کاهش شدید صادرات به افغانستان، یکی از عوامل اصلی افزایش کسر بیلانس تجارتی پاکستان

در حالی که مقام‌های پاکستانی پیش از این بارها تأکید کرده بودند کاهش یا قطع تجارت با افغانستان هیچ‌گونه زیانی به اقتصاد این کشور وارد نمی‌کند، آمار تازه بانک دولتی پاکستان تصویر کاملاً متفاوتی را نشان می‌دهد. این بانک اعلام کرده است که کاهش شدید صادرات به افغانستان، یکی از عوامل اصلی افزایش کسر بیلانس تجارتی پاکستان بوده؛ موضوعی که پس از توقف تجارت با افغانستان، فشار تازه‌ای را بر اقتصاد این کشور وارد کرده است.

کارشناسان اقتصادی می‌گویند افغانستان یکی از بازارهای مهم صادراتی پاکستان بوده و ادامه محدودیت‌های تجاری و تنش‌های به میان آمده، می‌تواند زیان‌های بیشتری را متوجه اقتصاد پاکستان سازد.

بانک دولتی پاکستان در تازه‌ترین گزارش خود اعلام کرده است که کسر بیلانس تجارتی این کشور با نُه کشور همسایه، در پنج ماه نخست سال مالی ۲۰۲۵–۲۰۲۶، بیش از ۳۹ درصد بیشتر شده است. آمارهای این بانک نشان می‌دهند که بیلانس تجارت پاکستان از ۴.۴ میلیارد دالر به ۶.۲ میلیارد دالر رسیده است. بر بنیاد این گزارش، کاهش صادرات پاکستان به کشورهای مانند چین و افغانستان، نقش کلیدی در افزایش این کسر تجارتی داشته است.

در گزارش آمده است که صادرات پاکستان به افغانستان در این مدت بیش از ۹۴ درصد کاهش یافته و از بیش از ۴۰۸ میلیون دالر در سال گذشته، به حدود ۲۱۰ میلیون دالر کاهش یافته است. 

کارشناسان اقتصادی می‌گویند که وابستگی پاکستان به بازار افغانستان، به‌خصوص در بخش صادرات مواد غذایی، سمنت، دوا و کالاهای روزمره، بیشتر از آن بوده است که بتواند به‌سادگی جایگزین شود.

این کاهش بیلانس در تجارت پاکستان پس از آن رخ داده که تمامی اشکال تجارت میان پاکستان و افغانستان در ماه اکتوبر سال جاری متوقف شد.

پیش از این، مقام‌های پاکستانی بارها ادعا کرده بودند که کاهش یا قطع تجارت با افغانستان تأثیر منفی بر اقتصاد پاکستان نخواهد داشت. با این حال افغانستان تلاش دارد مسیرهای بدیل تجارتی را گسترش دهد تا در آینده متکی به سیاست تجارتی پاکستان نباشد.