په کابل کې د چین سفیر په افغانستان کې د وروستیو سېلابونو له قربانیانو سره د دغه هېواد د سره صلیب له لارې د سل زره ډالرو مرستې اعلان وکړ.

ژاو شينګ د دوشنبې پر ورځ (د غویي لسمه) د ریاست الوزراء له اداري مرستيال عبدالسلام حنفي سره په کتنه کې ويلي، چې دغه مرستې به ډېر ژر اړوند چارواکو ته وسپارل شي.

د ریاست الوزراء د اداري مرستیالۍ د خبرپاڼې له مخې؛ د چين سفير ويلي، چې د دواړو هېوادونو د اړيکو د پياوړتيا لپاره چين په بېلابېلو برخو کې افغان زده‌کړیالانو ته د تحصيلي بورسونو زمينه برابره کړې ده. همدارنګه د افغانانو د ظرفیت لوړولو لپاره د طب په ګډون په بېلابېلو څانګو کې لنډ مهاله روزنیز کورسونه تنظیموي.

نوموړي په بېلابېلو برخو کې د پانګونې لپاره د چينايي سوداګرو او شرکتونو لیوالتيا هم ياده کړې او څرګندوي؛ د دواړو هېوادونو اقتصادي او سوداګريزې اړيکې په ښه حالت کې دي او چينايي سوداګر او پانګوال لیواله دي، چې په افغانستان کې پانګونه وکړي.

د ملګرو ملتونو د بندیزونو څارونکیو د امنیت شورا یوې کمیټې ته په یوه راپور کې څرګنده کړې؛ د اوکراین پر خارکوف لګیدلی توغندی ښیي، چې په شمالي کوریا کې جوړ شوی دی.

د رویټرز د څرګندونو له مخې: د ملګرو ملتونو د بندیزونو د څارنې ډلې په هغه راپور کې، چې پرون (دوشنبه د غوایی لسمه) یې امنیت شورا ته وړاندې کړ؛ په ډاګه کوي، چې د اوکراین په خارکوف ښار کې د جنورۍ پر دوه‌یمه د توغندیز برید پاتې شوني د شمالی کوریا Hwasong-11  بالیستیک توغندي دي.

مسکو او پیونګ یانګ دواړو دا تورونه رد کړي؛ خو تېر کال یې ژمنه کړې وه، چې پوځي اړیکي به پراخوي.

د ۲۰۲۴ ز. کال د جنورۍ پر دوه‌یمه له برید څو ورځې وروسته د خارکوف سیمې څارنوالۍ د توغندیو ټوټې رسنیو ته وښودلې او څـرګنده شوه، چې دا د روسیې له ماډلونو څخه توپیر لري او ممکن دا توغندی د شمالي کوریا لخوا چمتو شوی  وي.

شمالي کوریا له ۲۰۰۶ ز.کال راپدیخوا د بالیستیک توغندیو او اټومي پروګرامونو د پراختیا له کبله د ملګرو ملتونو تر بندیزونو لاندې ده او له هغه وخت راپدیخوا دغه بندیزونه نور هم سخت شوي دي.

د ملګرو ملتونو د بندیزونو درې څارونکیو د روانې میاشتې په پیل کې اوکراین ته د توغندي د پاتې شونو د کتنې لپاره سفر وکړ؛ خو داسې شواهد یې ونه‌موندل، چې دا توغندی دې د روسیې لخوا جوړ شوی وي.

د راپور له مخې؛ دوی په خپلواکه توګه نشي کولی دا معلومه کړي، چې راکټونه له کوم ځای څخه او د چا لخوا توغول شوي.

دغو څارونکیو ویلي، چې د اوکرایني چارواکو له‌خوا د دغه توغندي د توغولو په اړه ورکړ شوي معلومات ښيي، چې دا د روسیې له خاورې توغول شوی دی.

د دوی د څرګندونو له مخې؛ که دا تږغندی د روسي ځواکونو په واک کې و، نو ښایي دا په ډاګه کړي، چې روسیې ترلاسه کړی او دا د شمالي کوریا پر وړاندې د ۲۰۰۶ کال د وسلو له بندیز څخه ښکاره سرغړونه ده.

د سپینې ماڼۍ د ملي امنیت شورا ویاند تېر کال ویلي وه، چې شمالي کوریا په دې وروستیو کې مسکو ته د اوکراین پر ضد د روسیې په جګړه کې د کارولو لپاره بالیستیک توغندي او لانچرونه ورکړي، چې ځینې یې روسیې پر اوکراین توغولي دي.

د امریکا حکومت په دې باور دی، چې تېر کال د روسیې او شمالي کوریا د مشرانو له غونډې وروسته روسیې ته د شمالي کوریا له‌خوا د بالیستیک توغندیو او توپونو د لېږلو لړۍ پیل شوې ده.

د کانونو او پټرولیم وزارت چارسمبالي شهاب الدین دلاور د یوې چینايي کمپنۍ له مسوولینو سره په لیدنه کې ویلي، چې له هېواده بهر د کانونو د اوومه توکو پروسس او صادرولو ته اجازه ناشونې ده.

دلاور دا خبره د چین له دولتي شرکت ایم سي سي هولودا سره د لیدنې پر مهال کړې. دا په داسې حال کې ده، چې د میس عینک د استخراج قراردادي شرکت هم حضور درلود.

د کانونو او پټرولیم وزارت په خبرپاڼه کې راغلي، چې MCC هولودا په چین کې د مسو، سربو او جستو د استخراج او پروسس یو له سترو شرکتونو څخه دی.

په خبرپاڼه کې راغلي، چې دغه شرکت په افغانستان کې د مسو، سربو او جستو په کانونو کې پانګونې ته لیوالتیا ښودلې ده.

دلاور د دوى له لیوالتيا هرکلى کړی او څرګندوي؛ په باميانو، کندهار او غور ولايتونو کې د سربو او جیت کانونه شته او که دغه شرکت په افغانستان کې د کانونو د پروسس په برخه کې هوکړه وکړي، وزارت ورته د همکاري ډاډ وړاندې کوي.

دلاور د مس عینک د مسو د پروژې په اړه هم خبرې وکړې او د کار د چټکتیا غوښتنه یې وکړه.