سوداگري
زرګونه کرنیزې سړخونې ګټې اخیستنې ته چمتو شوي ـ اشرف غني

په سل ورځو او سل زیري پروګرام کې د ولسمشر اشرف غني لخوا د هېواد په یو شمېر ولایتونو کې لس زره ۸۸۵ د صفر انرژۍ کرنیزې سړخونې ګټې اخیستني ته وسپارل شوې.
ولسمشر ويلي؛ افغانستان اوس هم د هغو توکو د لوړې کچې واردات لري، چې افغانستان يي پخپله د صادارتو له وړتیا پوره برخمن دی.
ولسمشر غني وایي، چې افغانستان باید ټولې نړۍ ته کرنیز محصولات صادرکړي.
نوموړي د کرنې وزرات ته لار ښوونه کړې، چې د اوبو د مدیریت، له بزګرو سره د نږدې همکارۍ او د معیاري کرنیزو محصولاتو د پروسس لپاره باید همغږي ډېره او اړینه شي.
د ولسمشر غني د څرګندونو له مخې؛ اوس هم په هېواد کې د کرنې معیاري کېدو لپاره کار ندی شوی او خصوصي سکتور باید د کرنې په سکتور کې له حکومت سره ګډه پانګونه وکړي.
اشرف غني وایي: افغانستان د ټولې نړي مارکیټونو ته د کرنیزو توکو د صادرتو وړتیا لري؛ خصوصي سکتور او حکومت باید پدې برخه کې ګډه پانګونه تر سره کړي، چې د محصولاتو صادرات ډېر او معیاري تړل د تر سره شي.
د کرنې اومالدارۍ وزارت مسوولینو په ډاګه کړې، چې تېر کال يي د کرنیزو توکو د محصولاتو د پروسس او وچولو لپاره بېلابېلې پېنځلس زره سړخونې جوړې کړي، چې د بزګرو پر ورځني ژوند يي مثبتې اغېز کړی دی.
د کرنې او مالدارۍ وزارت مرستیال حشمت الله غفوري ویلي؛ مونږ د هېواد په ۱۵ ولایتو کې د ۲۰ میلیون ډالرو پر ارزښت د کرنیزو محصولاتو د پروسس او تړلو جوړې کړي او کوشش کوو، چې دا بهیر نور هم پراخه او روان وساتو.
اقتصادي کارپوهان وايي، که د کرنې وزارت وتوانیږي د هېواد کرنیز نظام له دودیز کرنیز حالته را وګرځوي؛ افغانستان به د سیمې هېوادونو په کچه د کرنیزو محصولاتو ستر صادرونکي وي.
تازه خبرونه
ایران د افغانستان د اوسپنې په کانونو کې ۵ میلیارډ ډالر پانګونه کوي
په کابل کې د ایران سفیر ویلي، چې د افغانستان بډایه کاني سرچینې د دواړو ګاونډ هېوادونو ترمنځ د همکارۍ لپاره یو ښه فرصت دی.

د ایران فارس نیوزخبري سرچینې د خبر له مخې؛ ایران هڅه کوي، چې د افغانستان د اوسپنې کانونو په استخراج کې پېنځه میلیارډ ډالر پانګونه وکړي.
په کابل کې د ایران سفیر ویلي، چې د افغانستان بډایه کاني سرچینې د دواړو ګاونډ هېوادونو ترمنځ د همکارۍ لپاره یو ښه فرصت دی.
د راپور له مخې ایران په دې پانګونه کې نږدې شپږ سلنه ګټه تر لاسه کوي، چې د نشر شويو ارقامو پر بنسټ ۳۰ میلیارډ ډالرو ته رسیږي.
د هېواد د کانونو او پټرولیم وزارت هم وايي، چې په دې وروستیو کې د افغانستان او ایران ترمنځ د اقتصادي اړیکو د پراختیا ترڅنګ د ایران له لوري د افغانستان د کانونو په سکټور کې پر پانګونه خبرې اترې روانې دي.
د کانونو او پټرولیم وزارت ویاند همایون افغان ویلي؛ د افغانستان او ایران حکومتونو ترمنځ له بل هر وخت ښې اړیکې شته او د افغانستان د کانونو په سکټور کې ایراني لوری د پانګونې لېوالتیا لري او په دې برخو کې له ایراني لوري سره ناستې شوي او نورې ناستې هم رواني دي.
