سیمه ییز خبرونه
نړۍ د ترکیې او سوریې له زلزله خپلیو هېوادونو سره مرستې ته رادانګي

دې زلزلې له ۵۰ څخه د زیاتو زلزلو لړۍ وڅارله، چې ټولو یې ۴.۰ شدت وې.
د دوشنبې پر ورځ په یوه بیان کې راغلي، چې د امریکا ولسمشر جو بایدن ویلي؛ امریکا د مرستو ډلې چمتو کړي او د ترکیې د لټون او ژغورنې له هڅو یې ملاتړ پیل کړی، چې د زلزلې له کبله د زخمیانو او بې ځایه شویو اړتیاوو ته لاسرسی ومومي.
سپینې ماڼۍ څرګنده کړې؛ بایډن د دوشنبې پر ورځ د ترکیې له ولسمشر رجب طیب اردوغان سره د خواخوږۍ په خاطر خبرې وکړې او ویې ویل، چې امریکا به د بیارغونې په برخه کې د اړتیا وړ هر ډول مرستې واستوي.
د امریکا د ملي امنیت مشاور جیک سولیوان ویلي، چې ولسمشر جوبایدن دUSAID او د فدرال شریکانو ته لارښوونه کړې، چې له زلزلې ځپلیو سره د مرستې لپاره راودانګي.
د امریکا بهرنیو چارو وزارت ویاند ند پرایس څرګنده کړې؛ د امریکا بهرنیو چارو وزیر انتوني بلینکن خپل ترکي سیال مولود چاووش اوغلو ته ویلي، چې تیلیفون پورته کړئ او مونږ ته خبر راکړئ، چې امریکا د مرستې لپاره څه کولی شي.
د اروپايي ټولنې د کمېسیون مشر ویلي، چې ترکیې ته به د ژغورنې ډلې واستوي، چې مرسته وکړي.
اروپايي اتحادیې ویلي، چې د بلغاریا، کرویشیا، چک جمهوریت، فرانسې، یونان، هنګري، مالتا، هالند، پولند او رومانیا په ګډون د هېوادونو له عملې سره د ژغورنې ډلې یې سیمې ته استولي دي. د VOA د راپور له مخې لږ تر لږه ۱۳ غړیو هېوادونو د مرستې وړاندیز کړی.
د اروپایی اتحادیې د بهرنۍ پالیسۍ مشر جوزپ بوریل او د بحران مدیریت کمیشنر جینز لیناریک په ګډه اعلامیه کې څرګنده کړې: زمونږ فکر له ټولو هغو کسانو سره دی، چې خپل عزیزان یې له لاسه ورکړي دي.
د فرانسې ولسمشر ایمانویل مکرون، د جرمني لومړۍ وزیرې اولاف شولز او د بریتانیې لومړي وزیر ریشي سناک ویلي؛ د دوی حکومتونه چمتو دي، چې له زلزله ځپلیو سره مرسته وکړي.
بریتانیې ویلي، چې دوی د ۷۶ کسانو د لټون او ژغورنې متخصصینو، تجهیزاتو او ژغورونکیو سپیانو یوه ډله لیږي.
د یونان لومړي وزیر کیریاکوس میتسوتاکیس تویت کړی: هېواد یې خپلې سرچینې پر کار اچوي او سمدستي به مرسته وکړي.
د اسرائيلو لومړي وزير بنيامين نتنياهو ويلي، د ترکيې د حکومت د غوښتنې په ځواب کې به د لټون او ژغورنې ډلې او طبي مرستې ترکيې ته ولاړې شي.
روسیې هم ویلي؛ د ژغورنې ډلې یې چمتو کړي، چې د ترکیې او سوریې له زلزله ځپلیو سره مرستې وکړي.
د روسیې ولسمشر ولادیمیر پوتین د سوریې له ولسمشر بشارالاسد او د ترکیې له ولسمشر اردوغان سره په تیلیفوني خبرو کې د زلزلې له کبله د رامنځته شوې مرګ و ژوبلې په اړه خپله خواخوږي څرګنده کړه.
د هند بهرنیو چارو وزارت ویلي؛ د ترکیې له زلزله ځپلیو سره یې د مرستې لپاره C17 لومړۍ الوتکه له ۵۰ څخه د ډېرو ژغورونکېو، ځانګړيو روزل شويو سپيو، تجهیزاتو، د برمه کولو ماشینونو، امدادي توکو، درملو او نورو اړینو وسایلو او تجهیزاتو سره چمتو کړې ده.
سربیره پردې عراق ویلي، چې دوی به د ملکي دفاع ډلې ترکیې او سوریې ته د خوراکي توکو او سونګ توکو په شمول د مرستې رسولو سره واستوي.
