روغتيا
په کابل طبي پوهنتون کې مکروب ضد درمل وڅېړل شول

په کابل طبي پوهنتون کې د مکروب ضد درملو پر وړاندې د میکروبونو د مقاومت د څېړنې کلنۍ کاري غونډه جوړه شوه.
د دې غونډې موخه د انتي بیوتیکونو پر وړاندې د باکتریا د مقاومت او د باکتریا د عواملو موندل دي.
په دې غونډه کې ګډونوالو ویلي، چې د مکروب ضد درمل باید د داکتر له سپارښتنې پرته ونه کارول شي؛ ځکه کارول د خطرناکو ناروغیو او ان مرګ لامل کېدای شي.
د دې غونډې یو شمېر ګډونوال وايي؛ انتي مایکروبیل درمل یا انتي بیوتیکونه له اړتیا پرته د خلکو تر منځ خورا پراخه کارول کیږي.
د کابل طبي پوهنتون رییس اسدالله نجات ویلي؛ د نشهیي توکو پر وړاندې د میکروبونو مقاومت نه یوازې دا، چې لوی اقتصادي بوج راوړي، بلکې د رغېدو وخت هم اوږدوي، چې بیا د دغو انتاناتو درملنه ستونزمنه او ناشونې ده.
د ځینو داکترانو د څرګندونو له مخې، د انتي بیوتیکونو ټیټ کیفیت، د انتي بیوتیکونو ناوړه ګټه اخیستنه، د انتي بیوتیکونو پخپلسر کارول، غیر منظم او له کنتروله وتلی مصرف یې، د عامه پوهاوي ټیټه کچه هغه عوامل دي، چې د انتي بیوتیکونو پر وړاندې د انتي مایکروبیال مقاومت ګراف لوړوي. مقاومت د خطرناکو ناروغیو د خپرېدو او ان د مرګ لامل کیږي.
د نړیوالو احصائیو له مخې؛ هر کال په نړۍ کې شاوخوا پېنځه میلیون کسان د انتي بیوتیکونو د استعمال له کبله مري.
په افغانستان کې هر کال زرګونه کسان د انتي بیوتیکو د استعمال له کبله مري، چې ډېري یې ماشومان دي؛ خو په نړۍ کې د انتي بيوتيکو په استعمال کې د پام وړ زياتوالي په اړه اندېښنې هم زياتې شوي او په بېوزلو هېوادونو کې ډېري د داکتر له سپارښتنې پرته خلک بېلابېل انتي بيوتيکونه کاروي.
روغتيا
د عامې روغتیا وزارت د افغانستان د میندو د مړینې د کچې په اړه د UNFPA راپور رد کړ
صابرټون، چې د روانې میاشتې په پیل کې یې افغانستان ته سفر کړی و، تېره اوونۍ په یوه مطبوعاتي کنفرانس کې وویل، چې افغانستان ” اوسمهال په نړۍ کې ترټولو ستونزمن بشري شرایط” لري.

د عامې روغتیا وزارت د ملګرو ملتونو د وګړو صندوق (UNFPA) د اجرائیوي مدیر د مرستیال انډریو صابرټون هغه ادعاوې رد کړې، چې ویلي یې ول؛ په افغانستان کې په هرو دوه ساعتونو کې یوه ښځه د اومیدوارۍ او زیږون د مخنیوي وړ پېچلتیاوو له کبله مري.
صابرټون، چې د روانې میاشتې په پیل کې یې افغانستان ته سفر کړی و، تېره اوونۍ په یوه مطبوعاتي کنفرانس کې وویل، چې افغانستان ” اوسمهال په نړۍ کې ترټولو ستونزمن بشري شرایط” لري.
د افغانستان د عامې روغتیا وزارت د صابرټون د څرګندونو په ځواب کې ویلي، چې د هغه ادعاوې “ناسمې” او “بې بنسټه” او د هېواد په روغتیایي سکټور کې له شويو پرمختګونو سره په ټکر کې دي.
د عامې روغتیا وزارت دا هم ویلي، چې د افغانستان اسلامي امارت د اوسني حکومت تر چتر لاندې د میندو او ماشومانو د روغتیایي پاملرنې، د روغتیایي مرکزونو د پراختیا او د میندو د مړینې په کچه کې د کمښت په برخه کې د پام وړ ګامونه پورته شوي دي.
د عامې روغتیا وزارت له ملي او نړیوالو بنسټونو څخه وغوښتل، چې د روغتیایي مسایلو په اړه د احصائیو له خپرولو مخکې له دوی سره همغږي شي.
روغتيا
د افغانستان په روغتونونو کې د رواني روغتیا خدماتو نشتوالی د اندېښنې وړ دي
دې نړیوال بنسټ اوسنی وضعیت د کلونو جګړو، اقتصادي ناورین او پراخ رواني فشار پایله ګڼلې ده.

