د رویټرز د راپور له مخې؛ د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ د شنبې پر ورځ ویلي، چې هغه به د دوشنبې پر ورځ د روسیې له ولسمشر ولادمیر پوتین سره د اوکراین د جګړې د بندولو په اړه خبرې وکړي.

ټرمپ تېره اوونۍ په خلیج کې د سفر پر مهال د خبرو اترو لپاره ترکیې ته په داسې حال کې د سفر وړاندیز وکړ، چې که پوتین د اوکراین په خبرو کې ګدون وکړي؛ خو پوتین یې وړاندیز ونه‌مانه.

د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ پوتین او د اوکراین پر ولسمشر ولادمیر زیلینسکي فشار راوړی، چې د درې کلنې جګړې پر اوربند هوکړه وکړي.

د دې راپور له مخې؛ ټرمپ په خپله ټولنیزه پاڼه Truth Social کې لیکلي، چې له پوتین سره به ټیلیفوني اړیکه د دوشنبې پر ورځ پر ختیځ وخت د سهار پر ۱۰ بجو ټینګه شي.

هغه زیاته کړې: “د دې اړیکې موضوع به؛ د ‘وینې بهېدل’ بندېدل وي، چې په منځنۍ کچه په اوونۍ کې له ۵۰۰۰ څخه ډېر روسي او اوکرایني سرتېري وژني او سوداګري وي.”

ټرمپ زیاته کړې، چې وروسته به له زیلینسکي او د ناټو له بېلابېلو غړو سره خبرې وکړي.

هغه لیکلي: “هیله ده، چې دا به یوه ګټوره ورځ وي. اوربند به په کې وشي او له تاوتریخوالی ډکه جګړه، داسې یوه جګړه، چې باید هیڅکله نه وای شوې؛ پای ته ورسیږي.”

روسیې د اوکراین په شخړه کې د امتیازاتو ورکولو لپاره لږ لېوالتیا ښودلې ده.

یوه لوړ پوړي اوکرایني چارواکي، چې له خبرو اترو سره بلد دی د جمعې پر ورځ مخکې له دې، چې دوی اوربند ته غاړه کېدي؛ رویټرز ته وویل: د استانبول د سولې په خبرو اترو کې د روسیې مذاکره کوونکو له اوکراین څخه وغوښتل؛ خپل سرتېري دې له ټولو هغو اوکرایني سیمو څخه وباسي، چې مسکو یې ادعا لري.  

د تاتارستان ولسمشر رستم مینیخانوف د “روسیه او اسلامي نړۍ” تر سرلیک لاندې د کازان د شپاړلسم نړیوال اقتصادي فورم په څنډه کې د رییس الوزراء له اقتصادي مرستیال ملا عبدالغني برادر سره په کتنه کې وویل؛ له تاتارستان څخه به یو پلاوی کابل ته واستول شي، چې له افغانستان سره په بېلابېلو سکټورونو کې اړیکې پراخې کړي.

د ریاست الوزراء اقتصادي مرستیالۍ د مینیخانوف د څرګندونو له مخې ویلي، چې اوسمهال په ځینو برخو کې له افغانستان سره سوداګري روانه ده؛ خو له دې وروسته دوی چمتو دي، چې د دې تبادلو کچه لوړه کړي.

په دې ناسته کې د کاماز موټرو تولیدي شرکت عمومي رییس ویلي؛ تاتارستان چمتو دی، چې افغانستان ته د کاماز باربري او اور وژنې موټرو صادرات زیات کړي او په دې برخه کې به له ولسمشر مینیخانوف څخه د افغانستان لپاره ځانګړې سبسایډي هم ترلاسه کړي.

هغه زیاته کړې؛ هغه پلان لري، چې افغانستان ته د سفر پرمهال بازار وارزوي او بیا په دې برخه کې عملي ګامونه پورته کړي.

د تاتارستان د کرنې او خوړو وزیر په دې غونډه کې هم ویلي؛ دوی چمتو دي، چې له دې وروسته افغانستان ته د حلالو خوړو صادرات زیات کړي.

دواړو خواوو د دوه اړخیزو اقتصادي او سوداګریزو اړیکو او همدارنګه په افغانستان کې د تاتارستان پانګوالو د پانګونې په اړه خبرې وکړې.

