نړۍ
ترکیه د ولسمشریزو ټاکنو له دوهیم پړاو سره مخ شوه
رویترز راپور ورکړی، چې ولسمشر طیب اردوغان د دوشنبې پر ورځ ترکیه او د ترکیې د ولسمشریزو ټاکنو د لومړي پړاو له رهبرۍ وروسته دمه پیل کړه؛ خو سیال یې قلیچدار اوغلو درېیمې لسیزې ته د ولسمشر د واکمنۍ د غزولو په مخنیوي کې له سختې مبارزې سره مخ شو.
د ترکیې په ولسمشریزو ټاکنو کې یو نوماند هم ۵۰ سلنه رایې نهدي ګټلي؛ ځکه، نو ټاکنې دوهیم پړاو ته وغزېدې.
د اردوغان د خلکو اتحاد، چې له اسلامپاله ګوند او ملتپاله شریکانو کوړ دی؛ د ترکیې په نوي پارلمان کې له ۶۰۰ څوکیو څخه د ۳۲۱ څوکیو پر ګټلو د ولسمشرۍ په دوهیم پړاو ټاکنو کې د هغه چانس نور هم زیات کړی دی.
اردوغان تېره شپه په پلازمېنه انقره کې د خپلو پلویانو د خوشالولو په مراسمو کې وویل: "بې له شکه زمونږ هېواد ګټونکی دی.
د انتخاباتو کمیسیون مشر احمد ینر خبریالانو ته ویلي، د ولسمشرۍ په ټاکنو کې د ډېرو رایو له شمېرلو وروسته اردوغان ۴۹ اعشاریه ۵۱ سلنه او د هغه اصلي سیال کمال قلیچدار اوغلو ۴۴ اعشاریه ۸۸ سلنه رایې خپلې کړې دي. د رای اچوونکیو شمېر هم خورا ډېر و.
ملتپال نوماند سینان اوغان، چې د یکشنبې په ټاکنو کې درېیم ځای لري؛ رویترز ته په یوه مرکه کې ویلي، چې هغه به هغه وخت په دوه یم پړاو کې له قلیچدار اوغلو ملاتړ وکړي، چې د پارلمان درېیم لوی کرد پلوه ګوند ته امتیازات رد کړي.
دغه ګوند، HDP د قلیچدار اوغلو ملاتړ کوي؛ خو له کرد وسلهوالو سره پر اړیکو لرلو تورن دی، چې دا یې ردوي.
هغه ۲.۸ میلیون رای ورکوونکي، چې په لومړي پړاو کې یې له اوغان ملاتړ کړی و؛ که اردوغان ته ماتې ورکړي، نو د قلیچدار اوغلو لپاره به مهم ثابت شي.
رویترز راپور ورکړی، چې له ټاکنو مخکې نظر پوښتنو ۶۹ کلن اردوغان له قلیچدار اوغلو څخه وروسته ښودلی و؛ خو اوس پایلو وښودله، چې ولسمشر اردوغان په هېواد کې له اقتصادي ستونزو او لوړ انفلاسیون سره - سره د محافظه کاره رای ورکوونکیو راټولولو وس هم لري.
د شپږو ګوندونو د اتحاد مشر قلیچدار اوغلو ژمنه وکړه، چې په ټاکنو کې به بریا خپله کړي او د اردوغان ګوند یې د پایلو په شمېرنه او راپور ورکولو کې پر لاسوهنه تورن کړ. هغه له خپلو پلویانو څخه د زغم غوښتنه وکړه؛ خو دوی د دوشنبې پر ورځ له ماتې سره مخ شول.
د اردوغان ملاتړي خوشحاله ول؛ ځکه، چې د ټاکنو او رایو پایلې یې په ډاګه شوې.
دوی ډاډمن دي، چې اردوغان کولی شي د ترکیې اقتصادي ستونزې حل کړي.
د ترکیې د ټولو خلکو لپاره دا ډیره مهمه ده، چې اردوغان ټاکنې وګټي. ان د نړۍ مسلمانان او ټول ترک غواړي، چې اردوغان د ولسمشر په توګه پاتې وي.
د اردوغان د پېنځه نورو کلونو واکمنۍ تمه به د مدني حقونو فعالین خفه کړي؛ ځکه، چې هغو د اصلاحاتو لپاره کمپاین کوي او د ترکیې دیموکراسي ته درناوی لري.
رویترز راپور ورکړی، چې که اپوزیسیون غالب شي؛ زرګونه سیاسي بندیان او فعالان به خوشې شي.
رویترز راپور ورکړی، چې د ترکیې ټاکنې په اروپا، واشنګتن، مسکو او په ټوله سیمه کې له نږدې څارل کیږي. اردوغان د ترکیې د ځواک په توګه له روسیې سره د اړیکو د پیاوړتیا ښکارندویي کوي او له امریکا سره د انقرې پر دودیز اتحاد فشار راوړي.
