نړۍ
فنلنډ او سویډن غواړي له ناټو سره یوځای شي
په ناټو کې د فنلنډ او سویډن غړیتوب یوه وخت ناشونی ګڼل کېده او د دواړو هېوادونو خلکو له ناټو سره یوځای کېدو ته زړه نه ښه کاوه؛ خو پر اوکراین د روسیې یرغل د دې لامل شو، چې له ناټو سره یوځای کېدو ته لیواله شي.
د جرمني یوې راډیو او تلویزیوني شبکې په یوه مفصل راپور کې، چې له ناټو سره یې د فنلنډ او سویډن د یوځای کېدو په اړه څېړنه کړې، څرګندوي، چې په ۲۰۱۴ کال کې له روسیې سره د کریمیه له یوځای کېدو او د سړې جګړې ناخوالو هم فنلنډ او سویډن دې ته اړ نکړل، چې له ناټو او د شمالي اټلانټیک له تړون سره یوځای شي.
فنلنډ په ځانګړې توګه نه غوښتل، چې خپل ګاونډ روسیه په غصه کړي او تل یې د نړۍ په سیاست کې د ختیځ او لویدیځ تر منځ د پل په توګه کار کړی دی.
فنلنډ دا رول د ۲۰۱۸ کال په هلسنګي کې د روسیې د ولسمشر ولادیمیر پوتین او بیا د امریکا د ولسمشر ډونالډ ټرمپ تر منځ په کتنه کې ترسره کړ؛ خو په وروستیو کلونو کې سویډن او فنلنډ ناټو ته نږدې شوي دي.
د ۲۰۲۲ کال د مارچ په وروستیو کې دواړو هېوادونو په ناروې کې د ناټو په سترو تمریناتو کې ګډون وکړ.
په فنلنډ کې دا اندېښنه مخ په زیاتېدو ده، چې دغه هېواد له روسیې سره د ۱۳۰۰ کیلومټره پولې له کبله ډېر زیانمن شوی دی.
دواړه هېوادونه اوس دې نتیجې ته رسیدلي، چې د ناټو له غړیتوب پرته په بېړني حالت کې د نورو لویدیځو هېوادونو بشپړ پوځي ملاتړ ترلاسه کولی نشي.
د روان کال له جنورۍ راپدیخوا په فنلنډ کې یوې نظر پوښتنې وښودله، چې یوازې ۳۰ سلنه له ناټو سره د یوځای کیدو غوښتنه لري؛ خو د مارچ په پای کې پر اوکراین د روسیې له یرغل وروسته ۶۰ سلنې ته پورته شوه او خلکو له ناټو سره د دې هېواد له یوځای کېدل وغوښتل او دا لیوالتیا مخ پر ډېرېدو ده.
د فنلنډ حکومت د چارشنبې پر ورځ د خپلې بهرنۍ او امنیتي پالیسۍ په اړه یو راپور خپور کړ.
د فنلنډ ولسمشر ساولي نينيسټو ويلي، چې غواړي په ناټو کې د شاملېدو لپآره د هېوادوالو پرېکړه پارلمان ته وړاندې کړي او د اکثريت قانون جوړونکیو رضايت خپل کړي؛ خو واکمن کیڼ اړخي ګوند په ناټو کې د خپل هېواد له غړیتوب سره مخالفت ښکاره کړ.
دغه راز سویډن له ناټو سره د یوځای کیدو پلوي دی.
په سویډن کې هم ډېري خلک خپله دودیز پوځي خپلواکۍ د ویاړ وړ بولي؛ ځکه له تېرو ۲۰۰ کلونو څخه راپدیخوا په جګړه کې ښکېل شوي ندي. دې ناپیلتوب د شلمې پېړۍ له نړیوالو جګړو څخه د سویډن په ژغورلو کې مرسته کړې ده.
په هرصورت د سویډن ډېر خلک اوس غواړي، چې له ناټو سره یوځای شي.
په یوه ټولپوښتنه کې، چې د اوکراین د جګړې له پیل څخه لږ وروسته ترسره شوې، نږدې نیمایي ځواب ویونکیو له ناټو سره د خپل هېواد یو ځای کېدل غواړي، خو یوازې څلورمه برخه یې په ښکاره مخالفت کوي.
