نړۍ
د ترکیې ولسمشر اردوغان په ټاکنو کې بریالی شو
رویترز د څرګندونو له مخې؛ د ترکیې د تېرو دوه لسیزو واکمن ولسمشر طیب اردوغان د یکشنبې پر ورځ په ټولټاکنو کې بریالی شو او د یوه سیمهییز پوځي ځواک په توګه یې بیا هم خپل دریځ پیاوړی کړ.
د هغه سیال کمال قلیچدار اوغلو دا ټاکنې ترټولو ناعادلانه ټاکنې وبللې؛ خو د پایلو په اړه یې مخالفت څرګند نهکړ.
رسمي پایلو وښودله، چې قلیچدار اوغلو ۴۷ اعشاریه ۹ سلنه رایې ګټلي او اردوغان له ۵۲ اعشاریه یو سلنې رایې برخمن شو او دواړه د یو وېشل شوي ملت رایې خپلې کړې.
ولسمشر طیب اردوغان اوس هڅه کوي، چې د ناتو د ۸۵ میلیون وګړیو لرونکي هېواد کورنی، اقتصادي، امنیتي او بهرنۍ پالیسي بیا جوړه کړه.
د هغه دغه پېنځه کلنه واکمني به د مخالفانو لپاره یو لوی ګوزار وي؛ ځکه، چې نوموړی یې یې د دیموکراسۍ پر کمزوري کولو تورن کړی. دا هغه تور دی، چې اردوغان تل رد کړی دی.
رویترز په ډاګه کړې؛ هغه په انقره کې د بریا د وینا پر مهال ژمنه وکړه، چې ټولې شخړې به پریږدي او د ملي ارزښتونو او خوبونو تر شا به کلک ودریږي.
هغه دغه راز د اپوزیسیون پر غړیو هم نیوکې وکړې او د شواهدو له وړاندې کولو پرته یې د ترهګرو پر ملاتړ کولو تورن کړل.
هغه څرګنده کړې: د کرد پلوه ګوند د پخواني مشر صلاح الدین دمیرتاش خوشې کول به، چې هغه یې ترهګر بللی؛ ممکنه نهوي.
اردوغان وايي، چې انفلاسیون د ترکیې ترټولو بېړنۍ مسله ده.
د قلیچدار اوغلو ماتې به د ترکیې د ناتو متحدینو ته ماتم وي؛ ځکه، چې له اردوغان او ولادیمیر پوتین د اړیکو له کبله اندېښمن شوي دي.
د امریکا ولسمشر جو بایدن تویت کړی: زه د دوه اړخیزو مسلو او شریکو نړیوالو ننګونو په اړه د ناتو د متحدینو په توګه ګډ کار کولو ته سترګې پر لار یم.
له ترکیې سره د امریکا اړیکې په ناتو کې د سویدن د شاملیدو په اړه د اردوغان اعتراض او همدارنګه له مسکو سره د انقرې نږدې اړیکې او د سوریې په اړه اختلافاتو له کبله خنډینۍ شوې دي.
۶۹ کلن اردوغان په استانبول کې له یوه بس څخه خپلو پلویانو ته په وینا کې وویل: نن ترکیه یوازنی ګټونکې ده. زه له خپلو ټولو خلکو مننه کوم، چې يو ځل بيا يې مونږ ته د پېنځه کلونو لپاره د هېواد د حکومت کولو مسووليت راکړ.
اردغان، د اسلامپالو ریښو لرونکي د عدالت او پراختیا ګوند مشر له رای ورکوونکيو څخه غوښتنه وکړه، چې د ژورو اقتصادي ستونزو څخه پام ځانته واړوي.
د اردوغان پلویانو، چې د هغه د استانبول استوګنې مخې ته راټول شوي وه؛ د الله اکبر نارې پورته کړې.
۲۸ کلنې نیسا اردوغان ته ډاډ ورکړ، چې تمه ده هرڅه به ښه شي.
د اردوغان یو بل پلوي میرت نومي ویلي، چې ترکیه به له هغه سره د پېنځه نورو کلونو لپاره په واک کې پاتې شي.
دغه ۳۹ کلن میرت، چې له خپل زوی سره دا خوښي لمانځني زیاتوي: د نړۍ په هر هېواد کې ستونزې، خو د ځواکمنې رهبرۍ سره به د ترکیې ستونزې هم له منځه ولاړې شي.