د خصوصي سکټورځیني غړي وايي، چې ایران د اوسپنې د استخراج په برخه کې لوړ ظرفیت لري او پانګونه یې د هېواد د صنعت په پراختیا کې مهم ګام بولي.
د اوسپنې ویلې کولو د ټولنې اجرائیه رییس عبدالنصیر رشتیا وایي: ((افغانستان د اوسپنې د کانونو په پرخه کې تر ټولو لوی ظرفیت لري؛ خو هیله ده، چې د هېواد د کانونو د استخراج او پروسس چارې په هېواد کې دننه تر سره شي، چې ګټورتوب يي پراخ شي)).
د اقتصادي چارو یوشمېر کارپوهانو ويلي؛ که د ایرن له لوري د افغانستان د کانو نو په سکټور کې پانګونه وشي له دې سره به د دواړه هېوادونو د اقتصادي اړیکو د پرا ختیا ترڅنګ په هېواد کې د بې روزګارۍ کچې د را ټیټدو ترڅنګ به د ملي عوایدو د زیاتېدو لپاره هم زمینه برابره کړي.
د ایراني رسنیو د معلوماتو له مخې؛ ایران له تېر و څو کلونو راپدېخوا د افغانستان د کانونو په سکټور کې ۲.۳ میلیارډ امریکايي ډالرو تړونونه تر لاسه کړي، چې په دې تړونونو کې د اوسپنې کانونو استخراج هم شامل دی، چې په کې به پېنځه میلیارډ ډالر پانګونه وکړې.
سوداگري
امریکا او چین د تعرفو پر لنډمهاله کمولو هوکړې ته ورسېدل
د دې تړون له مخې؛ په چینایي وارداتو به د امریکا اضافي تعرفې له ۱۴۵ سلنې څخه ۳۰ هغې ته راټیټې شي او پر امریکایي توکو به د چین تعرفې له ۱۲۵ څخه ۱۰ سلنې ته راټیټې شي. د تعرفې دا کمښت به د ۹۰ ورځو لپاره پلی شي.

امریکا او چین هوکړه کړې، چې تعرفې لنډمهاله راکمې کړي او سوداګریزه جګړه پای ته ورسوي؛ ځکه، چې د اقتصادي رکود او مالي بازار د بې ثباتۍ په اړه یې نړیواله وېره راپارولې ده.
د دې تړون له مخې؛ په چینایي وارداتو به د امریکا اضافي تعرفې له ۱۴۵ سلنې څخه ۳۰ هغې ته راټیټې شي او پر امریکایي توکو به د چین تعرفې له ۱۲۵ څخه ۱۰ سلنې ته راټیټې شي. د تعرفې دا کمښت به د ۹۰ ورځو لپاره پلی شي.
له دې خبر سره د ډالر ارزښت لوړ شو او د ونډو بازارونو هم وده وکړه. د امریکا د خزانې وزیر سکاټ بیسن په ژنیو کې له چینایي استازو سره په ګډه غونډه کې وویل: “دواړه هېوادونه د خپلو ملي ګټو ښه استازیتوب کوي او نه غواړي، چې سوداګریزې اړیکې یې پرې شي.”
د دواړو هېوادونو ترمنځ د تعرفې جګړې شاوخوا ۶۰۰ میلیارد ډالرو دوه اړخیزه سوداګري ودروله. د نړیوالو اکمالاتي زنځیرونو مخه یې ونیوله او د انفلاسیون په اړه یې اندېښنې راپورته کړې. په ژنیو کې دا غونډه د ټرمپ له واک ته له رسیدو وروسته د دواړو هېوادونو د لوړ پوړو اقتصادي چارواکو ترمنځ لومړۍ مخامخ غونډه وه.
اقتصادي شنونکو دا تړون د تمې خلاف د نړیوال اقتصاد لپاره یو مثبت ګام وباله. د دې خبر له خپرېدو وروسته د اروپایي شرکتونو لکه میرسک، LVMH او کیرینګ ونډې د پام وړ لوړې شوې.
