نړۍ
ترکیه د ولسمشریزو ټاکنو له دوهیم پړاو سره مخ شوه
رویترز راپور ورکړی، چې ولسمشر طیب اردوغان د دوشنبې پر ورځ ترکیه او د ترکیې د ولسمشریزو ټاکنو د لومړي پړاو له رهبرۍ وروسته دمه پیل کړه؛ خو سیال یې قلیچدار اوغلو درېیمې لسیزې ته د ولسمشر د واکمنۍ د غزولو په مخنیوي کې له سختې مبارزې سره مخ شو.
د ترکیې په ولسمشریزو ټاکنو کې یو نوماند هم ۵۰ سلنه رایې نهدي ګټلي؛ ځکه، نو ټاکنې دوهیم پړاو ته وغزېدې.
د اردوغان د خلکو اتحاد، چې له اسلامپاله ګوند او ملتپاله شریکانو کوړ دی؛ د ترکیې په نوي پارلمان کې له ۶۰۰ څوکیو څخه د ۳۲۱ څوکیو پر ګټلو د ولسمشرۍ په دوهیم پړاو ټاکنو کې د هغه چانس نور هم زیات کړی دی.
اردوغان تېره شپه په پلازمېنه انقره کې د خپلو پلویانو د خوشالولو په مراسمو کې وویل: “بې له شکه زمونږ هېواد ګټونکی دی.
د انتخاباتو کمیسیون مشر احمد ینر خبریالانو ته ویلي، د ولسمشرۍ په ټاکنو کې د ډېرو رایو له شمېرلو وروسته اردوغان ۴۹ اعشاریه ۵۱ سلنه او د هغه اصلي سیال کمال قلیچدار اوغلو ۴۴ اعشاریه ۸۸ سلنه رایې خپلې کړې دي. د رای اچوونکیو شمېر هم خورا ډېر و.
ملتپال نوماند سینان اوغان، چې د یکشنبې په ټاکنو کې درېیم ځای لري؛ رویترز ته په یوه مرکه کې ویلي، چې هغه به هغه وخت په دوه یم پړاو کې له قلیچدار اوغلو ملاتړ وکړي، چې د پارلمان درېیم لوی کرد پلوه ګوند ته امتیازات رد کړي.
دغه ګوند، HDP د قلیچدار اوغلو ملاتړ کوي؛ خو له کرد وسلهوالو سره پر اړیکو لرلو تورن دی، چې دا یې ردوي.
هغه ۲.۸ میلیون رای ورکوونکي، چې په لومړي پړاو کې یې له اوغان ملاتړ کړی و؛ که اردوغان ته ماتې ورکړي، نو د قلیچدار اوغلو لپاره به مهم ثابت شي.
رویترز راپور ورکړی، چې له ټاکنو مخکې نظر پوښتنو ۶۹ کلن اردوغان له قلیچدار اوغلو څخه وروسته ښودلی و؛ خو اوس پایلو وښودله، چې ولسمشر اردوغان په هېواد کې له اقتصادي ستونزو او لوړ انفلاسیون سره – سره د محافظه کاره رای ورکوونکیو راټولولو وس هم لري.
د شپږو ګوندونو د اتحاد مشر قلیچدار اوغلو ژمنه وکړه، چې په ټاکنو کې به بریا خپله کړي او د اردوغان ګوند یې د پایلو په شمېرنه او راپور ورکولو کې پر لاسوهنه تورن کړ. هغه له خپلو پلویانو څخه د زغم غوښتنه وکړه؛ خو دوی د دوشنبې پر ورځ له ماتې سره مخ شول.
د اردوغان ملاتړي خوشحاله ول؛ ځکه، چې د ټاکنو او رایو پایلې یې په ډاګه شوې.
دوی ډاډمن دي، چې اردوغان کولی شي د ترکیې اقتصادي ستونزې حل کړي.
د ترکیې د ټولو خلکو لپاره دا ډیره مهمه ده، چې اردوغان ټاکنې وګټي. ان د نړۍ مسلمانان او ټول ترک غواړي، چې اردوغان د ولسمشر په توګه پاتې وي.
د اردوغان د پېنځه نورو کلونو واکمنۍ تمه به د مدني حقونو فعالین خفه کړي؛ ځکه، چې هغو د اصلاحاتو لپاره کمپاین کوي او د ترکیې دیموکراسي ته درناوی لري.
رویترز راپور ورکړی، چې که اپوزیسیون غالب شي؛ زرګونه سیاسي بندیان او فعالان به خوشې شي.
