سوداگري
د حيرتان – مزار شريف اوسپنې پټلۍ له لارې انتقالات بیا پيل شول

د افغانستان د اوسپنې پټلۍ ادارې ويلي، چې د حيرتان – مزار شريف اوسپنې پټلۍ له لارې انتقالات بیا پيل شول.
د اوسپنې پټلۍ ادارې ويلي، چې د نږدې یوې اوونۍ ځنډ وروسته ازبکستان بېرته له افغانستان سره د حیرتان له لارې د اوسپنې پټلۍ په واسطه د سوداګریزو توکو د لیږد د بیا پیل هوکړه کړې ده.
د اوسپنې پټلۍ ادارې ويلي، چې له ازبکستان هېواد څخه د حیرتان بندر ته شاوخوا٥٠ واګونه سوداګریز توکي را ورسیدل.
د اوسپنې پټلۍ ادارې ویاند عبدالسمع دراني ويلي ، چې ازبکستان ته د دغې ادارې د مشر په مشرۍ یو پلاوی په سفر کې دی او هلته د دغه هېواد له چارواکو سره له خبرو وروسته د حیرتان – مزارشریف له لارې د ریلګاډي په واسطه به د سوداګریزو توکو د لیږد بهیر بېر ته پیل شي.
د افغانستان د ريل پټلۍ اداري ویاند سمیع دراني ویلي؛ د حیرتان- مزارشریف د اوسپنې پټلۍ له لارې به د انتقالاتو نورمال بهیر بېرته پیل او افغانستان ته د حیرتان- مزارشریف د اوسپنې پټلۍ د ساتنې او مراقبت د سپارلو د تفاهم لیک د چمتو کولو لپاره د دواړو خواوو ترمنځ تخنیکي کمیتې کارکوي.
په ټوله کې په دې هوکړه وشوه، چې د حیرتان مزارشریف د اوسپنې پټلۍ مدیریت به افغان لورې ته انتقالیږي. البته د قرارداد د تفاهم لیک د ترتیبولو لپاره د دواړو لوریو لخوا تخنیکي کمیتې ټاکل شوي دي او دغه تخنیکي کمیتې به ان شاالله ژرترژره د قرارداد یوه مسوده چمتو کوي.
دې ادارې دا هم ویلي، چې افغان پلاوي له ازبکستان سره هوکړه کړې او په نږدې ورځو کې به د حيرتان – مزار شريف د اوسپنې پټلۍ مديريت افغان لوري ته وسپارل شي.
په ورته حال کې د خصوصي سکتور غړي د حیراتانو د مسیر پرانستل د هېواد په اقتصاد کې اړین دی او د افغانستان د اوسپنې پټلي مسوولین باید د سیمې له هېوادونو سره د اوسپنې پټلۍ د فعاله ساتلو لپاره زیاته هڅه وکړي.
د خصوصي سکتور غړی عبد النصیر رشتیا وایي: مونږ د افغانستان د اوسپنې پټلۍ د اداري د مسوولینو له هڅو هرکلی کوو او هیله لرو، چې د هېواد د اورګاډي پټلۍ د تل لپاره د فعاله ساتلو هڅه زیاته کړي، چې سوداګریزو چارو کې خنډ رامنځته نشي.
د اقتصادي چارو کارپوهان هم د هېواد په اقتصادي او سوداګریزو فعالیتونو کې د ریلګاډي فعالیتو نه اړین بولي او زیاتو، چې حکومت باید د دې مسیرو نو د نتقالاتو د تنظیم او تامین لپاره خپلي هڅي زیاتي کړي.
دوی زیاتوي، چې د دې مسیرونو په فعالیت کې خنډ او ځنډ د هېواد پر اقتصاد منفي اغیزې کوي.
د اقتصادي چارو شنونکی تاج محمد تلاش وایي: زمونږ د هېواد په اقتصاد کې د اوسپنې پټلې له لارې انتقالات مو هم پر صادراتو او هم پر وارداتو مثبت اغېز لرلی شي. هیله لرم، چې د دې مهم اقتصادي فکتور د فعالیت او پراختیا لپاره په بیړه تدابیر ونیول شي او دا چاري تنظیم کړي.