په سویډن کې سیاسي وضعیت یو څه پیچلی دی او ټاکل شوې، چې پارلماني ټاکنې په روان مني کې ترسره شي او په دې وروستیو اوونیو کې له ناټو سره د یو ځای کیدو مسله هم مخ پر زیاتېدو ده.
د سویډن د صدراعظمې مګدالینا اندرسن واکمن سوسیال ډیموکراټان په دودیز ډول په ناټو کې د دې هېواد له غړیتوب سره مخالفت لري، خو مخالف ګوندونه له دې مسلې څخه ؛ټه پورته کوي او پر حکومت فشار راوړي، چې انتخاباتي کمپاین پیل کړي.
د سویډن د اپوزیسیون مشر الف کریسټرسن ژمنه کړې، چې که ټاکنې وګټي د ناټو غړیتوب لپاره به غوښتنه وکړي.
دغه راز له ناټو سره د فنلینډ او سویډن یوځای کېدل به د دواړو هېوادونو لپاره خوندي نه وي. روسیې په وار وار د ناټو له غړیتوب سره خپل مخالفت څرګند کړی دی.
د کرملین ویاند دیمیتري پیسکوف په دې وروستیو کې ویلي، چې په ناټو کې د فنلنډ او سویډن غړیتوب کولی شي اروپا بې ثباته کړي.
د روسیې د بهرنیو چارو وزارت ویاندې ماریا زاخارووا د فبرورۍ په وروستیو کې ګواښ کړی و، چې په ناټو کې د دواړو هېوادونو یوځای کېدل به “جدي پوځي او سیاسي پایلې” ولري.
نړۍ
په کالیفورنیا کې ۱۴ کسانو ته مرګ او ژوبله اوښتې
دا پېښه د شنبې پر ورځ له ماسپښین وروسته ۶ بجې د لوسیل سړک په ۱۹۰۰ بلاک کې رامنځته شوې ده.
امریکایي رسنیو راپور ورکړی، چې د کالیفورنیا ایالت د سټاکټون ښار د آیسکریم په یوه پلورنځي کې پر ډزو ۴ کسان وژل شوي او ۱۰ نور ټپیان دي.
دا پېښه د شنبې پر ورځ له ماسپښین وروسته ۶ بجې د لوسیل سړک په ۱۹۰۰ بلاک کې رامنځته شوې ده.
چارواکو ويلي؛ د پېښې لومړنۍ څېړنې ښيي: شونې ده، چې دا ډزې هدفي وي او پولیس د ټولو ممکنه انګېزو په لټه کې دي. د پېښې بشپړ جزئیات اوس هم تر څېړنې لاندې دي.
د ښاروال مرستیالې جیسن لی ویلي: “د آیس کریم پلورنځي باید داسې ځای نه وای، چې کورنۍ په کې ګواښ احساس کړي.”
د کالیفورنیا د بېړنیو خدماتو دفتر څرګنده کړې، چې دوی له سیمهییزو ځواکونو سره پر ګډه وضعیت څاري.
چارواکو له خلکو غوښتي، چې که دوی د پېښې په اړه کوم معلومات ولري؛ نو له چارواکو سره دې اړیکه ونیسي، چې دوی وکولی شي په دې اړه خپلې څېړنې روانې وساتي.
تازه خبرونه
له هند څخه بېل شوی سندهـ به بېرته له هند سره یوځای شي – د هند دفاع وزیر
دا څرګندونې په داسې حال کې راپورته کیږي، چې د هند او پاکستان ترمنځ تاوتریخوالي مخ پر زیاتېدودی. د هند دفاع وزیر راج ناتھ سینګهـ ویلي، چې د پاکستان او هندوستان پولې ثابتې ندي او د سندهـ ایالت په ۱۹۴۷ کال کې له هند څخه بېل شو او پاکستان ته ورکړ شو؛ ممکن له هند سره بېرته یوځای شي.
د هند دفاع وزیر ويلي: د هند او پاکستان پولې ثابتې ندي او سندهـ، چې په ۱۹۴۷ کال کې له هند څخه بېل او پاکستان ته وسپارل شو؛ شونې ده، چې بېرته له هند سره یوځای شي.
