د افغانستان د ټرانسپورټ او هوايي چلند وزارت څرګنده کړې، چې افغانستان او پاکستان د بار وړونکیو موټرو د ورداخلېدو پر لنډمهالي سند ورکولو هوکړه کړې ده.

دغه وزارت نن (یکشنبه د غویی درویشتمه ) په یوه خبرپاڼه کې ویلي، هغه موټر چلوونکي او کلینران، چې له افغانستان او پاکستان څخه سوداګریز توکي لېږدوي؛ باید دغه سند له ځانه سره ولري، چې وکولی شي له دې لارې تېر شي.

د دغې خبرتیا پر بنسټ، یاد سند به په کابل کې د پاکستان سفارت او په کندهار کې د قونسلګرۍ له‌خوا پر اړوند افغانانو ووېشل شي.

د پاکستانیانو لپاره دا سند په پېښور او کوټه کې د افغانستان د ټرانسپورټي اتشې له‌خوا ورکول کیږي.

د ټرانسپورت وزارت د بار وړونکیو وسایطو له خاوندانو او چلوونکیو څخه غوښتي، چې د غبرګولي میاشتې تر لومړۍ نېټې پورې دې د اړتیا وړ اسناد خپلو اړوند ټرانسپورټي شرکتونو ته وسپاري.

دغه وزارت دا خبرداری هم ورکړی، چې د غبرګولي میاشتې له لومړۍ نېټې وروسته به له نويو اسنادو پرته باروړونکې لارۍ پاکستان او افغانستان ته تګ راتګ ونشي کولی.

د ازبکستان او پاکستان د بهرنیو چارو وزیرانو د ازبکستان، افغانستان او پاکستان د اوسپنې پټلۍ پروژې پر ژر عملي کېدو ټینګار کړی دی.

د پاکستان د بهرنیو چارو وزیر له خپل ازبک سیال بختیار سیدوف سره په لیدنه کې د ازبکستان، افغانستان او پاکستان یا افغان ټرانس اوسپنې پټلۍ پروژې د چټکتیا غوښتنه کړې ده.

د دې وزارت خبرپاڼې له مخې؛ په دې ليدنو کې د دوه اړخيزو سوداګريزو اړيکو د پراختيا، د پانګونې او مخابراتي پروژو په اړه بحثونه وشول.

په خبرپاڼه کې راغلي، چې دواړو لوریو د “افغان ټرانس” پروژې عملي کېدل د سیمې د هېوادونو پر ګټه وګڼل او څرګندوي، چې دا پروژه به د جنوبي او مرکزي آسیا ترمنځ د سوداګرۍ پر لنډې او ډاډمنه  لار بدله شي.

 په دې کتنه کې د ازبکستان د بهرنیو چارو وزیر د افغان ټرانس اوسپنې پټلۍ پروژې د ژر تر ژره عملي کېدو لپاره د هڅو پر چټکتیا ټینګار څرګند کړ.

د پاکستان بهرنیو چارو وزارت اعلان کړی، چې د دغه هېواد د بهرنیو چارو وزیر په اسلام‌آباد کې له خپل ازبک سیال بختیار سیدوف سره په کتنه کې د ازبکستان، افغانستان او پاکستان د اوسپنې پټلۍ پروژې د چټکتیا غوښتنه وکړه. دواړو لوریو د “افغان ټرانس” پروژې پلي کېدل د سیمې د هېوادونو په ګټه وګڼل.

د دغې خبرپاڼې له مخې؛ د پاکستان بهرنیو چارو وزیر محمد اسحاق ډار د ازبکستان د بهرنیو چارو له وزیر بختیار سیدوف سره د پراخو دوه اړخیزو سوداګریزو اړیکو، پانګونې، امنیت، د خلکو تر منځ د اړیکو او ارتباطي پروژو پر ټولو اړخونو خبرې وکړې او د ازبکستان د ژر تر ژره تطبیق لپاره یې د افغانستان او پاکستان د اوسپنې پټلۍ پر پروژې ټینګار وکړ.

له دې مخکې د ازبکستان چارواکو داسې ټینګار کړی و: د افغانستان له لارې د اوسپنې پټلۍ، چې منځنۍ آسیا د افغانستان له لارې له پاکستان سره نښلوي، د ۲۰۲۷ کال تر پایه بشپړه شي.

تمه ده، چې دا ۷۶۰ کیلومټره د اوسپنې پټلۍ به د ازبکستان او پاکستان ترمنځ د کارګو د لېږد وخت هم راکم کړي. د “افغان ټرانس” پروژې یوه بله ګټه د توکو د لېږد رالېږد په لګښت کې ۴۰ سلنه کموالی دی.

  اقتصادي شنونکي  شبیر بشیري ویلي؛ د ازبکستان، افغانستان او پاکستان ترمنځ د اوسپنې پټلۍ جوړول د سیمې د هېوادونو ترمنځ د سوداګریزو او اقتصادي اړیکو په پراخولو او اسانتیا کې اغېزمن رول لري.

د يادونې وړ ده، چې د افغانستان، پاکستان او ازبکستان تر منځ د اوسپنې پټلۍ د جوړولو پلان په ۲۰۱۸ کال کې طرحه شو، چې څه باندې څلور نيم ميليارډ ډالر لګښت لري. په دې وروستیو کې اسلامي امارت ویلي، چې قطر هم د دې پروژې مالي ملاتړ اعلان کړی دی.

د کانونو او پټرولیم وزارت ویلي، چې د دې وزارت چارسمبالي شهاب الدین دلاور په کابل کې د تاتارستان جمهوریت له یو شمېر سوداګرو، د تېلو او ګازو د پروسس کمپنیو له استازو سره وکتل.

د تاتارستان سوداګرو د کانونو او پټرولیم وزارت له رهبرۍ سره په لیدنه کې د تېلو او ګازو د استخراج او پروسس په برخه کې د خپلو کاري تجربو په اړه د معلوماتو وړاندې کولو ترڅنګ ویلي، چې افغانستان پر یو منظم سیسټم سربېره د بشپړ امنیت درلودونکی دی او د پانګونې لپاره په کې ښه زمینه برابره شوې ده. دوی وایي؛ زمونږ کمپنۍ لیواله ده، چې د افغانستان د تېلو او ګازو د سروې، اکتشاف او استخراج په برخه کې پانګونه وکړي.

د کانونو او پټرولیم وزارت چارسمبالي د دوی د پانګونې له لیوالتیا هر کلی کړی او وایي، چې له نېکه مرغه افغانستان په بېلابېلو برخو کې د تېلو او ګازو پراخې زېرمې لري، چې په ځانګړي توګه اوس د هرات ولایت د تېلو او ګازو بلاکونه هم اعلان ته سپارل د تاتارستان مسلمان هېواد سوداګر هم کولی شي د هېواد د تېلو او ګازو په زېرمو کې پانګونه وکړي او دا وزارت به د خپلو اړوند قوانینو له مخې  پوره همکاري وکړي.

دا په داسې حال کې ده، چې نوموړي نن په کابل کې د ټاپي پروژې له اجرائیوي رییس او مل پلاوي سره د دې پروژې پر بېلابېلو خواوو هم بحث او خبرې کړې دي.