مؤسسه جورج دبلیو بوش با انتقاد از سیاست تازه مهاجرتی دولت دونالد ترمپ، تأکید کرده است که افغان‌ها و شهروندان دیگر کشورها نباید به دلیل «جرم هولناک یک فرد» از حقوق قانونی مهاجرتی خود محروم شوند.

پس از تیراندازی بالای دو عضو گارد ملی در ماه نوامبر در شهر واشنگتن دی‌سی که گفته می‌شود عامل آن یک شهروند افغان بوده و پیش‌تر با سازمان اطلاعات مرکزی امریکا (CIA) در افغانستان همکاری داشته و در اوایل سال جاری پناهندگی امریکا را دریافت کرده بود، دولت ترمپ روند بررسی تمامی درخواست‌های مهاجرتی از افغانستان و ۱۸ کشور دیگر مشمول ممنوعیت سفر را متوقف کرده و تحت بازبینی قرار داده است.

مرکز ریاست‌جمهوری جورج دبلیو بوش روز جمعه در شبکه‌های اجتماعی خود نوشت: «اقدامات فردی که به ارتکاب یک جرم هولناک متهم شده، تا اکنون روند قانونی درخواست‌های مهاجرتی شهروندان ۱۸ کشور، از جمله افغانستان، را مختل کرده است. افغان‌ها چه در داخل کشور و چه در امریکا با وضعیت نامعلوم روبه‌رو هستند. ما نمی‌توانیم به دلیل جرم یک فرد، پشت به افغان‌ها و دیگر مهاجران کنیم.»

این نهاد افزوده است که به‌جای هدف قرار دادن تمامی افغان‌هایی که به‌گونه قانونی در امریکا زندگی می‌کنند یا قصد سفر دارند، رهبران منتخب باید بررسی کنند که آیا می‌شد از وقوع این رویداد جلوگیری کرد یا نه.

مؤسسه بوش همچنان تأکید کرده است که ایالات متحده باید از افغان‌هایی حمایت کند که «در دو دهه گذشته جان خود را در راه ساختن آینده‌ای بهتر، در همکاری با امریکا، به خطر انداخته‌اند» و این افراد «نباید بار جرم یک نفر را به دوش بکشند».

در واکنش به این موضع‌گیری، مایک دیویس، از چهره‌های نزدیک به ترمپ و مشاور ارشد او در امور حقوقی و تعیین قضات، با اشاره به سخنان جورج دبلیو بوش گفت که رئیس‌جمهور پیشین بهتر است از انتقاد علنی خودداری کرده و میدان را به رئیس‌جمهور فعلی بسپارد.

هم‌زمان، استیفن میلر، معاون رئیس دفتر قصر سفید و مشاور امنیت داخلی دولت ترمپ، با لحنی تندتر به این اظهارات واکنش نشان داد و نوشت: «در حالی که امریکایی‌ها خود را برای جشن کریسمس آماده می‌کنند، مرکز جورج دبلیو بوش با جدیت از نیاز فوری به مهاجرت بدون محدودیت از خطرناک‌ترین کشورهای جهان سخن می‌گوید، در حالی که عملاً می‌پذیرد برخی از این مهاجران ممکن است قصد آسیب رساندن به ما را داشته باشند.»

این جدال لفظی در حالی ادامه دارد که سیاست‌های مهاجرتی امریکا بار دیگر به یکی از موضوعات داغ و بحث‌برانگیز سیاسی در این کشور تبدیل شده است.

سیمه‌ییزې سرچینې ویلي، چې درې افغان کډوال په هرات ولایت کې د سختې سړې هوا له کبله هغه مهال خپل ژوند له لاسه ورکړ، چې غوښتل یې په ناقانونه بڼه ایران ته واوړي.

د افغانستان یوه امنیتي چارواکي د شنبې پر ورځ د فرانسې خبري سرچینې ته ویلي، چې دغه کسان د افغانستان–ایران له پولې څخه د اوښتو پر مهال د سړې هوا له کبله مړه شوي دي.

