تازه خبرونه
په افغانستان کې د ملکي زیانونو کچه تر ۳۳۰ سلنې لوړه شوې – راپور
په امریکا کې د براون پوهنتون د څرګندونو له مخې؛ د دونالد ترمپ د ولسمشرۍ پرمهال په ځانګړي توګه له ۲۰۱۷ زېږدیز کال وروسته په افغانستان کې د ملکي ځاني زیانونو کچه ډېره لوړه شوې ده.
د براون پوهنتون یوه پروژه، چې د جګړې د لګښتونو څېړنه کوي ویلي، چې د امریکا پر مشرتابه په هوایي بمبارد کې د ملکي ځاني زیانونو کچه له ۲۰۱۶ کال راپدیخوا ۳۳۰ سلنه لوړه شوې ده.
له هغه مهاله، چې په ۲۰۱۶ کال کې د امریکا د هغه وخت ولسمشر بارک اوباما له دندې لرې شو او اوسني ولسمشر دونالد ترمپ د دې هېواد اداره تر لاسه کړه.
د دغه راپور لیکوال نتاسي کرافورد څرګنده کړې؛ د یو شمېر دغو ځاني زیانونو مخنیوی د قوانینو او غوره زدکړو پر پوهېدو کیدی شو.اوربند هم کولی شي د ملکي وګړیو د مرګ و ژوبلې مخه نیولی شوه.
د دغه راپور د څرګندونو له مخې؛ ۲۰۰۷ څخه تر ۲۰۱۶ پورې د امریکا په مشرۍ د هوایي بریدونو په پایله کې پمنځنۍ بڼه ۵۸۲ ملکي وګړي وژل شوي دي.
په راپور کې راغلي: له ۲۰۱۷ څخه تر ۲۰۱۹ پورې د دونالد ترمپ د ولسمشرۍ پرمهال هرکال پمنځنۍ بڼه ۱۱۳۴ملکي وګړي د امریکا په مشرۍ په هوایي بمبارد کې وژل شوي، چې ۹۵ سلنه ډېروالی ښیي.
د ملکي تلفاتو دغه کچه د ترمپ د ادارې له هغې پرېکړې وروسته راپورته شوه، چې د جګړې په ډګر کې نرمښت ښکاره کړی دی.
راپور دا هم په ډاګه کړې؛ په ۲۰۱۹ کال کې له ۷۰۰ ډېر ملکي وګړي په هوایي بمبارد کې وژل شوي، چې د ۲۰۰۱ او ۲۰۰۲ کلونو له زیانونو لوړوالی ښیي. د ۲۰۲۰ کال په وروستیو کې امریکا او طالبانو د سولې رامنځته کولو لپاره هوکړې ته ورسیدل؛ د امریکا او د هغې د متحدینو هوایي بریدونه کم شول او د ملکي تلفاتو کچه ورسره څه نا څه راټیټه شوه.
د ملګرو ملتونو د راپور له مخې، د ۲۰۱۹ کال په لومړیو شپږ میاشتو کې د طالبانو له بریدونو ډېر ځاني ملکي زیانونه د افغان ځواکونو لخوا د امریکا په مشرۍ په هوایي بریدونو کې رامنځته شوي دي.
په دې راپور کې دا هم راغلي، چې د امریکا بمبارد له هغه وخته کم شوې، چې له طالبانو سره د سولې رامنځته کولو هوکړه لاسلیک شوې؛ خو د افغان ځواکونو هوایي بریدونه ډېر شوي دي.
راپور څرګنده کړې، چې د افغان ځواکونو هوایي بریدونه هر ځل د ملکي زیانونو د ډېرېدو لامل شوي دي.
په راپور کې راغلي؛ د روان کال( ۲۰۲۰) په لومړیو شپږ میاشتو کې د افغانستان هوایي ځواکونو په بمبارد کې ۸۶ ملکي وګړي وژل شوي او له ۱۰۳ ډېر نور یې ټپیان کړي دي. په وروستیو درې میاشتو کې د وژل شویو کسانو شمېره دوه چنده شوی. د جولای او سپتمبر ترمنځ د افغانستان هوایي ځواک ۷۰ ملکي وګړي وژلي او ۹۰ نور ټپیان کړي دي.
