Connect with us

روغتيا

په کابل پوهنتون کې د څارویو د پوستکي پر ویروسي ناروغۍ علمي غونډه ترسره شوه

خپور شوی

د

(Last Updated On: زمری ۱۹, ۱۴۰۱)

 په کابل پوهنتون کې د څارويو د پوستکي د ناروغۍ په اړه د جوړې شوې علمي غونډې ګډونوالو د څارويو د پوستکي ويروس يو له خطرناکو ويروسونو ګڼي او په هېواد کې يې د خورېدو پر مخنیوي ټينګار وکړ.

 په دې غونډه کې د کابل پوهنتون یو شمېر استادانو؛ د عامې روغتیا، کرنې او مالدارۍ وزارتونو او ښاروالۍ استازیو د دې ویروس د نښو او خطرونو په اړه بحث او خبرې وکړې.

دا ناروغي(lumpy skin disease) اوس د افغانستان په کونړ، ننګرهار، لغمان او سویل ختيځو ولايتونو پکتيا، پکتيکا، خوست لوګر او غزني کې هم لیدل شوې ده.

د افغانستان د عامې روغتیا وزارت د استازي نصیر احمد د څرګندونو پر بنسټ، د څارویو او لبنیاتو کمېدل به د شیدو ورکوونکیو میندو او ماشومانو تغذیه کمزورې کړي.

نوموړي زیاته کړې: دا ویروس د خواړو روغتیا لپاره ستونزه ده؛ په ځانګړي توګه پر خوارځواکۍ د اخته کسانو لپاره، چې د اړوند محصولاتو له نشتوالي سره به ستونزې ولري.

دا ویروس له ناروغ حیوان څخه روغ حیوان ته د غوماشو په واسطه لېږدول کیږي؛ خو انسان پرې نه اخته کیږي.

د کابل پوهنتون د وترنرۍ پوهنځۍ مشر شېرشاه سادات ویلي؛ دا ویروس له ختیځو او سویل ختیځو ولایتونو لکه لغمان، ننګرهار او کونړ څخه خپور شوی، خو دا مهال دغه ویروس واکسین نلري او د خوشبختۍ خبره دا ده، چې دا ناروغي انسانانو ته نه انتقالیږي.

دا ویروس ساري دی او د حشراتو له لارې لیږدول کیږي.

د کابل پوهنتون استاد اسدالله صمدي په دې اړه وایي: دا ویروس له یوه څاروي څخه بل ته د مچیو په واسطه لیږدول کیږي او د لیږد سرچینه باید له منځه یوړل شي؛ قرنطین او واکسین کول د دې ناروغۍ سره د مبارزې لپاره ډاډمنې لارې دي.

د کرنې او مالدارۍ وزارت استازي ابراهیم فروتن ویلي؛ په نږدې راتلونکې کې به په ټولو ولایتونو کې د نړیوالو موسسو پر همکارۍ د دغه ویروس د مخنیوي لپاره پراخ کمپاین پیل شي.

د حیواناتو د پوستکي ناروغي له آفريقا څخه اروپا ته رسیدلې، چې اوس یې په هند، بنګله دېش او پاکستان کې هم بیېلګې موندل شوې دي. دا ناروغي اوس د افغانستان په کونړ، ننګرهار، لغمان او سویل ختيځو ولايتونو پکتيا، پکتيکا، خوست لوګر او غزني کې هم لیدل شوې ده.

روغتيا

قلندر عباد د روغتیایي سکټور ملاتړکوونکیو بنسټونو ته د افغانانو اړتیاوې وړاندې کړې

Published

on

(Last Updated On: کب ۱۰, ۱۴۰۲)

د افغانستان اسلامي امارت د عامې روغتیا وزارت چارسمبالي قلندر عباد د پنجشنبې پر ورځ ( د کب لسمه ) د قطر په پلازمېنه دوحه کې د روغتیایي سکټور د ملاتړو بنسټونو په غونډه کې ګډون وکړ او د افغانانو پر روغتیایي اړتیاوو یې خبرې وکړې.

په دې غونډه کې قلندرعباد د روغتیايي سیسټم د اصلاح، ګډې څارنې، روغتیايي ځان‌بسیاینې، د کلیو او ولسوالیو پر کچه د روغتیايي خدمتونو معیاري کولو او هر اړخیزو روغتیايي خدمتونو د وړاندې کولو په اړه خبرې وکړې.

نوموړي په روغتیایي برخه کې له نړیوالو همکارانو وغوښتل، چې د اداري لګښتونو د کمولو او د مرستو په سمو او ډاډمنو رسولو کې ډېرې هڅې وکړي.

د نوموړي د څرګندونو له مخې؛ که د ډېرو اداري لګښتونو مخه ونیول شي، د روغتیايي خدمتونو د لګښتونو پر برخه به مثبت اغېز ولري.

