روغتيا
په افغانستان کې له هیموفیلیا سره د مبارزې نړیواله ورځ ونمانځل شوه
د اسلامي امارت عامې روغتیا وزارت له هیموفیلیا سره د مبارزې نړیواله ورځ “ټولو ته د لاسرسي” تر سرلیک لاندې ونمانځله.
د افغانستان د عامې روغتیا وزارت د هیموفیلیا ناروغۍ پر وړاندې د مبارزې د نړیوالې ورځې په مناسبت ويلي، چې په هېواد کې درې زره کسان پدې ناروغۍ اخته دي.
د دغه وزارت د چارواکو په وینا؛ که په هیموفیلیا ناروغۍ د اخته کسانو پر وخت درملنه ونهشي، ښايي د بدن یوه برخه یې فلج شي او ځینې وخت دغه ناروغي د مرګ لامل هم کیږي.
د دغه وزارت مالیې او ادارې مرستیال څرګنده کړی: خوشاله یم، چې نن زمونږ هېواد افغانستان هم د نړۍ د نورو هېوادونو په څېر هر کال د هیموفیلیا پر وړاندې د مبارزې نړیواله ورځ لمانځي، چې موخه ترې د خلکو د پوهاوي لوړول او د ناروغانو روغتيايي حالت ته لاسرسی دی.
د روغتیا وزارت مرستیال زیاتوي، که څه هم دوی کافي بودیجه نهلري؛ خو د هیموفیلیا ناروغانو د درملنې لپاره یې بودیجه ځانګړې کړې. ټاکل شوې د زونونو پر کچه د دې ناروغۍ د تشخیص مرکزونه هم جوړ شي.
د عامې روغتیا وزارت د څرګندونو له مخې؛ په نړۍ زرګونه خلک پر دغې ناروغۍ اخته دي، چې دا مهال زمونږ په هېواد کې ۳ زره کسان پدې ناروغۍ اخته شوي دي.
د دغه وزارت د څرګندونو له مخې؛ دمګړۍ مونږ په کابل کې پر دغه ناروغۍ اخته ۸۵۷ کسان لرو، چې ۵۹ یې میرمنې دي.
که د هیموفیلیا ناروغانو په وخت درملنه ونهشي؛ د بدن ځینې برخې به فلج یا حتا ناروغ به مړ شي.
د تشخیصي وسایلو نشتوالی یا کموالی، د متخصصینو نهشتون او د دې ناروغۍ په اړه د خلکو د پوهاوي نشتوالی هغه نورې ستونزې دي، چې د دې ناروغۍ د خپریدو لامل شوي دي.
یو شمېر ګډونوالو ويلي، پانګوال باید د کیفیت لرونکیو مرکزونو د جوړولو لپاره اقدام وکړي، چې د هیموفیلیا ناروغان بهر ته لاړ نهشي.
هیموفیلیا یوه ارثي اختلال دی، چې پر هیموفیلیا اخته کس د پروتینونو د نشتوالي یا کمیدو او یا د انعقادي فکتورونو د نشتوالي له امله نشي کولی د وینې بهیدو مخه ونیسي.
هیموفیلیا بېلابېل ډولونه لري؛ خو ترټولو عام او پېژندل شوي یې په انسانانو کې د هیموفیلیا A – فکتور ۸ کمښت، د هیموفیلیا B او فکتور ۹ کمښت ډولونه دي.
روغتيا
افغانستان په سنتي طب کې د هند همکارۍ وغوښته
په دې لیدنه کې دواړو خواوو په کابل کې د سنتي طب د اندتون(انسټیټیوټ او څېړنیز مرکز) د جوړولو، د څانګوالو(متخصصینو) د روزنې او د دوه اړخیزو همکاریو لپاره د هوکړهلیکونو د لاسلیک په اړه بحث او خبرې کړې دي.
روغتيا
له پاکستان څخه د کډوالو راستنېدا په افغانستان کې د ګوزڼ د لېږد خطر زیات کړی
د دې راپور پر بنسټ، د روان کال له پیل څخه تر اوسه په افغانستان کې د پولیو ویروس څلور نوي پېښې ثبت شوې دي.
د روغتیا نړیوالې ټولنې د راپور له مخې؛ له پاکستان څخه د افغان کډوالو راستنېدا کولی شي د ګوزڼ یا پولیو ویروس د لېږد خطر زیات او د دې ناروغۍ د کنټرول بهیر ستونزمن کړي.
د دې راپور پر بنسټ، د روان کال له پیل څخه تر اوسه په افغانستان کې د پولیو ویروس څلور نوي پېښې ثبت شوې دي.
د روغتیا نړیوالې ټولنې د راپور له مخې؛ که څه هم په افغانستان کې د ماشومانو د ګوزڼ(فلج ) ناروغۍ پېښې کمې شوې دي؛ خو د کډوالو له راستنېدا سره د ذدې ویروس د لېږد خطر شته او د دې ناروغۍ د خپرېدا مخنیوی یې ستونزمن کړی دی.
