نړۍ
د چین په سویل لویدیځ کې د زلزلې ځاني زیان ۶۶ کسانو ته ورسېد
چینایي اوروژونکیو د سې شنبې پر ورځ له زیانمنې سیمې څخه څه نا څه ۱۱۰۰۰ خلک هغه وخت وژغورل، چې یوه ورځ مخکې د چین په سیچوان ولایت کې د ریښتر پر کچې ۶.۸ درجې زلزلې لږ تر لږه ۶۶ کسان مړه کړل.
رویترز راپور ورکړی: د دولتي رسنیو انځورونه، چې د زلزلې په مرکز کې اخیستل شوي؛ ښیي، چې اوروژونکي یو ټپي د سېلابونو له خټو څخه پر یوه لنډمهاله پله تېروي.
د ځایي رسنیو یوه ویدیو ښیي؛ ایستل شوي کسان د دوشنبې د زلزلې له کبله خاورې او وران کورونه پرېږدي او د اوبو پرغاړه ځانته لار لټوي، چې یوشمېر یې خپل سامانونه راکاږي او نورو خپل ټپيان پر شاه کړي.
دولتي رسنیو راپور ورکړی، چې ۱۱۰۰۰ خلک له سیمې څخه ایستل شوي دي.
د راپورونو له مخې؛ چارواکو شاوخوا ۵۰۰ شوني خطرونه پر ګوته کړي، چې ځمکښویېدو او نړېدلو غرنیو سړکونو ته نغوته کوي.
د چین په سویل لویدیځ سیچوان ولایت کې له ۲۰۱۷ زېږدیز کال راپدیخوا د سې شنبې پر ورځ د تر ټولو زورورې زلزلې له کبله د مړو شویو کسانو شمېر ۶۶ ته ورسېده. په داسې حال کې، چې لسګونه کسان هم سخت ټپیان شوي او ډېر کورونه نړېدلي دي.
دولتي رسنیو ویلي، په ټولیزه توګه په دغه ناورین کې له ۲۵۰ ډېر کسان هم ټپیان شوي دي.
زلزله د دوشنبې پر ورځ له غرمې وروسته سیمه ولړزوله، چې په سلګونه کیلومتره لرې شانسي او ګویژو ولایتونو کې د اوسېدونکیو له خوا احساس شوې ده.
د سې شنبې پر ورځ دولتي تلویزیون راپور ورکړ؛ له ۲۰۰ ډېر خلک اوس هم په هیلوګو کې، چې د سیلانیانو د تمېدو، طبیعي کنګلونو او شنو ځنګلونو او لوړ غرونو پر لرلو پېژندل شوی؛ بند پاتې دي او ژغورونکي هڅې کوي، چې ورغلې لارې او سړکونه پرانیزي.
د دولتي تلویزیون د څرګندونو له مخې؛ په لودینګ کې د برښنا او اوبو بېخبناوې او مخابرات هم سخت زیانمن شوي دي.
په راپور کې دا هم ویل شوي، چې ۲۴۳ کورونه نړېدلي او پاتې ۱۳۰۱۰ نور زیانمن شوي. دغه راز څلور هوتلونه او د سیلانیانو سلګونه استوګنځي هم اغېزمن شوي دي.
زلزلې د څو ښارونو برښنا پرې کړې. په داسې حال کې، چې بېلابېلې لویې لارې نړېدلي او اووه واړه او د منځنۍ کچې د برښنا ستیشنونه زیانمن دي.
په راتلونکیو درې ورځو کې د سختو بارانونو له اټکل سره، سره کارپوهانو د سې شنبې پر ورځ د یو شمېر جهيلونو د بندونو د نړېدو خطرونه پر ګوته کړل، چې له زلزلې وروسته رامنځته شوي دي.
چارواکو د څارګرو الوتنو په اړه فکر کاوه، چې د وندونګ سیند د اصلي برخې دادو د وضعیت کتنه وکړي.
