روغتيا
په کندهار کې د درملو د تولید یوه لویه کارخونه پرانستل شوه

د دوشنبې پر ورځ ماښام مهال په کندهار ولایت کې د اسلامي امارت د لوړ پوړیو چارواکو په شتون کې د پنځوس میلیون دالرو پر ارزښت د درملو د تولید یوه لویه کارخونه پرانستل شوه.
دولتي چارواکو د درملو له واردوونکیو سوداګرو وغوښتل؛ هغه درمل، چې په هېواد کې دننه توليديږي له واردولو څخه يې باید ډډه وشي.
د صنعت او سوداګرۍ وزیر نورالدين عزيزي وایي: په ۱۵ قلمه کې مونږ خود کفا یوو؛ خو هغه دوباره قاچاق کيږي راوړل کيږي. مونږ له دې څخه متاثر يو. آخر ما داسې يو برنامه شروع کړه، چې کوم کسان وارد کوونکي دي او کوم کسان، چې توليدات لري؛ يو مجلس مو جوړ کړ ډېر په مينه او ډېر په انډيوالۍ الحمدالله هغه کوم کسان، چې وارد کوونکي دي له هغوی څخه مو ډېر په احترامانه خواهش وکړ، چې زمونږ دا ۱۵ قلمه دوايي دلته توليد کيږي؛ که له خارجه يې واردات وشي، دوي ته صدمه او ضربه رسيږي.
د خواړو او درملو ملي ادارې رییس داکتر عبدالباري عمر ویلي؛ هغه کسان، چې د وارداتو په برخه کې کار کوي له هغو څخه زما دا هيله ده، چې: محترمو دوستانو! کوښښ دا وکړئ، چې هسې یې کار قانوني دی؛ نور دې هم اصولو ته ځان برابر کړي. هغه دوستان، چې کارونه یې غير اصولي دي؛ يو- يونيم کال مونږ وخت ورکړ؛ ډېره زياته حوصله مو ورسره کړې تاسې هم نور داسې مکوې راځئ د هېمواد اصول راسره ومنئ!
دغه راز له پانګوالو او سوداګرو وغوښتل شول، چې د هېواد د اقتصادي ودې لپاره جهاد پیل کړي.
د اطلاعاتو او فرهنګ وزیر خيرالله خيرخواه وایي: د اسلامي امارت مجاهدينو پخپله سرښندنه خپل هېواد د خپل ځان پر غوښو آزاد کړ؛ دوی د بودجې والا نهدي، هغه تعليم يافته ندي، چې د خپل ملت د ناجوړۍ او د خپل ملت د نورو مشکلاتو جبران وکړاي شي؛ ځکه اميرالمومنين ويلي، چې دا کسان اقتصادي عسکر دي دا یقينا د دې انقلاب کاملېدل دوی ته پاتې دي.
د افغانستان اسلامي امارت ویاند ذبيح الله مجاهد وایي؛ واقعاً افغنستان د دواو او معالجې په برخه کې محتاج دي. زمونږ مريض له ډېر سخت کړاو سره مخ وي؛ بهرنيو هېوادونوته پر لارې ضايع کيږي، دوا يې مصرفيږي بې اثره وي او پرلاره وفات کيږي.
ذبیح الله مجاهد تویت کړی، چې «سونا فارما» ملي کارخونه به په یوه شفت یا ۸ ساعتونو کې ۵ اعشاریه ۶ میلیون تابلیت، دوه میلیون کپسول او ۶۰ زره بوتله شربت تولید کړي.
د ذبیح الله مجاهد د څرګندونو له مخې؛ د “سونا فارما” کارخونې ونډهوال ٧١ سوداګر او شرکتونه دي او نور ٥٠ ميليون دالره به يې د غني کولو لپاره ولګول شي.
ذبیح الله مجاهد دا هم ویلي، چې د «سونا فارما» درمل به د ټول هېواد پر کچه د درملو یوه بیه ولري، چې پر درملو لیکل شوي دي.
ملي سوداګرو هم له دولت څخه د دې کار پر وړاندې د يو لړ خنډونو د لرې کولو هيله وکړه .
د سوداګرې او پانګونې خونې مرستيال محمد يونس مومند وایي: افغانستان هم سیمهییزې او هم نړیوالې سوداګرۍ ته اړتيا لري. مونږ له سوداګرۍ پرته نشو کولی، چې له دنيا سره کار و بار ونکړو او حمايوي صنعت په دې خاطر وي، چې په برق کې کمک راسره وکړي، په محصولاتو کې بايد راسره مرسته وکړي. درېيمه مساله دا، چې افغانستان ته زېری ورکوم: افغانستان به د جنوبي آسيا او مرکزي آسيا نښلېدا پر يو ډېر پراخ ترانزيتي مرکز بدل شي. مونږ او تاسې به جنوبي آسيا او مرکزي آسيا سره وصلوو.
