علم و تکنالوژی
برخورد شهاب سنگ به تلسکوپ فضایی جیمز وب آسیب رساند
به نقل از فوربس دانشمندان گزارش دادهاند که آسیب واردشده به “تلسکوپ فضایی جیمز وب” که طی برخورد با یک ریز شهابسنگ در اواخر ماه می ۲۰۲۲ پیش آمده بود، ممکن است بدتر از آن چیزی باشد که پیشتر تصور میشد.
گروهی از دانشمندان در مقاله جدیدی که در پی انتشار نخستین تصاویر باورنکردنی جیمز وب به چاپ رسید، عملکرد این تلسکوپ فضایی را در مرحله راهاندازی آن تشریح کردند. آنها مشکلاتی را گزارش دادند و خاطرنشان کردند که نمیتوان آنها را اصلاح کرد.
همچنین، دانشمندان متذکر شدند که این مشکلات، اثر کوچکی بر توان عملیاتی تلسکوپ دارد که هنوز قابل اندازهگیری نیست.
این گزارش که در مورد طول عمر پیشبینیشده تلسکوپ جیمز وب است، نشان میدهد که در حال حاضر، بزرگترین منبع عدم قطعیت، اثرات بلندمدت برخوردهای ریزشهابسنگ است که آینه تلسکوپ را به آرامی تخریب میکند.
همان طور که پیشتر گزارش شده، آینه ۶.۵ متری وب شامل ۱۸ بخش متشکل از بریلیوم-طلا است. یکی از آنها که “C3” نام دارد، بین ۲۳ و ۲۵ مه ۲۰۲۲ با ذرات کوچک گرد و غبار برخورد کرد.
از زمان پرتاب جیمز وب، پنج ریزشهابسنگ کوچکتر دیگر نیز به آن اصابت کردهاند. انجینران پیش از پرتاب جیمز وب، تقریبا یک برخورد جزئی در هر ماه را پیشبینی کرده بودند.
با توجه به مصرف سوخت، تلسکوپ باید ۲۰ سال در فضا دوام بیاورد اما نویسندگان این گزارش اظهار داشتند که دانشمندان مطمئن نیستند که ضربات ناشی از ریزشهابسنگها، چه میزان تأثیری بر عملیات جیمز وب خواهند داشت.
ریزشهابسنگها، خطر شناختهشدهای برای عملیات فضایی هستند و مواجهه با آنها برای دانشمندان به هیچ وجه تازگی ندارد.
“توماس زوربوشن، معاون اداره ماموریت علمی ناسا، در توییتی که پس از برخورد C3 منتشر شد، نوشت: پس از ارزیابیهای اولیه، گروه دریافتند که تلسکوپ هنوز در سطحی عمل میکند که فراتر از همه الزامات ماموریت است.
علاوه بر این، این گزارش نشان میدهد که این رویداد، بیشتر از انتظارات پیشین در مورد آسیب ناشی از یک ریزشهابسنگ بوده و به آغاز تحقیقات و مدلسازی بیشتر توسط گروه پروژه جیمز وب انجامیده است.
اگرچه ممکن است جیمز وب برای ۲۰ سال دوام داشته باشد که یک دهه بیشتر از آن چیزی است که پیشتر انتظار میرفت اما انجینرانی که جیمز وب را طراحی کردهاند، میدانند که آینهها و سپر خورشیدی آن به طور اجتنابناپذیری ممکن است در اثر برخورد با ریزشهابسنگها به آرامی تخریب شوند.
همچنین انتظار میرود که آشکارسازهای جیمز وب به تدریج توسط ذرات باردار آسیب ببینند؛ این در حالی است که امکان دارد سپر خورشیدی و عایق پنج لایه آن نیز در اثر هوازدگی فضا به فرسایش دچار شوند.
از آنجا که آینه جیمز وب در معرض برخورد با ریزشهابسنگهای فضایی قرار میگیرد، اجتناب از آنها برای این تلسکوپ دشوار است. این گزارش میگوید که هر فضاپیمایی ناگزیر با ریزشهابسنگها مواجه میشود. این موضوع میتواند شش تغییر شکل موضعی روی سطح آینه اصلی را توجیه کند که به برخورد ریزشهابها نسبت داده میشود.
