نړۍ
ترکیه د ولسمشریزو ټاکنو له دوهیم پړاو سره مخ شوه

رویترز راپور ورکړی، چې ولسمشر طیب اردوغان د دوشنبې پر ورځ ترکیه او د ترکیې د ولسمشریزو ټاکنو د لومړي پړاو له رهبرۍ وروسته دمه پیل کړه؛ خو سیال یې قلیچدار اوغلو درېیمې لسیزې ته د ولسمشر د واکمنۍ د غزولو په مخنیوي کې له سختې مبارزې سره مخ شو.
د ترکیې په ولسمشریزو ټاکنو کې یو نوماند هم ۵۰ سلنه رایې نهدي ګټلي؛ ځکه، نو ټاکنې دوهیم پړاو ته وغزېدې.
د اردوغان د خلکو اتحاد، چې له اسلامپاله ګوند او ملتپاله شریکانو کوړ دی؛ د ترکیې په نوي پارلمان کې له ۶۰۰ څوکیو څخه د ۳۲۱ څوکیو پر ګټلو د ولسمشرۍ په دوهیم پړاو ټاکنو کې د هغه چانس نور هم زیات کړی دی.
اردوغان تېره شپه په پلازمېنه انقره کې د خپلو پلویانو د خوشالولو په مراسمو کې وویل: “بې له شکه زمونږ هېواد ګټونکی دی.
د انتخاباتو کمیسیون مشر احمد ینر خبریالانو ته ویلي، د ولسمشرۍ په ټاکنو کې د ډېرو رایو له شمېرلو وروسته اردوغان ۴۹ اعشاریه ۵۱ سلنه او د هغه اصلي سیال کمال قلیچدار اوغلو ۴۴ اعشاریه ۸۸ سلنه رایې خپلې کړې دي. د رای اچوونکیو شمېر هم خورا ډېر و.
ملتپال نوماند سینان اوغان، چې د یکشنبې په ټاکنو کې درېیم ځای لري؛ رویترز ته په یوه مرکه کې ویلي، چې هغه به هغه وخت په دوه یم پړاو کې له قلیچدار اوغلو ملاتړ وکړي، چې د پارلمان درېیم لوی کرد پلوه ګوند ته امتیازات رد کړي.
دغه ګوند، HDP د قلیچدار اوغلو ملاتړ کوي؛ خو له کرد وسلهوالو سره پر اړیکو لرلو تورن دی، چې دا یې ردوي.
هغه ۲.۸ میلیون رای ورکوونکي، چې په لومړي پړاو کې یې له اوغان ملاتړ کړی و؛ که اردوغان ته ماتې ورکړي، نو د قلیچدار اوغلو لپاره به مهم ثابت شي.
رویترز راپور ورکړی، چې له ټاکنو مخکې نظر پوښتنو ۶۹ کلن اردوغان له قلیچدار اوغلو څخه وروسته ښودلی و؛ خو اوس پایلو وښودله، چې ولسمشر اردوغان په هېواد کې له اقتصادي ستونزو او لوړ انفلاسیون سره – سره د محافظه کاره رای ورکوونکیو راټولولو وس هم لري.
د شپږو ګوندونو د اتحاد مشر قلیچدار اوغلو ژمنه وکړه، چې په ټاکنو کې به بریا خپله کړي او د اردوغان ګوند یې د پایلو په شمېرنه او راپور ورکولو کې پر لاسوهنه تورن کړ. هغه له خپلو پلویانو څخه د زغم غوښتنه وکړه؛ خو دوی د دوشنبې پر ورځ له ماتې سره مخ شول.
د اردوغان ملاتړي خوشحاله ول؛ ځکه، چې د ټاکنو او رایو پایلې یې په ډاګه شوې.
دوی ډاډمن دي، چې اردوغان کولی شي د ترکیې اقتصادي ستونزې حل کړي.
د ترکیې د ټولو خلکو لپاره دا ډیره مهمه ده، چې اردوغان ټاکنې وګټي. ان د نړۍ مسلمانان او ټول ترک غواړي، چې اردوغان د ولسمشر په توګه پاتې وي.
د اردوغان د پېنځه نورو کلونو واکمنۍ تمه به د مدني حقونو فعالین خفه کړي؛ ځکه، چې هغو د اصلاحاتو لپاره کمپاین کوي او د ترکیې دیموکراسي ته درناوی لري.
رویترز راپور ورکړی، چې که اپوزیسیون غالب شي؛ زرګونه سیاسي بندیان او فعالان به خوشې شي.
رویترز راپور ورکړی، چې د ترکیې ټاکنې په اروپا، واشنګتن، مسکو او په ټوله سیمه کې له نږدې څارل کیږي. اردوغان د ترکیې د ځواک په توګه له روسیې سره د اړیکو د پیاوړتیا ښکارندویي کوي او له امریکا سره د انقرې پر دودیز اتحاد فشار راوړي.
