روغتيا
په ننګرهار کې خلک د ملاریا ناروغۍ له ډېرېدو اندېښمن دي

د ننګرهار ولایت اوسیدونکي محمد یونس ویلي، چې د اوړې له رارسیدو سره د ملاریا ناروغانو شمېر مخ پر ډېرېدو دی.
د ننګرهار ولایت د تودوخې له ډېرېدو سره د بېلابېلو بڼو غوماشو ترڅنګ د ملاریا غوماشې هم ډېرې شوي، چې له کبله یې په خلکو کې د ملاریا ناروغي خوره شوې او پېښې یې مخ پر ډېرېدو دي.
په ننګرهار ولایت کې د ملاریا ناروغۍ پېښو زیاتېدو خلک اندېښمن کړي او وايي؛ په هر يوه کور کې له یوه تر پېنځه لویان او ماشومان پر ملاریا ناروغۍ اخته شوي دي.
خلک له مسوولینو غواړي، چې د ملاریا د څارنې لپاره باید په ډنډونو کې درمل وشيندي او خلکو ته دې پشخانې ووېشل شي.
داکتران وايي، چې په ننګرهار کې د ملاریا د ناروغۍ پېښې پنځوس په سلو کې ډېرې شوې دي.
په ختیځ کې له ملاریا سره د مبارزې مسوولینو ويلي؛ نه يوازې په ننګرهار کې، بلکې ټوله ختیځه سیمه ملاریا ناروغۍ لاندې کړې ده.
د داګترانو د څرګندونو له مخې؛ په مومندره، بټيکوټ، کامه، ګوشته، بهسود، سره رود، غني خیل او اچین ولسوالیو کې د ملاریا ناروغۍ پېښې ډېرې شوې دي.
په ختیځ کې له ملاریا ناروغۍ سره د مبارزې مسوول سید عبدالله بریالي منلې، چې د تېر کال پر پرتله په ټوله ختيځه سیمه او په ځانګړې ډول ننګرهار کې د دې ناروغۍ کچه پنځوس سلنه لوړه شوې ده.
دوي له خلکو غواړي، چې روغتیايي ټکي په پام کې ونیسي.
دغه راز په ننګرهار ولایت کې سږ کال د دينکي تبې او نورو ناروغيو د ډېرېدو په اړه هم د خلکو اندېښني ډېرې شوې دي.
روغتیايي مسوولینو د ناروغيو د څارنې او مخینوي لپاره د اړینو اقداماتو د ترسره کیدو خبره کړې او دا نه مني، چې کواګي مسوولین د ناروغيو د څارنې او مخنیوي په برخه کې اړین اقدامات نهوي ترسره کړي. دوی د درملو شیندل ګران کار بولي؛ خو زیاتوي، چې تر ډېره يې په مرکز او ولسوالیو کې خلکو ته پشخانې وېشلي دي.
ملاریا ناروغۍ د غوماشو له لارې له یوه انسان څخه بل ته لېږدېږي او لامل يې هم د ملاریا غوماشی دي، چې په ککړو اوبو او ډنډاویو کې پيدا کیږي.
يو شمېر روغتیا پالان وايي؛ که خلک خپلې حفظ الصحي ته پام وکړي او پشه خانې وکاروي، نو له دغې ناروغۍ خوندي کیدلي شي.
د ملاریا د مجادلې مسوولینو څرګنده کړې؛ د ملاریا د مخنيوي لپاره د عامې روغتیا وزارت پراخه کمپاینونه کوي او په هر روغتیايي مرکز کې مسوولینو ته دنده سپارل شوې، چې خلکو ته د مخنیوي لارې چارې وښيي.
روغتيا
ریاست الوزراء په افغانستان کې د ایمرجنسي روغتیایي ادارې د فعالیتونو د دوام غوښتنه وکړه
د ریاست الوزراء د دفتر عمومي رییس عبدالواسع خادم د افغانستان د ایمرجنسي ادرې له عمومي رییس ډیان پنیک سره په لیدنه کې د دې روغتیایي ادارې د فعالیتونو پر دوام ټینګار وکړ او د دې ادارې د پراخو او عامه ګټو له هڅو یې مننه وکړه.

د ریس الوزراء د دفتر عمومي رییس په افغانستان کې د ایمرجنسي ادارې له مشر سره وکتل او له دې ادارې یې وغوښتل، چې په هېواد کې روغتیايي خدمات جاري وساتي.
