نړۍ
سیلابونو دوه زره کسان مړه کړي او زرګونه نور ورک دي – د ختیځې لیبیا چارواکي
رویترز خبري اژانس راپور ورکړی، چې د لیبیا په ختیځ کې چارواکو ویلي؛ په درنا ښار کې د سخت توپان، باران او سیلابونو له کبله لږ تر لږه دوه زره کسان مړه شوي او زرګونه نور ورک دي.
د لیبیا د ملي اردو ویاند احمد مسماري، چې د لیبیا ختیځه برخه تر واک لاندې لري په یوه خبري کنفرانس کې ویلي؛ ناورین له هغې وروسته رامنځته شو، چې د درنا د اوبو بندونه ونړېدل او ټوله سیمه یې له اوسیدونکیو سره لاندې کړل.
احمد مسماري د ورک شویو کسانو شمېر له ۵۰۰۰ څخه تر ۶۰۰۰ پورې وښود.
د دوشنبې پر ورځ په سیمه کې د سرې میاشتې د مرستندویه ډلې مشر ویلي، چې د درنا ښار د مړو شمېر ۱۵۰ دی او شونې ده، چې ۲۵۰ ته ورسیږي.
لیبیا له سیاسي پلوه پر ختیځ او لویدیځ وېشل شوې او عامه خدمات له ۲۰۱۱ ز. کال راپدیخوا، چې ناتو په کې له پاڅونونو ملاتړ وکړ او او دا هېواد یې له اوږدو جګړو سره مخ کړ.
د یاد راپور له مخې؛ په طرابلس کې پر نړیواله کچه پر رسمیت پېژندل شوی حکومت ختیځې سیمې تر واک لاندې نهلري.
په طرابلس کې د ولسمشرۍ درې کسیزه شورا، چې په دې وېشل شوي هېواد کې د دولت د مشر په توګه کار کوي؛ له نړیوالې ټولنې څخه د مرستې غوښتنه وکړه. د دوی په څرګندونه کې راغلي؛ مونږ له وروڼو، دوستو هېوادونو او نړیوالو ټولنو غواړو، چې مرستې وکړي.
په ختیځ کې د موازي حکومت رییس اسامه حمد ځايي تلویزیون ته ویلي، چې له ۲۰۰۰ ډېر کسان مړه شوي او زرګونه نور ورک دي.
تېره اوونۍ د یونان له ځپلو وروسته دانیل توپان د یکشنبې پر ورځ د مدیترانې بحیره لاندې کړه؛ سړکونه یې له کومي تېر کړل، په درنا ښار کې یې ودانۍ ویجاړې کړې او د ساحل په اوږدو کې د نور ښارونو په ګډون یې د لیبیا پر دوهیم لوی ښار بنغازي هم ورودانګل.
د درنا ښار د ویدیوي څرګندونې ښیي؛ د ښار له مرکز څخه یو پراخ سیلاب د اوبو یوه نرۍ لار لاندې کړې، چې دواړو خواو ته یې ویجاړې ودانۍ ولاړې دي.
د ختیځې لیبیا د المستقبل تلویزیون خپاره شوي انځورونه ښيي، چې خلک په اوبو کې د خپلو موټرو پر چتونو بند پاتې دي او د مرستې غوښتنه کوي او اوبه یې موټرونه مینځي.
اسامه حمد المسار تلویزیون ته ویلي: بې درکه کسانو شمېر زرګونه دي او د مړو هغه له ۲۰۰۰ څخه ډېر دی. په درنا ښار کې ټول اوسیدونکي ورک او اوبو وړي دي.
احمد مسماري زیاته کړې، چې په سیلاب کې د ملي اردو اووه غړي هم مړه شوي دي.
د درنا ښار اوسیدونکي صالح العبیدي ویلي؛ هغه له خپلې کورنۍ سره بریالۍ تېښته کړې؛ خو ښار ته نږدې په یوه دره کې کورونه نړیدلي ول.
هغه رویترز ته ویلي: خلک ویده ول او راویښ شول؛ خو خپل کورونه یې په اوبو کې ولیدل.
د سیمې یو بل اوسیدونکی احمد محمد وايي: مونږ ویده وو؛ کله، چې له خوبه راپاڅېدو، کور مو محاصره کړی و. مونږ دننه یوو او د وتلو هڅه کوو.
عیني شاهدانو ویلي، چې د اوبو کچه درې مترو (۱۰ فوتو) ته رسیدلې ده.