په هېواد کې د اسلامي امارت له واکمنۍ راپدیخوا د تېر ۲۰۲۲ ز. کال د دسمبر په میاشت کې حیرتان – مزارشریف ترمنځ د اوسپنې پټلۍ د ساتنې او مراقبت تړون د یوې ازبکستاني شرکت سره فسخ کړ او پر ځای یې د یو قزاقي شرکت سره د اوسپنې د دغې لارې د ساتنې او مراقبت تړون لاسلیک شو.
د حیرتان – مزارشریف د اوسپنې پټلۍ ۷۵ کیلومتره اوږدوالی لري، چې په ۲۰۱۰ ز. کال کې د ۱۲۹ میلیون دالرو پر لګښت جوړه شوې ده.
د روانې میاشتې پر ۱۲ د اسلامي امارت ویاند ذبیح الله مجاهد تویت کړی و، چې له حیرتان بندره انتقالات د لنډ وخت لپاره ځنډېدلي دي.
افغانستان د ترکمنستان سره هم د اقینې او تورغونډۍ بندرونو له لارې او هم د ایران سره د هرات اوسپنې پټلۍ له لارې نښتی دی؛ خو دغه هېواد ته له روسیې او چین سره د سوداګریزو توکو د لیږد په برخه کې د ازبکستان لار ترټولو لنډه لار ده.
سوداگري
سږ کال به په جوزجان کې د ګازو دوه نوې څاګانې وکیندل شي – کانونو وزارت

د افغانستان د کانونو او پترولیم وزارت ویاند څرګنده کړې؛ په جوزجان ولایت کې به سږکال د ګازو دوه نوې څاګانې وکېندل شي، چې ترڅنګ یې د ګازو د چاڼ ماشینونه هم لګول کیږي.
د دغه وزارت ویاند دا هم ویلي، چې سږ کال به له جوزجان څخه تر بلخ پورې د ۹۴.۵ کیلومتره مربع ګازو د نللیکې د غزولو چارې بشپړې او ګټې اخیستنې ته وسپارل شي.
د کانونو او پترولیم وزارت ویاند همایون افغان وایي: مونږ په روان کال کې هڅه کوو، چې د بلخ او جوزجان ترمنځ غزیدلی پایپ هم تکمیل کړو او همداراز په یتیم تاق سیمه کې نوې، څاګانې جوړي کړو. مونږ د تولید زیاتولو هڅه کوو، چې دعوایدو د زیاتېدو لامل شي.
د دغه وزارت چارواکو زیاته کړې؛ اوسمهال په جوزجان ولایت کې ۶۰۰ زره متر مکعب ګاز تولید او پروسس کېږي او په پام کې ده، چې په دغه ولایت کې د ګازو د تولید او پروسس وړتیا دوه میلیون متر مکعبو ته لوړ شي.
همایون افغان وایي: مونږ هڅه کوو، چې یو نوی ماشین واخلو، چې په یوه ورځ کې د ۲.۵ میلیون متر مکعب ګازو د پروسس وړتیا ولري او د دې پروژې د پیلولو لپاره پوره چمتووالی لرو.
همدارنګه د سوداګرۍ او پانګونې خونه وايي: هر څومره، چې د نفتو او ګازو په استخراج کې پانګونه وشي؛ هومره به د هېواد ستونزې اوارې شي.
د سوداګرۍ او صنایعو خونې غړی خان جان الکوزی وايي: زه فکر کوم، چې له ګازو څخه د انرژۍ د تولید په برخه کې د پام وړ وړتیا شته او په دې برخه کې د پانګونې د جلبولو لپاره باید زمینه برابره شي.
اوسمهال د جوزجان ولایت په ۹ سیمو کې د ګازو کانونه شته، چې یتیم تاق، جرقدوک، جنګل کلان، خواجه بولان او یو شمېر نورې سیمې د ګازو د حوزو په ګډون یادولای شو، چې د نفتو ساحې به په کې پراختیا ومومي.
