تازه خبرونه
د غني تېښتې د واک لېږد وروستی تړون زیانمن کړ – خلیلزاد
د اشرف غني له واکه تېښتې له اسلامي امارت سره د واک لېږد په اړه وروستی تړون زیانمن او ګدوډ کړ.
د امریکا ځانګړي استازي زلمي خلیلزاد فایننسیال ټایمز ته ویلي، چې که څه هم د اسلامي امارت ځواکونه د کابل دروازو ته رسیدلي وه؛ خو د دغه پلان له مخې به غني تر هغه وخت په واک کې پاتې شوی و، چې د راتلونکي حکومت په اړه هوکړه نه وای شوې.
زلمي خلیلزاد ويلي، چې د اګست پر ۱۵ / د زمري ۲۴/ د غني ناڅاپي تېښتې نه یوازې حکومتي خلا رامنځته کړه، بلکې د اسلامي امارت د واکمنۍ سبب هم شو.
خلیلزاد زیاته کړې؛ دغه راز دې تېښتې د بهرنیو ځواکونو د وتلو بهیر له ګډوډۍ سره مخ کړ او د دوحې خبرې هم ورسره پای ته ورسېدې.
خلیلزاد فایننسیال ټایمز ته زیته کړې؛ حتی په پای کې مونږ له طالبانو (اسلامي امارت ) سره هوکړه وکړه، چې کابل ته دې نننوځي.
د خلیلزاد څرګندونې د امریکا د بهرنیو چارو د وزیر انټوني بلینکن له هغو خبرو سره ورتوالی لري، چې په روانه اوونۍ کې یې ولسي جرګې ته وویل: غني د تېښتې پر شپه ډاډ ورکړی و، چې د واشنګټن له پلان سره همغږی دی.
د امریکا ځانګړي استازي ویلي، چې د غني له تېښتې وروسته د کابل امنیتي ځواکونه هم وپاشل شول.
نوموړی وایي: د غني له تېښتې وروسته په کابل کې د عامه نظم مسلې وې؛ طالبانو (اسلامي امارت) ته وویل شول: آیا [اوس] تاسې کولی شئ د کابل د امنیت مسوولیت پر غاړه واخلئ؟ بیا تاسې پوهیږئ، چې څه پېښ شول، مونږ یې مسوولیت نه اخلو.
ښاغلي خلیلزاد دا هم په ډاګه کړې، چې پر همهغه ورځ یې په دوحه کې د امریکا له سیمه ییز قومندان جنرال فرانک مککنزي او اسلامي امارت لوړ پوړیو مشرانو سره په یوه جوړه شوې ناسته کې برخه اخیستې وه.
خلیلزاد هغه ادعاوې رد کړې، چې ګواکې د امریکا او اسلامي امارت ترمنځ ارګ ته د ننوتلو د اجازې یو ښکاره یا څرګند تړون شوی و.
خلیلزاد وایي: مونږ هغوی ته نه کوم شین څراغ ښکاره کړی اونه هغه ته ورته کوم بل څه ول. څه، چې مونږ ویلي؛ هغه د امریکایي ځواکونو ماموریت و.
دغه راز فایننسیال ټایمز د امریکایي چارواکو د څرګندونو له مخې په ډاګه کړې، چې خلیلزاد لومړی د اګست پر ۱۲ د کابل له حکومت سره پر یوې هوکړې خبرې وکړې او دوه ورځې وروسته له اسلامي امارت سره هوکړې ته ورسې، چې د کابل ښار ساتنه وکړي.
دا له عقل لرې خبره وه، چې غني دې د راتلونکي حکومت یوه برخه وي؛ ځکه، چې د هغه استعفا د اسلامي امارات یو شرط و.
د یادونې ده، چې اسلامي امارت د زمري پر ۲۲ / د اګست پر ۱۳د هېواد د نورو برخو له نیولو وروسته کابل محاصره کړی و.
تازه خبرونه
تېر ۲۰۲۳ کال د افغانستان د خلکو لپاره د سترو ننګونو کال و -راپور
په ۲۰۲۴ کال کې به د افغانستان شاوخوا ۱۵ اعشاریه ۸ میلیون خلک د خوړو د خوندیتوب له بحران او بېړنۍ کچې سره مخ شي.