سوداگري
په تېرو ۹ میاشتو کې افغانستان ته د پاکستان صادرات له ۶۴ سلنې زیات شول
د پاکستان دولتي بانک (SBP) د څرګندونو له مخې؛ افغانستان ته ټول صادرات د جولای – مارچ (۲۰۲۴-۲۵) په بهیر کې ۶۲۳.۲۸۵ میلیون ډالرو ته رسیدلي دي. په داسې حال کې، چې تېر کال د ورته وخت په بهیر کې ۳۷۸.۹۲۲ میلیون ډالر صادرات ول.

د پاکستان دولتي بانک راپور ورکړی، چې د مالي کال (۲۰۲۴-۲۵) په لومړیو نهو میاشتو کې افغانستان ته د توکو او خدماتو صادرات د تېر کال د ورته وخت د صادراتو پر پرتله ۶۴.۴۸ سلنه زیاتوالی موندلی دی.
د پاکستان دولتي بانک (SBP) د څرګندونو له مخې؛ افغانستان ته ټول صادرات د جولای – مارچ (۲۰۲۴-۲۵) په بهیر کې ۶۲۳.۲۸۵ میلیون ډالرو ته رسیدلي دي. په داسې حال کې، چې تېر کال د ورته وخت په بهیر کې ۳۷۸.۹۲۲ میلیون ډالر صادرات ول.
د کلني شمېر پر بنسټ افغانستان ته صادرات د ۲۰۲۴ کال د مارچ په میاشت کې د ۵۵.۹۰۷ میلیون ډالرو څخه ۴۵.۵۴ سلنه کم شوي، چې د ۲۰۲۵ کال په مارچ کې د ۳۰.۴۴۵ میلیون ډالرو صادراتو پر پرتله ډېر کم شوي دي.
د SBP معلومات ښیي، چې افغانستان ته صادرات د ۲۰۲۵ کال په مارچ کې ۱۵.۳۷ سلنه کم شوي. په داسې حال کې، چې د ۲۰۲۵ کال په فبرورۍ کې د ۳۵.۹۷۷ میلیون ډالر صادرات ول.
دغه راز د همدې میاشتو په بهیر کې له افغانستان څخه پاکستان ته واردات د تېر کال د ۶.۴۳۸ میلیون ډالرو پر پرتله ۲۰.۱۲۷ میلیون ډالرو ته رسیدلي، چې د جولای – مارچ (۲۰۲۴-۲۵) کې ۲۱۲.۶۲ سلنه زیاتوالی ښیي.
د تېر کال پر پرتله له افغانستان څخه په وارداتو کې ۹۹.۷۹ سلنه زیاتوالی راغلی، چې د ۲۰۲۴ کال په مارچ کې د ۰.۹۶۰ میلیون ډالرو څخه د ۲۰۲۵ کال په مارچ کې د ۱.۹۱۸ میلیون ډالر د وارداتو پر پرتله لوړ شوی دی.
د اړوند معلوماتو له مخې؛ د ۲۰۲۵ کال په مارچ کې له افغانستان څخه پاکستان ته په وارداتو کې هم ۳۶.۲۳ سلنه کمښت راغلی، چې د ۲۰۲۵ کال په فبرورۍ کې د ۳.۰۰۸ میلیون ډالرو وارداتو پر پرتله ډېر شوی دی.
-
تازه خبرونه5 days ago
ایران د افغانستان د اوسپنې په کانونو کې ۵ میلیارډ ډالر پانګونه کوي
-
تازه خبرونه4 days ago
په نږدې راتلونکي کې به د مرکزي او جنوبي آسیا د نښلولو په اړه د ترمذ خبرې لومړۍ ناسته ترسره شي
-
تازه خبرونه4 days ago
پاکستان یو میلیون او ۳۰۰ زره افغان کډوال له خپلې خاورې ایستلي دي
-
نړۍ11 hours ago
د امریکا پخوانی ولسمشر جو بایډن د پروسټاټ پر سرطان اخته شو
-
نړۍ4 days ago
پوتین او ټرمپ په استانبول کې د اوکراین د سولې له وړاندیز شویو خبرو ډډه وکړه
-
تازه خبرونه1 day ago
د تاجکستان او ایران بهرنیو چارو وزیرانو د افغانستان په اړه خبرې وکړې
-
روغتيا4 days ago
د افغانستان په روغتونونو کې د رواني روغتیا خدماتو نشتوالی د اندېښنې وړ دي
-
تازه خبرونه4 days ago
د تاتارستان یو پلاوی به کابل ته راشي