نړۍ
د اوکراین او روسیې د نسلي وژنو ادعاوې نړیوالې محکمې ته وړاندې کیږي
رویټرز څرګندوي؛ اوکراین به د دوشنبې پر ورځ د م.م له سترې محکمې وغواړي، چې د روسیې د نسلي وژنو او بریدونو د درولو په اړه یوه بېړنۍ سپارښتنه وکړي.
که څه هم د محکمې حکمونه د منلو لپاره دي او هېوادونه هم ترې سرغړونه نکوي؛ خو دوی یې پلي کولو ته خپله وسیله نلري.
د روسیې ولسمشر ولادیمیر پوتین ویلي: د اوکراین په ختیځ کې د هغو کسانو د ملاتړ او ژغورنې لپاره، چې له ځورونې او نسلي وژنې سره مخ دي؛ د روسیې دغو ځانګړيو پوځي هڅو ته اړتیا رامنځته کړې، چې لومړۍ یا یوازنۍ ژبه یې روسي ده.
د اوکراین د دعوې له مخې؛ د روسیې د نسل وژنې ادعا ناسمه ده او په هیڅ صورت د یرغل لپاره قانوني جواز وړاندې کولی نشي.
د رویټرز د څرګندونو له مخې؛ دا قضیه په نړیواله محکمه (ICJ) کې ثبت شوې، چې د نسلي وژنې د مخنیوي په اړه د دواړو هېوادونو لخوا ۷۲ کاله مخکې لاسلیک شوې او د اختلافاتو د حل یوازنی بنسټ منل شوی دی.
تېره اوونۍ د نسلي وژنې څېړنیزې نړیوالې ټولنې اجرائیوي بورډ په ډاګه کړې، چې پوتین د نسلي وژنې له اصطلاح ناسمه او ناوړه ګټه اخیستې ده.
د یاد بنسټ مشرې میلاني اوبراین رویټرز ته ویلي: هیڅ داسې سند نشته، چې په اوکراین کې دې نسلي وژنه روانه وي.
په هاګ کې د روسیې سفارت دمګړۍ په دې اړه د رویټرز پوښتنو ته ځواب ورکړی ندی.
نړیواله محکمه کولی شي په څو ورځو یا اوونیو کې د لنډمهاله بېړنیو هڅو سپارښتنه وکړي، چې د وضعیت د خرابیدو مخه ونیسي.
رویټرز راپور ورکړی، چې اوکراین په ۲۰۱۴ کال کې د روسیې لخوا د کریمیا له الحاق وروسته له محکمې څخه د لنډمهاله هڅو غوښتنه وکړه او ICJ دواړو خواوو ته امر وکړ، چې دا لانجه نوره خرابه نکړي.
د اوریدنې ناسته پر سیمه ییز وخت د سهار پر ۱۰ بجو پیل کیږي او اوکراین به لومړی خپله قضیه وړاندې کړي. ټاکل شوې، چې روسیه به د سې شنبې پر ورځ ځواب ورکړي.
نړۍ
په مکسیکو کې د اور لګېدو له کبله ۲۳ کسان مړه شول
د سونورا ایالت والي الفونسو دورازو ویلي، چې هغه د اور لګېدو د لامل معلومولو لپاره د بشپړې او رڼې څېړنې امر کړی دی.
د مکسیکو په شمال لویدیځ ښار هرموسیو کې د مړو د ورځې د نمانځلو د وروستۍ اوونۍ پر مهال یوه دردوونکې پېښه رامنځته شوه، چې له کبله یې د والډوس یوه پلورنځي اورواخیست او لږ تر لږه د ماشومانو په ګډون ۲۳ کسان مړه او لسګونه نور ټپیان شول.
د سونورا ایالت والي الفونسو دورازو ویلي، چې هغه د اور لګېدو د لامل معلومولو لپاره د بشپړې او رڼې څېړنې امر کړی دی.
سیمهییزو چارواکو ویلي، چې ډېری قربانیان د زهرجنو لوګیو د تنفس کولو له کبله مړه شوي دي.
د مکسیکو ولسمشرې کلوډیا شینباوم په پاڼه کې د قربانیانو له کورنیو سره خواخوږي څرګنده کړې او څرګندوي، چې له ټپیانو سره د مرستې لپاره مرستندویه ډلې سیمې ته استول شوې دي.
د اور لګېدو لامل تر دې دمه نامعلوم دی؛ خو ګومان کېږي، چې د برښنا شارټۍ له کبله اورلګېدنه رامنځته شوی وي.
د ښار چارواکو ټینګار کړی، چې دا پېښه د کوم برید پایله نده.
نړۍ
اسرائیل په غزه کې برید ته د ځواب حق لري – ټرمپ
د رویټرز د راپور له مخې؛ اسرائیلي جیټ الوتکو د سېشنبې پر ورځ د غزې پر اړوند سیمو له هغې وروسته بمبارډ وکړه، چې اسرائیلو حماس له اوربند څخه پر سرغړونه تورن کړ.
د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ د چارشنبې پر ورځ ویلي، چې په غزه کې د امریکا پر ملاتړ اوربند له خطر سره مخ ندی؛ که څه هم اسرائیلو په سیمه کې هوايي بریدونه کړي او ۲۶ کسان یې ووژل.
