د عامې روغتیا وزارت چارواکي څرګندوي؛ د هېواد په بېلابېلو ولایتونو کې د هوا له تودېدو سره یوازې په زابل ولایت کې له ۴۰۰ ډېر کسان د کولرا پر ناروغۍ اخته شوي، چې د مخنیوي هڅې یې روانې دي.

د یاد وزارت د چارواکو د څرګندونو له مخې؛ په هغو سیمو کې، چې دغه ناروغي خپره شوې، لنډمهالي روغتیايي کتنځي جوړ شوي او روغتیايي څانګو ته یې اړین درمل استولي دي.

یو شمېر ډاکټران د دې ناروغۍ د خپرېدو لامل د څښاک د ناسمو اوبو کارول او د عامو خلکو لخوا د حفظ الصحې نه مراعاتول بولي.

د عامې روغتیا وزارت ویاند جاوید هژیر ویلي؛ په زابل ولایت کې د هوا له تودېدو سره له ۴۰۰ ډېر کسان پر کولرا وبا اخته شوي دي.

روغتیايي آسانتیاوو ته نه لاسرسی، بېوزلي او بې روزګاري، د څښاک پاکو اوبو نشتوالی د دې ناروغۍ د خپریدو اصلي لاملونه دي.

 د زابل اوسېدونکي رحمت الله نومی وايي، د عامې روغتیا وزارت دې د دغې ناروغۍ د کنټرول لپاره ژر تر ژره اقدامات وکړي.

دغه راز د روغتیا د نړیوال سازمان مشر هم ويلي، افغانستان د سختو ناروغیو، وچکالۍ او د کرونا ناورین له څپې سره مخ دی، چې افغانانو ته خطر او نړیوالو ته یو مسوولیت ګڼل کیږي.

د دې بنسټ مشر زیاته کړې؛ مونږ په افغانستان کې د ناروغیو، وچکالۍ، قحطۍ او جګړې له یوه وحشتناکې بڼې سره مخ یو، چې د افغانستان د خلکو لپاره خطر او د نړیوالې ټولنې مسوولیت دی.

دا په داسې حال کې ده، چې روغتیايي او مرستندویه نړیوالو بنسټونو په وار وار خبرداری ورکړی، چې په افغانستان کې روغتیايي سیستم له سقوط سره مخ کیدونکی دی.

د بېزوګي تڼاکې ویروس له خپرېدا وروسته د روغتیا نړیوالې ټولنې یوه چارواکي څرګنده کړې، چې له آفریقا څخه بهر پراخه واکسین ته اړتیا نشته؛ ځکه، چې روغتیایي پاملرنې د دې وبا په کنټرول کې مرسته وکړي.

په یوه بل راپور کې، سازمان ویلي؛ هیڅ داسې شواهد نشته، چې د بېزوګي تڼاکې یا چیچک ویروس بدل شوی وي.

ریچارډ پبادي، چې د روغتیا نړیوالې ټولنې د لوړ خطر لرونکيو ناروغیو د یوې ډلې مشري کوي رویټرز ته ویلي، چې د بېزوګي تڼاکې یا چیچک ویروس واکسین کولو ته اړتیا نلري او د واکسینونو او انټي ویروسونو لپاره سمدستي سرچینې نسبتاً محدودې دي.

پابادي څرګندوي، چې د ویروس د خپریدا د کنټرول لپاره ترټولو مهم اقدامات د تماس څارنه او قرنطین دي.

هغه دا هم یادونه وکړه، چې ویروس په آسانۍ سره نه لیږدول کیږي او تر دې دمه د لږو پېښو راپورونه شتون لري.

که څه هم د امریکا د ناروغیو څارنې او مخنیوي مرکزونو په دې وروستیو کې په ډاګه کړې، چې دوی د جینیوس واکسین ځینې دوزونه وړاندیز کړي؛ خو پبادي له بېزوګي تڼاکې سره د مبارزې لپاره د واکسین کارول د جانبي اغېزو پر شونتیا اندېښمن شوي دي.

د هېواد په لویدیځ کې د ګوزڼ یا پولیو واکسین څلور ورځنی پروګرام د دوشنبې پر ورځ پیلیږي.

په هرات کې د ګوزڼ واکسين پروګرام مشر عبدالوحید رحماني وايي، په دې حوزه  کې به شاوخوا يو ميليون ماشومان واکسين شي.

د هرات د عامې روغتیا مرستیال محمد اصف کبیر ویلي؛ اوس مهال د ګوزڼ واکسین د تطبیق په برخه کې کومه جدي ستونزه نشته او د واکسین د پلي کولو ډلې به د دوشنبې پر ورځ د واکسین دوه څاڅکي له پېنځو کلونو څخه ټیټ عمره ماشومانو ته ورسوي.

افغانستان او پاکستان اوس هم د هغو هېوادونو په ډله کې دي، چې د ګوزڼ پېښې په کې ثبت شوې دي.

د هرات د عامې روغتیا ریاست وايي، چې یوازې په دې ولایت کې به ۷۱۰ زره ماشومان واکسین شي او په بادغیس کې به هم شاوخوا ۱۸۰ زره ماشومان واکسین شي.

روغتيايي ډلې د ولسواليو روغتيايي مرکزونو ته د واکسين په رسولو اخته دي او دغه کمپاين به کور پر کور پلی کړي.

د یادونې ده، چې سږکال په پکتیکا ولایت کې د پولیو یوه پېښه ثبت شوې ده.