زلزلې د سيچوان د لويديځ په غرنیو کې برخو کې معمولي دي.
د چین په وروستیو لسیزو کې تر ټولو وژونکې او دیجاړوونکې زلزله په ۲۰۰۸ کال کې وه، چې د ریښتر پر کچه ۸.۰ درجې زلزلې د سیچوان ایالت د وینچوان ښار ولړزاوه او نږدې ۷۰ زره کسان یې مړه کړل.
د یادونې ده، چې د افغانستان په ختيځو ولايتونو کې هم د دغې زلزلې له کبله ۶ کسان مړه شوي، ۹ نور ژوبل او لسګونه کورونه زیانمن شوي دي.
نړۍ
په کالیفورنیا کې ۱۴ کسانو ته مرګ او ژوبله اوښتې
دا پېښه د شنبې پر ورځ له ماسپښین وروسته ۶ بجې د لوسیل سړک په ۱۹۰۰ بلاک کې رامنځته شوې ده.
امریکایي رسنیو راپور ورکړی، چې د کالیفورنیا ایالت د سټاکټون ښار د آیسکریم په یوه پلورنځي کې پر ډزو ۴ کسان وژل شوي او ۱۰ نور ټپیان دي.
دا پېښه د شنبې پر ورځ له ماسپښین وروسته ۶ بجې د لوسیل سړک په ۱۹۰۰ بلاک کې رامنځته شوې ده.
چارواکو ويلي؛ د پېښې لومړنۍ څېړنې ښيي: شونې ده، چې دا ډزې هدفي وي او پولیس د ټولو ممکنه انګېزو په لټه کې دي. د پېښې بشپړ جزئیات اوس هم تر څېړنې لاندې دي.
د ښاروال مرستیالې جیسن لی ویلي: “د آیس کریم پلورنځي باید داسې ځای نه وای، چې کورنۍ په کې ګواښ احساس کړي.”
د کالیفورنیا د بېړنیو خدماتو دفتر څرګنده کړې، چې دوی له سیمهییزو ځواکونو سره پر ګډه وضعیت څاري.
چارواکو له خلکو غوښتي، چې که دوی د پېښې په اړه کوم معلومات ولري؛ نو له چارواکو سره دې اړیکه ونیسي، چې دوی وکولی شي په دې اړه خپلې څېړنې روانې وساتي.
تازه خبرونه
له هند څخه بېل شوی سندهـ به بېرته له هند سره یوځای شي – د هند دفاع وزیر
دا څرګندونې په داسې حال کې راپورته کیږي، چې د هند او پاکستان ترمنځ تاوتریخوالي مخ پر زیاتېدودی. د هند دفاع وزیر راج ناتھ سینګهـ ویلي، چې د پاکستان او هندوستان پولې ثابتې ندي او د سندهـ ایالت په ۱۹۴۷ کال کې له هند څخه بېل شو او پاکستان ته ورکړ شو؛ ممکن له هند سره بېرته یوځای شي.
د هند دفاع وزیر ويلي: د هند او پاکستان پولې ثابتې ندي او سندهـ، چې په ۱۹۴۷ کال کې له هند څخه بېل او پاکستان ته وسپارل شو؛ شونې ده، چې بېرته له هند سره یوځای شي.
دا څرګندونې په داسې حال کې راپورته کیږي، چې د هند او پاکستان ترمنځ تاوتریخوالي مخ پر زیاتېدودی. د هند دفاع وزیر راج ناتھ سینګهـ ویلي، چې د پاکستان او هندوستان پولې ثابتې ندي او د سندهـ ایالت په ۱۹۴۷ کال کې له هند څخه بېل شو او پاکستان ته ورکړ شو؛ ممکن له هند سره بېرته یوځای شي.
هغه په نوي ډیلي کې د سندهیانو ټولنې په غونډه کې زیاته کړې؛ د تاریخ، کلتور او تمدن له پلوه هند او سندهـ ژورې او اوږدې اړیکې لري.
