د چارشنبې پر ورځ د طبعیت په علمي مجله کې خپره شوې نوې څېړنه ښيي، چې له ۲۰۰۱ څخه تر ۲۰۱۱ پورې د ګرینلند د کنګل لوړه سطحه په تېرو ۱۰۰۰ کلونو کې له دېرې تودوخې سره مخ شوې، چې ورسره به د بحري اوبو سطحه هم لوړه شي.

د دغې څېړنې لیکوالانو څرګنده کړې، چې د شمالي قطب کنګلونه د نړۍ له صنعتي کېدو سره سم له ۱۹ پېړۍ راپدیخوا د ویلې کېدا له بهیر سره مخ شوي او د ۲۰ پېړۍ له پیل راپدیخوا له صنعتي بدلونونو سره مخ دي.

اټکل کیږي، چې تر ۲۱۰۰ پورې به د ویلې کېدا دا بهیر تر ۵۰ سانتي مترو پورې د نړۍ د اوبو سطحه لوړه کړي.

څېړنه ښیي، چې د نړۍ نیمایي کنګلونه به تر ۲۱۰۰ کال پورې د نړیوالې تودوخې له کبله ورک شي.

د دغه بنست کنګل پېژندونکې ماریا هولد څرګنده کړې: د هغو معلوماتو له مخې، چې مونږ د یخ له هستو ترلاسه کړي؛ اوس‌مهال پرلپسې ۱۰۰۰ کاله د کنګلونو له یوځای کېدا تېر شوي او له ۱۰۰۰ څخه تر ۲۰۱۱ پورې د ۱۰۰۰ کلونو په بهیر کې د ویلې کېدا بهیر چټک شوی دی.

په دې څېړنه کې ویل شوي، چې د یخ د ویلې کیدا بهیر د بحري اوبو  کچه ( ۰.۶ ) انچو ته لوړه کړې. دا د هغه څه پرپرتله شپږ ځله ډېر دی، چې ساینس پوهانو مخکې اټکل کړی و.

اسلام آباد د میلیونونه کورونو، د زرګونه کیلومتره سړکونو او ریل پټلیو د بیارغولو او د سیلابونو له کبله د رامنځته شوې بېوزلۍ د کمولو لپاره شاوخوا ۱۶ اعشاریه ۳ میلیارد دالره لګښت اټکل کړی دی.

د پاکستان لومړي وزیر شهباز شریف د یکشنبې پر ورځ تویت کړی، چې له دې شېبې څخه د ګټنې لپاره به نړۍ ته د پاکستان وضعیت روښانه کړي.

شهباز شریف دا هم په ډاګه کړې: د پاکستان خلک د بې ساري ویجاړیو اغېزمن شوي او د پاکستان د ښه راتلونکي د جوړولو لپاره د نړیوالې ټولنې د پیوستون او مهربانۍ په لټه کې دی.

د پاکستان لومړی وزیر به په دې غونډه کې د پاکستان د وضعیت د ښه کولو لپاره یوه حل لاره وړاندې کړي، چې په کې به د ملګرو ملتونو عمومي منشي او د فرانسې ولسمشر هم وینا وکړي.

په پاکستان کې د تېر کال د سپتمبر سختو بارانونو او سېلابونو لږ تر لږه ۱۷۰۰ کسان مړه او تر ۸ میلیون ډېر کسان یې بې کوره کړل.

انتونیو ګوترش، چې له سیلاب وروسته پاکستان ته ولاړ؛ د سېلاب له کبله رامنځ ته شوې ویجاړۍ د موسم وژنه نومولې وه.

د جمعې پر ورځ ناسا او فرانسې فضایي ادارې ته جوړې شوې سپوږمکۍ، چې د ځمکې د څه نا څه ټولو اوبو د سروې ماموریت ورپر غاړه دی؛ له ځمکې وتوغول شوه.

د دې سپوږمکې ماموریت د ناسا، فرانسې، کانادا او د انګلستان د فضايي ادارې په مرسته په ګده ترسره کیږي او غواړي، چې د ځمکې په سطحه د نږدې ټولو( جهیلونو، سیندونو، زیرمو او بحرونو) د اوبو کچه معلومه کړي.

دا سپوږمکۍ به د ځمکې له ۹۰ سلنې څخه د ډېرو اوبو لوړوالی معلوم کړي. دغه راز به د سمندرونو، جهیلونو، سیندونو او نورو زیرمو اغېز پر اقلیمی بدلونونو هم وڅېړل شي او دا به په ډاګه کړي، چې څنګه ټولنې کولی شي د طبیعي ناورینونو لکه سیلابونو لپاره ښه چمتووالی ونیسي.

د ناسا مدیر بل نیلسون ویلي: د سیندونو او بحرونو د اوبو ګرمېدل، سخته هوا، د ځنګلونو سوځېدل د اقلیمي بدلون یو څو پایلې دي، چې انسانان او ژوندي موجودات ورسره مخ دي.

د دغه ماموریت بنسټیزه موخه د ځمکې د خواږو اوبو د کچې معلومول دي. دوی به د نړۍ له ۹۵ سلنې څخه د زیاتو جهيلونو، بحرونو او د اوبو د زیرمو په اړه معلومات چمتو کړي.

د یادونې ده، چې د وخت له تېریدو سره به دا څرګندونې او معلومات وکولی شي له څېړونکیو سره مرسته وکړي، چې نه یوازې د سمندر د سطحې د اوبو لوړوالی په ښه توګه وڅاري، بلکې پر ټولنو د اقلیمي بدلون اغېزې هم په ډاګه کړي.