رویترز راپور ورکړی، چې د ترکیې ټاکنې په اروپا، واشنګتن، مسکو او په ټوله سیمه کې له نږدې څارل کیږي. اردوغان د ترکیې د ځواک په توګه له روسیې سره د اړیکو د پیاوړتیا ښکارندویي کوي او له امریکا سره د انقرې پر دودیز اتحاد فشار راوړي.
اردوغان د ولسمشر ولادیمیر پوتین سره ښې اړیکې لري او د هغه قوي څرګندونه احتمال لري، چې کرملین وهڅوي؛ خو د بایدن ادارې او همدارنګه ډېريو اروپایانو له اردوغان سره اړیکې خرابې کړي دي.
که څه هم د سپینې ماڼۍ ویاند جان کربي ویلي؛ ولسمشر جوبایدن له هر هغه چا سره کار کولو ته سترګې پر لار دی، چې رایې وګټي.
کرملین هم ویلي، چې تمه لري له ترکیې سره د روسیې همکاري روانه وساتيه دوام او هر څوک، چې وګټي اړیکې به ورسره ژورې شي.
نړۍ
ټرمپ د بودیجې د لایحې پر لاسلیک کولو د امریکا د حکومت د تر ټولو د اوږدې مودې تعطیلۍ پای ته ورسوله
ټرمپ د لایحې د لاسلیک په مراسمو کې وویل: “مونږ باید د دې حالت د بیا رامنځته کېدو مخه ونیسو. دا د هېواد د اداره کولو لار نده.”
د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ د دوشنبې پر ورځ یو داسې لایحه لاسلیک کړه، چې د امریکا په تاریخ کې به پرې د حکومت د تر ټولو د اوږدې تعطیلي موده له ۴۳ ورځو وروسته پای ته ورسیږي. دا هڅه له هغې وروسته رامنځته شوه، چې د استازو جرګې د خوراکي توکو مرستې بیا پیلولو، د دولتي کارمندانو معاش ورکولو او د هوایي ټرافیک کنټرول خدماتو بیا پیلولو لپاره رایه ورکړه.
ټرمپ د لایحې د لاسلیک په مراسمو کې وویل: “مونږ باید د دې حالت د بیا رامنځته کېدو مخه ونیسو. دا د هېواد د اداره کولو لار نده.”
د دې هوکړې له پلي کېدا سره به د پنجشنبې پر ورځ حکومتي کارګران بېرته کار ته ستانه شي، که څه هم د دولتي خدماتو بیا پیلېدا به وخت ونیسي.
د بودجې دا هوکړه دولت د جنوري تر ۳۰ پورې غځوي، چې له مخې یې دولت هر کال شاوخوا ۱.۸ ټریلیون نور ډالر پر ۳۸ ټریلیوني پور ور اضافه کوي.
شنونکي وايي، چې شپږ اوونیزې تعطیلۍ د امریکا اقتصاد ته زیان رسولی؛ خو ډېری زیانونه به په راتلونکو میاشتو کې جبران شي.
دواړو ګوندونو نه جمهوري غوښتونکو او نه هم دیموکراتانو یو هم له دې ناورین څخه ګټه تر لاسه نکړه. نظرپوښتنه ښیي، چې ۵۰ سلنه خلک جمهوري غوښتونکي او ۴۷ سلنه نور بیا ډیموکراتان پدې تعطیلۍ ملامتوي.
نړۍ
په مکسیکو کې د اور لګېدو له کبله ۲۳ کسان مړه شول
د سونورا ایالت والي الفونسو دورازو ویلي، چې هغه د اور لګېدو د لامل معلومولو لپاره د بشپړې او رڼې څېړنې امر کړی دی.
د مکسیکو په شمال لویدیځ ښار هرموسیو کې د مړو د ورځې د نمانځلو د وروستۍ اوونۍ پر مهال یوه دردوونکې پېښه رامنځته شوه، چې له کبله یې د والډوس یوه پلورنځي اورواخیست او لږ تر لږه د ماشومانو په ګډون ۲۳ کسان مړه او لسګونه نور ټپیان شول.
د سونورا ایالت والي الفونسو دورازو ویلي، چې هغه د اور لګېدو د لامل معلومولو لپاره د بشپړې او رڼې څېړنې امر کړی دی.
سیمهییزو چارواکو ویلي، چې ډېری قربانیان د زهرجنو لوګیو د تنفس کولو له کبله مړه شوي دي.
د مکسیکو ولسمشرې کلوډیا شینباوم په پاڼه کې د قربانیانو له کورنیو سره خواخوږي څرګنده کړې او څرګندوي، چې له ټپیانو سره د مرستې لپاره مرستندویه ډلې سیمې ته استول شوې دي.
د اور لګېدو لامل تر دې دمه نامعلوم دی؛ خو ګومان کېږي، چې د برښنا شارټۍ له کبله اورلګېدنه رامنځته شوی وي.
