د سعودي ولیعهد محمد بن سلمان د ایران له ولسمشر مسعود پزشکیان سره په ټیلیفوني اړیکه کې پر ایران د اسرائیلو بریدونه وغندل او د قربانیانو له کورنیو سره یې خواخوږي څرګنده کړه.

د سعودي ولیعهد د ایران له خلکو څخه د خپل هېواد د ملاتړ تر څنګ ټینګار وکړ، چې: “سعودي عربستان د خپلو ایراني وروڼو تر څنګ ولاړ دی او د هغوی د ملاتړ لپاره به هیڅ هڅه ونه سپموي.”

هغه زیاته کړې؛ “اسلامي نړۍ د ایران په ملاتړ کې متحد ده.”

محمد بن سلمان زیاته کړې؛ ریاض له ټولو ډیپلوماټیکو چینلونو څخه کار اخلي او پر اسرائیلو فشار راوړي، چې خپل تېري ودروي.

نوموړي خبرداری ورکړ، چې د اسرائیلو کړنې د تاوتریخوالي د زیاتولو او د امریکا د مداخلې لپاره لار اواروي.

نوموړی وایي: “د ایران اسلامي جمهوریت لخوا یو هوښیار او محاسبه شوی ځواب کولی شي د هغوی د بدې ګټې اخیستنې مخه ونیسي.”

په دې ټیلیفوني اړیکه کې د ایران ولسمشر د اسرائیلو رژیم هم تورن کړ، چې هڅه کوي په سیمه کې د سولې او ثبات د تامین لپاره د ایران ټولې هڅې ګډوډې کړي.

هغه د حاجیانو د خدمت په برخه کې د سعودي عربستان له همکارۍ څخه مننه وکړه او د اسلامي هېوادونو ترمنځ یې د یووالي غوښتنه وکړه، چې د ” اسرائیلي رژیم د جرمونو، په ځانګړي توګه په غزه کې” مقابله وکړي.

پزشکیان ټینګار وکړ، چې سعودي عربستان، د خپل مذهبي نفوذ او سیمه‌ییز موقعیت په پام کې نیولو سره کولی شي د اسلامي هېوادونو د پیوستون په پیاوړتیا او په ټوله سیمه کې د مسلمانانو د حقونو په ملاتړ کې مهم رول ولوبوي.

دا په داسې حال کې ده، چې د ځینو راپورونو له مخې؛ اسرائیلو له امریکا څخه غوښتنه کړې، چې د ایران پر وړاندې په جګړه کې برخه واخلي.

د رویټرز د څرګندونو له مخې؛ په یمن کې د ایران ملاتړ لرونکي حوثي ډلې د یکشنبې پر ورځ (د غبرګولي پر پېنځه‌ویشتمه) اعلان وکړ، چې دوی له ایران سره په همغږۍ کې پر اسرائیلو توغندیز بریدونه کړي دي.

دا لومړی ځل دی، چې له ایران سره تړلې یوې ډلې ښکاره د پوځي بریدونو په ترسره کولو کې له تهران سره د همغږۍ اعلان کوي.

د انصارالله (حوثي) ډلې پوځي ویاند یحیی سریع په یوه ټلویزیوني وینا کې ویلي، چې دې ډلې په تېرو څلیریشت ساعتونو کې د اسرائیل پر مرکزي برخه یافا سیمې څو بالیسټیک توغندي توغولي دي.

هغه زیاته کړې: ” دا عملیات د فلسطین او ایران د مظلومو خلکو د ملاتړ لپاره … د جنایتکاره دښمن د اسرائیل پر وړاندې د ایران د پوځ له عملیاتو سره په همغږۍ کې ترسره شول.”

د اسرائیلو پوځ له دې مخکې اعلان کړی و، چې له ایران او یمن څخه د توغندیو له توغولو وروسته د هېواد په څو سیمو کې د خطر زنګونه غږول شوي دي.

د اسرائیلو د راپورونو له مخې؛ اسرائیل او ایران په دې وروستیو ورځو کې پر یو او بل د جمعې د ورځي له پراخو پوځي عملیاتو وروسته د توغندیو توغول روان ساتلي دي.

په همدې ورځ اسرائیل ویلي، چې له یمن څخه توغول شوی یو توغندی د نیول شوې لویدیځې غاړې په الخلیل سیمه کې ولګېد. که څه هم حوثي ډلې تر اوسه د دې ځانګړي برید مسوولیت ندی منلی.

حوثیانو د ۲۰۲۳ کال د اوکټوبر پر اوومه پر اسرائیلو د حماس له برید وروسته د اسرائیلو او حماس ترمنځ د غزې د جګړې له پیل راپدېخوا پر اسرائیلو ګڼ بریدونه کړي، چې ډېری یې د اسراېیلو د دفاعي سیسټم لخوا شنډ او مخه یې نیول شوې ده. دا ډله ادعا کوي، چې دا بریدونه له فلسطینيانو څخه د ملاتړ لپاره ترسره کیږي.

اسرائیل هم په ځواب کې د حوثيانو پر پوستو د غچ اخیستونکو بریدونو لړۍ پیل کړې ده.

امریکا هم د روان کال په پیل کې د حوثیانو پر وړاندې پراخ هوایي بریدونه پیل کړل. دا عملیات له هغې وروسته ودرول شول، چې د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ د بریدونو د بندولو امر ورکړ؛ ځکه حوثیانو اعلان وکړ، چې دوی به پر امریکایي کښتیو خپل بریدونه ودروي.

د شنبې پر ورځ ایران په خپله خاوره کې پر اټومي تاسیساتو او نظامي اهدافو د اسرائیلو د پراخو هوایي بریدونو په ځواب کې د تل ابیب او بیت المقدس پر لوري بالستیک توغندي وویشتل.

د اسرائیلي رسنیو د راپورونو له مخې؛ په تل ابیب کې یوه لوړ پوړیزه ودانۍ په ایراني بریدونو کې سخته زیانمنه شوې او د رمت‌ګان استوګنځي ویجاړ شوي دي. د اسرائیلو امبولانس خدماتو راپور ورکړی، چې لږ تر لږه په دې برید کې ۳۴ کسان ټپیان شوي او یو کس وژل شوی دی.

د ایران په تهران کې هم د چاودنو راپور ورکړ شوی او رسنیو راپور ورکړی، چې دوه توغندي د مهرآباد پر هوایي ډګر لګیدلي دي. دا هوایي ډګر د پوځ د هوایي ځواک اډې ته نږدې پروت دی.

ایران ویلي، چې د دوی بریدونه د جمعې پر ورځ د نطنز، فردو او اصفهان اټومي تاسیساتو پر وړاندې د اسرائیلو د عملیاتو په ځواب کې ترسره شوي دي.

یوه ایراني چارواکي ویلي، چې د لوړ پوړو پوځي چارواکو په ګډون ۷۸ کسان یې وژل شوي دي.

متحده ایالاتو هم تائید کړې، چې دوی پر اسرائیلو د ځینو ایراني راکټونو په مخنیوي کې برخه اخیستې ده. دغه راز په سیمه کې تاوتریخوالی زیات شوی او د جګړې په اړه اندېښنې نورو هېوادونو ته خپرې شوې دي.

د اټومي پروګرام په اړه خبرې اترې، چې ټاکل شوې وه د یکشنبې پر ورځ په عمان کې دوام وکړي؛ په ټپه ولاړې دي.

د ایران بهرنیو چارو وزارت ویاند ویلي، چې د امریکا او اسرائیلو اقداماتو خبرې اترې بې معنی کړې دي.