بیش از نیم میلیون شهروند افغانستان در ماه اکتوبر سال روان خدمات صحی و کمک‌های نجات‌بخش دریافت کرده‌اند؛ در حالی‌که شیوع بیماری‌های واگیر، برگشت گسترده مهاجران و پیامدهای حوادث طبیعی فشار کم‌سابقه‌ای را بر نظام صحی کشور وارد کرده است.

بر اساس خبرنامه کلستر صحت افغانستان که از سوی سازمان جهانی صحت (WHO) منتشر شده، ۵۴ نهاد صحی در ماه اکتوبر توانسته‌اند خدمات حیاتی را به ۵۱۲ هزار و ۶۷۹ نفر در ۳۴ ولایت ارائه کنند.

گستردگی خدمات و افزایش نیازمندی‌ها

این خدمات از طریق ۸۶۲ مرکز صحی در ۳۱۰ ولسوالی ارائه شده که نشان‌دهنده نیاز گسترده و اتکای عمیق مردم به کمک‌های بشردوستانه است.

در کنار آن، ۲۵ نهاد صحی میان ماه‌های سپتمبر و اکتوبر پاسخ‌دهی به بحران صحی در شرق کشور را — جایی که بیشتر تحت تأثیر برگشت‌کنندگان از پاکستان و ایران قرار دارد — به دوش داشته‌اند.

در همین دوره، ۱۳۹ هزار و ۲۸۵ عودت‌کننده شامل زنان، مردان و کودکان خدمات صحی دریافت کرده‌اند.

افزایش نگران‌کننده بیماری‌ها

گزارش کلستر صحت از افزایش چشم‌گیر چندین بیماری واگیر در ماه اکتوبر خبر می‌دهد:

• اسهالات شدید (AWD): ۱۵،۴۶۰ واقعه
• عفونت‌های حاد تنفسی (ARI/سینه و بغل): ۱۱۸،۰۹۰ واقعه و ۱۹۷ مورد مرگ
• افزایش ۵۴.۵ درصدی نسبت به ماه سپتمبر
• سرخکان: ۳،۷۲۱ واقعه
• دنگو: ۱،۸۲۶ واقعه
• ملاریا: ۱۵،۲۵۳ واقعه (۹.۵٪ کاهش نسبت به ماه قبل)
• تب کانگو (CCHF): ۱۲۰ واقعه

سازمان جهانی صحت هشدار می‌دهد که با کاهش واکسیناسیون، سردی هوا و محدودیت دسترسی به خدمات ابتدایی، خطر گسترش سرخکان و بیماری‌های تنفسی بیشتر شده است.

تقویت هماهنگی و رساندن کمک‌ها

در ماه اکتوبر، ۳۵ تفاهم‌نامه با نهادهای صحی بررسی و ۱۵ مورد آن از سوی وزارت صحت عامه تأیید شده است؛ اقدامی که برای ادامه فعالیت قانونی نهادهای ارائه‌دهنده خدمات حیاتی ضروری است.

هم‌چنان، سازمان جهانی صحت ۹۵۱ بسته اضطراری طبی را به ۱۱۴ مرکز صحی در ۲۶ ولایت ارسال کرده که برای رسیدگی به ۹۲۸ هزار نفر در سه ماه آینده کافی است.

نظام صحی زیر فشار شدید

نظام صحی افغانستان که پس از سقوط اقتصادی و کاهش کمک‌های جهانی با دشواری‌های جدی روبه‌رو است، اکنون با چالش‌های تازه‌ای چون:

• موج برگشت مهاجران،
• سردی شدید هوا،
• بسته‌شدن‌های مکرر گذرگاه‌ها،
• و افزایش بیماری‌ها مواجه شده است.

کلستر صحت هشدار داده است که در نبود حمایت پایدار، خدمات کلیدی از جمله صحت مادر و طفل، واکسیناسیون و رسیدگی عاجل با خطر توقف جدی روبه‌رو خواهد شد.

این گزارش نشان می‌دهد که کمک‌های بشردوستانه همچنان ستون اصلی خدمات صحی در افغانستان باقی مانده و میلیون‌ها شهروند به آن وابسته‌اند.