د انرژۍ تولید د اسلامي امارت لپاره یو لومړیتوب دی؛ ځکه، چې حکومت د خپلو اړتیاوو له ۵۰ سلنه څخه د زیاتې برښنا لپاره پر ګاونډ هېوادونو تکیه کوي.
اسلامي امارت د ډبرو سکرو د برښنا پرکارخونو سربېره، له ګازو څخه د برښنا د تولید په کارخونو کې هم پانګونه هڅوي. دا بهیر په هېواد کې نوی نهدی؛ ځکه، چې په تېرو څو کلونو کې بیات پاور د یو مخکښ شرکت په توګه سلګونه زره خلکو ته برښنا برابره کړې ده.
بیات پاور شرکت په افغانستان کې د برښنا د تولید تر ټولو لوی شرکت دی، چې له افغانستان سره تړاو لري، په دې هېواد کې اداره کیږي او په سیمه کې د ګازو د برښنا ترټولو پرمختللی مرکز دی.
دغه سوداګریز فعالیت په ۲۰۱۹ ز. کال کې پیل شوی او په هېواد کې سلګونه زره خلکو ته د ډاډ وړ او ارزانه برښنا برابروي.
بیات پاورد جوزجان ولایت په شبرغان ښار کې موقعیت لري؛ تل یې هڅه کړې، چې د افغانستان د اقتصادي ودې لپاره د اړتیا وړ برېښنا برابره کړي.
د بیات پاور لومړی فاز له فاست پاور توربین سره Siemens SGT-A45 ‘Fast Power د افغانانو کورونو او سوداګرۍ لپاره تر ۴۴ میګاواته پورې برښنا تولیدوي، چې له ګاز څخه د نړۍ تر ټولو پرمختللی ګرځنده انرژي د برابرولو حل لار ده.
بیات پاور د افغانستان شبکې ته له ۷۰۰ میلیون کیلووات څخه زیاته کورنۍ برښنا برابره کړې ده.
بیات پاور هیله من دی، چې په ټولیزه توګه درې فازه رامنځته او له ۲۰۰ میګاواته ډېره برښنا تولید کړي. ویل کیږي، چې له دې سره به د برښنا دغه کچه د میلیونونه افغان اوسیدونکیو او سوداګریزو پېرودونکیو لپاره بسنه وکړي.
سوداگري
چینايي پانګوال له ډبرو سکرو او لمر څخه د برښنا تولید ته لیواله دي

یو شمېر چینايي پانګوالو د اوبو او انرژۍ له وزیر سره د لیدنې پرمهال په افغانستان کې له ډبروسکرو او لمر څخه د انرژۍ په تولیدي برخه کې پانګونې ته لیوالتیا څرګنده کړې ده.
د اوبو او انرژۍ وزارت ویاند مطیع الله عابد وایي؛ د اوبو او انرژۍ وزیر له چینایي پانګوالو سره په دې وزارت کې ولیدل. چینایي پانکوالو په افغانستان کې د ډبرو سکرو او بادي انرژي د توليد په اړه خبرې درلودې، چې په هېواد کې پانګونه تر سره کړي.
د اوبو او انرژۍ وزارت ویاند مطیع الله عابد وايي په دې وروستیو کې د چین هېواد یوه ډله پانګوالو د افغانستان د انرژۍ د تولید په سکتور کې د پانګونې لپاره لیوالتیا ښودلې ده.
د نوموړي د څرګندونو له مخې؛ دوی هم له چینایي لوري سره د خپلې همکارۍ د جاري ساتلو ډاډ ورکړي.
مطیع الله عابد ویلي، چې که په افغانستان کې د خصوصي سکتورغړي د انرژي د تولید په برخه کې پانګونه وکړي؛ دوی ورسره همکارۍ ته چمتو دي.
د خصوصي سکتورغړي هم د اوبو او انرژي له وزارته غوښتنه کوي، چې په هېواد کې پر ټولو هغو ظرفیتونو د پانګونې د جذب هڅه وکړي، چې تر اوسه په کې پانګونه نده شوې.
دوۍ زیاته کړې، چې افغانستان له امنیت وروسته ډېره اړتیا انرژۍ ته لري، چې باید په دې برخه کې زیاته پاملرنه وشي.
