روغتيا
په کندوز ولایت کې د چاودتالو او چاودشونډو ماشومانو وړیا درملنه کیږي

د کندوز ولایت د عامې روغتیا ریاست مسوولینو ويلي؛ د افغانستان په شمال ختیځ کې د یوه کورني خیریه بنسټ لخوا د هغو لسګونه ماشومانو درملنه کیږي، چې تالو او شونډې یې چاودېدلي دي.
د سعادت روغتیايي مرکز مسوول الله نور ویلي؛ دا روغتیایي مرکز غواړي، چې د روژې په مبارکه میاشت کې د هغو ۲۰۰ ناروغانو درملنه وکړي، چې د تالو یا شونډو پر چاود اخته دي.
د دې روغتیايي مرکز له جوړېدو یو کال کیږي او تر دې دمه یې د سلګونه هغو ماشومانو درملنه کړي، چې د تالو یا شونډو له چاوده ځورېدل.
نوموړي ویلي: تېر کال مونږ ۲۱۰ هغه ماشومان عملیات کړي، چې پر چاودتالو او چاودشونډو ناروغیو اخته ول او اوس ټول ښه شوي دي.
د کندوز د عامې روغتیا رییس نجیب الله ساحل وايي؛ نه یوازې د دې ولایت د ناروغانو درملنه دلته کیږي، بلکې له نورو ولایتونو څخه هم ناروغان د درملنې لپاره دلته راځي.
نجیب الله ساحل وایي: په پام کې ده، چې ۲۰۰ چاودتالو او چاودشونډي ماشومان تر درملنې لاندې ونیسو؛ دمګړۍ دا خدمات د زون پر کچه وړاندې کیږي او حتا له شبرغان او مزارشریف څخه هم خلک د درملنې لپاره دې ولایت ته راځي.
د دې ماشومانو د کورنۍ یو شمېر غړي وايي؛ دوی د خپلو ماشومانو د درملنې توان نلري او اوس خوشاله دي، چې په وړیا توګه د دوی د ماشومانو درملنه کیږي.
د داکتر له نسخې پرته د درملو کارول، بېوزلي، فقر او همدارنګه په تېرو څلور لسیزو کې د بېلابېلو وسلو کارول د معلولو ماشومانو د زیږون لاملونه بلل کیږي.
اوس په هېواد کې جکړه پای ته رسیدلې او خلکو ته د فقر د لمنې له ټولېدو هم دا هیله رامنځته شوې، چې نور په هېواد کې معلول ماشومان نړۍ ته رانشي.
روغتيا
د امریکا د مرستو ځنډېدا به په افغانستان کې د میندو د مړینې کچه لوړه کړي
دوی وايي، چې که وضعیت په راتلونکو درې کلونو کې همداسې روان وي؛ نو په افغانستان کې به له ۱۰۰۰ څخه زیاتې میندې د زیږون پرمهال مړې شي.

ملګرو ملتونو ويلي، چې له افغانستان سره د امریکا د مرستو کمول به په میلیونونه افغانان او میندې د زیږون روغتیایي خدماتو ته له لاسرسي بې برخې کړي.
دوی وايي، چې که وضعیت په راتلونکو درې کلونو کې همداسې روان وي؛ نو په افغانستان کې به له ۱۰۰۰ څخه زیاتې میندې د زیږون پرمهال مړې شي.
د ملګرو ملتونو یوه چارواکی خبرداری ورکړی، چې له افغانستان سره د امریکا د مرستو له کمیدو سره به په راتلونکو درې کلونو کې د زیږون پرمهال ۱۲۰۰ میرمنې مړې شي.
دغه راز ویل شوي، چې که مرستې پرې شي؛ نو په افغانستان کې به له ۹ میلیون څخه ډېر خلک روغتیا او د خوندیتوب خدماتو ته لاسرسی له لاسه ورکړي او نږدې ۶۰۰ ګرځنده روغتیایی ډلې، کورني روغتیایي او مشورتي مرکزونه به وځنډول شي.