همدارنګه عباد ټینګار کړی، چې د هېواد د کنګل شوې شتمنۍ ازادېدا به د روغتیایي سکټور په ځانګړي توګه د میندو او ماشومانو لپاره ګټوره وي.

د قلندر عباد د څرګندونو له مخې؛ دا د افغانستان د روغتيايي سيسټم د خپلواکۍ، د روغتيايي خدمتونو د پراختيا او معياري کولو لپاره يو ستر او مثبت ګام دى، چې بايد نړيواله ټولنه يې ومني.

Continue Reading

روغتيا

د ګوزڼ واکسيناسيون فرعي کمپاين پيل شو

Published

on

(Last Updated On: کب ۷, ۱۴۰۲)

د افغانستان عامې روغتیا وزارت د نړیوالو بنسټونو پر همکارۍ نن (دوشنبه د کب اوومه / د فبرورۍ شپږویشتمه ) د ګوزڼ یا پولیو واکسین د پلي کېدا د فرعي کمپاین دوه‌یم پړاو پیل کړ.

د پولیو واکسین دغه څلور ورځنی کمپاین به د هېواد په بېلابېلو سیمو کې پلی شي.

د دغه کمپاین موخه له پېنځه کلنو څخه کم عمره اووه اعشاریه شپږ میلیون ماشومانو ته د ګوزڼ ویروس پر وړاندې واکسین پلی کیږي.

د عامې روغتیا وزارت چارسمبالي قلندر عباد ویلي: مونږ د خپلو کاري شریکانو پر همکارۍ په افغانستان کې د ګوزڼ ناروغۍ له منځه وړلو ته ژمن یوو. مونږ شپه او ورځ کار کوو او په ټول هېواد کې د پولیو د بشپړ له منځه وړلو هدف ته د رسېدو لپاره د پولیو واکسین کمپاینونو او روغتیايي خدمتونو ته دوام ورکوو.

هغه زیاته کړې: د ګوزڼ د له منځه وړلو په چارو کې د ټولو افغانانو په ځانګړي توګه د سپین‌ږیرو، د سیمې د مشرانو او دیني عالمانو ملاتړ مهم دی. دا د دوی لپاره اړینه ده، چې د ګوزڼ پر وړاندې مبارزه کې برخه واخلي او خپل ماشومان روغ وساتي.

ګوزڼ يوه ويروسي ناروغي ده، چې درملنه يې نه‌کېږي او يوازې د واکسيناسيون په واسطه وقایه او مخه یې نيول کېدی شي.

Continue Reading

روغتيا

په روان ژمي کې څه باندې ۲۸۶ زره کسان پر تنفسي ناروغیو اخته شوي

Published

on

(Last Updated On: کب ۵, ۱۴۰۲)

د روغتیا نړیوالې ټولنې څرګنده کړې؛ د افغانستان په ۳۴ ولایتونو کې د ژمي له پیل راپدیخوا له ۲۸۶ زره ډېر کسان پر تنفسي ناروغیو اخته شوي، چې ۶۶۸ کسان ترې مړه شول.

د دې ټولنې د څرګندوونو له مخې؛ له ۶۳ سلنې ډېر ناروغان له پېنځه کلونو کم عمره ماشومان او نږدې ۵۰ سلنه یې ښځې دي.

د راپور په یوه برخه کې راغلي: د سوړ موسم له پیل راپدیخوا په افغانستان کې د تنفسي ستونزو د ناروغانو شمېر زیات شوی دی. د ۲۰۲۴ ز.کال د جنورۍ له لومړۍ څخه د افغانستان په ۳۴ ولایتونو کې له ۲۸۶۰۰۰ څخه زیات کسان پر تنفسي ناروغیو اخته شوي او په ټولیزه توګه ۶۶۸ کسان ترې مړه شوي دي.

د افغانستان عامې روغتیا وزارت ويلي، چې په دې وروستیو کې د تنفسي ناروغیو د ناروغانو شمېر ډېر شوی او په ۲۰۲۳ ز.کال کې له دغه وزارت سره له دوه اعشاریه ۹ میلیون ډېر تنفسي ناروغان ثبت شوي دي.

د افغانستان د عامې روغتیا وزارت د چارواکو د څرګندونو له مخې، ډېري ناروغان ماشومان او لویان دي.

یو شمېر ډاکټران په هېواد کې د تنفسي ناروغیو د زیاتوالي لامل د هوا ککړتیا ګڼي او وايي، چې په پوره تنفسي ناروغیو اخته ناروغانو ته باید د اړینو درملو د اخیستو ترڅنګ مناسبه تغذیه هم ورکړ شي.

دا په داسې حال کې ده، چې هر کال د سوړ موسم په رانږدې کېدو او د هوا د ککړتیا له زیاتېدو سره په هېواد کې پر تنفسي ناروغیو د اخته کسانو شمېر ډېرېږي او ډېري ماشومان د دې ناروغیو له ګواښ سره مخ کېږي.

Continue Reading

Trending

Copyright © 2022 Ariana News. All rights reserved!