رئیس د آریانا افغان هوايی شرکت، بخت‌ الرحمن شرافت، به همراه هیأت همراهش با رئیس اجرائیه ترکیش ایرلاین، بلال إکشی، دیدار و گفتگو کردند تا همکاری‌های دو جانبه در بخش هوایی گسترش یابد.

شرکت هوایی آریانا می‌گوید که، در این نشست، دو طرف بر توسعه ترانسپورت هوایی، استانداردسازی خدمات مسافربری و کارگو، و تبادل تجارب تخنیکی و عملیاتی تأکید نمودند.

رئیس د آریانا افغان هوايی شرکت ضمن ستایش از تجارب بین‌المللی ترکیش ایرلاین، نقش این شرکت را در تقویت رفت‌وآمد هوایی، روابط تجارتی و گردشگری میان دو کشور مهم ارزیابی کرد.

همچنین رئیس اجرائیۀ ترکیش ایرلاین از پیشرفت‌های اخیر آریانا تقدیر نمود و تعهد سپرد که ترکیش آماده همکاری مشترک در آموزش تخنیکی، ترمیم طیارات و بهبود عملیات‌های هوایی است.

در پایان، هر دو طرف بر تشکیل تیم‌های مشترک تخنیکی و عملیاتی برای تقویت و گسترش شبکۀ ترانسپورت هوایی تأکید کردند.

رسانه‌های پاکستانی گزارش داده اند که پس از بسته‌شدن گذرگاه افغانستان و پاکستان در ۲۰ میزان، تنش‌ها میان دو کشور سبب توقف گسترده تجارت شده و کارشناسان هشدار می‌دهند که ادامۀ بن‌بست می‌تواند بر صادرات پاکستان فشار بی‌سابقه وارد کند. در کنار این نگرانی‌ها، برخی تحلیل‌گران می‌گویند که بسته‌بودن گذرگاه ممکن است ورود کالاهای قاچاق از افغانستان به پاکستان را نیز کاهش دهد.

توقف کامل زغال‌سنگ و صادرات سمنت

یک تولیدکنندۀ سمنت در پاکستان گفته است که واردات زغال‌سنگ افغانستان و صادرات سمنت به افغانستان کاملاً متوقف شده است. با این وضعیت، قیمت زغال‌سنگ محلی از ۳۰ تا ۳۲ هزار کلدار پاکسانی به ۴۲ تا ۴۵ هزار کلدار پاکستانی در هر تُن افزایش یافته و زغال‌سنگ افغانستان دیگر در بازار موجود نیست.

کارخانه‌های شمال پاکستان که بیشتر وابسته به زغال‌سنگ افغانستان بودند، اکنون مجبور به واردات از جنوب افریقا، اندونیزیا و موزمبیک شده‌اند.

زیان سنگین صنایع سمنت و شرکت‌های داروسازی

براساس گزارش بازار سرمایه، توقف تجارت بیشترین آسیب را به شرکت‌های سمنت وارد کرده است؛ زیرا افغانستان حدود ۷ درصد از مجموع صادرات سمنت پاکستان را تشکیل می‌دهد. شرکت‌های چرات، فوجی و میپل لیف از جمله آسیب‌پذیرترین‌ها خوانده شده‌اند.

در بخش دارو، صادرات رسمی پاکستان به افغانستان حدود ۱۸۷ میلیون دالر برآورد شده؛ اما حجم قاچاق ‌دارو سه‌برابر بیشتر از صادرات رسمی گفته می‌شود. تولیدکنندگان دارو هشدار داده‌اند که با تداوم بسته‌بودن گذرگاه، میلیون‌ها دالر محموله در کارخانه‌ها متوقف مانده و برخی داروها در بازار پاکستان مصرف نمی‌شود.

ازدحام هزاران کانتینر در گذرگاه و بنادر

براساس معلومات اتاق مشترک تجارت افغانستان–پاکستان، حدود ۷۰۰ تا ۷۵۰ کانتینر در چمن و ۳۵۰ تا ۴۰۰ کانتینر در تورخم گیر مانده‌اند. افزون‌بر این، ۹۰۰۰ کانتینر در بنادر پاکستان در انتظار ترخیص برای ارسال به افغانستان و کشورهای آسیای میانه هستند.

