تازه خبرونه
په افغانستان کې د ملکي زیانونو کچه تر ۳۳۰ سلنې لوړه شوې – راپور

په امریکا کې د براون پوهنتون د څرګندونو له مخې؛ د دونالد ترمپ د ولسمشرۍ پرمهال په ځانګړي توګه له ۲۰۱۷ زېږدیز کال وروسته په افغانستان کې د ملکي ځاني زیانونو کچه ډېره لوړه شوې ده.
د براون پوهنتون یوه پروژه، چې د جګړې د لګښتونو څېړنه کوي ویلي، چې د امریکا پر مشرتابه په هوایي بمبارد کې د ملکي ځاني زیانونو کچه له ۲۰۱۶ کال راپدیخوا ۳۳۰ سلنه لوړه شوې ده.
له هغه مهاله، چې په ۲۰۱۶ کال کې د امریکا د هغه وخت ولسمشر بارک اوباما له دندې لرې شو او اوسني ولسمشر دونالد ترمپ د دې هېواد اداره تر لاسه کړه.
د دغه راپور لیکوال نتاسي کرافورد څرګنده کړې؛ د یو شمېر دغو ځاني زیانونو مخنیوی د قوانینو او غوره زدکړو پر پوهېدو کیدی شو.اوربند هم کولی شي د ملکي وګړیو د مرګ و ژوبلې مخه نیولی شوه.
د دغه راپور د څرګندونو له مخې؛ ۲۰۰۷ څخه تر ۲۰۱۶ پورې د امریکا په مشرۍ د هوایي بریدونو په پایله کې پمنځنۍ بڼه ۵۸۲ ملکي وګړي وژل شوي دي.
په راپور کې راغلي: له ۲۰۱۷ څخه تر ۲۰۱۹ پورې د دونالد ترمپ د ولسمشرۍ پرمهال هرکال پمنځنۍ بڼه ۱۱۳۴ملکي وګړي د امریکا په مشرۍ په هوایي بمبارد کې وژل شوي، چې ۹۵ سلنه ډېروالی ښیي.
د ملکي تلفاتو دغه کچه د ترمپ د ادارې له هغې پرېکړې وروسته راپورته شوه، چې د جګړې په ډګر کې نرمښت ښکاره کړی دی.
راپور دا هم په ډاګه کړې؛ په ۲۰۱۹ کال کې له ۷۰۰ ډېر ملکي وګړي په هوایي بمبارد کې وژل شوي، چې د ۲۰۰۱ او ۲۰۰۲ کلونو له زیانونو لوړوالی ښیي. د ۲۰۲۰ کال په وروستیو کې امریکا او طالبانو د سولې رامنځته کولو لپاره هوکړې ته ورسیدل؛ د امریکا او د هغې د متحدینو هوایي بریدونه کم شول او د ملکي تلفاتو کچه ورسره څه نا څه راټیټه شوه.
د ملګرو ملتونو د راپور له مخې، د ۲۰۱۹ کال په لومړیو شپږ میاشتو کې د طالبانو له بریدونو ډېر ځاني ملکي زیانونه د افغان ځواکونو لخوا د امریکا په مشرۍ په هوایي بریدونو کې رامنځته شوي دي.
په دې راپور کې دا هم راغلي، چې د امریکا بمبارد له هغه وخته کم شوې، چې له طالبانو سره د سولې رامنځته کولو هوکړه لاسلیک شوې؛ خو د افغان ځواکونو هوایي بریدونه ډېر شوي دي.
راپور څرګنده کړې، چې د افغان ځواکونو هوایي بریدونه هر ځل د ملکي زیانونو د ډېرېدو لامل شوي دي.
په راپور کې راغلي؛ د روان کال( ۲۰۲۰) په لومړیو شپږ میاشتو کې د افغانستان هوایي ځواکونو په بمبارد کې ۸۶ ملکي وګړي وژل شوي او له ۱۰۳ ډېر نور یې ټپیان کړي دي. په وروستیو درې میاشتو کې د وژل شویو کسانو شمېره دوه چنده شوی. د جولای او سپتمبر ترمنځ د افغانستان هوایي ځواک ۷۰ ملکي وګړي وژلي او ۹۰ نور ټپیان کړي دي.
د امریکا براون پوهنتون دا هم ویلي، چې له افغانستان څخه د امریکايي ځواکونو وتل د جګړې د پای او د ملکي تلفاتو د پای ته رسېدو معنی نلري.
راپور ښیي، چې له ۲۰۱۱ کال وروسته په افغانستان کې د امریکا د پوځي شتون پرمهال له ټولو ډېر بمبارد د ۲۰۱۸ او ۲۰۱۹ کلونو تر منځ شوی دی.