د روغتیا نړیوالې ټولنې په راپور کې راغلي: ” په ۲۰۲۵ کال کې ۳۹ مثبتې پېښې د دې ویروس تائید شوي، چې ۹ یې په افغانستان او ۳۰ یې په پاکستان کې دي.
روانه اوونۍ په پاکستان کې د دې ویروس د وحشي بڼې دوه نوې مثبتې چاپېریالي بېلګې ثبت شوي دي.
تر دې دمه ۵۷۹ مثبتې چاپېریالي بېلګې د دې ویروس ثبت شوي، چې ۶۴ یې په افغانستان او ۵۱۵ یې په پاکستان کې دي.”
دې ټولنې ویلي، چې د واکسین د پليکېدا پروګرامونه محدود دي او له همدې کبله د افغانستان په جنوبي او ختیځو سیمو کې ځینې ماشومان واکسین نشي ترلاسه کولی. .
عامې روغتیا وزارت د روغتیا نړیوالې ټولنې د دې راپور په اړه څه ندي ویلي.
دا راپور په داسې حال کې خپور شوی، چې یوازې په افغانستان او پاکستان کې دا ناروغي مخ پر خپرېدا ده.
روغتيا
په هند کې د ټوخي د ککړ شربت له کبله ۱۴ ماشومان مړه شول
د هند پر درملو د څار ادارې د لومړنیو کتنو له مخې؛ په دې شربت کې خطرناک کیمیاوي توکي لکه ډای ایټیلنګلیکول او ایټیلن ګلیکول موندلي، چې علت یې په تېرو وختونو کې هم بېکیفیته درمل ښودل شوی دی.
د مړینو راپور په درې ایالتونو کې ورکړ شوی؛ مادیا پردېش، راجستان او تامل ناډو، چې د قربانیانو لوړه شمېره یې په مادیا پردیش کې شبت شوې ده.
د هند پر درملو د څار ادارې د لومړنیو کتنو له مخې؛ په دې شربت کې خطرناک کیمیاوي توکي لکه ډای ایټیلنګلیکول او ایټیلن ګلیکول موندلي، چې علت یې په تېرو وختونو کې هم بېکیفیته درمل ښودل شوی دی.
چارواکو ویلي: هغه شرکت، چې دا شربت یې جوړ کړی؛ د راپورونو له مخې کولډریف نومیږي، چې د درغلۍ او د درملو او سینګاري توکو له قانون څخه د سرغړونې تور پرې هم لګول شوی دی.
د هند روغتیا وزارت سمدلاسه د شربت پلور او وېش بند کړی او بېلګې یې د ازموینې لپاره مرکزي لابراتوارونو ته لېږلي او دا هڅې هم روانې دي، چې آیا دا ککړ شوي شربتونه نورو سیمو یا بهرنیو هېوادونو ته هم صادر شوي او که نه.
دې پېښې په هند کې د درملو د تولیدي معیارونو په اړه تازه اندېښنې راپورته کړي.
له تېرو درې کلونو راپدېخوا په هند کې جوړ شوي د ټوخي شربتونه هم په ګمبیا، ازبکستان او کامرون کې د ماشومانو له مړینې سره تړاو لري.
روغتیایي څانګوالو(متخصصینو) د درملو په آزموینه کې د څارنې او رڼښت غوښتنه کړې او خبرداری یې ورکړی، چې د کیفیت کمزوری کنټرول په ځانګړي توګه په غریبو سیمو کې ژوند په خطر کې اچوي.
-
سیمه ییز خبرونه4 days agoپاکستان د غزې د ثبات په پلان کې د ګډون غوښتنې له ننګونې سره مخ کړ
-
تازه خبرونه3 days agoهند یو ځل بیا د افغانستان له روغتیایي برخې څخه د ملاتړ ډاډ څرګند کړ
-
تازه خبرونه3 days agoپه بدخشان کې د چینایي وګړو د شکمنو وژونکو پر ځاله افغان ځواکونو پرېکنده برید کړی
-
تازه خبرونه4 days agoد افغان کډوالو جبري ستنېدا دې ودرول شي
-
تازه خبرونه4 days agoد افغان ښځو کاري بندیزونو مو بشري مرستې له خطر سره مخ کړي- م.م
-
تازه خبرونه4 days agoعلماء دې خلکو ته د اسلامي نظام او ملي ګټو پر ساتلو ټینګار وکړي – ملا برادر
-
روغتيا3 days agoافغانستان په سنتي طب کې د هند همکارۍ وغوښته
-
تازه خبرونه5 days agoد قرغزستان لوړ پوړی پلاوی کابل ته راورسېد