اردوغان د ولسمشر ولادیمیر پوتین سره ښې اړیکې لري او د هغه قوي څرګندونه احتمال لري، چې کرملین وهڅوي؛ خو د بایدن ادارې او همدارنګه ډېريو اروپایانو له اردوغان سره اړیکې خرابې کړي دي.
که څه هم د سپینې ماڼۍ ویاند جان کربي ویلي؛ ولسمشر جوبایدن له هر هغه چا سره کار کولو ته سترګې پر لار دی، چې رایې وګټي.
کرملین هم ویلي، چې تمه لري له ترکیې سره د روسیې همکاري روانه وساتيه دوام او هر څوک، چې وګټي اړیکې به ورسره ژورې شي.
نړۍ
د فرانسې حکومت د باور رایې په ترلاسه کولو کې پاتې راغی
د رویټرز د راپور له مخې؛ د ښي اړخو او کیڼ اړخو قانون جوړونکیو د لومړي وزیر میشل بارنیه پر وړاندې د پارلمان له ۳۳۱ رایو ملاتړ څرګند کړ.
د فرانسې قانون جوړونکیو د چارشنبې پر ورځ( د لیندۍ څوارلسمه ) له حکومت څخه د باور رای واخیسته او د اروپایی اتحادیې دوهیم لوی اقتصادي ځواک یې له سیاسي او اقتصادي کړکیچ سره مخ کړ.
د رویټرز د راپور له مخې؛ د ښي اړخو او کیڼ اړخو قانون جوړونکیو د لومړي وزیر میشل بارنیه پر وړاندې د پارلمان له ۳۳۱ رایو ملاتړ څرګند کړ.
بارنیه اوس باید خپله استعفا ولسمشر ایمانویل مکرون ته وسپاري او د خپل اقلیت حکومت درې میاشتنی پېر، چې د فرانسې په پېنځم جمهوریت( ۱۹۵۸) کې ترټولو لنډه موده وه پای ته ورسوي.
د فرانسوي رسنیو د راپورونو له مخې؛ تمه ده، چې هغه د پنجشنبې په سهار دا کار وکړي.
ښي او کیڼ اړخو افراطي ګوندونه د بارنیه پروړاندې هغه مهال متحد شول، چې نوموړي له رایې اچوونې پرته د ځانګړي واک له لارې بودجه وړاندې کړه.
په ۱۹۶۲ کال کې له جورج پومپیدو وروسته د فرانسې هیڅ حکومت د باور رای له لاسه نده ورکړې.
دا په داسې حال کې ده، چې د فرانسې سخت دریځه ګوند د مکرون د استعفا غوښتنه هم کړې ده.
نړۍ
په سویلي کوریا کې د ولسمشر یون د استیضاح او استعفا غوښتنه وشوه
رویټرز راپور ورکړی، چې د سې شنبې پر ورځ ناوخته د پوځي حکومت ناڅاپي اعلان له پارلمان سره یو خنډ رامنځته کړ؛ د سیاسي فعالیت منع کول او رسنۍ سانسورول یې رد کړل؛ ځکه وسلوال سرتېري په سیول کې د ملي شورا ودانۍ ته دننه شول.
د سویلي کوریا وکیلانو د چهارشنبه پر ورځ( د لیندۍ څوارلسمه ) له هغې وروسته د ولسمشر یون سوک یول د استیضاح غوښتنه وکړه، چې نوموړي د پوځي حکومت لغو اعلان کړه.
رویټرز راپور ورکړی، چې د سې شنبې پر ورځ ناوخته د پوځي حکومت ناڅاپي اعلان له پارلمان سره یو خنډ رامنځته کړ؛ د سیاسي فعالیت منع کول او رسنۍ سانسورول یې رد کړل؛ ځکه وسلوال سرتېري په سیول کې د ملي شورا ودانۍ ته دننه شول.
د اپوزیسیون ګوندونو قانون جوړوونکیو ائتلاف وویل؛ په پام کې ده، چې د چارشنبې پر ورځ د یون د استیضاح لپاره یوه طرحه وړاندیز کړي، چې باید په ۷۲ ساعتونو کې رای ورکړ شي.
د ائتلاف استازي هوانګ اون ها خبریالانو ته وویل؛ پارلمان باید ژر تر ژره د استیضاح لایحه تصویب او د ولسمشر کار سمدستي وځنډوي.
د خلکو واکمن ځواک ګوند مشر له دفاع وزیر کیم یونګ هیون څخه وغوښتل، چې له دندې ګوښه شي او ټوله کابینه دې استعفا ورکړي.
یون د سېشنبې پر ورځ ناوخته په یوه ټلویزیوني وینا کې ملت ته وویل: پوځي حکومت ته اړتیا وه، چې د اټومي وسلو لرونکې شمالي کوریا او د شمال دولت ضد ځواکونو څخه د هېواد دفاع او د آزاد اساسي قانون ساتنه وکړي. که څه هم هغه کوم ځانګړي ګواښ ته نغوته ونکړه.
