولې په اړه جدي وي؛ نو باید دا به په عمل کې وښيي.

زیلینسکي په دې ټینګار کوي، چې خبرې اترې باید د رښتیني اوربند له پیل وروسته پیل شي؛ خو په ورته وخت کې د امریکا تر فشار لاندې، هغه له مخکینیو شرطونو پرته د خبرو اترو غوراوی هم رد نکړ.

ترکیې یو ځل بیا ځان د اوکراین او روسیې د سولې خبرو اترو کوربه معرفي کړ.

د ترکیې ولسمشر رجب طیب اردوغان له پوتین سره په ټیلیفوني خبرو کې ویلي؛ انقره چمتو ده، چې خبرې اترې باید دایمي حل ته لار اواره کړي.

اردوغان د فرانسې له ولسمشر امانویل مکرون سره په بېلو خبرو کې دا شېبه د “تاریخي بدلون” په توګه یاده کړه.

ترکیې پخوا د ۲۰۲۲ کال په مارچ کې د دواړو خواوو ترمنځ د ناکامو خبرو اترو کوربتوب کړی و او اوس هڅه کوي، چې له دواړو هېوادونو سره د اړیکو پر ساتلو د کړکېچ په کنټرول کې اغېزمن رول ولوبوي.

ټرمپ د خبرو اترو د سمدستي پیل غوښتنه کوي، اروپايي مشران لکه مکرون او د جرمني چانسلر فریډریش میرټز د هر ډول خبرو اترو دمخه د ۳۰ ورځو پر غیر مشروط اوربند ټینګار کوي.

په داسې حال کې، چې کریملین دا غوښتنه “ضرب الاجل” بولي او ټینګار کوي، چې خبرې اترې باید د “پر ځمکنیو واقعیتونو” او د ۲۰۲۲ کال د ناکامو خبرو اترو د چوکاټ پر بنسټ وي.