په دې کتنه کې ملا عبدالغني برادر د تاتارستان له ولسمشر څخه د اسلامي امارت پلاوي ته د کازان شپاړلسم نړیوال اقتصادي فورم ته د بلنې له کبله مننه وکړه.

ملا عبدالغني برادر دا بلنه د افغانستان او نورو هېوادونو ترمنځ د دوه اړخیزو سیاسي او اقتصادي اړیکو د پیاوړتیا لپاره یو ګام وباله.

ملا برادر زیاته کړې؛ د اسلامي امارت بهرنۍ پالیسي خپلواکه، مثبته، بې طرفه، متوازنه او اقتصاد محوره ده او د نړۍ له ټولو هېوادونو سره ښې اړیکې غواړي.

هغه څرګنده کړې، چې د دې پالیسۍ پر بنسټ اسلامي امارت غواړي؛ له تاتارستان جمهوریت سره په ځانګړي توګه په افغانستان کې د پانګونې، انرژۍ، بېخبناوو او د دوه اړخیزې سوداګرۍ د پراختیا په بېلابېلو برخو کې خپلې اړیکې پراخې کړي.

هغه په ​​افغانستان کې وضعیت او شرایط د پانګونې لپاره مناسب وبلل او د تاتارستان له پانګوالو یې وغوښتل، چې په افغانستان کې د تېلو او ګازو استخراج او چاڼ په سکټورونو، ساختماني پروژو، اوسپنې‌پټلۍ او نورو برخو کې پانګونه وکړي.

ملا برادر د کازان شپاړلسم نړیوال اقتصادي فورم د افغانستان او تاتارستان ترمنځ د اقتصادي او سوداګریزو اړیکو د پراختیا لپاره یو ښه فرصت وباله او څرګندوي، چې باید د دواړو هېوادونو ترمنځ د نندارتونونو او نورو اقتصادي پروګرامونو د جوړولو لپاره هڅې وشي، چې په دې برخه کې له شته ظرفیتونو څخه پوره ګټه پورته شي.

ویل کیږي، چې ملا برادر د تاتارستان ولسمشر ته د دوه اړخیزو اړیکو د پراختیا لپاره افغانستان ته د سفر بلنه ورکړه.

د بهرنیو چارو وزارت چارسمبالي امیر خان متقي او د قزاقستان د لومړي وزیر مرستیال او بهرنیو چارو وزیر مراد نورتیلو په ټیلیفوني خبرو کې د دواړو هېوادونو ترمنځ د اړیکو پر ښه‌والي بحث کړی دی.

د بهرنیو چارو وزارت د اړیکو رییس ضیا احمد تکل په یوه بیان کې ویلي، چې په دې ټیلیفوني اړیکه کې د دوه اړخیزو اړیکو پیاوړتیا، د سوداګرۍ او ټرانزیټ پراختیا او د دواړو هېوادونو ترمنځ د ډیپلوماټیکو اړیکو د کچې لوړولو په اړه خبرې وشوې.

امیر خان متقي قزاقستان د منځنۍ آسیا یو له مهمو هېوادونو څخه وګاڼه او هیله یې څرګنده کړه، چې د موجوده ظرفیتونو پر کارولو به دواړه هېوادونه د سیمې د پرمختګ او سوکالۍ لپاره همکارۍ ته دوام ورکړي.

هغه له قزاقستان سره د افغانستان اړیکې مهمې وګڼلې او یو ځل بیا یې په بېلابېلو سکټورونو کې د همکارۍ پر پراختیا ټینګار وکړ.

د قزاقستان بهرنیو چارو وزیر د بهرنیو چارو وزارتونو په کچه د تعاملاتو د زیاتوالي غوښتنه هم وکړه. هغه دا هم اعلان وکړ، چې په نږدې راتلونکي کې به په رسمي سفر کابل ته راشي.

نورتیلو ویلي؛ هېواد یې چمتو دی، چې په افغانستان کې د تورغونډۍ-هرات د اوسپنې‌پټلۍ د جوړولو په پروژه کې ۵۰۰ میلیون ډالر پانګونه وکړي.