د رویټرز د راپور له مخې؛ اسرائیلي جیټ الوتکو د سېشنبې پر ورځ د غزې پر اړوند سیمو له هغې وروسته بمبارډ وکړه، چې اسرائیلو حماس له اوربند څخه پر سرغړونه تورن کړ.
د غزې روغتیایي چارواکو ویلي؛ په بریدونو کې لږ تر لږه ۲۶ کسان وژل شوي، چې پېنځه یې د بورایج کډوالو کمپ په یوه کور کې، څلور یې د غزې ښار د صبرا د سیمې په یوه ودانۍ کې او پېنځه یې په خان یونس کې پر یوه موټر د برید پر مهال ووژل شول.
ټرمپ زیاته کړې:” هیڅ شی اوربند له خطر سره نه مخ کوي؛ تاسې باید وپوهیږئ، چې حماس یو اسرائیلي عسکر وواژه؛ نو اسرائیلیانو ځواب ورکړ او دوی باید ځواب ورکړي.” اسرائیلي پوځ د سرتېري مړینه تائید کړې ده.
د اسرائیلو پوځ تر اوسه د خپل غبرګون په اړه څه ندي ویلي؛ خو د لومړي وزیر بنیامین نتنیاهو دفتر وایي، چې دوی د بېړنیو او ځواکمنو بریدونو امر کړی دی. د اسراییلو یوه پوځي چارواکي ویلي، چې حماس د ژیړې کرښې په اوږدو کې پر اسرائیلي ځواکونو برید کولو سره اوربند مات کړ.
د امریکا پر ملاتړ اوربند د ۲۰۲۵ کال د اوکټوبر پر لسمه نافذ شو او له دوه کلنې جګړې وروسته یې تاوتریخوالی پای ته ورساوه. دا برید د ۲۰۲۳ کال د اوکټوبر په میاشت کې پر اسرائیلو د حماس له مرګوني بریدونو وروسته پیل شول. دواړه خواوو یو بل له اوربند څخه پر سرغړونې تورن کړي دي.
ټرمپ دا خبرداری هم ورکړی: “که دوی (حماس) ښه چلند وکړي؛ نو دوی به خوشحاله وي او که دوی ښه چلند ونکړي؛ نو د دوی ژوند به په خطر کې وي او دوی به مسوول وي.”
دا په داسې حال کې ده، چې حماس د غزې د سویلي برخې په رفح کې پر اسرائیلي ځواکونو د برید مسوولیت رد کړی او د اوربند تړون ته ځان ژمن ګڼي.
تازه خبرونه
پوتین دې له د توغندیو د آزمایلو پرځای د اوکراین جګړه ودروي
رویټرز خبري سرچینې نن دوشنبه (د لړم پېنځمه) څرګنده کړې؛ ټرمپ د روسيې د اټومي توغندیو آزمایښت نااړینه چاره ګڼلې او پوتين ته سپارښتنه کوي، چې د اوکراین د جګړې ختمېدا ته دې پام راواړوي.
د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ ويلي، چې د روسیې ولسمشر ولادمیر پوتين دې له اټومي انرژۍ څخه د برخمنو توغندیو د آزمایلو پرځای په اوکراین کې جګړه پای ته ورسوي.
رویټرز خبري سرچینې نن دوشنبه (د لړم پېنځمه) څرګنده کړې؛ ټرمپ د روسيې د اټومي توغندیو آزمایښت نااړینه چاره ګڼلې او پوتين ته سپارښتنه کوي، چې د اوکراین د جګړې ختمېدا ته دې پام راواړوي.
ټرمپ ویلي؛ که روسیه د اوکراین جګړه پای ته ونهرسوي؛ نو ښايي له اقتصادي او امنیتي ګواښونو سره مخ شي.
دا په داسې حال کې ده، چې د روسیې د وسلوالو ځواکونو لوی درستیز والیري ګیراسیموف پوتین ته ویلي؛ له اټومي انرژۍ برخمن بوروستنیک کروز توغندی بریالی آزمویل شوی، چې نه یوازې هر دفاعي ډال ماتولی شي، بلکې ۱۴۰۰۰ کیلومټره(۸۷۰۰ میله) واټن یې وهلی او شاوخوا ۱۵ ساعته په هوا کې پاتې هم و.
-
تازه خبرونه5 days agoولې افغانستان زلزلو ته ډېر مناسب دی؟
-
تازه خبرونه4 days agoد افغانستان په شمال کې زلزلې بشري وضعیت اغېزمن کړی – ملګري ملتونه
-
تازه خبرونه2 days agoافغانستان او پاکستان دې خپل تاوتریخوالی سولهییزه حل کړي – د قطر امیر
-
سیمه ییز خبرونه4 days agoامریکا دې له اسرائیلو ملاتړ پای ته ورسوي او له منځني ختیځ څخه دې ووځي
-
تازه خبرونه3 days agoله هیلو سره د استانبول غونډې ته ځو – د پاکستان بهرنیو چارو وزیر
-
تازه خبرونه4 days agoد کانونو په پروژو کې د کورنیو سرچینو د کارولو په اړه د پالیسۍ مسوده د تصویب لپاره وارزول شوه
-
تازه خبرونه4 days agoپاکستان پر افغانستان د امریکا د بریدونو لپاره د خپلې خاورې کارول رد کړل
-
تازه خبرونه5 days agoپه بلخ او سمنګان کې زلزلې له ۵۰۰ څخه زیات کسان شهیدان او ټپیان کړل