اردوغان د ولسمشر ولادیمیر پوتین سره ښې اړیکې لري او د هغه قوي څرګندونه احتمال لري، چې کرملین وهڅوي؛ خو د بایدن ادارې او همدارنګه ډېريو اروپایانو له اردوغان سره اړیکې خرابې کړي دي.
که څه هم د سپینې ماڼۍ ویاند جان کربي ویلي؛ ولسمشر جوبایدن له هر هغه چا سره کار کولو ته سترګې پر لار دی، چې رایې وګټي.
کرملین هم ویلي، چې تمه لري له ترکیې سره د روسیې همکاري روانه وساتيه دوام او هر څوک، چې وګټي اړیکې به ورسره ژورې شي.
نړۍ
د ازبکستان په پلازمېنه کې چاودنې ۱۶۳ کسانو ته مرګ و ژوبله اړولې

د ازبکستان چارواکو ویلي؛ د پنجشنبې پر ورځ د تاشکند هوايي ډګر ته څېرمه په یوه ګودام کې د یوې زورورې چاودنې له کبله یو کس وژل شوی او ۱۶۲ نور ټپیان دي.
رویترز راپور ورکړی، چې د سهارنۍ چاودنې څپو د نږدې اپارتمان د بلاکونو لسګونه کړکۍ ماتې کړې دي.
د ازبکستان د روغتیا وزارت څرګندونو له مخې؛ د ځینو ټپیانو درملنه روانه ده.
د روغتیا وزارت د څرګندونو له مخې؛ یو تنکی هلک له هغې وروسته مړ شو، چې د کړکۍ چوکاټ پرې ولګېد. دغه راز ۲۴ کسان په روغتون کې بستر شوي وه؛ خو، د دوی روغتیایي حالت ګواښوونکی نهدی. دا په داسې حال کې ده، چې د ۱۳۸ ټپیانو درملنه روانه ده.
د ټولنیزو رسنیو ویدیوګانې او انځورونه ښیې، چې د اور لمبې او لوګي آسمان نیولی دی.
د چاودنې لامل روښانه نهدی؛ خو یو راپور له رعداو برقه خبر ورکوي.
د ازبکستان د بېړنیو حالاتو وزارت کارمندانو د ګړنديو هڅو په پایله کې اور مخ پر مهارېدو دی.
د تاشکند د نړیوال هوايي ډګر الوتنې عادي حالت لري؛ او الوتکې کښته او پورته کیږي.
په ټولنیزو رسنیو کې د دولتي څرګندونو له مخې راغلي، چې د اور وژنې ۱۶ دلې د ژغورنې لپاره لیږل شوې دي.
نړۍ
په عراق کې اورلګېدنې له ۱۰۰ ډېر کسان مړه او ۱۵۰ نور ټپیان کړل

رویترز د دولتي رسنیو د څرګندونو له مخې په ډاګه کړې؛ تېره شپه د عراق د نینوا ولایت د حمدانیه ولسوالۍ د واده په مراسمو کې د اورلګېدنې له کبله ۱۱۳ کسان مړه شوي او ۱۵۰ نور ټپیان دي.
د نینوا مرستیال والي حسن العلاق رویترز ته د ۱۱۳ کسانو له مړه کېدو کېدو پخلی کړی او دولتي رسنیو څرګنده کړې، چې د مړو شمېر له ۱۰۰ ډېر او ۱۵۰ نور ټپیان دي.
د دولتي رسنیو د څرګندونو له مخې، د ښار ژغورنې سیمهییزو چارواکو ویلي؛ اور په شمال ختیځه سیمه کې د اړوند مراسمو په بهیر د پټاکیو له چاودنو وروسته رامنځته شوی دی.
یوه ۳۴ کلن ځوان عماد یوحنا، چې له اوره پر تېښته راوتلی ویلي: مونږ وليدل، چې اور ولګېد او غړانده شو؛ هغو، چې هڅه وکړه پر راوتلو بریالي شول او هغوی، چې تم شول مړه شول.
د رویترز د خبریال ویدیو ښیي، چې اور وژونکي پر سوځېدلي تالار ګامونه پورته کوي او د ویجاړیو لوګي د څراغونو په رڼا کې ښکاري.
دولتي رسنیو ویلي؛ د لومړنیو معلوماتو له مخې ودانۍ د اور لګېدونکیو ودانیزو توکو څخه جوړه شوې وه، چې چټکه ونړېده.
د پېښې په ځای کې عیني شاهدانو ویلي؛ تېره شپ ۱۰:۴۵ د ودونو پر تالار په داسې حال کې اور ولګېد، چې د پېښې په وخت کې سلګونه خلک حاضر ول.