د امریکا براون پوهنتون دا هم ویلي، چې له افغانستان څخه د امریکايي ځواکونو وتل د جګړې د پای او د ملکي تلفاتو د پای ته رسېدو معنی نلري.
راپور ښیي، چې له ۲۰۱۱ کال وروسته په افغانستان کې د امریکا د پوځي شتون پرمهال له ټولو ډېر بمبارد د ۲۰۱۸ او ۲۰۱۹ کلونو تر منځ شوی دی.
د دغه راپور له مخې؛ له تېرو ۱۹ کلونو راپدیخوا په افغانستان کې ۴۳۰۰۰ ملکي وګړي وژل شوي دي.
په راپور کې دا هم راغلي، چې وسلوالو طالبانود ښځو او ماشومانو په ګډون زرګونه ملکي وګړي وژلي؛ خو امریکا، متحدینو او افغان حکومت هم په هوایي بریدونو کې ملکي وګړیو ته مرګ و ژوبله اړولې ده.
د افغانستان د دفاع وزارت ویاند فواد امان ویلي؛ د ملکي وګړیو د وژل کېدو لامل طالبان دي، چې ملکي کورونه یې سپر ګرزولي دي.
په افغانستان کې جهادي کارپوه ظاهر عظیمي ویلي؛ په افغانستان کې جګړه د استوګنې په اړوند سیمو کې تر سره کیږي او له همدې کبله ملکي زیانونه رامنځته کیږي.
دا په داسې حال کې ده، چې په افغانستان کې امریکایي چارواکو نن (سې شنبه د لیندۍ ۱۸) د امریکا د براون پوهنتون د ملکي تلفاتو د زیاتوالي د راپورونو په ځواب کې ویلي، چې راپور یو اړخیز دی او د طالبانو بریدونه له پامه غورځول شوي دي.
تازه خبرونه
پاکستان پر جوماتونو او مدرسو نه د ترهګرو پر وړاندې عملیات کوي – خواجه آصف
خواجه آصف په یوه خبرپاڼه کې څرګنده کړې؛ د پاکستان عملیات د تحریک طالبان پاکستان (ټيټيپي) د تائید شویو مرکزونو پر نښه کولو راڅرخي، چې پر وینا یې د افغانستان له خاورې د پاکستان پر ضد فعالیت کوي.
د پاکستان دفاع وزیر خواجه محمد آصف د سېشنبې پر ورځ هغه هڅې رد کړل، چې د ډیورنډ کرښې په اوږدو کې د پاکستان د ترهګرۍ ضد عملیات؛ له هغه څه سره پرتله کوي، چې هغه یې “پر جوماتونو او مذهبي مدرسو د هند ناقانونه بریدونه” بولي.
خواجه آصف په یوه خبرپاڼه کې څرګنده کړې؛ د پاکستان عملیات د تحریک طالبان پاکستان (ټيټيپي) د تائید شویو مرکزونو پر نښه کولو راڅرخي، چې پر وینا یې د افغانستان له خاورې د پاکستان پر ضد فعالیت کوي.
نوموړي ټینګار کړی، چې د دې عملیاتو پرتله کول له هغو بریدونو سره، چې هند د بهاولپور او مریدکې پر دیني ځایونو کړي؛ « بشپړ ناسم او د منلو وړ ندي».
دا په داسې حال کې ده، چې د افغانستان اسلامي امارت تل د پاکستان دا تورونه رد کړي او ویلي یې دي، چې د پاکستان ناامني د دوی کورنۍ مسئله ده او هیڅ ډلې ته اجازه نهورکول کېږي، چې د افغانستان له خاورې د نورو پر وړاندې فعالیت وکړي.