د هند دفاع وزیر ټینګار کړی، چې سندهیانو هیڅکله له هند څخه د دې سیمې بېلېدا نده منلې.
راجناتهـ سینګهـ وایي: “نن که څه هم سندهـ له هند څخه بېل دی؛ خو په معنا کې به تل د هند برخه وي. که زه د سیمې په اړه وغږیږم؛ نو پولې بدلیدلی شي او په راتلونکي کې به سندهـ بیا له هند سره یوځای شي. د هند خلکو تل د سندهـ د خلکو ستونزې حل کړي او تل یې ملاتړ کړی او د هغوی تر څنګ ولاړ پاتې دي. هند د سندهـ د خلکو د حقونو او هوساینې لپاره ولاړ دی او که اړتیا وي په راتلونکي کې به هم ولاړ وي.”
دغه راز د پاکستان بهرنیو چارو وزارت په یوه خبرپاڼه کې د هند څرګندونې خیالي او غیر مسوولانه وبللې او له نوي ډیلي یې وغوښتل؛ د ګواښلو له داسې ادبیاتو دې ډډه وکړي، چې سیمهییزې سولې ته زیان رسوي.
د پاکستان بهرنیو چارو وزارت د خبرپاڼې په یوه برخه کې راغلي: “مونږ له راج ناتھ سینګهـ او نورو هندي مشرانو څخه غوښتنه کوو، چې له هغو پاروونکو خبرو ډډه وکړي، چې سیمهییزې سولې او ثبات ته ګواښ پېښوي. دا به د هند حکومت لپاره خورا ګټوره وي، چې د خپلو وګړو په ځانګړي توګه د زیان منونکو اقلیتونو پر امنیت ډاډمنولو راوڅرخیږي. پاکستان د عدالت، مساوات او نړیوالو قانوني نورمونو پر بنسټ له هند سره د ټولو شخړو سولهییز حل ته ژمن دی؛ خو د خپل امنیت، ملي خپلواکۍ او حاکمیت د ساتنې لپاره هم هوډمن دی.”
کارپوهان په دې باور دي، چې پاکستان له هند او افغانستان سره پر کړکېچونو سربېره له داخلي بې ثباتۍ سره هم مخ دی او د اسلامآباد د واکمنانو لپاره به له اوسني وضعیت څخه وتل ډېر ستونزمن وي.
دوی په دې باور دي، چې د هند او پاکستان ترمنځ نوې شخړه کولی شي د سیمې پر وضعیت ښه اغېز ونلري. په ځانګړي توګه؛ د هند دفاع وزیر پر څرګندونو سربېره، چې د پاکستان او هند پوله ثابته نده؛ افغانستان هم د ډیورنډ فرضي کرښه د رسمي پولې په توګه نده منلې او ټولو هغو حکومتونو، چې په دې هېواد کې جوړ شوي؛ تل له پاکستان سره په کړکېچ کې ښکېل ول او دي.
نړۍ
ټرمپ د خاشقجي په اړه د امریکا استخباراتي ارزونه رد کړل
د واشنګټن پوسټ د لیکوال او په امریکا کې میشت د سعودي پر مشرتابه نیوکهکوونکي خاشقجي د وژنې په اړه شخړه یو ځل بیا د سپینې ماڼۍ په بیضوي دفتر کې د کمرې مخې ته راپورته شوه او د پادشاهۍ بالفعل واکمن له اووه کلن ځنډ وروسته سپینې ماڼۍ ته لومړنی سفر ترسره کړ، چې د اړوند ارزونې له کبله یې نړیوال انځور بیا ورغول شي.
د امریکا ولسمشر ډونالډ ټرمپ د سېشنبې پر ورځ د سعودي له ولیعهد محمد بن سلمان سره د لیدنې پر مهال ویلي، چې محمد بن سلمان په ۲۰۱۸ کال د خبریال جمال خاشقجي د وژنې په اړه هیڅ نه پوهیده؛ د سعودي له ولیعهد څخه یې دفاع وکړه او د هغه په اړه یې د امریکا استخباراتي ارزونه رد کړه.
