د روسيې بهرنيو چارو وزارت وياندې ویلي، چې د مسکو د شپږمې غونډې لومړيتوب د ملي پخلاينې د بهير اسانه کول، له کابل سره د سيمې د هېوادونو د همکاريو پراخول، په سياسي، اقتصادي ډګرونو کې له مخدره توکو او تروريزم سره مبارزه ده.

د افغانستان په اړه د مسکو شپږمه غونډه سبا (جمعه د تلې دیارلسمه / د اوکټوبر څلورمه ) د روسیې، هند، ایران، قزاقستان، قرغزستان، چین، پاکستان، تاجکستان، ترکمنستان، ازبکستان او افغانستان د استازو په ګډون په مسکو کې جوړېږي.

د روسیې بهرنیو چارو وزارت ویاندې ماریا زخارووا د چارشنبې پر ورځ په یوه خبري غونډه کې ویلي، چې د غونډې اصلي برخه به د تړلو دروازو تر شا جوړه شي او په کې به د روسیې بهرنیو چارو وزیر سرګي لاوروف وینا وکړي.

زخارووا زیاته کړې؛ لاوروف به د دې ناستې په څنډه کې د افغانستان اسلامي امارت د بهرنیو چارو وزارت له چارسمبالي امیرخان متقي سره هم وګوري او د دوه اړخیزو همکاریو پر اړینو مسایلو به خبرې وکړي.

د یادونې ده، چې امیر خان متقي  د چارشنبې پر ورځ د یوه پلاوي پر مشرۍ د مسکو په شپږمه غونډه کې د ګډون لپاره روسیې ته ولاړ.

د ایران د غالۍ، هنر او لاسي صنایعو خونې د کمیسیون مشر مرتضی حاجي آقامیري ويلي، افغان غالیو د ایراني غالیو بازار زیانمن کړی دی.

د مهر خبري سرچینې د خبر له مخې؛ مرتضی حاجي آقامیري د ایران د غالۍ اوبدلو، هنرونو او لاسي صنایعو خونې د کمیسیون په غونډه کې ویلي؛ دا کمیسیون غواړي، چې ایران ته د افغان غالیو د قاچاق د مخنیوي لپاره د حل یوه لار ومومي.

د ایران د غالۍ اوبدونکیو او صادروونکیو ټولنې مشر هم ویلي، چې پخوا به قاچاقي غالۍ پټې پلورل کېدې؛ خو اوس په بازار کې ښکاره پلورل کېږي.

د ایران د غالیو تولیدوونکیو او صادروونکیو ټولنې مرستیال حامد چمن‌روخ هم ویلي، چې دوی د غالیو د قاچاق په اړه له پیله تر مشهده د هغو د رسېدو په اړه بشپړ معلومات لري.

هغه زياته کړې، چې دا سوداګریز کالي د تايباد له پولې او د پاخه سړکونو له لارو ايران ته داخلېږي.

د ايران د غاليو، هنرونو او لاسي صنايعو خونې د کمیسيون مرستيال هم په دې ناسته کې ويلي، چې پخوا به هندي غالۍ ايران ته واردېدلې او اوس افغان غالۍ واردېږي.

د افغانستان د سوداګرۍ اوپانګونې خونې، مسوولینو په متحده اماراتو کې د افغانستان لپاره د امریکا د سفارت له چارسمبالې سره په لیدنه کې له هغې غوښتي، چې د افغانستان په اقتصادي بیارغاونه کې همکاري وکړي او د افغانستان د سوداګرۍ پر وړاندې بانکي ستونز حل کړې.

د سوداګرۍ او پانګونې خونې مسوولینو په دې لیدنه کې د افغان سوداګرو لپاره د سوداګریزو اسانتیاوو، بهرنۍ پانګونې، بانکي بندیزونو او ترې د رامنځته شویو ستونزو پر حل بحث او خبرې کړې دي.

د سوداګرۍ او پانګونې خونې غړی خان جان الکوزی وایي؛ د امریکا سفارت چارسمبالې سره مو دهېواد د سوداګرۍ او اقتصادي فعالیتونو پر وړاندې د پرتو ستونزو د شریکولو ترڅنګ له هغې د حل غوښټنه وکړه، چې په هېواد کې مو اقتصادي ماشین منظم حرکت وکړي.

بل لور ته د افغانستان لپاره د امریکا سفارت چارسمبالې کرن ډیکر د افغانستان د خصوصي سکټور د ملاتړ په برخه کې له خپلې ژمنتیا خبر ورکړ.

هغې ویلي: هیله ده، چې د دواړو اړخونو تر منځ په افغانستان کې د اقتصادي پرمختګ او د کاري فرصتونو د رامنځته کولو لپاره د همکارۍ مناسبه فضا رامنځته شي.

د اقتصادي چارو شنونکيو ويلي، چې د خصوصي سکټور لخوا د هېواد د اقتصادي ستونزو د اواري لپاره دا هڅې اړینې دي او د نړیوالو لخوا د بانکي ستونزو حل به په هېواد کې پر اقتصادي ودې او پراختیا مثبت اغېز وکړي.

د اقتصادي چارو شنونکی شمس احمدزی وایي: د امریکا او غرب لخوا د هېواد پر بانکي سکټور تحریمونو پر اقتصادي نظام منفي اغېزې کړي. د دې ستونزو د حل لپاره باید خبري وشي؛ که هغه دولتي وي یا خصوصي، خو باید د ستونزې د حل لپاره هڅې تر سره شي.

د سوداګرۍ او پانګونې خونې مسوولینو ویلي، چې له پاکستان سره یې له سوداګریزو لارو څخه په دې روستیو کې د پکتیا ډنډ‌پټان ولسوالۍ  د خرلاچي لار پرانستل شوې، چې تر یوه بریده پرې صادرات پیل شوي؛ خو دوی له پاکستاني لوري غوښتنه کوي، چې د تورخم او سپین بولډک لارې دې هم د دوه اړخیزې او منظمې سوداګرۍ لپاره پرانستل شي.