د ملګرو ملتونو د وګړو صندوق د آسیا او اوقیانوسیې سیمهییز رییس پیو سمیت ویلي: "په افغانستان کې د ۲۰۲۵ او ۲۰۲۸ کلونو ترمنځ د امریکا د ملاتړ نشتوالی احتمال لري، چې له ۱۰۰۰ څخه زیاتو میندو د مړینې لامل شي. د غیر معمولي زیږونونو خطر به زیات شي. زه هیله لرم، چې د امریکا ولسمشر د نړیوال پرمختګ د مشر په توګه د ملګرو ملتونو د وګړو صندوق ته مرستې روانې وساتي.
د سمیت د څرګندونو له مخې؛ دلته په هرو دوه ساعتونو کې یوه مور له امیندوارۍ پورې اړوند د مخنیوي وړ پیچلتیاوو له کبله مري.
نوموړی وایيک "کله، چې زمونږ پروژې تمویل نشي؛ ښځې اړ کیږي، چې یوازې او په ناپاکو شرایطو کې زیږون وکړي. ماشومان د مخنیوي وړ لاملونو له کبله مري. دا خلک رښتیا هم په نړۍ کې ترټولو زیان منونکي خلک دي."
د ملګرو ملتونو د وګړو صندوق سږکال په افغانستان، بنګله دېش او پاکستان کې د اړینو خدماتو د دوام لپاره له ۳۰۸ میلیون ډالرو څخه زیاتو ته اړتیا لري.
د کارپوهانو د څرګندونو له مخې؛ د افغانستان د روغتیا سکتور باید د روغتیایي خدماتو د ښه کولو او پر نورو د تکیه کمولو لپاره پر ځانبسیا شي او دا سکټور په روغتیایي بېخبنا (زیربنا ) کې د پانګونې زیاتوالي، د روغتیایي کارمندانو د روزنې او ظرفیت لوړولو، د درملو کورنی تولید، د روغتیا په سکټور کې څېړنې او نوښت ته اړتیا لري.
د هېواد د روغتیا سیسټم یوه برخه اوسمهال له بهرنیو مرستو سره تړلې ده او د عامې روغتیا وزارت تر اوسه ندي ویلي، چې که مرستې په بشپړه توګه ودرول شي؛ نو څه پلانونه لري.
روغتيا
د روغتیا نړیواله ټولنه خپله بودجه ۴۰۰ میلیون ډالرو ته راټیټوي
رویټرز د دوشنبې پر ورځ (د سلواغې پر شپاړلسمه) د یو سند د څرګندونو له مخې راپور ورکړ؛ دا د ۷.۵ میلیارډ ډالرو بودجې یوه برخه ده، چې په پیل کې د ګوزڼ یا پولیو له منځه وړلو او د بېړنیو حالتونو سره د مقابلې لپاره وړاندیز شوې وه.

د روغتیا نړیوالې ټولنې غړي هېوادونه د امریکا د ولسمشر ډونالډ ټرمپ له هغې پرېکړې وروسته، چې له دې ټولنې وځي؛ په پام کې لري، چې خپله بودجه ۴۰۰ میلیون ډالرو ته راټیټه کړي.
رویټرز د دوشنبې پر ورځ (د سلواغې پر شپاړلسمه) د یو سند د څرګندونو له مخې راپور ورکړ؛ دا د ۷.۵ میلیارډ ډالرو بودجې یوه برخه ده، چې په پیل کې د ګوزڼ یا پولیو له منځه وړلو او د بېړنیو حالتونو سره د مقابلې لپاره وړاندیز شوې وه.
په راپور کې دا هم راغلي؛ اجرائیوي بورډ د اصلي پروګرامونو لپاره د بودجې کمولو وړاندیز کړی، چې له ۵.۳ میلیارډ ډالرو څخه ۴.۹ ميلیارډ ډالرو ته راټیټه شي.
د دې ټولنې په سند کې لیکل شوي: "د تمویل د تر ټولو د لویې سرچینې له لاسه ورکولو سره بودجه نشي کولی، چې خپله عادي بڼه وساتي."