د دغه راپور له مخې؛ له تېرو ۱۹ کلونو راپدیخوا په افغانستان کې ۴۳۰۰۰ ملکي وګړي وژل شوي دي.
په راپور کې دا هم راغلي، چې وسلوالو طالبانود ښځو او ماشومانو په ګډون زرګونه ملکي وګړي وژلي؛ خو امریکا، متحدینو او افغان حکومت هم په هوایي بریدونو کې ملکي وګړیو ته مرګ و ژوبله اړولې ده.
د افغانستان د دفاع وزارت ویاند فواد امان ویلي؛ د ملکي وګړیو د وژل کېدو لامل طالبان دي، چې ملکي کورونه یې سپر ګرزولي دي.
په افغانستان کې جهادي کارپوه ظاهر عظیمي ویلي؛ په افغانستان کې جګړه د استوګنې په اړوند سیمو کې تر سره کیږي او له همدې کبله ملکي زیانونه رامنځته کیږي.
دا په داسې حال کې ده، چې په افغانستان کې امریکایي چارواکو نن (سې شنبه د لیندۍ ۱۸) د امریکا د براون پوهنتون د ملکي تلفاتو د زیاتوالي د راپورونو په ځواب کې ویلي، چې راپور یو اړخیز دی او د طالبانو بریدونه له پامه غورځول شوي دي.
تازه خبرونه
د څه باندې شل میلیارډ افغانيو پر ارزښت د برښنا ۱۰ پروژې لاسليک شوې
د ریاست الوزرا اقتصادي مرستیال په دې مراسمو کې له یادو قراردادي شرکتونو څخه غوښتنه کړې، چې د دې پروژو چارې منظمې ترسره کړي.

نن( پنجشنبه د وري پر اوومه) د هېواد د رسنیو په مرکز کې د شل میلیارډ افغانیو پر ارزښت د دوه سوه اتهویشت میګاواټه برښنا د تولید تړونونه لاسلیک شول.
د ریاست الوزرا اقتصادي مرستیال په دې مراسمو کې له یادو قراردادي شرکتونو څخه غوښتنه کړې، چې د دې پروژو چارې منظمې ترسره کړي.
د برښنا شرکت مسوولینو ويلي، چې له دې سره به د افغانستان برښنا تولیدي کچه لوړه او همدارنګه سلګونه کسانو ته کاري زمینه برابره شي.
په دې قردادونو کې د برښنا تولید په بېلا بېلو ولایتونو کې ترسره کیږي.
نوموړي زياته کړې؛ دا پروژې، چې له کورنیو او بهرنیو شرکتونو سره لاسلیک شوي؛ په کې د ۲۲۸.۴۵ مېګاواټه بادي، حرارتي (ګازي) او لمریزې برښنا تولید لپاره د سب سټېشنونو جوړول او مزو غځول شامل دي.
د برښنا شرکت مسوولینو ویلي؛ دا پروژې په لاندې ډول دي:
۱- د بلخ ولایت په دهدادي ولسوالي کې د ۴۰ مېګاواټه لمریزې برښنا تولید
۲- په هرات ولایت کې د ۵ مېګاواټه لمریزې برښنا تولید
۳- په لغمان ولایت کې د ۱۰ مېګاواټه لمرېزې برښنا تولید
۴- په هرات ولایت کې د ۴۲ مېګاواټه بادي برښنا تولید
۵- د لوګر ولایت په محمداغه ولسوالۍ کې د سب سټېشن جوړول
۶- د ننګرهار په شیخ مصري کې د ۴۰ مېګاواټه لمریزې برښنا تولید
۷- د جوزجان ولایت په شبرغان کې د ۵۰ مېګاواټه حرارتي (ګازي) برښنا تولید
۸- د لوګر ولایت په محمداغه ولسوالۍ کې د ۴۰ مېګاواټه لمریزې برښنا تولید
۹- له زابل څخه تر کندهار پورې د غځېدونکې پروژې د پاتې چارو بشپړول او په سب سټېشنونو کې یې د SVC سسټمونو نصبول
۱۰- له کجکي څخه تر کندهار پورې د ۱۱۰ کیلو ولټ برښنامزې د غځولو پاتې چارې بشپړول.
د اقتصاد وزارت چارسمبالي( سرپرست) دین محمد حنیف د څرګندونو له مخې؛ افغانستان باید د برښنا د تولید په برخو کې پانګونه ډېره کړي، چې پر ځانبسیاینې ته ورسیږي.
افغانستان هرکال میلیونونه افغانۍ بهرنيو هېوادونو ته د برښنا لګښت ورکوي .