۲۴ کلن بوګرا اوزتوګ، چې قلیچدار اوغلو ته یې رای ورکړې؛ مخالفان یې په بدلون کې پر پاتې راتلو تورن کړل. هغه وایي: زه غمجن او مایوسه یم؛ خو ناهیلی نهیم. زه اوس هم فکر کوم، چې واقعیت او حقیقت خوښوونکي خلک شته دي.
اردوغان د می په ۱۴ د رای اچونې د لومړي پړاو، چې پارلماني ټاکنې هم په کې شاملې وې؛ د خپل ګوند او پلویانو پر بري ډاډمن و او ان زلزله ځپلیو ۱۱ ولایتونو د رایو په سر کې و، چې پارلماني دېرکی یې هم ورپربرخه کړ.
د فرانسې ولسمشر ایمانویل مکرون هم مبارکي ورکړه او وایي، چې فرانسه او ترکیه له یو بل سره د مقابلې لپاره سترې ننګونې هم لري.
اردوغان، چې کلونه کلونه یې په سیمه کې له ګڼو حکومتونو سره مخالفت درلود؛ په وروستیو کلونو کې یې د پخلاینه دریځ خپل کړی دی.
نړۍ
امریکايي پولیسو په کلمبیا پوهنتون کې د فلسطینیانو ۱۰۰ ملاتړي ونیول
د نیویارک ښار پولیسو تېره شپه په کلمبیا پوهنتون کې د همیلټونهال ودانۍ ته ننوتل او د فلسطینیانو ملاتړي ۱۰۰ لاریونکوونکي يې ونیول.
د نیویارک پولیس پر سیمهییز وخت د شپې نهه بجې کلمبیا پوهنتون ته دننه شول او د شپې له ۱۱ بجو وروسته یې اعلان وکړ، چې د پوهنتون انګړ له لاریونکوونکیو پاک شوی دی.
د پوهنتون چارواکو له پولیسو غوښتي، چې دوی دې لږ تر لږه د مې تر اووهلسمې ( د غویی اتهویشتمې) پورې په پوهنتون کې پاتې شي.
په کلمبیا پوهنتون کې د فلسطین پلوه ډلو یوه بنسټیزه غوښتنه دا ده، چې پوهنتون دې د هغو شرکتونو له پانګوونې پاک شي، چې پر غزه د اسرائیلو له بریدونو ګټه پورته کوي.
د کلمبیا پوهنتون د دوشنبې پر ورځ په یوه خبرپاڼه کې څرګنده کړې وه، چې د زدهکوونکیو د مشرانو او د پوهنتون چارواکو ترمنځ رغنده بحثونه وشول؛ خو له بده مرغه کومې هوکړې ته ونه رسیدل.
د دوشنبې پر ورځ پر سیمهییز وخت د امریکا ولسي جرګې ۲۱ ډیموکراټو استازو په نیویارک کې د کلمبیا پوهنتون بورډ ته ولیکل: اوس هغه وخت رارسېدلی، چې پوهنتون پرېکنده عمل وکړي؛ د لاریونکوونکیو کېږدۍ راټولې او د خپلو ټولو محصلینو خوندیتوب او امنیت ډاډمن کړي.
د امریکا د نیویارک کلمبیا پوهنتون، چې د غزې له خلکو سره د پیوستون د غورځنګ پر مرکز بدل شوی دی؛ د فلسطینیانو له ملاتړو زدهکړیالانو غوښتي، چې سیمه خوشې کړي او پوهنتون به له اسرائیلو سره هیکله اړیکې پرې نکړي.
نړۍ
د امریکا بهرنیو چارو وزیر د غزې او اسرائیلو د اړیکو عادي کولو لپاره سعودي عربستان ته رسېدلی
رویټرز د دوشنبې پر ورځ (د غویی لسمه) څرګنده کړې، چې د امریکا بهرنیو چارو وزیر انټونیو بلینکن سعودي عربستان ته رسېدلی، چې د غزې له جګړې وروسته د اسرائیلو او غزې ترمنځ د اړیکو د عادي کولو په اړه خبرې وکړي.
بلینکن د دوشنبې پر ورځ ریاض ته ورسېد او تمه ده، چې عربي هېوادونه له اروپايي هغو سره راټول کړي او پدې خبرې وکړي، چې اروپا څنګه کولی شي د سپږ میاشتني بمبارډ او ویجاړیو وروسته د دغې کوچنۍ سیمې د بیارغونې په هڅو کې ونډه.