پوځ ویلي، چې د پارلمان او سیاسي ګوندونو پر فعالیتونو به بندیز ولګول شي او رسنۍ او خپرونکي به د پوځي حکومت تر څارنې لاندې وي؛ خو په څو ساعتونو کې د سویلي کوریا پارلمان، چې له ۳۰۰ غړو څخه ۱۹۰ یې شتون درلود؛ په متفقه توګه د یون ګوند د ټولو ۱۸ غړیو په ګډون د پوځي حکومت د لرې کولو غوښتنه وکړه.
ولسمشر بیا دغه اعلامیه لغو کړه.
له ملي شورا بهر معترضانو چیغې او چکچکې وهلې؛ مونږ وګټله! هغوی چیغې وهلې او یو لاریونکوونکي ډول وهلو.
د چارشنبه پر ورځ په سیول کې د سویلي کوریا ترټولو لوی ائتلاف او د کوریا د سوداګرۍ اتحادیې کنفدراسیون د پرخ لاریون ژمنه کړې، چې د یون تر استعفا پورې به اعتصاب روان وساتي.
د امریکا سفارت په جنوبي کوریا کې له امریکايي وګړو غوښتي، چې هغو سیمو ته له ورتګ ډډه وکړي، چې لاریونونه په کې کېږي.
نړۍ
بریکس ته د ډالرو په اړه د ټرمپ ګواښ د پوتین له غبرګون سره مخ شو
د کرملین ویاند دمیتري پیسکوف د بریکس غړیو هېوادونو پر وړاندې د امریکا د ټاکل شوي ولسمشر ډونالډ ټرمپ ګواښ ته په غبرګون کې ویلي؛ د امریکا لخوا د زور او بندیزونو کارول د ډالرو کارولو ته د هېوادونو مجبورول به امریکا د ګټې پر ځای له ناوړې پایلې سره مخ کړي.
د کرملین ویاند ويلي: د امریکا هڅې د ډالرو جبري کارولو ته هېوادونه اړ کړي، چې په بهرنۍ سوداګرۍ کې د ملي اسعارو کارولو او ودې ته لېوالتیا ښکاره کړي.
د کرملین ویاند دمیتري پیسکوف د بریکس غړیو هېوادونو پر وړاندې د امریکا د ټاکل شوي ولسمشر ډونالډ ټرمپ ګواښ ته په غبرګون کې ویلي؛ د امریکا لخوا د زور او بندیزونو کارول د ډالرو کارولو ته د هېوادونو مجبورول به امریکا د ګټې پر ځای له ناوړې پایلې سره مخ کړي.
دمتري پیسکوف زیاته کړې: بحث یوازې د بریکس هېوادونو په اړه ندی. په ټوله کې د هغو هېوادونو شمېر، چې په خپلو بهرنیو سوداګریزو او اقتصادي هڅو کې پر ملي اسعارو کارولو ټینګار کوي؛ ورځ تر بلې ډېر شوی دی.
هغه زیاته کړې: "له بلې خوا، که امریکا لکه څنګه، چې دوی وایي هېوادونه به د نفوذ له لارې د ډالرو کارولو ته اړ کړي؛ شونې ده، چې ملي اسعارو ته پاملرنه به پیاوړې او ګړندۍ کړي.
د نوموړي د څرګندونو له مخې، ډالرو په ډېرو هېوادونو کې خپله لېوالتیا له لاسه ورکړى او د بدلېدو بهير يې پيل شوى او ګړندى روان دى.
د پیسکوف دا څرګندونې له هغې وروسته راپورته شوې، چې ټرمپ په ټولنیزو شبکو کې د بریکس غړي هېوادونه د بدیلو اسعارو پر رامنځته کولو وګواښل او وایي، چې که په سوداګریزو راکړه ورکړه کې بدیل اسعار د ډالرو پرځای وکاروي؛ نو له ۱۰۰ سلنې تعرفې سره به مخ شي.
-
تازه خبرونه2 days ago
قطري او بریټانوي چارواکي د افغانستان پر وضعیت وغږېدل
-
لوبی3 days ago
په زمبابوې کې د افغانستان د دوه اړخیزو کرکټ لوبو پر اړینو ټکو ځان خبر کړئ
-
تازه خبرونه4 days ago
ایران له افغانستان سره پر پوله ځانګړي پوځي تمرینات پیل کړل
-
سوداگري2 days ago
د پاکستان او افغانستان د سوداګرۍ خونې د سوداګرۍ پر کمېدا اندېښنه څرګنده کړه
-
نړۍ2 days ago
د فرانسې حکومت د باور رایې په ترلاسه کولو کې پاتې راغی
-
تازه خبرونه2 days ago
د افغانستان اقتصاد اوس هم له ننګونو سره مخ دی- نړیوال بانک
-
روغتيا3 days ago
په افغانستان او پاکستان کې د ګوزڼ پېښې مخ پر زیاتېدو دي – د روغتیا نړیواله ټولنه
-
نړۍ3 days ago
په سویلي کوریا کې د ولسمشر یون د استیضاح او استعفا غوښتنه وشوه