روغتيا
ملاریا ناروغي اوس هم په افغانستان کې یوه عامه روغتیايي ستونزه ده

د ملګرو ملتونو پراختیايي پروګرام وايي، چې د افغانستان ۲۷ سلنه نفوس په هغو سیمو کې ژوند کوي، چې د ملاریا له لوړ خطر سره مخ دي.
په افغانستان کې د ملګرو ملتونو پراختیايي پروګرام څرګنده کړې، چې د افغانستان ۲۷ سلنه وګړي د ملاریا د لوړ خطر په سیمو کې ژوند کوي، ۵۰ سلنه یې په متوسطه خطر کې او ۲۳ سلنه نور په هغو سیمو کې ژوند کوي، چې د ملاریا د خپریدو خطر په کې نه وي یا خورا ټیټ وي؛ ژوند کوي.
روغتیایي شوراګانو د ملاریا د نویو تشخیص شویو قضیو له ۹۰ سلنې څخه ډېر راپور ورکړی او د ملاریا د شکمنو او تائید شویو قضیو لپاره له ۵۰ سلنې څخه زیات د کلوروکین درمل تجویز شوي دي.
ډاکټر ادریس ویلي؛ ملاریا یوه وژونکې ناروغي ده، خو پر وخت تشخیص او له سمې درملنې سره کولی شو ځان ترې وژغورو.
ډاکټر فرید عمري ویلي؛ ملاریا کولی شي د شدید انتاناتو لامل شي او که په وخت یې درملنه ونهشي؛ نو د مړینې لامل کیدی شي.
د عامې روغتیا وزارت په افغانستان کې روغتیايي ستونزې هومره د اندېښنې وړ نه ګڼي لکه څومره یې، چې نړیوالې ټولنې یادونه کوي.
د افغانستان د عامې روغتیا وزارت چارسمبالي قلندر عباد ويلي، چې وزارت یې د دغه ډول ناروغیو د خپرېدو د مخنیوي هڅه کوي او نړیوالې ټولنې په خپلو راپورونو کې مبالغه کوي؛ ځکه وضعیت هغسې خراب نهدی لکه څنګه، چې راپور ورکول کیږي.
د ملګرو ملتونو پراختیايي پروګرام په دغه راپور کې ویلي، چې هر کال په ټوله نړۍ کې نږدې ۲۱۰ میلیون کسان پر ملاریا اخته کیږي او شاوخوا ۴۴۰ زره نور د دغې ناروغۍ له کبله مري، چې ډېري قربانیان یې ماشومان دي.
روغتيا
د افغانستان په روغتونونو کې د رواني روغتیا خدماتو نشتوالی د اندېښنې وړ دي
دې نړیوال بنسټ اوسنی وضعیت د کلونو جګړو، اقتصادي ناورین او پراخ رواني فشار پایله ګڼلې ده.

د روغتیا نړیوالې ټولنې څرګنده کړی؛ سره له دې، چې د افغانانو رواني روغتیا درملنې ته سخته اړتیا ده؛ خو د دې هېواد ۳۴ ولایتي روغتونونه اوس هم په دې برخه کې تخصصي آسانتیاوې نلري.
دې نړیوال بنسټ اوسنی وضعیت د کلونو جګړو، اقتصادي ناورین او پراخ رواني فشار پایله ګڼلې ده.
د دې ټولنې په خپره شوې خبرپاڼه کې راغلي، چې د اروپايي ټولنې پر مالي ملاتړ په افغانستان کې د رواني روغتیا او ټولنیز ملاتړ د ښهوالي لپاره یو پروګرام پیل شوی دی. دا پروګرام د روغتونونو له لارې ترسره کیږي، چې پر زیان منونکو خلکو راڅرخیږي.
د رواني روغتیا د تخصصي چارو د کمښت د حل لپاره د روغتیا نړیوالې ټولنې یوه تجربوي پروژه پیل کړې، چې په کې د شدیدو رواني اختلالاتو د درملنې لپاره په یو شمېر ولایتي روغتونونو کې د بستر ځانګړې څانګې فعالې شوې دي.
د دې پلان پر بنسټ په بامیان، بدخشان، فراه او نیمروز ولایتونو کې د اته بسترونو ظرفیت لرونکي مرکزونه جوړ شوي دي.
د کندهار ولایت په عینو مېنه روغتون کې یو لوی ۲۰ بستریز مرکز هم جوړ شوی دی.
د روغتیا نړیوالې ټولنې ټینګار کړی، چې د دې مرکزونو موخه نه یوازې د رواني نښو درملنه ده، بلکې له ناروغانو سره د دوی د ژوند بیا رغولو، د کورنۍ اړیکو بېرته راګرځولو او ټولنې ته په بېرته راستنېدا کې مرسته کول هم دي.
ویل کیږي، چې دې بنسټ د دې پروګرام د ناڅرګند راتلونکي په اړه اندېښنه څرګنده کړې او وایي، چې د دې چارو پراختیا او دوام د افغانانو د مخ پر زیاتېدونکو اړتیاوو د پوره کولو لپاره یو اړین کار دی.
روغتيا
په افغانستان کې به د روغتیايي چارو کیفیت ښه کول نور هم پیاوړي شي
دواړو خواوو په افغانستان کې د روغتیایي مرکزونو او د بې پولې ډاکټرانو پورې اړوند روغتیایي چارو ښه کولو، د روغتیایي کارمندانو ظرفیت لوړولو، په چارو کې شفافیت، له عامې روغتیا وزارت سره د ښې همغږۍ او د اغېزمنو او دوامداره خدمتونو وړاندې کولو په اړه بحث او خبرې وکړې.

