امریکايي جراحانو د خوګ زړه په یوه ناروغ انسان کې ځای پر ځای کړی، چې دا انسان ته د دغه زړه دوه‌یم پیوند دی، چې تجربه کیږي.

د امریکا د مریلنند ایالت داکترانو د جمعې پر ورځ ویلي، چې دوه ورځې وروسته دغه ناروغ سړی ټوکې کولې او پر څوکۍ کېناسته.

د مریلند په طبي پوهنتون کې د داکترانو د څرګندونو له مخې؛ پخوانی سرتېری لارنس فاسیت د زړه د ناروغۍ له مبله د مرګ تر څنډې رسېدلی و؛ خو نورې روغتیایی ستونزې پدې معنا دي، چې هغه د زړه دودیز پیوند تهه وړ نه و.

فاسیت  له عملیاتو وروسته، چې چارشنبه تر سره شږویویلي؛ هیڅوک نه پوهیږي، چې له دې ځای څخه به څه پیښیږي ؛ خو لږ تر لږه اوس زه امید او فرصت لرم. زه به د هرې ساه لپاره مبارزه وکړم، چې ایستلی یې شم.

راتلونکې څو اوونۍ به اړینې وي؛ خو داکتران د خوګ زړه له پیوندولو وروسته د فاسیت لومړني غبرګون څخه خوښ دي.

له حیواناتو څخه انسانانو ته د غړیو د لېږد هڅې له لسیزو راپدیخوا ناکامې شوي؛ ځکه، چې د خلکو د معافیت سیسټم سمدستي بهرني نسجونه له منځه وړي.

اوس ساینس پوهان هڅه کوي، چې د جینیکي پلوه له اصلاح شوي خنزیر څخه کار واخلي، چې د دوی غړي نور ورته، ورته کړي.

په یوه بیان کې د نوموړي میرمن  این فاسیت ویلي: مونږ له یو بل سره د ډیر وخت تمه کولو پرته بله تمه نه‌لرو. دا دومره ساده کیدی شي لکه په یوه دالان کې ناسته او یوځای کافي څښل.

دا ځل د خوګ د زړه پیوند له تېر پیونده څه توپیر لري:  تېر کال ساینس پوهانو په زړه کې د خوګ ویروس نښې ولیدلې؛ خو اوس دوی د پټو ویروسونو د موندلو لپاره غوره ازموینې لري او درمل یې هم بدل کړل.

روغتون ویلي؛ د جمعې تر ورځې پورې د هغه نوی زړه پرته له کوم ملاتړه ښه کار کوي.

د خوګ پیوند شوی زره ۱۰ اصلاح شوي جنونه لري، چې د خوګ ځینې جینونه له منځه وړي او ځینې انساني جینونه اضافه کوي، چې د انسان معافیت سیستم ته د منلو وړ وي.

بیات بنیاد د کابل د ماشومانو روغتون په انګړ کې د مور او ماشوم روغتون پر معیاري ډول له جوړولو وروسته پرانیست او رسماً د عامې روغتیا وزارت ته وسپارل شو.

 د بيات بنياد مسوولينو ويلي، چې د دغه روغتون له جوړولو يې موخه د ميندو او ماشومانو د مړينې د کچې راټيټول دي.

د بیات بنیاد لوی مشر داکتر احسان الله بیات ويلي؛ د دې روغتون له جوړولو یې موخه دا ده، چې په هېواد کې د مور او ماشوم مړینه را کمه او میندو او ماشومانو ته مناسب روغتیايي خدمتونه وړاندې کړي.

نوموړي زیاته کړې؛ د عامې روغتیا وزارت د څرګندونو له مخې د بیات بنیاد له‌خوا په جوړو شویو روغتونونو کې تر اوسه د درې میلیون ماشومانو او میندو درملنه شوې ده.