د نوموړي د څرګندونو له مخې؛ په همدې سیمه کې یو شپون هم د غرني کهسان په اړوند سیمه کې د سړې هوا له کبله خپل ژوند له لاسه ورکړی دی.

د یادې سرچینې د څرګندونو له مخې: دغه کډوال د هغې ډلې برخه ول، چې د چارشنبې پر ورځ یې غوښتل ایران ته واوړي؛ خو د افغانستان سرحدي ځواکونو ودرول.

دغه راز زیاته شوې، چې د لټون عملیات هماغه شپه پیل شول او د قربانیانو جسدونه د پنجشنبې پر ورځ وموندل شول.

دغه راز د کډوالو په چارو کې د ملګرو ملتونو د عالي کمېشنرۍ (UNHCR) نوې شمېرې ښيي، چې د ۲۰۲۵ کال د جنورۍ له میاشتې څخه د نومبر تر پای پورې له ۱.۸ میلیون زیات افغانان د ایراني چارواکو له‌خوا افغانستان ته شړل شوي دي.

د کډوالو په چارو کې د ملګرو ملتونو عالي کمیشنرۍ خبرداری ورکړی، چې دا پراخې ستنېدنې په سختو شرایطو کې د افغانستان پر محدودو سرچینو او خدماتو دروند فشار راوړي او د بیاځلي بې‌ځایه کېدو خطر زیاتوي، چې ایران او پاکستان ته د کډوالو بېرته تګ هم رانغاړي.

همدارنګه د بښنې نړیوالې ټولنې د نړۍ له هېوادونو غوښتي؛ افغانستان ته دې د افغانانو د جبري ستنولو بهیر ودروي او خبرداری یې ورکړی، چې ستنېدونکي « د جدي زیانونو له واقعي خطر» سره مخ دي.

افغانستان، چې په وروستیو میاشتو کې د دوه سترو زلزلو شاهد و او د اقلیمي بدلونونو له کبله هم سخت زیانمن شوی؛ له ګڼو اقتصادي او بشري ستونزو سره مخ او تر نړیوالو بندیزونو لاندې پاتې هېواد دی.

د ریاست الوزراء اقتصادي مرستیال ملا عبدالغني برادر د سیمې او نړۍ له هېوادونو وغوښتل، چې د نااړینو بندیزونو او فشارونو پر ځای دې له اسلامي امارت سره خپلې اقتصادي اړیکې نرمې او پراخې کړي.

اقتصادي مرستیالۍ په یوه خبرپاڼه کې لیکلي، چې ملا برادر دا څرګندونې د شنبې پر ورځ( د لیندۍ نهه‌ویشتمه) په بلخ ولایت کې د یو سوداګریز بازار د پرانیستې په مراسمو کې د وینا پر مهال وکړې.

برادر زیاته کړې، چې په سیمه کې یو سوکاله او پیاوړی افغانستان د نورو هېوادونو پر زیان ندی، بلکې د نورو هېوادونو د سوکالۍ او په سوداګریزې پیاوړتیا کې مرسته کوي.

هغه وایي: “اسلامي امارت د سیمه‌ییزې او نړیوالې ملګرتیا په ډګر کې په پراخ سیمه‌ییز اقتصادي او سیاسي اصل باور لري؛ خو، چې د لویو ارزښتونو او بنسټیزو اصولو لپاره متقابل درناوی وي.”

هغه ټینګار کړی، چې له خصوصي سکټور سره د اسلامي امارت تعامل د لویو او اوږدمهاله پروژو په برخه کې، چې د عامه او خصوصي مشارکت یا نورو قراردادونو پر بنسټ رامنځته شوي؛ دا روښانه پیغام لري، چې په افغانستان کې د کورنۍ او بهرنۍ پانګونې لپاره زمینه مساعده ده او هرڅوک کولی شي له دې فرصت څخه ګټه پورته کړي.