د يادونې ده، چې په کندهار کې د خصوصي پانګوونو په لړ کې د درملو د توليد د فابريکې تر څنګ څه موده مخکې د مومند نړېوال روغتون هم فعال شو، چې دا مهال د بهرنيو او کورنيو داکترانو او پرمختللیو طبي تجهيزاتو له درلودلو سره فعاليت کوي.
روغتيا
تېر کال په افغانستان کې دوه زره کسان د زړه د ناروغۍ له کبله مړه شوي

د عامې روغتیا وزارت د یکشنبې پر ورځ ( د تلې ۹ ) د زړه نړیوالې ورځې په مناسبت په جوړې شوې غونډه کې ویلي، چې د زړه غیرساري ناروغي په نړۍ کې له لس وژونکیو ناروغیو څخه یوه ده.
د روغتیا وزارت چارواکي وايي، د ۲۰۲۲ ز. کال له مارچ څخه د ۲۰۲۳ کال تر اکتوبر میاشتې پورې په ټول هېواد کې پهدې ناروغۍ اخته څه باندې ۶ زره کسانو خپل ژوند له لاسه ورکړی دی.
د عامې روغتیا وزارت ویاند شرافت زمان امرخېل ویلي؛ تېر کال په هېواد کې دوه زره کسان د زړه د ناروغۍ له کبله مړه شوي دي.
دغه راز د نوموړي د څرګندونو له مخې، هر کال شاوخوا شپږ زره کسان د زړه پر ناروغیو اخته کېږي.
د عامې روغتیا وزارت د وقایوي طب رییس حیدر خان حیدر د څرګندونو له مخې؛ سګرت څښل، الکول، غیر صحي خواړه او په خلکو کې لوړ کولیسترول، د وینې لوړ فشار، ډېر وزن د زړه د ناروغیو اصلي لاملونه دي.
د زړه د ناروغيو د متخصصو داکترانو ټولنې رییس عبدالواحد صدیقي وايي، چې دغه اداره هره ورځ تر څلورو پورې د زړه عمليات ترسره کوي.
د روغتیا نړیوال سازمان استازی د افغانستان د روغتیا له سکتور څخه د ملاتړ ترڅنګ وايي، چې دغه اداره د داکترانو او قابلو د ظرفیت لوړولو په برخه کې له روغتیا وزارت سره همکاري کوي.
د روغتیا نړیوال سازمان استازی دیل آرا منوال وایي: د افغانستان د خلکو لپاره باید بشري مرستې دوام ومومي. مونږ په افغانستان کې روغتیايي خدمتونو ته د لاسرسي او مدیریت لپاره داکتران او قابلې روزو.
په افغانستان کې د زړه ناروغۍ نړیواله ورځ په داسې حال کې نمانځل کېږي، چې په ټوله نړۍ کې دغه ناروغي ډېره شوې او هر کال ۲۰ میلیون کسان له دې ناروغۍ مري او د دې ناروغۍ د مخنیوي لپاره د مېوو او سبزیجاتو استعمال ګټور دی.
روغتيا
په ټول افغانستان کې د ګوزڼ واکسین کمپاین پیل شو

د افغانستان اسلامي امارت د عامې روغتیا وزارت له نړیوالو ادارو سره د همغږۍ له مخې نن ( دوشنبه د تلې ۳) په هېواد کې د ګوزڼ یا پولیو ضد واکسین ملي کمپاین پیل کړ.
د دې وزارت د خپرې شوې خبرپانې له مخې؛ په دې کمپاین کې به له پېنځه کلو کم عمره څه باندې ۱۱ میلیون ماشومان د ګوزڼ یا پولیو ناروغۍ پر وړاندې واکسین شي.
په خبرپاڼه کې راغلي؛ په دغه کمپاین کې ویتامین A کپسول هم له ۶-۵۹ میاشتو عمر لرونکیو ماشومانو ته ورکول کېږي.
ویتامین A د ماشومانو د سترګو، پوستکي او معافیت سیستم په ساتلو کې مرسته کوي.
د عامې روغتیا وزیر داکتر قلندر عباد ویلي: مونږ هوډ لرو، چې د خپلو شریکانو پر ملاتړ پولیو ناروغي په افغانستان کې ختمه کړو.