د ریاست الوزراء د دفتر عمومي رییس عبدالواسع خادم د افغانستان د ایمرجنسي ادرې له عمومي رییس ډیان پنیک سره په لیدنه کې د دې روغتیایي ادارې د فعالیتونو پر دوام ټینګار وکړ او د دې ادارې د پراخو او عامه ګټو له هڅو یې مننه وکړه.
له ارګ څخه په خپرې شوې خبرپانه کې عبدالواسع خادم ویلي؛ اسلامي امارت به د هر هغه بنسټ یا فرد بشپړ ملاتړ وکړي، چې د عامو خلکو د هوساینې او آسانتیا لپاره کار کوي.
د ایمرجنسي مشر د رییس الوزراء د دفتر عمومي رییس ته د بسپنې ورکوونکو د پام جلبولو، بودجې او د دې ادارې د راتلونکو پلانونو په اړه هم معلومات ورکړل او په هېواد کې یې د ایمرجنسي د هڅو پر جاري ساتلو ټینګار وکړ.
له ارګ څخه په خپره شوې خبرپاڼه کې راغلي: “د رییس الوزرا د دفتر عمومي رییس د ایمرجنسي رییس ته وویل، چې مونږ به د هر هغه بنسټ یا فرد بشپړ ملاتړ وکړو، چې د عامو خلکو د هوساینې او آسانتیا لپاره کار کوي. مونږ هیله لرو، چې تاسې به د روغتیایي سکټور او د عامه ګټو په نورو سکټورونو کې خپل فعالیتونه جاري وساتئ.”
د ارګ په خبرپاڼه کې د ایمرجنسي د مشر د څرګندونو له مخې ویلي، چې د غونډې په بهیر کې هغه د ریاست الوزراډ د دفتر مشر ته د بسپنه ورکوونکو د پام اړولو، د دې ادارې د بودجې او راتلونکو پلانونو په اړه معلومات ورکړل او په هېواد کې یې د ایمرجنسي د فعالیتونو پر دوام ټینګار وکړ.
ډیان پنیک زیاته کړې، چې د ایمرجنسي روغتون په تېرو وختونو کې د جګړې د ټپیانو درملنه کوله؛ خو اوس یې د ټرافیکي پېښو د قربانیانو درملنې ته پام رااړولی دی.
د ایمرجنسي روغتون له ۱۹۹۹ کال راپدېخوا په افغانستان کې فعالیت کوي او دا مهال په کابل، هلمند، پنجشېر او ځینو ولسوالیو کې ۲۷ مرکزونه لري. د دې ادارې مشر ټینګار کړی، چې په افغانستان کې د دې بنسټ روغتیایي خدمات وړیا وړاندې کیږي. دا بنسټ په افغانستان کې د خپل فعالیت ساحه بدلوي؛ ځکه، چې د اسلامي امارت واک ته له راستنېدو راپدېخوا د جګړې او وسلوالو شخړو له کبله د تلفاتو شمېر د پام وړ کم شوی دی.
روغتيا
هند له افغانستان سره ۱۱ زره دوزه واکسین مرسته وکړه
په دې بار کې د انفلونزا واکسین ۵ زره ۵۰۰ دوزه او د مننژیت واکسین ۵ زره ۵۰۰ دوزه دي. د واکسینونو ټول وزن ۴۴۲.۲۰ کیلوګرامه او خالص وزن یې ۲۹۱ کیلوګرامه ښودل شوی دی.

د عامې روغتیا وزارت ویلي، چې هند په دې وروستیو کې د روغتیایي مرستې په توګه له دې وزارت ته د ۱۱ زره دوزه واکسین مرسته کړې ده.
په دې بار کې د انفلونزا واکسین ۵ زره ۵۰۰ دوزه او د مننژیت واکسین ۵ زره ۵۰۰ دوزه دي. د واکسینونو ټول وزن ۴۴۲.۲۰ کیلوګرامه او خالص وزن یې ۲۹۱ کیلوګرامه ښودل شوی دی.
د عامې روغتیا وزارت مشرتابه د هند له مرستې مننه او ستاینه کړې او دا مرسته یې د انفلونزا او مننژیت ناروغیو د مخنیوي لپاره یو اړین ګام یاد کړی دی.
د روغتیا وزارت په وینا، دا واکسینونه به د زرګونو وګړو د ژوند ژغورلو لپاره زمینه برابره کړي.
روغتيا
په ټول افغانستان کې له ۲۰۰ ډېر بشري روغتیايي مرکزونه تړل شوي
یادې ټولنې په خپل وروستي راپور کې خبرداری ورکړی؛ په افغانستان کې د روغتیایي مرکزونو ۸۰ سلنه، چې دوی یې ملاتړ کوي د بودجې د سخت کمښت له کبله د ۲۰۲۵ کال تر جون پورې د تړلو له خطر سره مخ دي.

