د کانونو او پټرولیم وزارت چارسمبالي شهاب الدین دلاور د یوې چینايي کمپنۍ له مسوولینو سره په لیدنه کې ویلي، چې له هېواده بهر د کانونو د اوومه توکو پروسس او صادرولو ته اجازه ناشونې ده.

دلاور دا خبره د چین له دولتي شرکت ایم سي سي هولودا سره د لیدنې پر مهال کړې. دا په داسې حال کې ده، چې د میس عینک د استخراج قراردادي شرکت هم حضور درلود.

د کانونو او پټرولیم وزارت په خبرپاڼه کې راغلي، چې MCC هولودا په چین کې د مسو، سربو او جستو د استخراج او پروسس یو له سترو شرکتونو څخه دی.

په خبرپاڼه کې راغلي، چې دغه شرکت په افغانستان کې د مسو، سربو او جستو په کانونو کې پانګونې ته لیوالتیا ښودلې ده.

دلاور د دوى له لیوالتيا هرکلى کړی او څرګندوي؛ په باميانو، کندهار او غور ولايتونو کې د سربو او جیت کانونه شته او که دغه شرکت په افغانستان کې د کانونو د پروسس په برخه کې هوکړه وکړي، وزارت ورته د همکاري ډاډ وړاندې کوي.

دلاور د مس عینک د مسو د پروژې په اړه هم خبرې وکړې او د کار د چټکتیا غوښتنه یې وکړه.

د اسلامي  پرا ختیا بانک اړوند چارواکو په خپل تازه راپو کې څرګنده کړې، چې په تېر میلادي کال کې یې له افغانستان سره د ۳۵ میلیون ډالرو پر ارزښت بېلا بېلي  پراختیايي او بشري پروژې عملي کړې دي.

د اسلامي پراختیايي بانک د چارواکو د څرګندونو له مخې؛ د دې مرستو ډېره برخه پر بشري مرستو لګېدلې ده.

دوی  زیاتوي، چې دا مرستې له اړو افغانانوسره شوي دي.

د اسلامي پراختیا بانک په راپور کې راغلي؛ دغه مرستې د خوراکي توکو له کمښت سره د مبارزې، د ماشومانو د تغذیې پروګرامونو د برابرولو، روغتیا پالنې، نوښتګرو زده‌کړو، پاکو اوبو او روغتیايي خدمتونو په برخو کې شوې دي.

د اقتصاد وزارت  مسوولینو هم  په  تېر میلادي کال کې له افغانستان سره د اسلامي پرا ختیا بانک د مرستو له بهیر هرکلی کړې او د دې بانک له رهبرۍ څخه يې غوښتني، چې په افغانستان کې د بشردوستانه مرستیو ترڅنګ په اقتصادي پروژو کې هم پانګو نه وکړي.

د اقتصاد وزارت مرستیال عبداللطیف نظري وایي: له افغانستان سره د اسلامي پراختیا بانک له لوري مرستې شوي او مونږ يي له همکاریو هرکلی کوو.

نوموړي زیاته کړې زمونږ غوښتنه داده، چې په افغانستان کې دې پر بنسټویزو اقتصادي پروژو پانګونه تر سره کړي، چې په هېواد کې د منظم اقتصادي خوځښټ لپاره زمینه برابره شي.

د اقتصادي چارو یو شمېر کار پوهان په افغانستان کې د مرستندویه بنسټونو مرستي مهمې بولي او څرګندوي؛ حکومت باید د مرستیندویه بنسټونه د قانع کولو هڅه وکړي، چې په افغانستان کې پر بنسټیزو پروژو اوږد‌مهاله پانګونه تر سره کړي، چې د هېواد اقتصادي حالت له بدلون سره مخ کړي.

د اقتصادي چارو شنونکي نذیر احمد خلیل ویلي: زما له انده بشري مرستي ښې دي او اړتیا ورته شته؛ خو مونږ باید د خپل بشري ناورین د ختمولو لپاره پر بنسټیزو پروژو تمرکز وکړو، چې اقتصادي پراختیا لپاره زمینه سازي وشي.