نوموړي زیاته کړې: د پولیو ناروغۍ وروستۍ پېښې د اندېښنې وړ دي. د پولیو واکسین کمپاینونه او لومړني روغتیايي خدمتونه به تر هغې روان وي، چې دغه ناروغي مو له هېواده په بشپړه توګه له منځه وړې نهوي.
ګوزڼ یا پوليو يوه ويروسي ناروغي ده، چې درملنه نهلري او يوازې د واکسين پر مټ د مخنیوي او له منځه وړلو وړ ده.
په روان ۲۰۲۳ ز. کال کې د پولیو ناروغۍ پېنځه مثبتې پېښې ثبت شوې دي.
روغتيا
له خوګ څخه انسان ته د زړه دوهیم پیوند ترسره شو

امریکايي جراحانو د خوګ زړه په یوه ناروغ انسان کې ځای پر ځای کړی، چې دا انسان ته د دغه زړه دوهیم پیوند دی، چې تجربه کیږي.
د امریکا د مریلنند ایالت داکترانو د جمعې پر ورځ ویلي، چې دوه ورځې وروسته دغه ناروغ سړی ټوکې کولې او پر څوکۍ کېناسته.
د مریلند په طبي پوهنتون کې د داکترانو د څرګندونو له مخې؛ پخوانی سرتېری لارنس فاسیت د زړه د ناروغۍ له مبله د مرګ تر څنډې رسېدلی و؛ خو نورې روغتیایی ستونزې پدې معنا دي، چې هغه د زړه دودیز پیوند تهه وړ نه و.
فاسیت له عملیاتو وروسته، چې چارشنبه تر سره شږویویلي؛ هیڅوک نه پوهیږي، چې له دې ځای څخه به څه پیښیږي ؛ خو لږ تر لږه اوس زه امید او فرصت لرم. زه به د هرې ساه لپاره مبارزه وکړم، چې ایستلی یې شم.
راتلونکې څو اوونۍ به اړینې وي؛ خو داکتران د خوګ زړه له پیوندولو وروسته د فاسیت لومړني غبرګون څخه خوښ دي.
له حیواناتو څخه انسانانو ته د غړیو د لېږد هڅې له لسیزو راپدیخوا ناکامې شوي؛ ځکه، چې د خلکو د معافیت سیسټم سمدستي بهرني نسجونه له منځه وړي.
اوس ساینس پوهان هڅه کوي، چې د جینیکي پلوه له اصلاح شوي خنزیر څخه کار واخلي، چې د دوی غړي نور ورته، ورته کړي.
په یوه بیان کې د نوموړي میرمن این فاسیت ویلي: مونږ له یو بل سره د ډیر وخت تمه کولو پرته بله تمه نهلرو. دا دومره ساده کیدی شي لکه په یوه دالان کې ناسته او یوځای کافي څښل.
دا ځل د خوګ د زړه پیوند له تېر پیونده څه توپیر لري: تېر کال ساینس پوهانو په زړه کې د خوګ ویروس نښې ولیدلې؛ خو اوس دوی د پټو ویروسونو د موندلو لپاره غوره ازموینې لري او درمل یې هم بدل کړل.
روغتون ویلي؛ د جمعې تر ورځې پورې د هغه نوی زړه پرته له کوم ملاتړه ښه کار کوي.
د خوګ پیوند شوی زره ۱۰ اصلاح شوي جنونه لري، چې د خوګ ځینې جینونه له منځه وړي او ځینې انساني جینونه اضافه کوي، چې د انسان معافیت سیستم ته د منلو وړ وي.
-
روغتيا1 day ago
تېر کال په افغانستان کې دوه زره کسان د زړه د ناروغۍ له کبله مړه شوي
-
لوبی4 days ago
نوین الحق د کرکت له پنځوس اوریزو لوبو ګوښه شو
-
تازه خبرونه4 days ago
د افغانستان د خواړو او درملو ملي ادارې چارسمبالی ایران ته ولاړ
-
تازه خبرونه4 days ago
په نیمروز ګمرک کې د دوه ټنو ایراني پلاستیکي بوجیو د قاچاق مخه ونیول شوه
-
لوبی7 hours ago
اجی جدیجا د نړیوال جام لپاره د افغانستان کرکت ملي لوبډلې د سلاکار روزونکي په توګه وټاکل شو
-
نړۍ5 days ago
د ازبکستان په پلازمېنه کې چاودنې ۱۶۳ کسانو ته مرګ و ژوبله اړولې
-
څار4 days ago
څار: د افغانستان د اوسني امنیتي وضعیت ارزونه
-
تحول4 days ago
تحول: له روزا اتونبایوا سره د افغانستان په چارو کې د امریکا د ځانګړي استازي لیدنه