ویل کیږي، چې د دغې پېښې د يو شمېر ټپيانو روغتيايي حالت د اندېښنې وړ دی.
نړۍ
په نایجریا کې وسلهوالو ۱۴ کسان وژلي او ۶۰ نور تښتولي

وسلهوالو د یکشنبې پر ورځ د نایجیریا د سهیل لویدیځ زمفارا ایالت په دوه اړوند سیمو کې اته کسان ووژل او لږ تر لږه ۶۰ نور یې وتښتول.
د دغه هېواد د اړوند سیمو اوسېدونکیو او یوه سیمه ییز مشر ویلي؛ له دې پېښې دوه ورځې وروسته وسلهوالو کسانو د دغه ایالت له یوه پوهنتون څخه هم لسګونه کسان وتښتول.
دغه راز د رویترز د پولیسو د یوې سرچینې او یو موټر چلوونکي د راپور له مخې، چې د برید شاهد و څرګنده کړې؛ د هېواد د په سهیل ختیځو سیمو کې شکمنو اسلامپالو اورپکو د اردو تر څارنې لاندې د موټرو پر کاروان برید وکړ، دوه سرتېري او څلور ملکي وګړي یې ووژل.
عیني شاهدانو ویلي، برید کوونکیو پېنځه موټرو ته اور واچاوه او له یوې لارۍ سره وتښتېدل.
د نایجریا ولسمشر بولا تینوبو لا تر اوسه روښانه کړې نهده، چې له دې پراخې ناامنۍ سره به څنګه مبارزه وکړي. د هغه د اقتصادي اصلاحاتو په ګډون د تېلو د قیمتي سبسایدي لیرې کول او د نایرا اسعارو آزادول، د وتلو لګښت ډېر کړی، چې د خلکو غصه یې راپارولې هم ده.
د اړوند سیمې اوسیدونکیو ویلي، چې وسلهوالو د یکشنبې پر سهار هڅه کړې، چې د زمفارا په مګامي کلي کې د اردو پر ځواکمنې اډې برید وکړ؛ خو په شا وتمبول شول. زمفارا یو له هغو ایالتونو څخه دی، چې د وسلهوالو له لوري، چې په سیمه کې د غلو پر نوم پېژندل شوي؛ ډېره اغېزمنه شوې ده.
راپور د سیمې د یوه مشر د څرګندونو له مخې، چې د امنیتي دلایلو له کبله یې د نوم له اخیستو ډډه کړې ویلي؛ درې وسلهوالو ډلو د اردو پر اډه او د ماګامي او کباسا پر سیمو برید وکړ.
هغه ويلي، چې ٦٠ کسان، چې زياتره يې ښځې او ماشومان دي تښتول شوي دي.
د مګامي یوه اوسیدونکي شعیبو هارونا رویترز ته د تیلیفون پر کرښه څرګنده کړې: وسلوال غله، چې پر ګڼشمېر موټرسایکلونو سپاره ول؛ پرلهپسې ډزې کولې.
هارونا، چې د دوی په جنازه کې ګډون درلود، وویل، په برید کې څلور کسان وژل شوي دي.
د کاباسا د سیمې عیسی محمد وویل، چې څلور کسان وژل شوي او لسګونه نور وتښتول شول.
رویترز راپور ورکړی، چې پولیسو او اردو تبصرو او غوښتنو ته ځواب نهدی ویلی.
د نیجریا سهیل لویدیځه برخه تل د پراخو ناامنیو سره مخ ده. اسلامپالي جنګیالي اوس هم په سهیل ختیځ کې پر امنیتي ځواکونو او حکومتي ودانیو مرګوني بریدونه کوي، چې کروندګر او مالداران زیانمنوي.
-
روغتيا4 days ago
په ټول افغانستان کې د ګوزڼ واکسین کمپاین پیل شو
-
لوبی4 days ago
چين د اسيايي لوبو په لومړۍ ورځ د سرو زرو مډالونه وګټل
-
سوداگري3 days ago
د نړیوالې ټولنې میلیاردونو دالرو مرستې د افغانیو په ارزښت ساتلو کې مرسته کړې – بلومبرګ
-
لوبی3 days ago
امول نومي هندي شرکت په نړیوال جام کې د ګډون لپاره د افغان لوبډلې د مالي ملاتړ ډاډ څرګند کړ
-
نړۍ4 days ago
په نایجریا کې وسلهوالو ۱۴ کسان وژلي او ۶۰ نور تښتولي
-
لوبی4 days ago
افغانستان د ۲۰۲۳ کال اسیايي لوبو کې د برونزو مدال وګاټه
-
تازه خبرونه3 days ago
TTP په افغانستان کې میشت ده او روزنیز کمپونه لري – د پاکستان لومړی وزیر
-
تازه خبرونه4 days ago
امیر خان متقي د مسکو په غونډه کې د ګډون لپاره روسیې ته روان شو