د واشنګټن پوسټ د لیکوال او په امریکا کې میشت د سعودي پر مشرتابه نیوکهکوونکي خاشقجي د وژنې په اړه شخړه یو ځل بیا د سپینې ماڼۍ په بیضوي دفتر کې د کمرې مخې ته راپورته شوه او د پادشاهۍ بالفعل واکمن له اووه کلن ځنډ وروسته سپینې ماڼۍ ته لومړنی سفر ترسره کړ، چې د اړوند ارزونې له کبله یې نړیوال انځور بیا ورغول شي.
ټرمپ بیا سعودي عربستان د یو لوی غیرناټو متحد په توګه اعلان کړ او دواړو خواوو د وسلو له پلور، ملکي اټومي همکارۍ، مصنوعي ځیرکتیا او مهمو منرالونو په اړه له هوکړو خبر ورکړ.
محمد بن سلمان د خاشقجي د وژنې په اړه د خواشینۍ څرګندولو پرمهال ټینګار وکړ، چې د سعودي حکومت د دې موضوع د څېړنې لپاره ټول اړین ګامونه پورته کړي او داخلي سیسټمونه ښه شوي، چې د داسې پیښو د بیا تکرار مخه ونیول شي.
دغه راز د سعودي ولیعهد ژمنه وکړه، چې په امریکا کې د خپل هېواد پانګونه له ۶۰۰ میلیارډ ډالرو څخه یو ټریلیون ډالرو ته لوړه کړي.
دواړو خواوو د اف – ۳۵جنګي جټ الوتکو او امریکایي ټانکونو د پېرودلو هوکړه هم وکړه، چې کولی شي په سیمه کې نظامي توازن تر اغېز لاندې راولي.
دا غونډه او هوکړې د واشنګټن او ریاض ترمنځ په اړیکو کې یو اړین بدلون ګڼل کیږي او د نړۍ د تېلو له ترټولو لوی صادرونکي سره د اړیکو د پیاوړتیا لپاره د ټرمپ لومړیتوب پر ګوته کوي.
د امریکا استخباراتي ادارې هغه مهال دې پایلې ته رسېدلې وې، چې بن سلمان د استانبول د سعودي په قونسلګرۍ کې د خاشقجي نیول یا وژنه منلې ده؛ خو ولیعهد د دغو عملیاتو سپارښتنه رد کړې وه؛ خو د پادشاهۍ د بالفعل واکمن په توګه یې مسوولیت منلی و.
د یادونې ده، چې ډونالډ ټرمپ په سپینه ماڼۍ کې د سعودي عربستان د وليعهد محمد بن سلمان د ځانګړي هرکلي لپاره د امریکایي جټ الوتکو د الوتنې ننداره وړاندې کړه، چې د رسنیو پراخه پاملرنه یې ځانته راواړوله.
-
سیمه ییز خبرونه4 days agoد عمران خان زامن د خپل پلار د روغتیا په اړه اندېښمن دي
-
تازه خبرونه5 days agoبریټانوي ځواکونو په افغانستان کې جرمونه کړي
-
تازه خبرونه3 days agoپه افغانستان کې د جذام درملنه بیا پیل شوه
-
تازه خبرونه4 days agoایراني ځواکونو ۱۰ افغانانو ته ځاني زیانونه واړول
-
تازه خبرونه5 days agoسعودي له افغان کروندګرو سره ۱ میلیون ډالر مرسته وکړه
-
تازه خبرونه5 days agoد پناه غوښتونکو منل به اوږدمهاله وځنډول شي
-
تازه خبرونه3 days agoاسلامي امارت او پاکستان د اوربند پر غځېدا هوکړه وکړه – رویټرز
-
سوداگري4 days agoآریاناافغان او ترکش ایرلاینزهوايي همکاري پراخوي