تازه خبرونه
آلمان یو افغان او یو سوریایي له خپل هېواده وایستل
د آلمان کورنیو چارو وزارت د څرګندونوله مخې: د سېشنبې پر ورځ( د مرغومي دوهیمه / د ډسمبر درویشتمه؛ ۳۷ کلن سوریایي، چې په نوردراین– وستفالن ایالت کې د وسلهوالې غلا، د سخت بدني زیان اړولو او باجاخیستنې پر تورونو محکوم شوی و د بند له تېرولو وروسته د الوتنې له لارې دمشق ته ولېږدول شو. د جرمني فډرالي پولیسو هغه تر دمشق پورې بدرګه کړ او ځایي چارواکو ته یې وسپاره.
د آلمان حکومت د لومړي ځل لپاره یو سوریایي او دغه راز یو افغان خپلو خپلو هېوادونو ته جبري استولي، چې د برلین د کډوالۍ په سیاست کې د یوه اړین بدلون نښه ګڼل کېږي.
د آلمان کورنیو چارو وزارت د څرګندونوله مخې: د سېشنبې پر ورځ( د مرغومي دوهیمه / د ډسمبر درویشتمه؛ ۳۷ کلن سوریایي، چې په نوردراین– وستفالن ایالت کې د وسلهوالې غلا، د سخت بدني زیان اړولو او باجاخیستنې پر تورونو محکوم شوی و د بند له تېرولو وروسته د الوتنې له لارې دمشق ته ولېږدول شو. د جرمني فډرالي پولیسو هغه تر دمشق پورې بدرګه کړ او ځایي چارواکو ته یې وسپاره.
د کورنیو چارو وزارت هممهاله تائید کړې، چې په همدې مخینې یو بل کس افغانستان ته شړل شوی او برلین له دمشق چارواکو او په کابل کې له میشتو استازو سره داسې هوکړو ته رسېدلی، چې په راتلونکي کې د خطرناکو مجرمانو او د امنیت ګواښوونکو کسانو «منظمې» ایستنې ته لار اواره شي.
د جرمني کورنیو چارو وزیر الکسانډر ډوبرینډت د دې سیاست په ننګه کې ویلي: «مجرمان باید زمونږ هېواد پرېږدي. مونږ د کنټرول، پایلو او د مجرمانو او ګواښونو پر وړاندې د صفر زغم د پالیسۍ پلوي یوو.»
نوموړي زیاته کړې، چې د جرمني ښاروالۍ او ځایي بنسټونه د محکومو بهرنیو وګړو د شتون له کبله تر سخت فشار لاندې دي او دا وضعیت یوې بحراني کچې ته رسېدلی دی.
دا پرېکړه له میاشتو میاشتو ډیپلوماټیکو هڅو وروسته او د ۲۰۲۴ز. کال د ډسمبر په میاشت کې د بشار الاسد د حکومت له پرځېدو وروسته شوې، چې د سوریې ۱۴ کلنه جګړه یې پای ته ورسوله او دې هېواد ته د کډوالو د بېرته ستنېدا پر اوږدمهاله بندیز د بیاکتنې لامل شوه.
د جرمني د واکمن ائتلاف د ګوندونو ترمنځ د هوکړې له مخې؛ په لومړي پړاو کې سوریې او افغانستان ته د جبري ایستلو بیا پیل به مجرمان او هغه کسان رانغاړي، چې د امنیتي ګواښ په توګه پېژندل کېږي.
د بشري حقونو بنسټونه بیا د سوریې امنیتي وضعیت ته پر کتو بېرته ستنېدونکو ته د احتمالي خطرونو په اړه خبرداری ورکوي.
تازه خبرونه
د ډيورنډ کرښې هغې غاړې ته د داعش په اړه افشاګرۍ پایله ورکړه
مجاهد زیاته کړې: «مونږ دا موضوع رسنیزه کړه او په خبري کنفرانسونو کې مو هم ترې یادونه کړې. همدا افشاګري وه، چې نن یې د پایلې لیدونکي یوو.»