د ماشومانو او میندو لپاره دغه ځانګړی روغتون په څلورو پوړونو کې  پر ۳۲۰۰ متره مربع مساحت کې د ۲۹۶ میلیون افغانیو پر لګښت جوړ او په عصري طبي وسایلو سمبال شوی دی.

د ریاست الوزرا اداري مرستیال عبدالسلام حنفي هم د خوښۍ له څرګندولو سره ویلي: مناسبه ده؛ د دغه څلور پوړیز روغتون د جوړېدو په مناسبت له بیات بنیاد څخه مننه وکړو، چې دا روغتون یې د ۲۹۶ میلیون افغانیو پر پانګه‌ونه بشپړ او جوړ کړی دی.

د عامې روغتیا وزارت هم ویلي؛ په هېواد کې د تېرو دوه کلونو پر پرتله د ميندو او ماشومانو د مړينې کچه کمه شوې او د ماشومانو او ميندو د مړينې د کچې د راټيټولو لپاره هڅې روانې دي.

د دغه وزارت سرپرست وايي؛ په ټولو ولایتونو کې د روغتیايي خدمتونو د وړاندې کولو لپاره منظم  پلانونه لري.

د عامې روغتیا وزارت چارسمبالي قلندر عباد ویلي؛ په هېواد کې د میندو او ماشومانو د مړینې کچه د دوه کاله مخکې پر پرتله د پام وړ کمه شوې ده.

د اسلامي امارت مسوولینو په روغتیايي، ټولنیزو او بشري برخو کې د بیات بنیاد له هڅو ستاینه وکړه او له نورو ملي پانګوالو او سوداګرو یې وغوښتل، چې د هېواد په پرمختګ کې ونډه واخلي.

د خواړو او درملو ملي ادارې عمومي رييس د خواړو او درملو د ملي ادارې د دندو او فعاليتونو په اړه د پوهاوي په یوه غونډه کې څرګنده کړې؛ دغه اداره به اجازه ورنه‌کړي، چې له ګمرکونو څخه بې کیفیته خوراکي توکي او درمل هېواد ته رادننه شي.
د خوراکي توکو او درملو د ملي ادارې مشر ويلي، د دغې ادارې له اجازې پرته د هېواد ګمرکونو ته درمل او خواړه واردېدلینه‌شي.
د خواړو او درملو ملي ادارې رییس عبدالباري عمر وايي، د دې ادارې یو هدف خلکو ته د ښه، باکیفیته او معیاري خواړو او درملو برابرول دي.
د نوموړي د څرګندونو له مخې؛ په نږدې راتلونکي کې به د نړۍ هېوادونو ته د درملو د صادراتو لړۍ هم پیل شي.
هغه ویلي، چې په تېر یو نیم کال کې یې ۱۰ کارخونو ته د فعالیت اجازه ورکړې او تر ۳۴۲ ټنو ډېر بې کیفیته خوراکي توکي یې له منځه وړي دي. په دې موده کې د درملو د قاچاق پر وړاندې جدي مبارزه شوې او ډېر ژر به لابراتوارونه پر کار پیل وکړي، چې حلال له حرام څخه بېل کړي.
د صنعت او سوداګرۍ وزارت مرستیال قدرت الله جمال وايي؛ افغانستان د درملو په برخه کې ۵۰ سلنه پر ځان بسیا کېدو ته رسېدلی او د راتلونکي کال تر پایه به دغه شمېر ۱۰۰ ته ورسېږي.
قدرت الله جمال له سوداګرو او پانګوالو غواړي، چې د هېواد د درملو په سکتور کې پانګونه وکړي.
په همدې حال کې د افغانستان خلک هر کال ۵۰۰ میلیون دالره بهر ته د ناروغانو پر درملنې لګوي؛ ځکه، چې په افغانستان کې د درملنې بهیر دومره معیاري نه‌دی، چې د ټولو ناروغانو درملنه په هېواد کې دننه وشي.