د روغتیا نړیوالې ټولنې د مارچ میاشتې په راپور کې ویلي، چې د روانې میاشتې له ۲۵ نېټې راپدېخوا په ټول افغانستان کې ۲۰۲ بشري روغتیايي مرکزونه، چې په ۲۸ ولایتونو کې یې ۱.۸ میلیون کسانو ته روغتیايي خدمات رسول تړل شوي دي.
یادې ټولنې په خپل وروستي راپور کې خبرداری ورکړی؛ په افغانستان کې د روغتیایي مرکزونو ۸۰ سلنه، چې دوی یې ملاتړ کوي د بودجې د سخت کمښت له کبله د ۲۰۲۵ کال تر جون پورې د تړلو له خطر سره مخ دي.
د روغتیا نړیوالې ټولنې د مارچ میاشتې په راپور کې ویلي، چې د دې میاشتې تر پېنځهویشتمې پورې؛ په ټول افغانستان کې ۲۰۲ بشري روغتیايي مرکزونه د بودجې د کمښت له کبله ځنډول شوي یا تړل شوي دي، چې دا چاره به ۱.۸ میلیون خلک له لومړنۍ روغتیایي پاملرنې بې برخې کړي.
د روغتیا نړیوالې ټولنې د راپور له مخې؛ ” د ۲۰۲۵ کال د مارچ تر پېنځهویشتمې پورې د بشري مرستو د شریکانو لخوا د بودجې د کمښت له کبله ټولټال ۲۰۲ روغتیايي مرکزونه ځنډول شوي یا تړل شوي دي.
داسې ښکاري، چې دا چاره به د افغانستان له ۳۴ ولایتونو څخه په ۲۸ هغو کې شاوخوا ۱.۸ میلیون خلک اغېزمن کړي.
په ځنډول شویو روغتیايي مرکزونو کې ۱۰۸ ګرځنده روغتیايي او تغذیوي ډلې، ۳۳ د کورنیو روغتیايي کورونه، ۲۰ لومړني روغتیايي مرکزونه، ۲۲ فرعي روغتیايي مرکزونه او ۱۹ نور روغتیايي مرکزونه شامل دي.”
په دې راپور کې دغه راز راغلي، چې د روغتیایي مرکزونو د ځنډول شویو یا تړل شویو شمېر ممکن هره اوونۍ له بشري شریکانو څخه د بودجې شتون پورې اړه ولري.
دا نړیواله ټولنه پر مرستندویانوغږ کوي، چې په بېړني ډول د حیاتي روغتیايي خدماتو له بیارغونې ملاتړ وکړي او په افغانستان کې د روغتیايي وضعیت د خرابېدو مخه ونیسي.
د اسلامي امارت د اقتصاد وزارت مرستیال عبداللطیف نظري تل ټینګارکړی، چې د افغانستان خلک بشري مرستو ته اتیا لري او نه باید دغه مرستې سیاسي شي.
له دې مخکې هم په ۲۵ ولایتونو کې د بودجې د کموالي له کبله ۱۶۷ روغتیايي مرکزونه وتړل شول، چې دې چارې حیاتي روغتیايي خدماتو ته د ۱.۶ میلیون کسانو لاسرسی پرې کړی دی.
-
سیمه ییز خبرونه2 days ago
د اسرائیلو په پراخو بریدونو کې د ایران پوځي او اتومي مشران ووژل شول
-
تازه خبرونه4 days ago
ازبکستان له افغان حکومت سره پر تعامل ټینګار څرګند کړ
-
لوبی4 days ago
په افغانستان فوټسال لیګ کې صداقت ۱۰ او آریا فورج ۴ ګولونه ووهل
-
سیمه ییز خبرونه1 day ago
ایران او اسرائیل په توغندیزه شخړه کې ښکېل شول
-
لوبی3 days ago
په افغانستان فوټسال غوره لیګ کې پیروزي پنجشېر او اتحاد لوبدلو لوبې وګتلې
-
تازه خبرونه3 days ago
د عرفې او اختر په ورځو کې د ټرافیکي پېښو له کبله ۲۰۱ کسانو ته مرګ او ژوبله اوښتې
-
سیمه ییز خبرونه4 days ago
د امریکا پوځ اټومي وسلو ته د ایران د لاسرسي د مخنیوي پر غوراویو غور کوي
-
تازه خبرونه5 days ago
اسلام له ۲۰۱۰ څخه تر ۲۰۲۰ پورې د نړۍ چټک وده کوونکی دین و- څېړنه