په افغانستان کې د ملګرو ملتونو ټولنې د ۲۰۲۳ کال د پایلو په کلني راپور کې ویلي، چې په افغانستان کې میلیونونه وګړي له لوږې او خوارځواکۍ سره مخ دي، چې ډېري یې خپلې لومړنۍ اړتیاوې پوره کولی نشي.
ملګرو ملتونو څرګنده کړې، چې بشري ناورین په ۲۰۲۳ کال کې هم دوام درلود او دغه هېواد یوه لسیزه شاه تګ کړی او دا مهال د افغانستان نیمايي وګړي په بې وزلۍ کې ژوند کوي.
د اقتصاد وزارت مسلکي مرستیال عبداللطیف نظري له افغانانو سره د بشري مرستو پر اړتیا ټینګار کوي او زیاتوي، چې دغه وزارت په هېواد کې د فقر او لوږې د ختمولو لپاره مناسب پلانونه لري.
ملګرو ملتونو په راپور کې راغلي، چې له ۲۰۲۱ کال راپدیخوا د اقتصادي تولیداتو کچه یو پر څلورمه راټیټه شوې او د نړیوال بانک د راپور له مخې دا مهال د افغانستان نیمايي نفوس په بېوزلۍ کې ژوند کوي.
دا په داسې حال کې ده، چې ملګرو ملتونو اندېښنه ښودلې او څرګندوي؛ دوی له افغانستان سره د مرستو د دوام لپاره د بودجې له کمښت سره مخ دي.
تازه خبرونه
ملګرو ملتونو تېر کال په افغانستان کې د اوبو ۴۷۰ کیلومټره کانالونه جوړ کړل
د خوړو نړيوال پروګرام ویلي، چې تېر کال يې په افغانستان کې د سيمهييزو ټولنو پر همکارۍ د شاوخوا ٤٧٠ کيلومټرو پر اوږدوالي د اوبو کانالونه جوړ کړي دي.
د دې پروګرام د افغانستان برخې د چارشنبې پر ورځ (د وري نههویشتمه ) په ایکس پاڼه کې لیکلي؛ په افغانستان کې کروندګر اوبو ته له لاسرسي پرته خپل ژوند روان ساتلی نشي.
دغه راز څرګنده شوې؛ د اوبو کانالونو له کروندګرو سره مرسته کړې، چې خپلو کورنیو ته خواړه برابر کړي او خپل اضافي تولیدات او محصولات وپلوري.
د خصوصي سکتورغړي هم وايي؛ د خوړو نړیوال پروګرام لهخوا په هېواد کې د اوبو د مدیریت لپاره د کانالونو له جوړولو هرکلی کوي او څرګندوي، چې د هېواد د اوبو مدیریت کولی شي افغانستان له فقر او اقتصادي بحران څخه وژغوري.
دا په داسې حال کې ده، چې له څو کلونو وچکالۍ وروسته؛ وروستیو اورښتونو د افغانستان کروندګر هیله من کړي، چې راتلونکی کال به ښه حاصلات ولري.
تازه خبرونه
په بیجینګ کې د چین او افغانستان درېیمه اقتصادي ناسته تر سره شوه
په بیجينګ کې د افغانستان اسلامي امارت او د چين ولسي جمهوريت د بهرنيو چارو وزارتونو د اړوند سياسي څانګو پر مشرۍ د بشري مرستو او اقتصادي بيارغونې پر ميکانيزمونو درېيمه ناسته ترسره شوه.
د افغانستان بهرنیو چارو وزارت ویاند عبدالقهار بلخي په ایکس پاڼه کې لیکلي، چې په دې ناسته کې د افغانستان د بهرنيو چارو وزارت پر استازیو سربېره د صنعت او سوداګرۍ، کانونو او پټروليم، د کډوالو او بېرته راستنېدونکیو چارو او د طبيعي پېښو پر وړاندې د امارت وزارت استازو ګډون کړی و.