د روغتیا نړیوالې ټولنې څرګنده کړی؛ سره له دې، چې د افغانانو رواني روغتیا درملنې ته سخته اړتیا ده؛ خو د دې هېواد ۳۴ ولایتي روغتونونه اوس هم په دې برخه کې تخصصي آسانتیاوې نلري.
دې نړیوال بنسټ اوسنی وضعیت د کلونو جګړو، اقتصادي ناورین او پراخ رواني فشار پایله ګڼلې ده.
د دې ټولنې په خپره شوې خبرپاڼه کې راغلي، چې د اروپايي ټولنې پر مالي ملاتړ په افغانستان کې د رواني روغتیا او ټولنیز ملاتړ د ښهوالي لپاره یو پروګرام پیل شوی دی. دا پروګرام د روغتونونو له لارې ترسره کیږي، چې پر زیان منونکو خلکو راڅرخیږي.
د رواني روغتیا د تخصصي چارو د کمښت د حل لپاره د روغتیا نړیوالې ټولنې یوه تجربوي پروژه پیل کړې، چې په کې د شدیدو رواني اختلالاتو د درملنې لپاره په یو شمېر ولایتي روغتونونو کې د بستر ځانګړې څانګې فعالې شوې دي.
د دې پلان پر بنسټ په بامیان، بدخشان، فراه او نیمروز ولایتونو کې د اته بسترونو ظرفیت لرونکي مرکزونه جوړ شوي دي.
د کندهار ولایت په عینو مېنه روغتون کې یو لوی ۲۰ بستریز مرکز هم جوړ شوی دی.
د روغتیا نړیوالې ټولنې ټینګار کړی، چې د دې مرکزونو موخه نه یوازې د رواني نښو درملنه ده، بلکې له ناروغانو سره د دوی د ژوند بیا رغولو، د کورنۍ اړیکو بېرته راګرځولو او ټولنې ته په بېرته راستنېدا کې مرسته کول هم دي.
ویل کیږي، چې دې بنسټ د دې پروګرام د ناڅرګند راتلونکي په اړه اندېښنه څرګنده کړې او وایي، چې د دې چارو پراختیا او دوام د افغانانو د مخ پر زیاتېدونکو اړتیاوو د پوره کولو لپاره یو اړین کار دی.
روغتيا
په افغانستان کې به د روغتیايي چارو کیفیت ښه کول نور هم پیاوړي شي
دواړو خواوو په افغانستان کې د روغتیایي مرکزونو او د بې پولې ډاکټرانو پورې اړوند روغتیایي چارو ښه کولو، د روغتیایي کارمندانو ظرفیت لوړولو، په چارو کې شفافیت، له عامې روغتیا وزارت سره د ښې همغږۍ او د اغېزمنو او دوامداره خدمتونو وړاندې کولو په اړه بحث او خبرې وکړې.

د عامې روغتیا وزارت نن سېشنبه (د غویی درویشتمه) په یوه خبرپاڼه کې لیکلي؛ د دې وزارت چارسمبالي( سرپرست) نور جلال جلالي په کابل کې د افغانستان لپاره د بې سرحده ډاکټرانو بنسټ MSF له رییس مایکل لوپه سره ولیدل.
دواړو خواوو په افغانستان کې د روغتیایي مرکزونو او د بې پولې ډاکټرانو پورې اړوند روغتیایي چارو ښه کولو، د روغتیایي کارمندانو ظرفیت لوړولو، په چارو کې شفافیت، له عامې روغتیا وزارت سره د ښې همغږۍ او د اغېزمنو او دوامداره خدمتونو وړاندې کولو په اړه بحث او خبرې وکړې.
د عامې روغتیا وزارت چارسمبالي له روغتیایي سکټور سره د دې بنسټ د مرستو زیاتول او پراخول اړین وبلل او د چارو پوره پراختیا، د روغتیایي کارمندانو ظرفیت لوړولو، د چارو پر کیفیت، اغېزمنتوب او شفافیت یې ټینګار وکړ.
مایکل لوپه همدارنګه په افغانستان کې د روغتیايي چارو د ښه کولو او د دې سکټور د پراختیا پر اړتیا ټینګار وکړ او ژمنه یې وکړه، چې د روغتیايي چارو د کیفیت د ښه کولو او همغږۍ لپاره به ګډ کار وکړي.
هغه په هرات، کندوز او هلمند ولایتونو کې د چارو پر دوام خبرې وکړې او څرګندوي، چې دا مرکزونه به له عامې روغتیا وزارت سره په همکارۍ او همغږۍ کې خپل فعالیتونه تر سره کوي.
دغه راز د اسلامي امارت بهرنیو چارو وزارت مالي او اداري مرستیال محمد نعیم هم د افغانستان لپاره د بې پولې ډاکټرانو بنسټ له رییس مایکل لوپه سره هم کتلي، چې د روغتیایي چارو د پراخولو او هېواد ته د راستنېدونکو کډوالو لپاره د اړینو آسانتیاوو برابرولو په اړه ور سره بحث او خبرې شوې دي.
د بهرنیو چارو وزارت د څرګندونو له مخې؛ لوپه د دې ناستې په لړ کې ډاډ ورکړ، چې د مور او ماشوم روغتیا ښه کولو او د روغتیایي پرسونل د ظرفیت لوړولو لپاره به د دې بنسټ هڅې روانې وي.
-
تازه خبرونه5 days ago
په نږدې راتلونکي کې به د مرکزي او جنوبي آسیا د نښلولو په اړه د ترمذ خبرې لومړۍ ناسته ترسره شي
-
نړۍ23 hours ago
د امریکا پخوانی ولسمشر جو بایډن د پروسټاټ پر سرطان اخته شو
-
تازه خبرونه5 days ago
پاکستان یو میلیون او ۳۰۰ زره افغان کډوال له خپلې خاورې ایستلي دي
-
تازه خبرونه2 days ago
د تاجکستان او ایران بهرنیو چارو وزیرانو د افغانستان په اړه خبرې وکړې
-
نړۍ5 days ago
پوتین او ټرمپ په استانبول کې د اوکراین د سولې له وړاندیز شویو خبرو ډډه وکړه
-
روغتيا5 days ago
د افغانستان په روغتونونو کې د رواني روغتیا خدماتو نشتوالی د اندېښنې وړ دي
-
سیمه ییز خبرونه2 days ago
ټرمپ د سولې په اړه په خبرو کې دروغ وایي- د ایران رهبر
-
تازه خبرونه4 days ago
د تاتارستان یو پلاوی به کابل ته راشي