په افغانستان کې د ملګرو ملتونو د استازي مرستیال د یکشنبې پر ورځ له هغې وروسته، چې د تېرې اوونۍ له زلزله ځپلیو سیمو لیدنه وکړه؛ د دې هېواد لپاره یې د نورو نړیوالو مرستو غوښتنه وکړه.

د افغانستان لپاره د ملګرو ملتونو د سرمنشي د ځانګړي استازي مرستیال او د بشري مرستو همغږي کوونکي رامیز الاکبروف ویلي: پروني سفر ما ته د افغانستان د خلکو له کړاوه ډک ژوند او د سترو ناخوالو پر وړاندې د هغو ځواکمن هوډ یو ځل بیا تائید کړ.

ملګرو ملتونو او ملګرو یې د افغانستان لپاره د بشردوستانه پروګرام په چوکاټ کې د ناورین د ځوابولو لپاره سږنۍ درې میاشتنۍ بېړنۍ غوښتنه رامنځته کړې ده.

په پکتیکا او خوست ولایتونو کې نږدې ۳۶۲ زره خلکو ته د بشردوستانه مرستو له رسولو موخه داده، چې اغېزمنو خلکو ته د مرستو کچه پراخه او ګړندۍ شي.

نوموړي زیاته کړې؛ سره له دې، چې بسپنه ورکوونکیو په تېرو لس ستونزمنو میاشتو کې له افغانستان سره له سخاوته ډکې مرستې کړي؛ خو زه له نړیوالې ټولنې غواړم له هغو خلکو سره، چې له یو بل بېړني حالت سره مخ دي؛ خپلې د ژغورنې ژمنې دوامداره او ملاتړ ترې وکړي.

د شنبې پر ورځ الاکبروف د ملګرو ملتونو د نورو ادارو له استازیو سره یو ځای د پکتیکا ولایت ګیان ولسوالۍ د میر صاحب او خان ​​الدین کلیو ته سفر وکړ، چې یوه له هغو سیمو څخه ده، چې خلک یې د تېرې اوونۍ ۶ اعشاریه یوې درجې زلزلې له کبله زیانمن شوي دي.

د افغانستان په پکتیکا او خوست ولایتونو کې د تېرې اوونۍ زلزلې له کبله له ۱۰۰۰ ډېر کسان مړه شوي او له ۲۰۰۰ ډېر نور ټپیان دي.

د ملګرو ملتونو د معلوماتو له مخې؛ یوازې په ګیان ولسوالۍ کې ۲۳۵ تنه مړه شوي او ۶۰۰ نور ټپیان دي.

زلزله ځپلیو سیمو ته د ملګرو ملتونو د پلاوي ورتګ او له اوسیدونکی سره یې لیدنه ښیي، چې ډېریو یې د کورنۍ غړي او ملګري له لاسه ورکړي. د یتیمانو او له کورنیو د بې برخې خلکو کورونه اوس د استوګنې وړ ندي.

الاکبروف زیاته کړې: پر خوراکي مرستو، بېړنيو سرپناوو، لارو کوڅو او سړکونو رغونې سربېره دغه خلک پاکو اوبو د لښتیو بیا رغونې او د کولرا د مخنیوي لپاره د هڅو چمتووالي ته اړتیا لري.

دا په داسې حال کې ده، چې ملګري ملتونو ویلي؛ له داسې انتقالي ملاتړ پرته به په ځبل شویو سیمو کې ښځې، نرینه او ماشومان له کړاو او زغم سره مخ وي.  

د افغانستان په لویدیځه حوزه کې د واکسین د وېش مسوولینو ويلي؛ تمه ده، چې د دې حوزې په څلورو ولایتونو کې له یو میلیون ډېر ماشومان واکسین شي.

په هرات ښار کې نجونې د پولیو واکسین د پروګرام پلي کولو مسوولیت لري؛ دوی کور پر کور ګرځي، چې له پېنځه کلنۍ ټیټ عمره ماشومانو ته دوه څاڅکي واکسین ورکړي.

د هرات عامې روغتیا ریاست ويلي؛ هڅه کوي، چې هیڅ ماشوم د واکسین له دوه څاڅکو بې برخې پاتې نشي.

د هېواد په لویديځه حوزه کې د واکسيناسيون د پروګرام مسوول وحيد رحماني ویلي: ټاکل شوې، چې د پوليو واکسين د کمپاين په بهير کې د لویديځې حوزې يو ميليون او سل زره ماشومان، چې عمرونه يې له پېنځه کلونو لږ دي واکسين شي؛ خو له نېکه مرغه، چې په هرات کې به ترې پرته له خنډ او ځنډه ٧٢٠ زره واکسين شي.