امریکا د اسرائیلو له دې هدف سره همغږې ده، چې حماس باید له منځه یوړل شي او نور ونشي کولی د غزې په راتلونکي کې رول ولوبوي؛ خو واشنګټن نه غواړي، چې اسرائیل دې د غزې تړانګه بېرته ونیسي او پرځای یې د داسې یو جوړښت په لټه کې دي، چې په کې د عربي هېوادونو پر ملاتړ یو اصلاح شوی فلسطیني دولت جوړ شي.
بلینکن به له سعودي چارواکو سره د سعودي عربستان او اسرائیلو ترمنځ د اړیکو د عادي کولو لپاره د یوې داسې معاملې د منځګړیتوب په اړه خبرې وکړي، چې واشنګټن له متقابلې دفاع او امنیتي ژمنو سره ریاض ته د اټومي همکارۍ تړونونه هم راونغاړي.
لوړ پوړیو امریکایي چارواکو په وروستیو اوونیو کې د بشري وضعیت د ښه کولو لپاره د اسرائیلو له هڅو هرکلی کړی؛ خو په وار وار یې ویلي، چې نور ډېر کار ته اړتیا لري.
نړۍ
د فلسطین پر رفح ښار اسرائیلي ځواکونو د ځمکنيو بریدونو ګواښ وکړ
د چارشنبې پر ورځ (د غویی پېنځمه) د غزې د شمالي سیمو بمبارډ څو اوونیزه نسبي چوپتیا پای ته ورسوله او اسرائیلي حکومت اعلان وکړ، چې د رفح پر اړوند سیمه به پراخ ځمکنی برید ترسره کړي.
د اسرائیلو د لومړي وزیر بنیامین نتانیاهو یوه ویاند ویلي؛ اسرائیل په رفح کې د ځمکنیو عملیاتو لپاره د خپل پلان د پلي کولو پړاوونه وهي، خو د برید ټڼاکلی مهالوېش یې وړاندې نکړ.
د امريکا په ګډون لویديځو هېوادونو، چې د اسرائيلو تر ټولو نږدې متحدین دي له دغه هېواده پر رفح، چې د غزې له نيمايي د ډېرو وګړيو دوه ميليون او درې سوه زره خلکوته یې پناه ورګړې؛ له بريده ډډه وکړي.
د سپینې ماڼۍ د ملي امنیت سلاکار جیک سالیوان ویلي، واشنګټن اوس هم د رفح په اړه له اسرائیلو سره پر خبرو بوخت دی او تمه ده، چې د دواړو هېوادونو چارواکي به ډېر ژر پر دې موضوع یو ځل بیا مخامخ خبرې وکړي.
د اسرائیلو یوه لوپوړي دفاعي چارواکي د نوم نه ښودلو پر شرط رویټرز خبري آژانس ته ویلي، چې اسرائیل د رفح له حملې مخکې د ملکي وګړو د ایستلو لپاره چمتووالی نیولی دی.
هغه زیاته کړې: یوازې یو شی پاتې دی، چې نتانیاهو د برید امر وکړي.
د غزې په تړانګه کې، چې د حماس تر کنټرول لاندې ده؛ د روغتیايي چارواکو ویلي؛ تر اوسه په دې جګړه کې، چې اوومه میاشت یې روانه ده له ۳۴ زرو ډېر فلسطینیان وژل شوي دي.
د غزې روغتیا وزارت هم ویلي، چې د تېرو ۲۴ ساعتونو په بریدونو کې لږ تر لږه ۷۹ فلسطینیان وژل شوي او ۸۶ نور دي.
-
تازه خبرونه4 days ago
د بغلان ولایت د غوري سمنټو تولید زیات شوی
-
سیمه ییز خبرونه3 days ago
د دوبۍ واکمن د هوایي ډګر د نوي ټرمینل جوړولو لپاره ۳۵ میلیارډ ډالر تصویب کړل
-
تازه خبرونه4 days ago
ترکمنستان د ټاپي پروژې بشپړولو ته ژمن دی – امانوف
-
سیمه ییز خبرونه4 days ago
په عراق کې به همجنسبازان پر۱۵ کاله بند شي –پارلمان
-
لوبی4 days ago
په افغانستان اتلانو لیګ کې موج ساحل ۲-۱ سرسبز یاشلر او سورخ پوشان ۶ -۰ میوند مات کړل
-
سیمه ییز خبرونه1 day ago
په هر حال پر رفح برید شونی دی – نتانیاهو
-
تازه خبرونه3 days ago
تېر کال د ۳۵ میلیون ډالرو پر ارزښت پراختیايي او بشري پروژې ترسره شوي
-
لوبی1 day ago
افغانستان د ۲۰۲۴ کال ۲۰ اوریز نړیوال جام ته لوبډله اعلان کړه