د راپور له مخې، د دې کمښت په اړه به د مارچ له درېیمې څخه تر یوولسمې پورې د ژینیو په غونډه کې بحث وشي.
په دې غونډه کې به د غړو هېوادونو استازي د ۲۰۲۶ - ۲۰۲۷ کلونو لپاره د دې ټولنې د بودجې او راتلونکي کار په اړه بحث او خبرې وکړي.
دغه راز د نړیوالې روغتیا ټولنې عمومي رییس، ټډروس اډهانوم ګبریوس د دې ټولنې د کلنۍ اجرائیوي بورډ غونډې د پرانیستلو پرمهال له وروستیو اصلاحاتو دفاع وکړه او له ټرمپ څخه یې وغوښتل، چې د امریکا د وتلو په اړه له سره غور وکړي.
هغه زیاته کړې: "مونږ د امریکا او د ټولو غړو هېوادونو له وړاندیزونو هرکلی کوو، چې څنګه مونږ وکولی شو تاسې او د نړۍ خلکو ته ښه خدمت وکړو."
امریکا په نړۍ کې د دې ټولنې یوه ملاتړې ده، چې له دې ټولنې څخه به یې د وتلو له پرېکړې سره پرې د دې هېواد ټول مالي ملاتړ بند شي.
روغتيا
په ۱۱ ولایتونو کې د ګوزڼ واکسین د کمپاین نوی پړاو پیل شو
د عامې روغتیا وزارت د څرګندونو له مخې؛ د کمپاین په دې پړاو کې به د افغانستان شاوخوا ۴ اعشاریه ۸ میلیون له پېنځه کلونو ټیټ عمره ماشومان واکسین شي.

نن دوشنبه( د مرغومي درېیمه ) په ۱۱ ولايتونو کې د ګوزڼ یا پوليو واکسين کمپاين نوی پړاو پيل شو.
د عامې روغتیا وزارت د څرګندونو له مخې؛ د کمپاین په دې پړاو کې به د افغانستان شاوخوا ۴ اعشاریه ۸ میلیون له پېنځه کلونو ټیټ عمره ماشومان واکسین شي.
دغه کمپاين په کابل، کندهار، هلمند، روزګان، زابل، ننګرهار، کونړ، لغمان، نورستان، هرات او کندوز ولايتونو کې پيل شوى دى.
افغانستان او پاکستان اوس هم د ګوزڼ یا پولیو له ناروغۍ سره مخ سیمې دي.
د روغتیا نړیوالې ټولنې د څرګندونو پر بنسټ سږ کال په ټوله نړۍ کې د پولیو ۷۱ پېښې ثبت شوي، چې ۲۳ یې په افغانستان او ۵۰ یې په پاکستان کې دي.
-
تازه خبرونه3 days ago
واشنګټن به غزه ونیسي او مالکیت به یې تر لاسه کړي – ټرمپ
-
تازه خبرونه3 days ago
د اسماعیلیه شیعه ګانو رهبر کریم آغا خان د ۸۸ کلونو پر عمر مړ شو
-
تازه خبرونه3 days ago
د اروپايي ټولنې ځانګړي استازي او د تاجکستان بهرنیو چارو وزیر د افغانستان په اړه وغږېدل
-
نړۍ5 days ago
نتانیاهو له ټرمپ سره د اړیکو ټینګولو لپاره واشنګټن ته ولاړ
-
لوبی2 days ago
راشد خان په شل اوریزو لوبو کې د نړۍ تر ټولو مخکښ ویکټ اخیستونکی شو
-
تازه خبرونه2 days ago
ایران د ټرمپ ډیپلوماسۍ ته یو بل فرصت ورکړ
-
تازه خبرونه4 days ago
افغانستان د ماین پاکۍ لپاره ۲۱ میلیون ډالرو ته اړتیا لري
-
تازه خبرونه2 days ago
ټرمپ د غزې په نیولو کې د افغانستان درس هېر کړ ـ د ترکیې د پارلمان رییس