د ښار چارواکو ټینګار کړی، چې دا پېښه د کوم برید پایله نده.
نړۍ
اسرائیل په غزه کې برید ته د ځواب حق لري – ټرمپ
د رویټرز د راپور له مخې؛ اسرائیلي جیټ الوتکو د سېشنبې پر ورځ د غزې پر اړوند سیمو له هغې وروسته بمبارډ وکړه، چې اسرائیلو حماس له اوربند څخه پر سرغړونه تورن کړ.
د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ د چارشنبې پر ورځ ویلي، چې په غزه کې د امریکا پر ملاتړ اوربند له خطر سره مخ ندی؛ که څه هم اسرائیلو په سیمه کې هوايي بریدونه کړي او ۲۶ کسان یې ووژل.
د رویټرز د راپور له مخې؛ اسرائیلي جیټ الوتکو د سېشنبې پر ورځ د غزې پر اړوند سیمو له هغې وروسته بمبارډ وکړه، چې اسرائیلو حماس له اوربند څخه پر سرغړونه تورن کړ.
د غزې روغتیایي چارواکو ویلي؛ په بریدونو کې لږ تر لږه ۲۶ کسان وژل شوي، چې پېنځه یې د بورایج کډوالو کمپ په یوه کور کې، څلور یې د غزې ښار د صبرا د سیمې په یوه ودانۍ کې او پېنځه یې په خان یونس کې پر یوه موټر د برید پر مهال ووژل شول.
ټرمپ زیاته کړې:” هیڅ شی اوربند له خطر سره نه مخ کوي؛ تاسې باید وپوهیږئ، چې حماس یو اسرائیلي عسکر وواژه؛ نو اسرائیلیانو ځواب ورکړ او دوی باید ځواب ورکړي.” اسرائیلي پوځ د سرتېري مړینه تائید کړې ده.
د اسرائیلو پوځ تر اوسه د خپل غبرګون په اړه څه ندي ویلي؛ خو د لومړي وزیر بنیامین نتنیاهو دفتر وایي، چې دوی د بېړنیو او ځواکمنو بریدونو امر کړی دی. د اسراییلو یوه پوځي چارواکي ویلي، چې حماس د ژیړې کرښې په اوږدو کې پر اسرائیلي ځواکونو برید کولو سره اوربند مات کړ.
د امریکا پر ملاتړ اوربند د ۲۰۲۵ کال د اوکټوبر پر لسمه نافذ شو او له دوه کلنې جګړې وروسته یې تاوتریخوالی پای ته ورساوه. دا برید د ۲۰۲۳ کال د اوکټوبر په میاشت کې پر اسرائیلو د حماس له مرګوني بریدونو وروسته پیل شول. دواړه خواوو یو بل له اوربند څخه پر سرغړونې تورن کړي دي.
ټرمپ دا خبرداری هم ورکړی: “که دوی (حماس) ښه چلند وکړي؛ نو دوی به خوشحاله وي او که دوی ښه چلند ونکړي؛ نو د دوی ژوند به په خطر کې وي او دوی به مسوول وي.”
دا په داسې حال کې ده، چې حماس د غزې د سویلي برخې په رفح کې پر اسرائیلي ځواکونو د برید مسوولیت رد کړی او د اوربند تړون ته ځان ژمن ګڼي.
-
لوبی2 days agoد فوټبال مینهوالو ته زیری؛ آریانا ټلویزیون به د افغانستان اتلانو لیګ پېنځم پړاو د نومبر پر دوه ویشتمه خپور کړي
-
تازه خبرونه5 days agoافغانستان اوس هم په نړۍ کې د انرژۍ له سختو بحرانونو سره مخ هېواد دی
-
تازه خبرونه2 days agoپه پنجشېر کې د پارندې برښنابند تولیدي کارخونه پرانیستل شوه
-
سوداگري3 days agoافغان سوداګر باید د پاکستان له لارې پر سوداګرۍ خپله تکیه راکمه کړي – اسلامي امارت
-
سیمه ییز خبرونه3 days agoایران له امریکا سره د سولهییزې اټومي هوکړې په لټه کې دی
-
سوداگري5 days agoد افغانستان او پاکستان ترمنځ د لارو تړل کېدا سوداګر ۲۰۰ میلیون ډالر زیانمن کړل
-
تازه خبرونه5 days agoپه تېرو ۱۵ ورځو کې له ۱۵۳ زره څخه ډېر افغان کډوال هېواد ته راستانه شول
-
تازه خبرونه3 days agoپه افغانستان کې د څارویو وبا له ۲۱ میلیون ډېر پسونه او وزې وګواښل