دا څرګندونې په داسې حال کې راپورته کیږي، چې د هند او پاکستان ترمنځ تاوتریخوالي مخ پر زیاتېدودی. د هند دفاع وزیر راج ناتھ سینګهـ ویلي، چې د پاکستان او هندوستان پولې ثابتې ندي او د سندهـ ایالت په ۱۹۴۷ کال کې له هند څخه بېل شو او پاکستان ته ورکړ شو؛ ممکن له هند سره بېرته یوځای شي.
هغه په نوي ډیلي کې د سندهیانو ټولنې په غونډه کې زیاته کړې؛ د تاریخ، کلتور او تمدن له پلوه هند او سندهـ ژورې او اوږدې اړیکې لري.
د هند دفاع وزیر ټینګار کړی، چې سندهیانو هیڅکله له هند څخه د دې سیمې بېلېدا نده منلې.
راجناتهـ سینګهـ وایي: “نن که څه هم سندهـ له هند څخه بېل دی؛ خو په معنا کې به تل د هند برخه وي. که زه د سیمې په اړه وغږیږم؛ نو پولې بدلیدلی شي او په راتلونکي کې به سندهـ بیا له هند سره یوځای شي. د هند خلکو تل د سندهـ د خلکو ستونزې حل کړي او تل یې ملاتړ کړی او د هغوی تر څنګ ولاړ پاتې دي. هند د سندهـ د خلکو د حقونو او هوساینې لپاره ولاړ دی او که اړتیا وي په راتلونکي کې به هم ولاړ وي.”
دغه راز د پاکستان بهرنیو چارو وزارت په یوه خبرپاڼه کې د هند څرګندونې خیالي او غیر مسوولانه وبللې او له نوي ډیلي یې وغوښتل؛ د ګواښلو له داسې ادبیاتو دې ډډه وکړي، چې سیمهییزې سولې ته زیان رسوي.
د پاکستان بهرنیو چارو وزارت د خبرپاڼې په یوه برخه کې راغلي: “مونږ له راج ناتھ سینګهـ او نورو هندي مشرانو څخه غوښتنه کوو، چې له هغو پاروونکو خبرو ډډه وکړي، چې سیمهییزې سولې او ثبات ته ګواښ پېښوي. دا به د هند حکومت لپاره خورا ګټوره وي، چې د خپلو وګړو په ځانګړي توګه د زیان منونکو اقلیتونو پر امنیت ډاډمنولو راوڅرخیږي. پاکستان د عدالت، مساوات او نړیوالو قانوني نورمونو پر بنسټ له هند سره د ټولو شخړو سولهییز حل ته ژمن دی؛ خو د خپل امنیت، ملي خپلواکۍ او حاکمیت د ساتنې لپاره هم هوډمن دی.”
کارپوهان په دې باور دي، چې پاکستان له هند او افغانستان سره پر کړکېچونو سربېره له داخلي بې ثباتۍ سره هم مخ دی او د اسلامآباد د واکمنانو لپاره به له اوسني وضعیت څخه وتل ډېر ستونزمن وي.
دوی په دې باور دي، چې د هند او پاکستان ترمنځ نوې شخړه کولی شي د سیمې پر وضعیت ښه اغېز ونلري. په ځانګړي توګه؛ د هند دفاع وزیر پر څرګندونو سربېره، چې د پاکستان او هند پوله ثابته نده؛ افغانستان هم د ډیورنډ فرضي کرښه د رسمي پولې په توګه نده منلې او ټولو هغو حکومتونو، چې په دې هېواد کې جوړ شوي؛ تل له پاکستان سره په کړکېچ کې ښکېل ول او دي.
نړۍ
ټرمپ د خاشقجي په اړه د امریکا استخباراتي ارزونه رد کړل
د واشنګټن پوسټ د لیکوال او په امریکا کې میشت د سعودي پر مشرتابه نیوکهکوونکي خاشقجي د وژنې په اړه شخړه یو ځل بیا د سپینې ماڼۍ په بیضوي دفتر کې د کمرې مخې ته راپورته شوه او د پادشاهۍ بالفعل واکمن له اووه کلن ځنډ وروسته سپینې ماڼۍ ته لومړنی سفر ترسره کړ، چې د اړوند ارزونې له کبله یې نړیوال انځور بیا ورغول شي.