آیا برخورد C3 اتفاقی بود؟ در این گزارش آمده است: هنوز مشخص نیست که آیا برخورد ماه می ۲۰۲۲ به بخش C3، یک رویداد نادر بود یا این که تلسکوپ ممکن است بیشتر از مدلسازی پیش از پرتاب، در معرض آسیب ریزشهابسنگها باشد.
امید میرود که این رویداد فقط یک بار طی چندین سال باشد اما پژوهشگران اکنون قصد دارند جمعیت ریزشهابسنگهای مجاور جیمز وب، چگونگی تأثیر ضربهها بر آینههای بریلیوم-طلا و چگونگی کاهش حملات بعدی را بررسی کنند.
در این گزارش آمده است که یک راه حل ممکن میتواند به حداقل رساندن زمان صرفشده برای جستجوی جهت حرکت مداری باشد که از نظر آماری، بیشتر در معرض ریزشهابسنگها است.
علم و تکنالوژی
چین جوانترین فضانورد خود را به ایستگاه «قصر آسمانی» فرستاد
رسانههای دولتی چین گزارش داده اند که راکت فضایی شنژو-۲۱ و خدمه آن مشمول جمله جوانترین عضو گروه فضانوردان، روز جمعه از شهر جیوکوان در شمال غربی این کشور به فضا پرتاب شدند.
به گزارش رویترز، این هفتمین مأموریت به ایستگاه فضایی دائمی چین از زمان تکمیل کار آن در سال ۲۰۲۲ بود.
مأموریت فضاپیمای شنژو-۲۱ چین شامل سه فضانورد است شش ماهه در فضا خواهند ماند. و وو فی، ۳۲ ساله، جوانترین فضانورد چینی است که به فضا فرستاده شده است.
فضانوردان شنژو-۲۱ جایگزین خدمه شنژو-۲۰ خواهند شد که بیش از شش ماه در ایستگاه تیانگونگ یا «قصر آسمانی» زندگی و کار کرده اند. فضانوردان شنژو-۲۰ طی چند روز آینده به زمین بازخواهند گشت.
چهار موش سیاه نیز در پرتاب اخیر به فضا فرستاده شده اند. این موشها در آزمایشهای تولید مثل در مدار پایین زمین مورد استفاده قرار خواهند گرفت.
علم و تکنالوژی
حمله سایبری سه میدان هوایی بزرگ اروپا را مختل کرد
شرکت هوایی کالینز، اعلام کرد که سیستمهای آسیبدیده را برای جلوگیری از گسترش حمله جدا کرده است، اما زمان مشخصی برای بازیابی کامل ارائه نکرد.
پروازها در سه میدان هوایی پررفتوآمد اروپا در جریان رخصتیهای آخر هفته پس از یک حمله سایبری به سیستم شرکت هوایی کالینز به هرج و مرج کشیده شد؛ سیستمی که برای چک مسافران و روند سوار شدن به طیاره استفاده میشود.
این حمله که روز شنبه، ۲۰ سپتمبر آغاز شد، خدمات دیجیتال میدانهای هوایی هیترو لندن، برلین براندنبورگ و بروکسل را مختل کرد و شرکتهای هوایی را مجبور به استفاده از روشهای دستی برای چک و تحویل بار ساخت.
مسافران با صفهای طولانی و تأخیرهای گسترده روبهرو شدند.
به گفته شرکت تحلیلگر هوایی سیریوم، تنها در روز شنبه ۳۵ پرواز خروجی و ۲۵ پرواز ورودی لغو شد که بیشترین آسیب را میدان هوایی بروکسل دید. این اختلالات در روز یکشنبه نیز ادامه یافت و باعث لغو ۳۸ پرواز خروجی و ۳۳ پرواز ورودی دیگر شد.
میدان هوایی بروکسل از شرکتهای هوایی خواسته است که تا روز دوشنبه نیمی از پروازهای خود را کاهش دهند و هشدار داده که ممکن است تا ۱۴۰ لغو پرواز دیگر نیز رخ دهد.
شرکت هوایی کالینز، اعلام کرد که سیستمهای آسیبدیده را برای جلوگیری از گسترش حمله جدا کرده است، اما زمان مشخصی برای بازیابی کامل ارائه نکرد.