د سوداګرۍ او پانګونې خونې غړی خان جان الکوزی وایي: زمونږ هېواد له بل هروخت څخه اوس ډېرې انرژۍ ته اړ تیا لرو. د نننۍ نړۍ ټول پرمختګونه له انرژۍ رامنځته کیږي، چې باید ټول په هېواد کې د انرژۍ د تولید لپاره له شته منابعو څخه استفاده وکړو، چې دا ملي ستونزه په بشپړه توګه حل شي.
افغانستان هرکال د انرژۍ په برخه کې لسګونه میلیون دالره بهرنیو هېوادونو ته ورکوي.
خلک له اسلامي امارته غواړي، چې په دې برخه کې پانګونې لپاره زمینې برابرې کړي او بهرنیو هېوادونو ته د میلیونونه دالرو د تللو مخه ونیسي.
سوداگري
په بغلان ولایت کې ۱۴ کسانو د ډبرو سکرو د استخراج ۹ میاشتني جوازونه ترلاسه کړل

د کانونو او پترولیم وزیر د هېواد شمالي ولایتونو ته د خپلو سفرونو په لړ کې بغلان ولایت ته د خپل سفر پرمهال ۱۴ کسانو ته د ډبرو سکرو د استخراج ۹ میاشتني جوازونه ورکړل.
د کانونو او پترولیم وزیر شهاب الدین دلاور ۱۴ کسانو ته په دې شرط د کانونو د استخراج جوازونه وېشلي، چې د دغه وزارت له پالیسۍ سره سم عمل وکړي. که داسې ونهکړي؛ نو د دوی جوازونه به لغوشي.
شهاب الدین دلاور وايي، د دغو کسانو جوازونه به پهدې شرط وغزول شي، چې په دې موده کې د ډبرو سکرو د استخراج معیارونه مراعت کړي.
د دې ولایت سیمهییز چارواکي هم وايي، چې هیچا ته به اجازه ورنهکړي، چې له اصولو خلاف کانونه استخراج کړي.
د هېواد په شمال کې د ډبرو سکرو د تصدۍ مشر امین الله احمدي وايي، په بغلان ولايت کې د ډبرو سکرو څه باندې څلور سوه کانونه شته، چې په ١٤ ځايونو کې د استخراج اجازه ورکړ شوې ده.
د کانونو او پترولیم وزیر تخار ولایت ته په خپل وروستي سفر کې د کانونو د څارنې او ساتنې او له کانونو څخه د ناوړه ګټې اخیستنې د مخنیوي لپاره هم یوه څارونکې کمیته جوړه کړې ده.
چارواکو ویلي؛ د کانونو د استخراج جواز اخیستونکي اړ دي، چې د کانونو د غیر قانوني استخراج د مخنیوي په موخه له ټاکل شوي ځای څخه کانونه استخراج کړي.
-
لوبی2 days ago
د افغانستان او هند تر منځ د کرکت د سیالیو د ځنډیدو خبرونه ورکړ شول
-
سوداگري2 days ago
سږ کال به په جوزجان کې د ګازو دوه نوې څاګانې وکیندل شي – کانونو وزارت
-
تازه خبرونه2 days ago
ملګرو ملتونو او مرستندویه ادارو له افغانستان سره د مرستې بودجه کمه کړه
-
تازه خبرونه3 days ago
د ناروې د کډوالو شورا د افغانستان په کندهار کې د میرمنو په ګډون فعالیتونه بیا پیل کړل
-
سیمه ییز خبرونه4 days ago
ولایتي ادارو له مرستندویانو سره خپل لومړیتوبونه شریک کړل
-
سیمه ییز خبرونه4 days ago
په هند کې د ریلګاډي د قربانیانو د موندلو هڅې روانې دي
-
سوداگري4 days ago
له هوايي ډګرونو هره ورځ ۲۰ نړیوالې الوتنې ترسره کېږي – ترانسپورت وزارت
-
تازه خبرونه2 days ago
د اسلامي امارت په رسمیت پېژندل د ملګرو ملتونو د امنیت شورا د دایمي غړیو پرېکړې ته اړتیا لري