د اقتصادي چارو یو بل شنونکی شمس احمدزی وایي: زما له نظره د هېواد اوسنیو اقتصادي ستونزو ته پر کتو بشري مرستې ډېرې مهمې دي؛ خو حکومت باید ټول مرسیتندویه بنسټونه د هېواد پر بنسټیزو پروژو پانګونې ته ولسموي، چې د اقتصادي ثبات لپاره زمینه برابره شي.

د اسلامي پراختیا بانک د راپور له مخې؛ اوس‌مهال هم دوی د افغانستان د بشري مرستو د صندوق له لارې د ۱۶ پروژو د پلې کولو بهیر روان دی.

ویل کیږي، چې د افغانستان د بشري مرستو صندوق اوس د نړیوال مشارکت او ملاتړ څانګې او د اسلامي پراختیایي بانک د منابعو د تحرک ریاست له لوري د انقرې له سیمه‌ییزمرکز سره پر همغږۍ اداره کیږي.

د اسلامي امارت د ریاست الوزراء اقتصادي مرستیال ملا عبدالغني برادر هرات ولایت ته د سفر پر مهال د پاشدان اوبو او برښنا بند د پاتې کار پیل اړین یاد کړ او څرګندوي، چې پخپل وخت به بشپړ او ګټې اخیستنې ته وسپارل شي.

د رییس  الوزراء اقتصادي مرستيال ملا عبدالغني برادر وايي؛ د پاشدان بند پروژه يوه اړینه ملي پروژه ده، چې هڅه کیږي په خپل وخت بشپړه او ګټې اخيستنې ته وسپارل شي.

د اوبو د دغه بند د جوړېدو چارې له څه باندې یوې لسیزې راپدیخوا روانې دي، چې په دې موده  کې یې د کار بهیر له ګڼو خنډونو سره مخ شوی؛ خو اوس له درې کلن ځنډ وروسته د دغې پروژې چارې پیل شوې.

د رییس الوزرا اقتصادي مرستیال ملا عبدالغني برادر د دې پروژې د پرانستلو پر مهال ویلي؛ د اوبو بندونه جوړول د اسلامي امارت کاري لومړیتوب دی.

د دغه بند پر جوړولو څه باندې ۱۱۷ میلیون ډالره لګښت راځي، چې نږدې ۸۵ سلنه چارې یې بشپړې شوي او د روان کال تر پایه به په بشپړ ډول ګټې اخیستنې ته وسپارل شي.

د دې پروژې له بشپړېدو سره به شاوخوا ۶۵ زره جریبه کرنیزه ځمکه خړوبه او زرګونه کسانوته د کار زمینه برابره شي.

د اوبو دغه بند د هرات د کرخ ولسوالۍ پر سیند جوړیږي، چې له څه باندې یوې لسیزې راپدیخوا یې کار ځنډنې روان دی. اوس اسلامي امارت هوډ کړی، چې د دغې ملي پروژې چارې بشپړې کړي.

د پاشدان اوبو او برېښنا بند د جوړېدو چارې د یوه کورني شرکت له لوري د آذربایجاني شرکت پر همکارۍ پر مخ وړل کېږي.

د دې پروژې انجنیر عبدالله غازي زاده ويلي، د اوبو او برښنا دغه بند تر ډېره د کرنې او څښاک د اوبو لپاره جوړېږي، چې د اوبو د زیرمو د ښه مدیریت لپاره به شاوخوا ۷۳ کیلومټره واړه او لوی کانالونه هم ولري.

اوس‌مهال په دې پروژه کې شاوخوا ۴۰۰ کسان په مستقیم ډول کار کوي.

ویل کیږي، چې دغه بند ۵۴ میلیون مټر‌مکعب اوبه زیرمه کوي، چې د کرنې او څښاک صحي اوبو لپاره به وکارول شي.