واکسیناتوره فنا نظامي وایي؛ زه شخصاً او زمونږ ټوله ډله په رښتینې توګه کار کوو، چې ګوزڼ ویروس له منځه یوسو.

د دې کمپاین یوه بله رضاکاره یګانه نبیزاده وایي: زمونږ هیله دا ده، چې ګوزڼ ویروس له افغانستان څخه ورک شي؛ ځکه، نو مونږ ډېر خوشحاله یو، چې هر کور ته ځو او واکسین کوو.

ویل کیږي، چې د دوشنبې پر ورځ به په غور، بادغیس او فراه ولایتونو کې د ګوزڼ واکسین کمپاین پیل شي.

د هرات د عامې روغتیا ریاست وايي، چې له تېرو دوه کلونو راپدیخوا د هېواد په لویدیځ کې د پولیو کومه پېښه نده ثبت شوې.

د هرات د عامې روغتیا مرستیال محمد آصف کبیر زیاته کړې: مونږ له واکسین پاتې شوې سيمې نلرو او د واکسين په هر پروګرام کې د پلان له مخې ټولې سيمې څېړل کېږي او که کومه سيمه پاتې شوه؛ سمدستي تر پوښښ لاندې راځي.

د بادغیس د عامې روغتیا مشر محمد آصف قانت ویلي: په دې کمپاین کې زمونږ موخه دا ده، چې شاوخوا ۱۸۴ زره ۴۸۹ ماشومان واکسین کړو او هڅه کوو، چې ټول ماشومان واکسین شي.

په تېر پړاو کې مو  د هرات ۷۲۸ زره ماشومان واکسین کړي وه.

په روان پړاو کې شاوخوا ۵۰۰۰ رضاکاران د ګوزڼ واکسین د پروګرام د پلي کولو مسوولیت پر غاړه لري.

په خوست او پکتیکا ولایتونو کې له زلزلې او ویجاړیو پېنځه ورځې تېرې شوې؛ خو د دغو ولایتونو زیانمن شوي خلک د مرستو په وېش کې د روڼتیا له نشتوالي انډېښمن شوي دي.

د پکتیکا او خوست د اړوند سیمو زلزله ځپليو زرګونه خلکو خپل کورونه او مالونه له لاسه ورکړي او تر شنه آسمان لاندې او یا په وېشل شویو خیمو کې ژوند کوي.

چارلي ډاګاتا امریکایي خبریال او شنونکي څرګنده کړې؛ د امريکا د ډېرو مرستندويه ادارو په ګډون ډېرې نړيوالې مرستندويه ټولنې د طالبانو( اسلامي امارت) له حاکمیت او حکومت وروسته له افغانستان څخه ووتل. سربېره پر دې د طالبانو پر وړاندې بنديزونه هم شته، نو افغانستان ته رادننه کېدونکې پیسې له نږدې څارل کېږي، چې حکومت ته ونه رسیږي؛ خو په افغانستان کې د دې لپاره، چې په راتلونکي کې دا ډول غمیزه تکرار نشي، پر بېخبناوو پانګونه ورته ډېره اړینه ده.

که څه هم د سیمې ګڼو هېوادونو زلزله ځپلیو ته لسګونه ټنه خوراکي توکي، درمل او د سرپناه لومړني وسایل ورکړي؛ خو زیانمن شوي خلک وايي، چې تر دې دمه دوی ته رسېدلي مرستې بسنه نکوي او حکومت اړ دی، چې آسانتیاوې برابرې او دوی ته نوره مرسته چمتو کړي.

چین په خوست او پکتیکا ولایتونو کې د زلزله ځپلیو د اړتیاوو د پوره کولو لپاره د څه باندې اووه میلیون ډالرو مرستې اعلان وکړ.

همدارنګه هره ورځ د سیمې او نړۍ له هېوادونو مرستې د کابل او خوست هوايي ډګرونو ته رارسیږي او پر زیانمنو شویو کسانو وېشل کېږي.

د تېرې چارشنبې له زلزلې څخه پاتې زیان او ویجاړۍ خورا پراخې دي؛ د نړيوالو موسسو لخوا د خپرو شويو معلوماتو له مخې، د خوست او پکتيکا په پېنځه ولسواليو کې شاوخوا درې زره کورونه ويجاړ شوي دي.

دا په داسې حال کې ده، چې له زلزله ځپلیو سره د مرستې لپاره نن د قطر خوراکي توکي، درمل او د جامو توکي نن افغانستان ته راورسېدل.

خو د وروستۍ زلزلې ځپلي خلک له دې مرستو راضي نه دي او له نړیوالې ټولنې او اسلامي امارت څخه د لا زیاتو مرستو غوښتنه کوي.