دغه راز په دې ناسته کې د چين د سوداګرۍ، طبيعي سرچينو، د چين نړيوالې پراختيايي ادارې او نړيوالې همکارۍ ادارو استازو هم برخه اخیستې وه.
د بهرنیو چارو وزارت د څرګندونو له مخې؛ په دې ناسته کې له تېرو دوه نيمو کلونو راپدیخوا د طبيعي پېښو، جبري راستانه شویو کډوالو او روغتيا په برخه کې د مرستو پر میکانیزمونو بیا کتنه وشوه.
افغان پلاوي د چين د مرستو د ګټورتوب لپاره خپل وړانديزونه او سلا مشورې چينايي اړوند لوري ته وړاندې کړل.
چينايي لوري ژمنه کړې، چې له افغانستان سره به د چين بشري مرستې د افغان لوري د اړتياوو او لومړيتوبونو له پام کې نيولو سره تنظيم کړي. دغه راز به له افغانستان سره د جبري راستانه شویو کډوالو د مېشتېدو په برخه کې د چين د سل میلیون يوانو په مرستو کې د افغان لوري وړانديزونه هم په پام کې ونيول شي.
د چين سره صليب ټولنې ژمنه کړې، چې په چين کې به د افغان ماشومانو د زړه ناروغيو د درملنې د بيا پيل زمينه هم برابره کړي.
د عبدالقهار بلخي د څرګندونو له مخې؛ د افغانستان د اقتصادي بيارغونې ميکانيزم په چوکاټ کې د دواړو هېوادونو ترمنځ د سوداګرۍ پر زياتوالي په ځانګړي توګه چين ته د زیاتو افغان توکو د صادرولو د زمينې برابرولو، وړتیا لوړونې او په افغانستان کې د کانونو او معاصرې سوداګرۍ په برخه کې د چين د پانګونې د فرصتونو په اړه هر اړخیزې خبرې وشوې.
دواړو لوريو چين ته د افغانستان د جلغوزو له صادراتو وروسته د انارو د صادراتو زمينې د برابرولو د هرکلی ترڅنګ په افغانستان کې د نفتو د استخراج کچې لوړولو او د لوګر مس عینک کان د استخراج د پيلولو په برخه کې د وروستيو پرمختګونو په اړه خبرې وکړې او ټينګار وشو، چې د چارو د چټکتيا پر طرحو به غور وشي.
افغان لوري د چين پر ملاتړ د افغانستان د حکومت په ګڼو وزارتونو او ادارو کې د ملکي مامورينو د وړتیا لوړونې لپاره له روزنيزو پروګرامونو او افغانانو ته د سکالرشپونو د لړۍ له پراخولو هرکلی وکړ.
ویل کیږي، چې په دې ناسته کې د واخان اقتصادي دهلیز د اهميت او احتمالي ګټو او د دې کوريډور د پرانيستو پر امکاناتو هم بحثونه شوي دي.
-
لوبی4 days ago
د افغانستان اتلانو ليګ د درېيم پړاو سیالیو پچهاچونه پای ته ورسېده
-
ساینس او ټیکنالوژي4 days ago
اپل شرکت د نړۍ د تر ټولو د لوی ګرځند پلورونکي دریځ له لاسه ورکړ
-
نړۍ3 days ago
امريکا او متحدین یې پر ايران د نورو بنديزونو لګولو هڅې کوي
-
تازه خبرونه4 days ago
د کابل په هوايي ډګر کې د ۲۰۲۱ ز. کال ځانمرګی بریدګر عبدالرحمن لوګری و- امریکا
-
تازه خبرونه3 days ago
ازبکستان، سعودي عربستان او قطر پر افغانستان او افغان – ټرانس پټلۍ خبرې وکړې
-
نړۍ5 days ago
امریکا به پر ایران د اسرائیلو په ځوابي برید کې برخه وانخلي
-
لوبی2 days ago
آریانا ټلویزیون د ۲۰۲۴ پاریس المپیک سیالیو د خپراوي حق ترلاسه کړ
-
سیمه ییز خبرونه3 days ago
سعودي عربستان به په پاکستان کې پر بېلابېلو پروژو پانګونه وکړي