ادارات ملی امنیت سایبری در بریتانیا، آلمان و بلجیم در حال بررسی این رویداد هستند، اما هنوز مشخص نیست که این حمله از نوع باجافزار، حملات منع خدمت یا یک اقدام دولتی سازمانیافته بوده است.
هرچند کنترول ترافیک هوایی و ایمنی پروازها تحت تأثیر قرار نگرفته، این حادثه آسیبپذیری روزافزون فناوری هوانوردی را آشکار کرد.
گزارشهای صنعتی نشان میدهند که حملات سایبری در بخش هوانوردی بین سالهای ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵ ۶۰۰ درصد افزایش یافته است.
کمیسیون اروپا این اختلال را «جدی اما نه سیستماتیک» توصیف کرد، اما کارشناسان هشدار میدهند که این حادثه خطرات اتکای بیش از حد به سیستمهای متمرکز دیجیتال را برجسته میکند.
میدانهای هوایی از مسافران خواستهاند که حداقل سه ساعت زودتر به میدان هوایی مراجعه کنند و اپلیکیشنهای خطوط هوایی را برای جزئیات تازه وضعیت پرواز بررسی کنند.
با تلاش خطوط هوایی برای رزرو مجدد پروازهای مسافران، مقامات هشدار دادهاند که تأخیرهای زنجیرهای ممکن است تا هفته آینده ادامه یابد.
علم و تکنالوژی
کشف احتمالی نشانههای حیات باستانی در سنگهای مریخ توسط ناسا
سازمان فضایی ناسا اعلام کرده است که نمونهای از سنگهای مریخی که توسط مریخنورد «پرسِوِرِنس» از بستر یک جهیل باستانی جمعآوری شده، ممکن است حاوی نشانههایی از حیات میکروبی باستانی باشد.
دانشمندان میگویند عناصری چون کاربن ارگانیک، آهن، فاسفورس و گوگرد در این سنگ دیده شده که معمولاً در نتیجه واکنشهای زیستی ایجاد میشوند، هرچند این مواد میتوانند از طریق تعاملات غیرزیستی نیز شکل بگیرند.
به گفته «جوئل هورویتز»، یکی از دانشمندان، این مواد در سنگهایی یافت شدهاند که حدود ۳.۲ تا ۳.۸ میلیارد سال پیش، در کف جهیلی در مریخ تهنشین شده بودند.
هورویتز تأکید کرد که هنوز نمیتوان بهطور قطعی از وجود حیات سخن گفت، زیرا احتمال دارد این ترکیبات از طریق تعاملات غیرزیستی نیز پدید آمده باشند. او گفت که نهایتاً فقط با آوردن نمونه به زمین میتوان پاسخ نهایی را یافت.
گفتنی است که برنامه انتقال نمونهها به زمین، طبق پیشنهاد بودجه فعلی دونالد ترمپ، رئیسجمهور امریکا، احتمالاً لغو خواهد شد. ناسا اعلام کرده در حال بررسی گزینههایی برای بازبینی این مأموریت است.
-
رویداد های اخیر4 روز agoاتحادیه اروپا و یونسکو ابتکار جدیدی را برای تقویت سوادآموزی و توانمندسازی اقتصادی در افغانستان آغاز کردند
-
رویداد های اخیر5 روز agoتاجیکستان میگوید پنج تبعه چین در حملات مرزی از افغانستان کشته شدهاند
-
رویداد های اخیر3 روز agoآرزوی ناکامورا محقق شد؛ درمان جذام در افغانستان از سر گرفته شد
-
ورزش5 روز agoامضای تفاهمنامهٔ تازه؛ همکاریهای کریکت افغانستان و ازبکستان گسترش مییابد
-
تجارت4 روز agoگسترش همکاریهای هوایی میان آریانا و ترکیش ایرلاین
-
رویداد های اخیر4 روز agoتیراندازی مرزی در فراه؛ ۱۰ نفر جان باختند و ۲ نفر مفقود شدند
-
اخبار ساحوی4 روز agoنگرانی فرزندان عمران خان از سلامت پدر
-
رویداد های اخیر4 روز agoبازنگری گسترده امریکا در پرونده شهروندان افغان پس از تیراندازی واشنگتن