د درنا ښار په لویدیځ کې انځورونه د سوسه او شحات د بندري ښارګوټي ترمنځ ویجاړ شوی سړک ښیي، چې د یونان لخوا جوړ شوی او د یونیسکو په نوملړ کې راغلی د لرغونپوهنې سایت سیرین هم لیدل کیږي.
د لیبیا په ختیځ کې د لیبیا پارلمان درې ورځنی ماتم اعلان کړ.
په طرابلس کې هم د لنډمهالي حکومت لومړي وزیر عبدالحمید الدبیبه هم په ټولو اغېزمنو ښارونو کې درې ورځې ماتم اعلان کړی او هغه یې ناورین ځپلې سیمې یادې کړې دي.
د تېلو دوه انجنیرانو رویترز ته ویلي؛ په لیبیا کې د تېلو څلور لوی بندرونه – راس لانوف، زیویتینا، بریګا او ایس سیدرا د دریو ورځو لپاره تړل شوي دي.
عیني شاهدانو ویلي، د لټون او ژغورنې عملیات روان دي.
چارواکو سخت بېړنی حالت اعلان کړی؛ ښوونځي او پلورنځي یې وتړل او تګ راتګ او بند شوی دی.
په طرابلس کې لنډمهاله حکومت ټولو دولتي ادارو ته لارښوونه کړې، چې په ختیځ ښارونو کې د زیانونو او سیلابونو سره بېړنۍ مبارزه وکړي؛ خو دا حکومت د لیبیا په ختیځ کې هیڅ اغېزه هم نهلري.
د دبیبا حکومت د لیبیا مرکزي بانک سره نږدې همکاري لري، چې په ټول هېواد کې حکومتي څانګو ته پیسې ورکوي.
په لیبیا کې ملګرو ملتونو ویلي، چې دا توپان له نږدې څاري او پر سیمهییزه او ملي کچه له غبرګونونو ملاتړ کوي او بېړنۍ مرستو وړاندې کولو ته چمتو دي.
دا په داسې حال کې ده، چې د قطر دولتي خبري اژانس د قطر د امیر شیخ تمیم بن حمد ال ثاني سپارښتنه خپره کړې، چې حکومت ته دې د لیبیا ختیځو سیمو ته مرستې ولېږدوي.
نړۍ
په کالیفورنیا کې ۱۴ کسانو ته مرګ او ژوبله اوښتې
دا پېښه د شنبې پر ورځ له ماسپښین وروسته ۶ بجې د لوسیل سړک په ۱۹۰۰ بلاک کې رامنځته شوې ده.
امریکایي رسنیو راپور ورکړی، چې د کالیفورنیا ایالت د سټاکټون ښار د آیسکریم په یوه پلورنځي کې پر ډزو ۴ کسان وژل شوي او ۱۰ نور ټپیان دي.
دا پېښه د شنبې پر ورځ له ماسپښین وروسته ۶ بجې د لوسیل سړک په ۱۹۰۰ بلاک کې رامنځته شوې ده.
چارواکو ويلي؛ د پېښې لومړنۍ څېړنې ښيي: شونې ده، چې دا ډزې هدفي وي او پولیس د ټولو ممکنه انګېزو په لټه کې دي. د پېښې بشپړ جزئیات اوس هم تر څېړنې لاندې دي.
د ښاروال مرستیالې جیسن لی ویلي: “د آیس کریم پلورنځي باید داسې ځای نه وای، چې کورنۍ په کې ګواښ احساس کړي.”
د کالیفورنیا د بېړنیو خدماتو دفتر څرګنده کړې، چې دوی له سیمهییزو ځواکونو سره پر ګډه وضعیت څاري.
چارواکو له خلکو غوښتي، چې که دوی د پېښې په اړه کوم معلومات ولري؛ نو له چارواکو سره دې اړیکه ونیسي، چې دوی وکولی شي په دې اړه خپلې څېړنې روانې وساتي.
تازه خبرونه
له هند څخه بېل شوی سندهـ به بېرته له هند سره یوځای شي – د هند دفاع وزیر
دا څرګندونې په داسې حال کې راپورته کیږي، چې د هند او پاکستان ترمنځ تاوتریخوالي مخ پر زیاتېدودی. د هند دفاع وزیر راج ناتھ سینګهـ ویلي، چې د پاکستان او هندوستان پولې ثابتې ندي او د سندهـ ایالت په ۱۹۴۷ کال کې له هند څخه بېل شو او پاکستان ته ورکړ شو؛ ممکن له هند سره بېرته یوځای شي.