دونالد ترمپ، رئيس‌جمهور امریکا، کشورهایی مثل افغانستان، هائیتی، سومالیا را به «جهنم» تشبیه کرد و بار دیگر تاکید کرد که مهاجرت که از کشورهای «جهان سومی» را متوقف کرده است. رئیس‌جمهور امریکا گفت که او دوست دارد که ایالات متحده از کشورهایی مثل سویدن، دنمارک و ناروی مهاجر بپذیرد.

ترمپ این اظهارات را در جریان سخنرانی در میان در تجمعی در پنسیلوانیا بیان کرد.

ایالات متحده یک هفته پیش اعلام کرد که همه درخواست‌های مهاجرتی، از جمله درخواست‌های گرین‌کارت و شهروندی امریکا، از سوی مهاجران افغان و ۱۸ کشور دیگر را متوقف کرده است.

این کشورها که همه غیراروپایی‌اند، شامل افغانستان، میانمار، چاد، جمهوری کانگو، گینه استوایی، اریتره، هائیتی، ایران، لیبیا، سومالیا، سودان، یمن، کوبا، لائوس، سیرالئون، توگو، ترکمنستان و ونزوئلا می‌شوند.

یادداشت رسمی که سیاست حکومت ترمپ جدید را تشریح می‌کند، به حمله به اعضای گارد ملی ایالات متحده در واشنگتن در هفته گذشته اشاره می‌کند که در آن یک مرد افغان به عنوان مظنون بازداشت شده است.

مقام‌ها گفتند که رحمان‌الله لکنوال، مرد ۲۹ ساله افغان که در ماه اپریل پناهندگی دریافت کرده بود، را به‌عنوان مظنون این حمله شناسایی کرده‌اند.

دونالد ترامپ، پس از بازگشت به قدرت در جنوری امسال، سیاست‌های مهاجرتی سختگرانه‌ای اتخاذ کرده است. در پی حمله اخیر به سربازان امریکایی در واشنگتن، اداره ترمپ اقدامات خود علیه مهاجران به ویژه افغان‌ها را تشدید کرده است.

ندا محمد ندیم، وزیر تحصیلات عالی امارت اسلامی افغانستان در سفرش به ایران، خواهان گسترش همکاری‌های علمی با این کشور شده ‌است.

آقای ندیم در دیدار با علی اکبر ولایتی، مشاور امور بین‌الملل رهبر ایران با اشاره به نیاز‌های آموزشی افغانستان از آن کشور خواسته ‌است تا فعالیت شعبه پوهنتون آزاد اسلامی در کابل را در رشته‌های طب، الکترونیک و هوش مصنوعی توسعه دهد.

بهبود روابط دوجانبه، گسترش همکاری‌ها در بخش پوهنتون‌ها، ایجاد بسترهای مشترک علمی و ارتقا فعالیت شعبه پوهنتون آزاد اسلامی در کابل محور دیدار آنان گفته ‌شده ‌است.

ضیاالله هاشمی، سخنگوی وزارت تحصیلات عالی، در این مورد گفت: «وزیر تحصیلات عالی در این دیدار درباره تبادله استادان میان پوهنتون‌های افغانستان و ایران، گسترش روابط علمی و سایر موضوعات مهم بحث کرد.»

آقای هاشمی افزود: «وزیر تحصیلات عالی همچنان در مورد برنامه‌های ایجادشده جدید ماستری و دوکتورا در پوهنتون‌های افغانستان و درباره پیشرفت‌های اخیر در بخش‌های دینی و عصری معلومات ارایه نمود.»

آقای ولایتی ‌گفته‌ است که پوهنتون آزاد متناسب با امکانات موجود، آماده همکاری و حمایت ایران از تحصیلات عالی افغانستان است و از امکان ایجاد رشته‌های تخصصی و تبادل استادان و متعلمان سخن گفته ‌است.

از سویی هم، آقای ندیم با آقای حسین سیمایی صراف، وزیر تحصیلات عالی ایران درباره همکاری‌های علمی دوجانبه گفتگو کرده است.

سیمایی صراف بر همکاری‌های علمی میان دو کشور تأکید کرده و آمادگی کامل خویش را برای هر نوع همکاری‌های علمی با وزارت تحصیلات عالی افغانستان ابراز نموده است.