د افغانستان اسلامي امارت ویاند ذبیحالله مجاهد د ډيورنډ فرضي کرښې هغې غاړې ته د داعش ډلې د یوه غړي د وروستۍ نیونې په اړه په یوه غږیز پیغام کې آریانا نیوز ته ویلي، چې اسلامي امارت له دې مخکې هم څو ځله د یادې کرښې هغې غاړې ته د داعش له شتون او هڅو پرده پورته کړی او دا موضوع یې علني له رسنیو سره شریکه کړې هم ده.
مجاهد زیاته کړې: «مونږ دا موضوع رسنیزه کړه او په خبري کنفرانسونو کې مو هم ترې یادونه کړې. همدا افشاګري وه، چې نن یې د پایلې لیدونکي یوو.»
د اسلامي امارت د ویاند د څرګندونو له مخې؛ د ډيورنډ فرضي کرښې هغې غاړې ته د داعش د مهمو غړو نیول دا ادعا ثابتوي، چې د دغې ډلې پټنځایونه او مرکزونه هلته دي او د داعش لوړپوړي کسان په هماغو سیمو کې حضور لري.
نوموړي زیاته کړې؛ پر خواشینۍ، چې د دغو کسانو له شتون څخه ناوړه ګټه اخیستل شوې؛ دا هغه موضوع ده، چې اسلامي امارت له دې مخکې هم څو ځله راپورته کړې ده.
له دې مخکې د ترکیې دولتي رسنیو راپور ورکړی و، چې د دغه هېواد د استخباراتو ادارې (میت) د افغانستان او پاکستان تر منځ د ډيورنډ فرضي کرښې په اړوند سیمه کې د پراخو عملیاتو پر مهال یو ترکي وګړی ونیوه، چې د داعش د لوړپوړي غړي رول یې لرلی دی.
د اناتولي خبري سرچینې د امنیتي څرګندونو له مخې ویلي؛ نیول شوی کس «مهمت ګورن» نومېږي او ادعا یې کړې، چې د «داعش خراسان» په څانګه کې یې فعالیت کاوه.
سرچینې دا هم ویلي؛ ګورن «په افغانستان، پاکستان، ترکیه او یو شمېر اروپايي هېوادونو کې د ملکي وګړو پر وړاندې د ځانمرګو بریدونو د تنظیم مسوولیت درلود».
د دغه راپور له مخې؛ د ترکیې ملي استخباراتو موندلې، چې ګورن له ترکیې څخه د افغانستان– پاکستان د ډيورنډ فرضي کرښې سیمو ته سفر کړی و او د داعش په روزنیزو کمپونو کې یې فعالیت درلود او ورو ورو یې په دې ډله کې د مشرتابه مقام خپل کړ.
-
تازه خبرونه4 days agoافغانان باید د یو کس د جرم بیه پرې نکړي – د بوش بنسټ
-
تازه خبرونه2 days agoد ترکیې استخباراتو ډیورنډ فرضي کرښې ته نږدې د داعش یو غړی نیولی
-
تازه خبرونه5 days agoنړۍ دې د بندیزونو او فشارونو پر ځای اقتصادي اړیکې پراخې کړي – ملابرادر
-
تازه خبرونه4 days agoایران ته د ناقانونه تېرېدا پر مهال درې افغان کډوال له سختې یخنۍ مړه شول
-
تحول4 days agoتحول: له افغانستان سره د سوداګرۍ د آسانتیا لپاره د ایران هڅې
-
تازه خبرونه2 days agoد ټول عمر لپاره د عاصم منیر بښل د اسلام خلاف عمل دی
-
لوبی3 days agoد افغانستان هندبال فډراسیون رییس د دې څانګې په نړیوال کانګرس کې ګډون وکړ
-
روغتيا4 days agoد عامې روغتیا وزارت پلاوي په نوي ډیلي کې له همدرد بنسټ څخه لیدنه وکړه