د یادونې ده، چې بیاتپاور شرکت لومړنی افغان شرکت دی، چې له ګاز څخه برښنا تولیدوي او په تېرو پېنځه کلونو کې یې د یو میلیارډ کیلو ولټ ساعت برښنا تولید کړې او د خلکو له تود هرکلي سره مخ شوی دی.
تازه خبرونه
د اسلامي امارت رهبر د کوچني اختر د رارسېدو په مناسبت افغانانو ته مبارکي وړاندې کړه
د شیخ هبةالله آخوندزاده د مبارکۍ په دې پیغام کې، چې نن (پنجشنبه د وري اوومه/ د رمضان المبارک اووهویشتمه) خپور شوی راغلي: “مسلمانانو وروڼو! راځئ له الله تعالی سره خپله ژمنه تازه او پیاوړې کړو، چې د الله تعالی نافرماني او د شیطان پیروي به نهکوو.”

د اسلامي امارت رهبر شیخ هبةالله اخوندزاده د کوچني اختر د رارسېدو په مناسبت پخپل خپاره شوي پیغام کې “ ټولو مسلمانانو ته د زړه له کومې مبارکي” ویلې او له هغوی یې وغوښتل، چې “د شیطان پیروي ونکړي.”
د شیخ هبةالله آخوندزاده د مبارکۍ په دې پیغام کې، چې نن (پنجشنبه د وري اوومه/ د رمضان المبارک اووهویشتمه) خپور شوی راغلي: “مسلمانانو وروڼو! راځئ له الله تعالی سره خپله ژمنه تازه او پیاوړې کړو، چې د الله تعالی نافرماني او د شیطان پیروي به نهکوو.”
په دې پيغام کې له هېوادوالو غوښتل شوي، چې له خپلو امنیتي ځواکونو ملاتړ وکړي؛ ځکه په وينا يې د مجاهدینو او امنیتي ارګانونو د شپو او ورځو زحمتونو نتیجه ده چې نن په ټول افغانستان کې امن دی.
دغه راز څرګندوي؛ هېوادوال مو باید د مغرضو کړیو او استخباراتي ټولنو پر هغو تبلیغاتو باور ونکړي، چې د خلکو د مایوسه کولو کوښښ کوي یا د فقر او اقتصادي مشکلاتو اندېښنې خپروي.
همدارنګه له نړيوالو او ټولو خواوو غوښتنه شوې، چې د افغانستان د خلکو معتقداتو او ارزښتونو ته درناوی وکړي او د افغانستان په کورنیو چارو کې له لاسوهنې ډډه وکړي او په هېواد کې د ثبات، امنیت او پرمختګ مخنیوی ونکړي.
هغه زياته کړې؛ اسلامي امارت کوښښ کوي، چې ستاسو ژوند ښه او پیاوړی شي.
د اسلامي امارت رهبر له افغانانو وغوښتل، چې د اسلامي امارت له لاسته راوړنو او په افغانستان کې د هر اړخیز امنیت شکر ادا کړي.
د شیخ هبةالله د څرګندونو له مخې؛ “مونږ دا ورځ( کوچنی اختر) په یوه امن او خوشحاله فضا کې نمانځو. یو وخت په دې ورځ له کورونو څخه د افغانانو جسدونه راویستل کېدل، په دې ورځ مونږ بمبارډ کېدو، په دې ورځ زمونږ کورونه تلاشي کېل او زندانونو ته اچول کېدو؛ خو اوس د الله پاک شکر دی دا ورځ د امن او سوکالۍ ورځ ګرځېدلې ده.”
د اسلامي امارت رهبر یو ځل بیا د شرعي حدودو او احکامو پر پلي کولو ټینګار کړی او تر خپلې قومندې لاندې محکمو ته یې امر کړی، چې “له شریعت سره سم” شرعي حدود پلي کړي؛ ځکه، چې”همدا مو د جهاد او قربانیو لوی هدف و.”
شیخ هبةالله خپلو محتسبانو او د اسلامي امارت تعلیمي ادارو ته یې هم د خلکو د اصلاح امر کړی، چې په ټولو تعلیمي برخو کې د عقایدو او کړنو اصلاح ته جدي پاملرنه وکړي او نصابونه له شریعت سره سم تنظیم کړي؛ خو د اختر په دې پیغام کې د ښځو او نجونو د زدکړې په اړه کومه یادونه نده شوې.
په دې پیغام کې د اسلامي امارت رهبر د فلسطین پر خلکو د اسرائیلو د بریدونو غندنه وکړه.
د اسلامي امارت رهبر ویلي دي: “مونږ د فلسطین پر مظلومو خلکو د صهیونیسټ رژیم وحشیانه بریدونه او بمبارډ غندو او دا یو لوی ظلم او وحشت ګڼو. مونږ د فلسطین د خلکو د مشروع غوښتنو ملاتړ کوو.”