د هند دفاع وزیر ويلي: د هند او پاکستان پولې ثابتې ندي او سندهـ، چې په ۱۹۴۷ کال کې له هند څخه بېل او پاکستان ته وسپارل شو؛ شونې ده، چې بېرته له هند سره یوځای شي.
دا څرګندونې په داسې حال کې راپورته کیږي، چې د هند او پاکستان ترمنځ تاوتریخوالي مخ پر زیاتېدودی. د هند دفاع وزیر راج ناتھ سینګهـ ویلي، چې د پاکستان او هندوستان پولې ثابتې ندي او د سندهـ ایالت په ۱۹۴۷ کال کې له هند څخه بېل شو او پاکستان ته ورکړ شو؛ ممکن له هند سره بېرته یوځای شي.
هغه په نوي ډیلي کې د سندهیانو ټولنې په غونډه کې زیاته کړې؛ د تاریخ، کلتور او تمدن له پلوه هند او سندهـ ژورې او اوږدې اړیکې لري.
د هند دفاع وزیر ټینګار کړی، چې سندهیانو هیڅکله له هند څخه د دې سیمې بېلېدا نده منلې.
راجناتهـ سینګهـ وایي: “نن که څه هم سندهـ له هند څخه بېل دی؛ خو په معنا کې به تل د هند برخه وي. که زه د سیمې په اړه وغږیږم؛ نو پولې بدلیدلی شي او په راتلونکي کې به سندهـ بیا له هند سره یوځای شي. د هند خلکو تل د سندهـ د خلکو ستونزې حل کړي او تل یې ملاتړ کړی او د هغوی تر څنګ ولاړ پاتې دي. هند د سندهـ د خلکو د حقونو او هوساینې لپاره ولاړ دی او که اړتیا وي په راتلونکي کې به هم ولاړ وي.”
دغه راز د پاکستان بهرنیو چارو وزارت په یوه خبرپاڼه کې د هند څرګندونې خیالي او غیر مسوولانه وبللې او له نوي ډیلي یې وغوښتل؛ د ګواښلو له داسې ادبیاتو دې ډډه وکړي، چې سیمهییزې سولې ته زیان رسوي.
د پاکستان بهرنیو چارو وزارت د خبرپاڼې په یوه برخه کې راغلي: “مونږ له راج ناتھ سینګهـ او نورو هندي مشرانو څخه غوښتنه کوو، چې له هغو پاروونکو خبرو ډډه وکړي، چې سیمهییزې سولې او ثبات ته ګواښ پېښوي. دا به د هند حکومت لپاره خورا ګټوره وي، چې د خپلو وګړو په ځانګړي توګه د زیان منونکو اقلیتونو پر امنیت ډاډمنولو راوڅرخیږي. پاکستان د عدالت، مساوات او نړیوالو قانوني نورمونو پر بنسټ له هند سره د ټولو شخړو سولهییز حل ته ژمن دی؛ خو د خپل امنیت، ملي خپلواکۍ او حاکمیت د ساتنې لپاره هم هوډمن دی.”
کارپوهان په دې باور دي، چې پاکستان له هند او افغانستان سره پر کړکېچونو سربېره له داخلي بې ثباتۍ سره هم مخ دی او د اسلامآباد د واکمنانو لپاره به له اوسني وضعیت څخه وتل ډېر ستونزمن وي.
دوی په دې باور دي، چې د هند او پاکستان ترمنځ نوې شخړه کولی شي د سیمې پر وضعیت ښه اغېز ونلري. په ځانګړي توګه؛ د هند دفاع وزیر پر څرګندونو سربېره، چې د پاکستان او هند پوله ثابته نده؛ افغانستان هم د ډیورنډ فرضي کرښه د رسمي پولې په توګه نده منلې او ټولو هغو حکومتونو، چې په دې هېواد کې جوړ شوي؛ تل له پاکستان سره په کړکېچ کې ښکېل ول او دي.
نړۍ
ټرمپ د خاشقجي په اړه د امریکا استخباراتي ارزونه رد کړل
د واشنګټن پوسټ د لیکوال او په امریکا کې میشت د سعودي پر مشرتابه نیوکهکوونکي خاشقجي د وژنې په اړه شخړه یو ځل بیا د سپینې ماڼۍ په بیضوي دفتر کې د کمرې مخې ته راپورته شوه او د پادشاهۍ بالفعل واکمن له اووه کلن ځنډ وروسته سپینې ماڼۍ ته لومړنی سفر ترسره کړ، چې د اړوند ارزونې له کبله یې نړیوال انځور بیا ورغول شي.
