رویداد های اخیر
سیآیای درحال طرحریزی راهبرد تازه پس از خروج برای افغانستان است
روزنامه امریکایی نیویارک تایمز روز گذشته (یکشنبه ۱۶ جوزا) گزارش کردهاست که سازمان استخبارات مرکزی امریکا یا سیآیای در حال طرحریزی یک راهبرد تازه برای مبارزه با هراسافگنی در افغانستان پس از خروج نیروهای امریکایی از این کشور است.
نیویارک تایمز در این گزارش به نقل از یک کارشناس سازمان استخبارات امریکا (سیآیای) از تهدیدهای روز افزون تصرف کابل از سوی طالبان، گزارش کردهاست.
طبق این گزارش، این سازمان گزینههای محدود دارد.
خروج شتابان نیروهای امریکایی از افغانستان، نهادهای اطلاعاتی ایالات متحده از جمله سیآیای را در کار نظارت از گروههای هراسافگن درافغانستان، با چالش روبهرو ساختهاست.
اکنون که نیروهای استخباراتی امریکا نیز از افغانستان بیرون میشوند، برخی از مقامهای امریکایی به روزنامه نیویارک تایمز گفتهاند که سیآیای بهدنبال اجرای فعالیتهای تجسسی و گردآوری اطلاعات در افغانستان، از یک پایگاه در پاکستان، کار خواهند گرفت.
گزارش با تمرکز به پاکستان، نگاشتهاست: “سیآیای پایگاهی را در آنجا برای انجام حملههای هوایی برضد جنگجویان در کوههای غربی آن کشور استفاده میکرد؛ اما در سال ۲۰۱۱ زمانی که روابط امریکا و پاکستان تیره شد، این نیروها از آنجا بیرون کشیده شدند. هر توافقی حالا باید بر محور این واقعیت باشد که دولت پاکستان بهگونه دوامدار، طالبان را حمایت کردهاست.”
در گزارش اضافه شدهاست که گفتگوهایی دربارۀ استفاده از خاک پاکستان برای ایجاد پایگاهها، میان مقامهای دو کشور جریان دارند.
تایمز گزارش داده است که دیپلماتها همچنین در حال بررسی گزینه دسترسی مجدد به پایگاهها در جمهوریهای شوروی سابق هستند که برای جنگ افغانستان استفاده میشد، هرچند آنها انتظار دارند که ولادیمیر پوتین، رییس جمهور روسیه به شدت با این گزینه مخالفت کند.
در گزارش تأکید شدهاست: “بر بنیاد گفتههای سه کارشناس امریکایی، در گفتگوها میان مقامهای پاکستانی و امریکایی، طرف پاکستانی خواهان اعمال محدودیتهایی در برابر استفادۀ خاک پاکستان برای پایگاههای امریکایی شدهاست. پاکستان خواستهاست تا هر هدفی که در داخل افغانستان از سوی سیآیای یا نظامیان آماج قرار میگیرند، از سوی پاکستان تأیید شوند.”
سیآیای که در ۲۰ سال گذشته، صدها مأموریت کشفی در پایگاههای گونهگون در افغانستان داشت، بهزودی پایگاههایش را درافغانستان از دست میدهد.
اما به گزارش نیویارک تایمز، سیآیای برای نظارت دقیق از طالبان و گروههای دیگری چون شبکۀ القاعده و داعش درافغانستان به دنبال رایزنی با پاکستان است.
بر بنیاد گزارش، ویلیم بُرنس، رییس سیآیای دیدارهای پنهانی از پاکستان نیز داشتهاست. اگرچه پاکستان درظاهر از دادن پایگاۀ نظامی به نیروهای امریکایی انکار کردهاست.
توجۀ سیآیای اکنون به یکی از پایگاهها درایالت بلوچستان بودهاست. جاییکه هواپیماهای بیسرنشین امریکایی زمانی از آنجا پرواز میکردند و اعضای طالبان و گروههای دیگر در دوطرف خط دیورند را، هدف قرار میدادند.
تایمز گزارش داده است که علاوه بر این، وزیر دفاع امریکا بارها با رییس ارتش پاکستان در مورد دریافت کمک این کشور برای عملیات آینده ایالات متحده در افغانستان تماس داشته است.
اما بر اساس این گزارش، ویلیم بُرنس، رییس سیآیای در سفر خود به پاکستان موضوع اساسی را مطرح نکرده است و این دیدار بیشتر در زمینه همکاری گسترده تر ضد هراسافگنانه بین دو کشور بوده است.
گزارشهای اطلاعاتی سیآیای دربارۀ آیندۀ افغانستان بهگونۀ فزاینده، “بدبینانه” بودهاند.
در این گزارشها، دستاوردهای طالبان و سایر گروههای شبه نظامی در جنوب و شرق برجسته شده و هشدار داده شدهاست که کابل میتواند ظرف چند سال بهدست طالبان سقوط کند و به یک پناهگاه امن برای گروههایی مبدل گردد که قصد حمله به غرب را دارند.
از همینرو، امریکا برای پیکار با این گروهها، نیاز بهحضور دراز مدت در منطقه دارد.
در بخشی از این گزارش آمدهاست که تمایل کشورهای آسیای میانه برای دادن پایگاه به نیروهای امنیتی و استخباراتی امریکا به این علت کمتر است که روسیه مخالف چنین حضور است.
داگلاس لندن، رییس پیشین عملیات ضد هراسافگنی برای افغانستان و پاکستان گفته است که این سازمان احتمالاً به شبکه “درعقب ماندن” در افغانستان که اطلاعات را بتواند در مورد طالبان، القاعده، ثبات دولت مرکزی و سایر موضوعات جمعآوری کنند، متکی باشد. وی گفت:” بدون حضور گسترده سیآیای در این کشور، بررسی اطلاعات یک چالش خواهد بود.”
به نقل از این گزارش در کوتاه مدت پنتاگون از ناو هواپیمابر برای پرتاب هواپیماهای جنگنده در افغانستان برای پشتیبانی از روند خروخ نیروها استفاده میکند. تایمز گزارش داد ، اما بعید به نظر می رسد حضور حامل یک راه حل طولانی مدت باشد و مقامات نظامی گفتند که احتمالاً پس از ترک اخرین نیروهای امریکایی، انتقال مجدد آن انجام شود.
امریکا همچنین هواپیماهای بدون سرنشین را در منطقه خلیج فارس مستقر کرده اند، هواپیماهایی که میتوانند توسط پنتاگون و سیآیای برای جمع آوری اطلاعات و حمله استفاده کنند.
تایمز همچنین گزارش داده است که پاکستان بعنوان یکی از حامیان طولانی مدت طالبان، بعید است که اسلام آباد در حملات امریکا علیه طالبان که از یک پایگاه در پاکستان هدف قرار بگیرند، امضا کند.
این در حالی است که ماه گذشته وزیر امور خارجه پاکستان، شاه محمود قریشی گفت که دولت اجازه نمیدهد ارتش ایالات متحده به پایگاه های هوایی این کشور برگردد.