د اسلامي امارت رهبر د اسلامي نړۍ له نورو هېوادونو هم وغوښتل، چې د خپل وس له مخې د فلسطین د خلکو ملاتړ وکړي، چې خپل غصب شوي حقونه بېرته ترلاسه کړي.
د پیغام په پای کې د اسلامي امارت مشر یو ځل بیا مسلمانانو وروڼو ته د کوچني اختر مبارکي وړاندې کړې او له هغوی یې غوښتي، چې د هغه لپاره دعا وکړي؛ ځکه، چې د امیر لپاره دعا کول واجب دي.
تازه خبرونه
اروپايي ټولنې له خپلو وګړو د خوراکي توکو زیرمه کول وغوښتل
اروپايي چارواکي غواړي یوه “سټراټیژیک زیرمه” جوړه کړي، چې طبي تجهیزات، انرژي، ټرانسپورټ او د اور وژنې الوتکې په کې وي.

اروپايي ټولنې له خپلو خلکو وغوښتل، چې لږ تر لږه د ۷۲ ساعتونو لپاره خوراکي توکي، اوبه او نور د ادتیا وړ توکي زیرمه کړي.
دا پرېکړه د جګړې، سایبري بریدونو او د اقلیمي بدلونونو د مخ پر زیاتېدونکو ګواښونو له کبله رامنځته شوې ده.
اروپايي ټولنې د چارشنبې پر ورځ(د وري شپږمه ) څرګنده کړې؛ د امنیتي خطرونړ د زیاتېدو له کبله غړي هېوادونه باید له احتمالي ناورینونو سره د مقابلې لپاره ښه چمتووالی ولري.
دې ټولنې ټینګار کړی، چې یوازې پر بېړنيو غبرګونونو تکیه کول بسنه نهکوي؛ خلک باید ځانونه بېړني حالت ته چمتو کړي.
د اروپايي ټولنې د ناورین د مدیریت کمیسیون غړې هدجه لحبیب ویلي، چې د اروپا امنیتي ګواښونه ډېر پېچلي شوي او وګړي باید چمتو وي.
نوموړې د خوړو، درملو، د اسنادو او لنډو راډیوګانو څپو د پېژندنې د زیرمه کولو پر اړتیا ټینګار وکړ.
دا خبرداری په داسې حال کې ورکول کېږي، چې ناټو تر ۲۰۳۰ کال پورې د روسیې د نوي برید د احتمال پر اړه خبرداری ورکړی دی.
اروپايي ټولنه د مسکو له وروستیو ګواښونو وروسته پخپلې امنیتي پالیسۍ بیاکتنه کوي.
اروپايي چارواکي غواړي یوه “سټراټیژیک زیرمه” جوړه کړي، چې طبي تجهیزات، انرژي، ټرانسپورټ او د اور وژنې الوتکې په کې وي.
اروپايي ټولنې له غړو هېوادونو غوښتي، چې د ناورین په مدیریت کې نوره ډېره همغږي ولري.
لحبيب ويلي، چې نور بېړني غبرګونونه بسنه نکوي او بايد ډېر چمتووالی ونيول شي.
لحبیب زیاته کړې، چې د ناورین په وخت کې د ژوندي پاتې کېدو او له ۷۲ ساعتونو څخه د تېریدو لپاره اړین خوراکي توکي، د څښاک اوبه، څراغونه، پاوربانک، راډیوګانې، نغدې پیسې او درمل وي.
-
تازه خبرونه4 days ago
په افغانستان کې امنیت او حاکمیت ټینګ دی – عراقچي
-
سوداگري4 days ago
د افغانستان بانک ۱۵ ميليون امريکايي ډالر داوطلبۍ ته وړاندې کوي
-
تازه خبرونه3 days ago
د بیات بنیاد د خوراکي توکو د وېش لړۍ غزني ولایت ته ورسېده
-
سیمه ییز خبرونه3 days ago
مصر د غزې د اوربند د بیا پیل لپاره نوی وړاندیز وکړ
-
تازه خبرونه1 day ago
اروپايي ټولنې له خپلو وګړو د خوراکي توکو زیرمه کول وغوښتل
-
تازه خبرونه5 days ago
د ترهګرۍ وده د پاکستان د تېروتنو پایله ده – مولانا فضل الرحمن
-
International Sports4 days ago
سنرایزرز لوبډله پر زړهراکښونکې توپوهنې د راجستان رویالز پر وړاندې بریالۍ شوه
-
نړۍ3 days ago
پر اوکراین د روسیې د راکټي برید له کبله ۸۸ ملکي وګړي ټپیان شول