د اوکراین ولسمشر ولادمیر زیلینسکي د دغې پېښې په اړه د خواشینۍ د ښودلو تر څنګ تویت کړی، چې هېواد یې په دغو سختو شرایطو کې له زلزلې ځپلیو سره هر ډول همکارۍ ته چمتو دی.
جاپان، یو بل هېواد دی، چې زلزلې په کې رامنځته کړيږي او وایي، چې دوی د شاوخوا ۷۵ ژغورنې کارکوونکیو یوه ډله ترکیې ته استوي.
د ناتو سرمنشي ینس ستولتنبرګ د ناتو له غړي ترکیې سره بشپړ پیوستون څرګند کړ او وایي، چې د ناتو متحدین یې ملاتړ کوي.
ترکیه په نړۍ کې یو د هغو هېوادونو څخه ده، چې ډېرې زلزلې په کې کیږي. یوې زلزلې په ۱۹۹۹ کال کې، چې شدت یې ۷.۴ درجې ښودل شوی و د دې هېواد په شمال لویدیځ کې لږ تر لږه ۱۷۰۰۰ کسان مړه کړل.
د ۲۰۲۲ ږ. کال د اکتوبر په میاشت کې هم یوه زلزله وشوه، چې شدت یې ۷.۰ درجې و، دې زلزلې د اجین بحیره ولړزوله، چې ۱۱۶ کسان په کې مړه او څه باندې ۱۰۰۰ نور ژوبل شوي و.
د یادونې ده، چې تر دې دمه په دواړو هېوادونو کې د ۴۳۳۵ کسانو مړینه تائید شوې؛ خو اوس هم ډېر کسان د ورانو شویو ودانیو لاندې بند پاتې او ژغورنکي د مړو او ژوبلو شویو کسانو پسې ګرځي.
سیمه ییز خبرونه
ټرمپ د ایران پر اټومي تاسیساتو د اسرائیلو د پلان شوي برید مخه ونیوله
په می میاشت کې اسرائیلو د ایران د اټومي وسلو تولیدي وړتیا د کمزوري کولو لپاره پر اړوند مرکزونو د برید پلانونه جوړ کړي وه.

نیویارک ټایمز د امریکا د حکومتي چارواکو د څرګندونو له مخې راپور ورکړی، چې ولسمشر ډونالډ ټرمپ د ایران پر اټومي تاسیساتو د اسرائیلو د پلان شوي برید مخه نیولې ده.
په می میاشت کې اسرائیلو د ایران د اټومي وسلو تولیدي وړتیا د کمزوري کولو لپاره پر اړوند مرکزونو د برید پلانونه جوړ کړي وه.
نیویارک ټایمز لیکلي، چې د امریکا مرسته نه یوازې د ایران د غچ اخیستنې پر وړاندې د اسرائیلو د دفاع لپاره، بلکې د برید د بریالیتوب ډاډمنولو لپاره هم اړینه ده.
له میاشتو – میاشتو داخلي بحثونو وروسته ټرمپ پرېکړه وکړه، چې د پوځي اقدام ملاتړ کولو پرځای له ایران سره خبرې اترې وکړي.
امریکا او ایران تېره شنبه په عمان کې خبرې اترې پیل کړې. دواړو هېوادونو خبرې اترې “مثبتې” او “رغنده” ګڼلي دي.
د خبرو اترو دوهیم پړاو د شنبې پر ورځ ټاکل شوی او راپورونه ښيي، چې دا ناسته به احتمالاً د ایټالیا په پلازمېنه کې ترسره شي.
سیمه ییز خبرونه
د بل اړخ په اړه ډېر خوشبین نهیم – آیتالله خامنهیي
هغه زیاته کړې: “د عمان خبرې اترې د بهرنیو چارو وزارت د لسګونو دندو څخه یوه ده. راځئ، چې د هېواد مسلې په خبرو اترو پورې ونه تړو.”

د ایران ستر مشر آیتالله خامنهیي په عمان کې له امریکا سره د تهران د خبرو اترو په اړه ویلي، چې خبرې اترې ممکن پایلې ته ورسیږي یا نه؛ مونږ دې خبرو اترو ته نه ډېر خوشبین یوو او نه هم ډېر بدبین. البته مونږ د بل اړخ په اړه ډېر بدبین یوو؛ خو د خپلو وړتیاوو په اړه خوشبین یوو.
هغه زیاته کړې: “د عمان خبرې اترې د بهرنیو چارو وزارت د لسګونو دندو څخه یوه ده. راځئ، چې د هېواد مسلې په خبرو اترو پورې ونه تړو.”