ضربه سنگین به صادرات میوه و سبزیجات

بنابر گزارش انجمن صادرکنندگان میوه و سبزی پاکستان، سالانه حدود ۱۵۰ میلیون دالر میوه و سبزی به افغانستان و کشورهای آسیای میانه صادر می‌شود؛ اما پس از توقف تجارت، بسیاری از محموله‌های فاسدشدنی یا به نرخ پایین در بازار داخلی فروخته شده یا از بین رفته‌اند.

در عین زمان، پاکستان اکنون بیشتر انار، انگور و سیب را از ایران وارد می‌کند و قیمت‌ها در بازار دو برابر افزایش یافته است.

توقف صادرات روغن و آرد؛ بازار افغانستان از دست رفت

به گفتۀ اتحادیه تولیدکنندگان روغن، ماهانه ۶ تا ۸ هزار تُن روغن به افغانستان صادر می‌شد، اما اکنون این روند نیز کاملاً متوقف است.

همچنین، صادرات آرد از پاکستان در سه سال اخیر بسیار اندک شده و افغانستان بخش اعظم گندم خود را از روسیه، ترکمنستان و قزاقستان تأمین می‌کند.

ادامه بن‌بست تجاری

کارشناسان هشدار می‌دهند که ادامۀ بسته‌بودن گذرگاه، هم برای پاکستان و هم برای افغانستان پیامدهای اقتصادی جدی به همراه دارد، در حالی‌که هزاران راننده در هر دو سوی گذرگاه با کمبود غذا، پول و شرایط دشوار زندگی دست‌وپنجه نرم می‌کنند.

رسانه‌های پاکسانی گزارش داده اند که پس از ۵۰ روز بسته‌بودن گذرگاه تورخم به دلیل تنش‌های اخیر میان افغانستان و پاکستان، انتظار می‌رود این گذرگاه مهم امروز به‌صورت محدود و دلایل بشری باز شود.

مقام‌های گمرک گفته‌اند که بسته‌شدن گذرگاه سبب ایجاد صف‌های طولانی لاری‌ها در هر دو طرف شده و هزاران وسیله نقلیه حامل کالاهای وارداتی، صادراتی و ترانزیتی در انتظار مانده‌اند. پاکستان به افغانستان سمنت، دارو، میوه و سبزیجات صادر می‌کند و از افغانستان زغال‌سنگ، میوه تازه و خشک وارد می‌کند.

به نقل از رسانه‌های پاکستانی گذرگاه تورخم به‌طور متوسط روزانه ۸۵۰ میلیون کلدار ارزش تجارت دو جانبه را تسهیل می‌کند. رانندگان محبوس در گذرگاه می‌گویند که شرایط مناسب برای آب و غذا وجود ندارد، هزینه‌هایشان تمام شده و بسیاری به دلیل سرمای شدید بیمار شده‌اند.

یک روز پیش، اسحاق‌دار، معاون صدراعظم و وزیر خارجه پاکستان اعلام کرد که سازمان ملل متحد از اسلام‌آباد خواسته است تا تصمیم بسته‌شدن گذرگاه را بازبینی کند. دار افزود که پاکستان پس از مشورت با رهبری ممکن است اجازه عبور کالاهای ضروری انسانی برای مردم افغانستان را صادر کند.

وزیر خارجه پاکستان تاکید کرد که تنها انتظار اسلام‌آباد از دولت افغانستان این است که خاک افغانستان به پایگاه تروریسم علیه پاکستان تبدیل نشود، خواستی که امارت اسلامی افغانستان بارها تاکید نموده است که خاکش علیه هیچ کشوری استفاده نخواهد شد.

بازگشایی گذرگاه تورخم می‌تواند تجارت و کمک انسانی را میان دو کشور تسهیل کرده و فشارهای ناشی از بن‌بست ۵۰ روزه را کاهش دهد.