د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ یو ځل بیا په ۲۰۲۱ کال کې له افغانستان څخه د امریکایي ځواکونو د وتلو پر څرنګوالي سختې نیوکې کړي او د پوځ پخوانی لوی درستیز جنرال مارک میلي یې د پوځي تجهیزاتو د پاتې کېدو پر وړاندیز “احمق” وباله.

ټرمپ د سې‌شنبې پر ورځ په واشنګټن کې د کابینې غونډې ته د خبرو پر مهال ویلي، چې د پوځ له دې پرېکړې سره، چې په افغانستان کې یې د میلیارډونو ډالرو پوځي تجهیزات پرېښول؛ مخالفت و او پدې اړه یې له جنرال میلي سره بحث هم کړی دی.

هغه زیاته کړې: “زه پوهیدم، چې میلي یو احمق دی.”

ټرمپ ويلي:  جنرال میلي استدلال کړی و، چې له افغانستان څخه د تجهیزاتو لېږدول ګران تمامیږي او غوره یې پرېښودل دي؛ خو دا پرېکړه او د امریکايي ځواکونو چټک او نامنظم وتل د امریکا په تاریخ کې “تر ټولو شرمونکې شېبه” وه.

هغه ټینګار کړی، چې اصلي ستونزه نه یوازې د سرتېرو ایستل ول، بلکې د وتلو هغه نامنظمه، وژونکې او سپکوونکې طریقه وه، چې په کې ترسره شوه.

هغه زیاته کړې: ” نه یوازې مونږ له افغانستان څخه راووتو، بلکې له شرموونکو تلفاتو سره مو هغه ځای پرېشوو، چې راته شرم دی.”

ټرمپ له دې مخکې هم د جو بایډن اداره او د امریکا پوځي قومندانان پدي بڼه وتلو تر نیوکې لاندې نیولي او دا یې د هېواد د معاصر تاریخ ترټولو بده پوځي پرېکړه یاده کړې وه.

د فاکس نیوز د راپور له مخې: جنرال میلي، چې اوس متقاعد دی؛ تر اوسه یې د دغو نویو څرګندونو په اړه غبرګون ندی ښودلی؛ خو پخوا یې ویلي وه، چې ټرمپ فاشیست دی او واک ته له بیا رسېدو سره به له خپلو منتقدینو غچ واخلي.  

ذبیح الله مجاهد د اسلامي امارت د مشر او قاضي القضات د نیولو په اړه د هاګ نړیوالې جنایي محکمې د راپور د خپرېدو په غبرګون کې ويلي، چې دا ډول حکمونه د اسلامي امارت پر” اراده او مذهبي دریځ” اغېزه نشي کولی.

د اسلامي امارت ویاند په یوه غږیزه څرګندونه کې ویلي: “مونږ د نړیوالې جنایي محکمې پر نوم اداره نه پېژنو او نه هم مونږ د هغې د حکمونو منلو ته اړ یوو.”

مجاهد زیاته کړې، چې په غزه کې د فلسطینیانو نسل وژنه د اسرائیلو لخوا او د دې رژیم د ملاتړ کوونکو هېوادونو پر ملاتړ ترسره کیږي او هره ورځ سلګونه ماشومان او ښځې پرته له کوم دلیل څخه وژل کیږي.

د نوموړي د څرګندونو له مخې؛ د نړیوالې جنایي محکمې لخوا د بشري حقونو شعار یوه “شرموونکې” موضوع ده.

په هاګ کې د جرمونو نړیوالې محکمې نن (سې‌شنبه) له “بشري حقونو د سرغړونې” پر تور د اسلامي امارت د رهبر هبة‌الله آخوندزاده او د قاضي القضات عبدالحکیم حقاني د نیولو امر صادر کړی دی.

بیات بنیاد ویلي، چې د هرات په اسلام‌کلا پوله کې یې زرګونو افغان کډوالو ته خوراکي او نا‌خوراکي مرستې وېشلې دي.

د بیات بنیاد لوی مشر احسان الله بیات ويلي، چې له ایران څخه راستنېدونکو کډوالو ته د دې بنیاد مرستې د پولې په صفري نقطه کې د خیمو ایښودل، د خوراکي توکو د بستو وېشل او د اسلام‌کلا له پولې څخه د زرګونو خلکو لېږدول رانغاړي.

احسان الله بیات ویلي: ” له ګاونډ هېواد څخه زمونږ د عزیزانو بېرته راستنېدل په داسې غمجن حالت کې د منلو وړ ندي. دوی باید دومره ځوریدلي نه وای. له همدې کبله زه د خپلې کورنۍ، بیات بنیاد پر استازیتوب او له افغان بېسیم شرکت سره پر همکارۍ هڅه کوو، چې د خپلو هېوادوالو دا بېرته کډوالي آسانه کړو.”

نوموړي زیاته کړې: “مونږ یو لړ ترتیبات د ټرانسپورټ، خوړو، اوبو او ځینو نورو توکو په ګډون، چې عزیزان (کډوال) مو ورته د تغذیې لپاره اړتیا لري؛ په پام کې نیولي او دا مرستې نورې هم پراخوو.”

بیات ټینګار کړې؛ دا همکاري د مهاجرو د لېږد رالېږد د بهیر د آسانه کولو پر موخه ترسره کیږي.

د نوموړي د څرګندونو له مخې؛ له ایران حخه راستنطدونکو ته دا امکانات نور هم براخیږی.

هغه ټینګار وکړ، چې د دې بنیاد د همکاريو موخه د مهاجرینو د لېږد آسانه کول او له ایران څخه راستنېدونکو مهاجرینو ته د آسانتیاوو برابرول دي.

احسان الله بیات وایي، چې په راتلونکو پړاوونو کې به د بیات بنیاد لخوا د همکارۍ د زیاتوالي هڅې روانې وساتل شي.

هغو کډوالو، چې د بیات بنیاد مرستې ترلاسه کړي؛ ترې خپل رضایت څرګندوي او غواړي، چې را بنیاد خپلې مرستې روانې وساتي.