آیتالله خامنهیي له حکومتي او پارلماني غړو، د قضايي قوې لوړ پوړو چارواکو او ځینو بنسټونو استازو سره په یوه غونډه کې زیاته کړه: “هغه تېروتنه، چې مو په اټومي JCPOA تړون کې کړې وه باید دلته تکرار نشي.” د اټومي تړون پر مهال مونږ هېواد مشروط کړ او هرڅه مو د خبرو اترو له پرمختګ تړلي تړلي کړل. “پانګه اچوونکي هغه وخت پانګونه نه کوي، چې وویني هېواد د خبرو اترو تابع دی.”
د ایران رهبر د هېواد په ټولو صنعتي، اقتصادي، ودانیزو، کلتوري برخو او د لویو پروژو پلي کولو کې د فعالیتونو پر دوام له ټینګار سره ویلي، چې له دې مسلو څخه هیڅ یو د عمان له خبرو اترو سره هیڅ تړاو نلري.
د ایران رهبر له دې مخکې ویلي وه، چې له امریکا سره خبرې اترې “هوښیارانه، عاقلانه اوشرافتمندانه” ندي او د ایران هیڅ ستونزه به حل نهکړي.
د خبرو اترو لومړی پړاو په عمان کې د ایران د بهرنیو چارو د وزیر او د ټرمپ د استازي ترمنځ ترسره شو او ټاکل شوې، چې د خبرو دوهیم پړاو راتلونکې شنبه ترسره شي.
سیمه ییز خبرونه
د افغانستان لپاره د متحده عربي اماراتو ځانګړي استازي له خپل پاکستاني سیال سره وکتل
محمد صادق په ایکس پاڼه کې لیکلي؛ په دې ناسته کې، چې دوشنبه( د وري پېنځهویشتمه) ترسره شوه؛ دواړو خواوو پر جیوپولیتیک وضعیت، مخ پر زیاتېدونکي امنیتي اندېښنو او په ځانګړې توګه افغانستان ته پاملرنه بحث وشو.

د افغانستان لپاره د متحده عربي اماراتو ځانګړي استازي سیف محمد الکتبي په اسلامآباد کې له خپل پاکستاني سیال محمد صادق سره ولیدل.
محمد صادق په ایکس پاڼه کې لیکلي؛ په دې ناسته کې، چې دوشنبه( د وري پېنځهویشتمه) ترسره شوه؛ دواړو خواوو پر جیوپولیتیک وضعیت، مخ پر زیاتېدونکي امنیتي اندېښنو او په ځانګړې توګه افغانستان ته پاملرنه بحث وشو.
هغه زیاته کړې: “مونږ د سیمې پر وړاندې د مهمو ننګونو په اړه هم نظرونه تبادله کړل او له هغوی سره د ګډې مقابلې لپاره مو په ګډه ژمنه ټینګار وکړ. د پاکستان او متحده عربي اماراتو ترمنځ د همکارۍ پیاوړتیا له سیمهییز ثبات او ترهګرۍ سره د مبارزې لپاره اړینه ده. مونږ د یوې سولهییزې او سوکاله سیمې لپاره د خپلو همکاریو دوام ته سترګې پر لاره یوو.”
دا په داسې حال کې ده، چې د افغانستان په چارو کې د پاکستان استازي محمد صادق تېره اوونۍ په اسلامآباد کې د “د خیبر پښتونخوا د امنیتي او حاکمیتي ننګونو جامع ارزونه” سیمینار ته د وینا پر مهال د افغانستان اسلامي امارت ته ګواښ وکړ، چې که د تحریک طالبان پاکستان پر وړاندې اقدام ونکړي؛ نو د دواړو خواوو ترمنځ تړونونه به لغوه شي.
-
تازه خبرونه2 days ago
اروپايي ټولنې د کډوالو د ایستلو لپاره د خوندي هېوادونو نوملړ اعلان کړ
-
تازه خبرونه5 days ago
په تورخم کې راستنېدونکو ته منظم، چټک او معیاري خدمتونه وړاندې کېږي
-
سیمه ییز خبرونه2 days ago
ټرمپ د ایران پر اټومي تاسیساتو د اسرائیلو د پلان شوي برید مخه ونیوله
-
نړۍ5 days ago
اروپايي ټولنه د فلسطین له ادارې سره مالي ملاتړ زیاتوي
-
تازه خبرونه2 days ago
اسلامآباد له بل څه ناراضه دی خو له افغان کډوالو غچ اخلي – مولانا فضل الرحمن
-
تازه خبرونه3 days ago
د پاکستان ځانګړی استازی کابل ته راغی
-
تازه خبرونه5 days ago
د افغانستان او ازبکستان د کرنې په سکټور کې به همکاري پراخه شي
-
سیمه ییز خبرونه3 days ago
د بل اړخ په اړه ډېر خوشبین نهیم – آیتالله خامنهیي