د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ د سېشنبې پر ورځ د سعودي له ولیعهد محمد بن سلمان سره د لیدنې پر مهال ویلي، چې محمد بن سلمان په ۲۰۱۸ کال د خبریال جمال خاشقجي د وژنې په اړه هیڅ نه پوهیده؛ د سعودي له ولیعهد څخه یې دفاع وکړه او د هغه په اړه یې د امریکا استخباراتي ارزونه رد کړه.
د واشنګټن پوسټ د لیکوال او په امریکا کې میشت د سعودي پر مشرتابه نیوکهکوونکي خاشقجي د وژنې په اړه شخړه یو ځل بیا د سپینې ماڼۍ په بیضوي دفتر کې د کمرې مخې ته راپورته شوه او د پادشاهۍ بالفعل واکمن له اووه کلن ځنډ وروسته سپینې ماڼۍ ته لومړنی سفر ترسره کړ، چې د اړوند ارزونې له کبله یې نړیوال انځور بیا ورغول شي.
ټرمپ بیا سعودي عربستان د یو لوی غیرناټو متحد په توګه اعلان کړ او دواړو خواوو د وسلو له پلور، ملکي اټومي همکارۍ، مصنوعي ځیرکتیا او مهمو منرالونو په اړه له هوکړو خبر ورکړ.
محمد بن سلمان د خاشقجي د وژنې په اړه د خواشینۍ څرګندولو پرمهال ټینګار وکړ، چې د سعودي حکومت د دې موضوع د څېړنې لپاره ټول اړین ګامونه پورته کړي او داخلي سیسټمونه ښه شوي، چې د داسې پیښو د بیا تکرار مخه ونیول شي.
دغه راز د سعودي ولیعهد ژمنه وکړه، چې په امریکا کې د خپل هېواد پانګونه له ۶۰۰ میلیارډ ډالرو څخه یو ټریلیون ډالرو ته لوړه کړي.
دواړو خواوو د اف – ۳۵جنګي جټ الوتکو او امریکایي ټانکونو د پېرودلو هوکړه هم وکړه، چې کولی شي په سیمه کې نظامي توازن تر اغېز لاندې راولي.
دا غونډه او هوکړې د واشنګټن او ریاض ترمنځ په اړیکو کې یو اړین بدلون ګڼل کیږي او د نړۍ د تېلو له ترټولو لوی صادرونکي سره د اړیکو د پیاوړتیا لپاره د ټرمپ لومړیتوب پر ګوته کوي.
د امریکا استخباراتي ادارې هغه مهال دې پایلې ته رسېدلې وې، چې بن سلمان د استانبول د سعودي په قونسلګرۍ کې د خاشقجي نیول یا وژنه منلې ده؛ خو ولیعهد د دغو عملیاتو سپارښتنه رد کړې وه؛ خو د پادشاهۍ د بالفعل واکمن په توګه یې مسوولیت منلی و.
د یادونې ده، چې ډونالډ ټرمپ په سپینه ماڼۍ کې د سعودي عربستان د وليعهد محمد بن سلمان د ځانګړي هرکلي لپاره د امریکایي جټ الوتکو د الوتنې ننداره وړاندې کړه، چې د رسنیو پراخه پاملرنه یې ځانته راواړوله.
-
سیمه ییز خبرونه4 days agoد عمران خان زامن د خپل پلار د روغتیا په اړه اندېښمن دي
-
تازه خبرونه5 days agoبریټانوي ځواکونو په افغانستان کې جرمونه کړي
-
تازه خبرونه3 days agoپه افغانستان کې د جذام درملنه بیا پیل شوه
-
تازه خبرونه5 days agoسعودي له افغان کروندګرو سره ۱ میلیون ډالر مرسته وکړه
-
تازه خبرونه4 days agoد پناه غوښتونکو منل به اوږدمهاله وځنډول شي
-
تازه خبرونه3 days agoایراني ځواکونو ۱۰ افغانانو ته ځاني زیانونه واړول
-
تازه خبرونه2 days agoاسلامي امارت او پاکستان د اوربند پر غځېدا هوکړه وکړه – رویټرز
-
سوداگري4 days agoآریاناافغان او ترکش ایرلاینزهوايي همکاري پراخوي