د عامې روغتیا وزارت نن سېشنبه (د غویی درویشتمه) په یوه خبرپاڼه کې لیکلي؛ د دې وزارت چارسمبالي( سرپرست) نور جلال جلالي په کابل کې د افغانستان لپاره د بې سرحده ډاکټرانو بنسټ MSF له رییس مایکل لوپه سره ولیدل.
دواړو خواوو په افغانستان کې د روغتیایي مرکزونو او د بې پولې ډاکټرانو پورې اړوند روغتیایي چارو ښه کولو، د روغتیایي کارمندانو ظرفیت لوړولو، په چارو کې شفافیت، له عامې روغتیا وزارت سره د ښې همغږۍ او د اغېزمنو او دوامداره خدمتونو وړاندې کولو په اړه بحث او خبرې وکړې.
د عامې روغتیا وزارت چارسمبالي له روغتیایي سکټور سره د دې بنسټ د مرستو زیاتول او پراخول اړین وبلل او د چارو پوره پراختیا، د روغتیایي کارمندانو ظرفیت لوړولو، د چارو پر کیفیت، اغېزمنتوب او شفافیت یې ټینګار وکړ.
مایکل لوپه همدارنګه په افغانستان کې د روغتیايي چارو د ښه کولو او د دې سکټور د پراختیا پر اړتیا ټینګار وکړ او ژمنه یې وکړه، چې د روغتیايي چارو د کیفیت د ښه کولو او همغږۍ لپاره به ګډ کار وکړي.
هغه په هرات، کندوز او هلمند ولایتونو کې د چارو پر دوام خبرې وکړې او څرګندوي، چې دا مرکزونه به له عامې روغتیا وزارت سره په همکارۍ او همغږۍ کې خپل فعالیتونه تر سره کوي.
دغه راز د اسلامي امارت بهرنیو چارو وزارت مالي او اداري مرستیال محمد نعیم هم د افغانستان لپاره د بې پولې ډاکټرانو بنسټ له رییس مایکل لوپه سره هم کتلي، چې د روغتیایي چارو د پراخولو او هېواد ته د راستنېدونکو کډوالو لپاره د اړینو آسانتیاوو برابرولو په اړه ور سره بحث او خبرې شوې دي.
د بهرنیو چارو وزارت د څرګندونو له مخې؛ لوپه د دې ناستې په لړ کې ډاډ ورکړ، چې د مور او ماشوم روغتیا ښه کولو او د روغتیایي پرسونل د ظرفیت لوړولو لپاره به د دې بنسټ هڅې روانې وي.
روغتيا
د روغتیا نړیوالې ټولنې په افغانستان کې د ګوزڼ ویروس دوهیمه پېښه تائید کړه
دا پېښه په مارچ میاشت کې وپیژندل شوه.

د روغتیا نړیوالې ټولنې سږ کال د افغانستان په هلمند ولایت کې د ګوزن یا پولیو ویروس دوهیمه پېښه تائید کړه.
دا پېښه په مارچ میاشت کې وپیژندل شوه.
دا پېښه د بادغیس ولایت په بالامرغاب ولسوالۍ کې د لومړي انتان له پیژندلو وروسته ثبت شوې، چې یوه پېنځه کلنه نجلۍ پر ویروس اخته شوې وه.
همدارنګه تر اوسه پورې د کندهار، هلمند، کابل، لغمان، ننګرهار او زابل په څېر ولایتونو کې د ګوزڼ ویروس له ۱۸ مثبتو چاپېریالي بېلګو راپور ورکړ شوی دی.
افغانستان او پاکستان یوازني هېوادونه دي، چې ګوزڼ په کې له منځه نده وړل شوې.
ګوزڼ یوه ویروسي ناروغي ده، چې درملنه نلري او یوازې د واکسین له لارې یې مخنیوی کیدی شي.
-
نړۍ4 days ago
امریکا او حماس په غزه کې د اوربند په اړه خبرې کوي
-
سیمه ییز خبرونه5 days ago
د هند او پاکستان د اوربند له هوکړې وروسته د چاودنو راپورونه ورکړ شول
-
تازه خبرونه1 day ago
ایران د افغانستان د اوسپنې په کانونو کې ۵ میلیارډ ډالر پانګونه کوي
-
سیمه ییز خبرونه2 days ago
ټرمپ منځني ختیځ ته د څو ورځني سفر لپاره سعودي عربستان ته ورسېد
-
تازه خبرونه2 days ago
د ازبکستان او اروپايي ټولنې ځانګړو استازو د افغانستان په اړه خبرې وکړې
-
سیمه ییز خبرونه2 days ago
ایراني او اروپايي ډیپلوماټان په استانبول کې خبرې وکوي
-
سوداگري3 days ago
امریکا او چین د تعرفو پر لنډمهاله کمولو هوکړې ته ورسېدل
-
سیمه ییز خبرونه4 days ago
ټول پیلوټان بېرته خپل کور ته راستانه شول – د هند هوايي ځواک