د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ د سېشنبې پر ورځ د سعودي له ولیعهد محمد بن سلمان سره د لیدنې پر مهال ویلي، چې محمد بن سلمان په ۲۰۱۸ کال د خبریال جمال خاشقجي د وژنې په اړه هیڅ نه پوهیده؛ د سعودي له ولیعهد څخه یې دفاع وکړه او د هغه په اړه یې د امریکا استخباراتي ارزونه رد کړه.
د واشنګټن پوسټ د لیکوال او په امریکا کې میشت د سعودي پر مشرتابه نیوکهکوونکي خاشقجي د وژنې په اړه شخړه یو ځل بیا د سپینې ماڼۍ په بیضوي دفتر کې د کمرې مخې ته راپورته شوه او د پادشاهۍ بالفعل واکمن له اووه کلن ځنډ وروسته سپینې ماڼۍ ته لومړنی سفر ترسره کړ، چې د اړوند ارزونې له کبله یې نړیوال انځور بیا ورغول شي.
ټرمپ بیا سعودي عربستان د یو لوی غیرناټو متحد په توګه اعلان کړ او دواړو خواوو د وسلو له پلور، ملکي اټومي همکارۍ، مصنوعي ځیرکتیا او مهمو منرالونو په اړه له هوکړو خبر ورکړ.
محمد بن سلمان د خاشقجي د وژنې په اړه د خواشینۍ څرګندولو پرمهال ټینګار وکړ، چې د سعودي حکومت د دې موضوع د څېړنې لپاره ټول اړین ګامونه پورته کړي او داخلي سیسټمونه ښه شوي، چې د داسې پیښو د بیا تکرار مخه ونیول شي.
دغه راز د سعودي ولیعهد ژمنه وکړه، چې په امریکا کې د خپل هېواد پانګونه له ۶۰۰ میلیارډ ډالرو څخه یو ټریلیون ډالرو ته لوړه کړي.
دواړو خواوو د اف – ۳۵جنګي جټ الوتکو او امریکایي ټانکونو د پېرودلو هوکړه هم وکړه، چې کولی شي په سیمه کې نظامي توازن تر اغېز لاندې راولي.
دا غونډه او هوکړې د واشنګټن او ریاض ترمنځ په اړیکو کې یو اړین بدلون ګڼل کیږي او د نړۍ د تېلو له ترټولو لوی صادرونکي سره د اړیکو د پیاوړتیا لپاره د ټرمپ لومړیتوب پر ګوته کوي.
د امریکا استخباراتي ادارې هغه مهال دې پایلې ته رسېدلې وې، چې بن سلمان د استانبول د سعودي په قونسلګرۍ کې د خاشقجي نیول یا وژنه منلې ده؛ خو ولیعهد د دغو عملیاتو سپارښتنه رد کړې وه؛ خو د پادشاهۍ د بالفعل واکمن په توګه یې مسوولیت منلی و.
د یادونې ده، چې ډونالډ ټرمپ په سپینه ماڼۍ کې د سعودي عربستان د وليعهد محمد بن سلمان د ځانګړي هرکلي لپاره د امریکایي جټ الوتکو د الوتنې ننداره وړاندې کړه، چې د رسنیو پراخه پاملرنه یې ځانته راواړوله.
-
سیمه ییز خبرونه4 days agoد عمران خان زامن د خپل پلار د روغتیا په اړه اندېښمن دي
-
تازه خبرونه5 days agoبریټانوي ځواکونو په افغانستان کې جرمونه کړي
-
تازه خبرونه3 days agoپه افغانستان کې د جذام درملنه بیا پیل شوه
-
تازه خبرونه5 days agoسعودي له افغان کروندګرو سره ۱ میلیون ډالر مرسته وکړه
-
تازه خبرونه4 days agoد پناه غوښتونکو منل به اوږدمهاله وځنډول شي
-
تازه خبرونه4 days agoایراني ځواکونو ۱۰ افغانانو ته ځاني زیانونه واړول
-
تازه خبرونه2 days agoاسلامي امارت او پاکستان د اوربند پر غځېدا هوکړه وکړه – رویټرز
-
سوداگري4 days agoآریاناافغان او ترکش ایرلاینزهوايي همکاري پراخوي
